ازدراء در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== * +==منابع== {{منابع}} * )) |
جز (جایگزینی متن - 'ضمیر' به 'ضمیر') |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = ازدراء | |||
| عنوان مدخل = [[ازدراء]] | |||
| مداخل مرتبط = [[ازدراء در قرآن]] - [[ازدراء در حدیث]] - [[ازدراء در فقه سیاسی]] | |||
| پرسش مرتبط = ازدراء (پرسش) | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
*[[ازدراء]]: حقیر شمردن چیزی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۵۲.</ref>، [[عیب]] گذاشتن، ناقص شمردن<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۷۹.</ref>، [[خوار]] آمدن، [[خوار]] بودن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۹.</ref>، سبک شمردن<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۳۸۱.</ref>. [[ازدراء]] از "زری" از باب افتعال، "ازترای" بوده که تاء بدل به دال شده است و تنها یک بار در قالب فعل مضارع (تزدری) در [[قرآن کریم]] به کار رفته است. | * [[ازدراء]]: حقیر شمردن چیزی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۵۲.</ref>، [[عیب]] گذاشتن، ناقص شمردن<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۷۹.</ref>، [[خوار]] آمدن، [[خوار]] بودن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۹.</ref>، سبک شمردن<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۳۸۱.</ref>. [[ازدراء]] از "زری" از باب افتعال، "ازترای" بوده که تاء بدل به دال شده است و تنها یک بار در قالب فعل مضارع (تزدری) در [[قرآن کریم]] به کار رفته است. | ||
*{{متن قرآن|وَلَا أَقُولُ لِلَّذِينَ تَزْدَرِي أَعْيُنُكُمْ لَنْ يُؤْتِيَهُمُ اللَّهُ خَيْرًا}}<ref>«و درباره کسانی که در چشم شما خوارند نمی‌گویم که خداوند هیچ‌گاه به آنان خیری نمی‌رساند» سوره هود، آیه ۳۱.</ref>. | *{{متن قرآن|وَلَا أَقُولُ لِلَّذِينَ تَزْدَرِي أَعْيُنُكُمْ لَنْ يُؤْتِيَهُمُ اللَّهُ خَيْرًا}}<ref>«و درباره کسانی که در چشم شما خوارند نمی‌گویم که خداوند هیچ‌گاه به آنان خیری نمی‌رساند» سوره هود، آیه ۳۱.</ref>. | ||
*در این [[آیه شریفه]] [[خوار]] شمردن [[مردم]] به چشم نسبت داده شده است که دلالت بر امر ظاهری و دیده ظاهربین می‌کند و این سبک‌شمردن و [[تحقیر]] [[مردم]] مستند به [[فکر]] و [[حقیقت]] نیست<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۳۲۶.</ref>. | * در این [[آیه شریفه]] [[خوار]] شمردن [[مردم]] به چشم نسبت داده شده است که دلالت بر امر ظاهری و دیده ظاهربین می‌کند و این سبک‌شمردن و [[تحقیر]] [[مردم]] مستند به [[فکر]] و [[حقیقت]] نیست<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۳۲۶.</ref>. | ||
*این [[آیه شریفه]] به [[اعتقاد]] برخی از بزرگان [[قوم]] [[حضرت نوح]]{{ع}} و [[خویشان]] آن [[حضرت]] که [[کافر]] بودند، اشاره دارد که طبق [[اعتقاد]] آنها [[انسان‌ها]] دو گونه‌اند: اقویا و [[ضعفا]]. اقویا دارای [[مال]] و [[صاحبان قدرت]] و مستظهر و [[معتضد]] به [[مال]] و اطرافیان خود هستند و بقیه [[انسان‌ها]] ضعفایند. اقویا رؤسا و [[حاکمان]] [[جوامع]] انسانی‌اند و [[نعمت]] و [[کرامت]] مختص آنهاست و به خاطر وجود آنان [[جامعه]] شکل گرفته است و [[ضعفا]] برای [[خدمت]] به آنان [[خلق]] شده‌اند و لذا [[ضعفا]] مانند [[رعیت]] برای [[حکومت]] [[مستبد]]، [[بنده]] نسبت به مولا و خدمتگزار و کارگر نسبت به کارفرما و مخدوم هستند <ref>سید محمد حسین، طباطبایی، المیزان، ج۱۰، ص۲۱۳.</ref>. این دیدگاه اقویا و [[زورمداران]] و [[صاحبان زر و زور]] در [[جامعه]] [[حضرت نوح]]{{ع}} بود که آن [[حضرت]] آن را این گونه تخطئه و [[تکذیب]] می‌کند و می‌فرماید: "به کسانی که در چشمان شما [[خوار]] می‌آیند، نمی‌گویم که [[خداوند]] هرگز خیری به آنان نخواهد داد. [[خداوند]] به | * این [[آیه شریفه]] به [[اعتقاد]] برخی از بزرگان [[قوم]] [[حضرت نوح]] {{ع}} و [[خویشان]] آن [[حضرت]] که [[کافر]] بودند، اشاره دارد که طبق [[اعتقاد]] آنها [[انسان‌ها]] دو گونه‌اند: اقویا و [[ضعفا]]. اقویا دارای [[مال]] و [[صاحبان قدرت]] و مستظهر و [[معتضد]] به [[مال]] و اطرافیان خود هستند و بقیه [[انسان‌ها]] ضعفایند. اقویا رؤسا و [[حاکمان]] [[جوامع]] انسانی‌اند و [[نعمت]] و [[کرامت]] مختص آنهاست و به خاطر وجود آنان [[جامعه]] شکل گرفته است و [[ضعفا]] برای [[خدمت]] به آنان [[خلق]] شده‌اند و لذا [[ضعفا]] مانند [[رعیت]] برای [[حکومت]] [[مستبد]]، [[بنده]] نسبت به مولا و خدمتگزار و کارگر نسبت به کارفرما و مخدوم هستند <ref>سید محمد حسین، طباطبایی، المیزان، ج۱۰، ص۲۱۳.</ref>. این دیدگاه اقویا و [[زورمداران]] و [[صاحبان زر و زور]] در [[جامعه]] [[حضرت نوح]] {{ع}} بود که آن [[حضرت]] آن را این گونه تخطئه و [[تکذیب]] می‌کند و می‌فرماید: "به کسانی که در چشمان شما [[خوار]] می‌آیند، نمی‌گویم که [[خداوند]] هرگز خیری به آنان نخواهد داد. [[خداوند]] به ضمیر آنان داناتر است. اگر چنین کنم، از [[ستمکاران]] خواهم بود"<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۷۲.</ref>. | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | * [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | ||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:ازدراء]] | [[رده:ازدراء]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۲۹
این مدخل زیرشاخهٔ بحث ازدراء است. ازدراء از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ازدراء در قرآن - ازدراء در حدیث - ازدراء در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- ازدراء: حقیر شمردن چیزی[۱]، عیب گذاشتن، ناقص شمردن[۲]، خوار آمدن، خوار بودن[۳]، سبک شمردن[۴]. ازدراء از "زری" از باب افتعال، "ازترای" بوده که تاء بدل به دال شده است و تنها یک بار در قالب فعل مضارع (تزدری) در قرآن کریم به کار رفته است.
- ﴿وَلَا أَقُولُ لِلَّذِينَ تَزْدَرِي أَعْيُنُكُمْ لَنْ يُؤْتِيَهُمُ اللَّهُ خَيْرًا﴾[۵].
- در این آیه شریفه خوار شمردن مردم به چشم نسبت داده شده است که دلالت بر امر ظاهری و دیده ظاهربین می‌کند و این سبک‌شمردن و تحقیر مردم مستند به فکر و حقیقت نیست[۶].
- این آیه شریفه به اعتقاد برخی از بزرگان قوم حضرت نوح (ع) و خویشان آن حضرت که کافر بودند، اشاره دارد که طبق اعتقاد آنها انسان‌ها دو گونه‌اند: اقویا و ضعفا. اقویا دارای مال و صاحبان قدرت و مستظهر و معتضد به مال و اطرافیان خود هستند و بقیه انسان‌ها ضعفایند. اقویا رؤسا و حاکمان جوامع انسانی‌اند و نعمت و کرامت مختص آنهاست و به خاطر وجود آنان جامعه شکل گرفته است و ضعفا برای خدمت به آنان خلق شده‌اند و لذا ضعفا مانند رعیت برای حکومت مستبد، بنده نسبت به مولا و خدمتگزار و کارگر نسبت به کارفرما و مخدوم هستند [۷]. این دیدگاه اقویا و زورمداران و صاحبان زر و زور در جامعه حضرت نوح (ع) بود که آن حضرت آن را این گونه تخطئه و تکذیب می‌کند و می‌فرماید: "به کسانی که در چشمان شما خوار می‌آیند، نمی‌گویم که خداوند هرگز خیری به آنان نخواهد داد. خداوند به ضمیر آنان داناتر است. اگر چنین کنم، از ستمکاران خواهم بود"[۸].
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۵۲.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۷۹.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۹.
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۳۸۱.
- ↑ «و درباره کسانی که در چشم شما خوارند نمی‌گویم که خداوند هیچ‌گاه به آنان خیری نمی‌رساند» سوره هود، آیه ۳۱.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۳۲۶.
- ↑ سید محمد حسین، طباطبایی، المیزان، ج۱۰، ص۲۱۳.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۷۲.