عمار بن حسان طائی در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==)) |
جز (جایگزینی متن - ''''سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۱'''' به ''''سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۱'''') |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = عمار بن حسان طائی | |||
| عنوان مدخل = [[عمار بن حسان طائی]] | |||
| مداخل مرتبط = [[عمار بن حسان طائی در تاریخ اسلامی]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
{{متن حدیث|اَلسَّلاَمُ عَلَى عَمَّارِ بْنِ حَسَّانَ بْنِ شُرَيْحٍ اَلطَّائِيِّ}}<ref>زیارت ناحیه مقدسه، بحارالأنوار، ج۴۵، ص۷۲.</ref>؛ | {{متن حدیث|اَلسَّلاَمُ عَلَى عَمَّارِ بْنِ حَسَّانَ بْنِ شُرَيْحٍ اَلطَّائِيِّ}}<ref>زیارت ناحیه مقدسه، بحارالأنوار، ج۴۵، ص۷۲.</ref>؛ | ||
[[عمار]] و به قولی [[عامر]]، فرزند [[حسان بن شریح طائی]]، منسوب به [[قبیله طی]] و پدرش [[حسان طائی]] از [[یاران امام علی]]{{ع}} بود که در [[جنگ جمل]] شرکت جست و در [[جنگ صفین]] به [[شهادت]] رسید. | [[عمار]] و به قولی [[عامر]]، فرزند [[حسان بن شریح طائی]]، منسوب به [[قبیله طی]] و پدرش [[حسان طائی]] از [[یاران امام علی]] {{ع}} بود که در [[جنگ جمل]] شرکت جست و در [[جنگ صفین]] به [[شهادت]] رسید. | ||
عمار از [[شیعیان]] [[مخلص]] و دلیران بنام بود و در [[پیروی]] از [[خاندان رسالت]]، راه پدرش را پیمود و در [[مکه]] به [[امام حسین]]{{ع}} پیوست و همراه [[امام]]{{ع}} به [[کربلا]] آمد و [[روز عاشورا]] به میدان رفت و در [[حمله نخست]]، در مقابل دیدگان امام{{ع}} به [[فیض]] شهادت نایل گشت<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۳۱۷؛ ابصار العین، ص۱۷۱، و در مناقب ابن شهرآشوب، ج۴، ص۱۱۳؛ تنها به نام او در زمره شهدای نخستین نام برده است.</ref>. | عمار از [[شیعیان]] [[مخلص]] و دلیران بنام بود و در [[پیروی]] از [[خاندان رسالت]]، راه پدرش را پیمود و در [[مکه]] به [[امام حسین]] {{ع}} پیوست و همراه [[امام]] {{ع}} به [[کربلا]] آمد و [[روز عاشورا]] به میدان رفت و در [[حمله نخست]]، در مقابل دیدگان امام {{ع}} به [[فیض]] شهادت نایل گشت<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۳۱۷؛ ابصار العین، ص۱۷۱، و در مناقب ابن شهرآشوب، ج۴، ص۱۱۳؛ تنها به نام او در زمره شهدای نخستین نام برده است.</ref>. | ||
از [[نسل]] عمار نوادگانی چون [[عبدالله بن احمد]] به [[دنیا]] آمد که از [[علما]] و [[راویان]] [[شیعه]] بود و [[امام هشتم]] [[علی بن موسی الرضا]]{{ع}} را [[ملاقات]] کرد و [[کتابی]] به نام «قضایا امیرالمؤمنین{{ع}}» از او به یادگار مانده است<ref>رجال نجاشی، ص۲۲۹ و ابصارالعین، ص۱۷۱.</ref>. | از [[نسل]] عمار نوادگانی چون [[عبدالله بن احمد]] به [[دنیا]] آمد که از [[علما]] و [[راویان]] [[شیعه]] بود و [[امام هشتم]] [[علی بن موسی الرضا]] {{ع}} را [[ملاقات]] کرد و [[کتابی]] به نام «قضایا امیرالمؤمنین {{ع}}» از او به یادگار مانده است<ref>رجال نجاشی، ص۲۲۹ و ابصارالعین، ص۱۷۱.</ref>. | ||
در [[فضیلت]] عمار همین بس که مورد [[عنایت]] در [[زیارت ناحیه مقدسه]] قرار گرفت و بر او [[سلام]] و [[درود]] فرستاده شده است.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص:۵۲۸-۵۲۹.</ref> | در [[فضیلت]] عمار همین بس که مورد [[عنایت]] در [[زیارت ناحیه مقدسه]] قرار گرفت و بر او [[سلام]] و [[درود]] فرستاده شده است.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص:۵۲۸-۵۲۹.</ref> | ||
==[[عمار بن حسان]] [[کارگزار کوفه]]== | |||
در کتاب [[مآثر الإنافه (کتاب)|مآثر الإنافه]] می‌نویسد: علی{{ع}} عمار بن حسان را بر محل اقامت خود [[کوفه]] گمارد<ref>قلقشندی، مآثر الإنافة فی معالم الخلافه، ج۱، ص۱۰۴.</ref>. | |||
[[زمان]] [[جانشینی]] عمار در کوفه مشخص نیست. ما درباره وی مطلب زیادی نیافتیم، آنچه در منابع آمده این است که وی از [[اصحاب امام حسین]]{{ع}} بوده است. [[شیخ طوسی]] وی را از [[اصحاب امام]] سوم دانسته است<ref>طوسی، رجال، ص۷۷.</ref>. | |||
[[ابن شهر آشوب]] عمار بن حسان را از [[شهدای کربلا]] دانسته که در [[حمله اول در روز عاشورا]] به [[شهادت]] رسیدند<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۱۱۲.</ref>. | |||
در [[زیارت]] شهدای کربلا در [[روز عاشورا]] نام وی [[عمار بن حسان بن شریح طائی]] ذکر شده<ref>ابن طاووس، الاقبال بالاعمال الحسته، ج۳، ص۷۹؛ بحارالأنوار، ج۴۵، ص۷۰ و ج۹۸، ص۲۷۲.</ref> و در [[زیارت رجبیه]] عمار بن حسان آمده است<ref>الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۳۴۶؛ بحارالأنوار، ج۹۸، ص۳۴۱.</ref>. بنابراین عمار از شهدای کربلا بوده است. | |||
[[نجاشی]] نام وی را به عوض «عمار»، «عامر» دانسته است، وی در شرح حال نوه‌اش [[احمد بن عامر بن سلیمان بن صالح بن وهب بن عامر]] که از [[اصحاب امام رضا]]{{ع}} بوده<ref>مناقب آل ابی طالب، ج۲، ص۳۶۵.</ref> نام او را عامر دانسته که در [[کربلا]] با [[امام حسین]]{{ع}} بوده و به شهادت رسیده است و نسبش را چنین ذکر نموده است: [[عامر بن حسان بن شریح بن سعد بن حارثة بن لام بن عمرو بن طریف]]<ref>نجاشی، رجال، ص۱۰۰؛ ابن کلبی، نسب معد والیمن الکبیر، ص۵۱۹، با نام عمار بن ابی سلمه.</ref>. و در شرح حال فرزند [[احمد بن عامر طائی]]، [[عبدالله بن احمد]]، به شهادت [[عامر بن حسان]] در کربلا اشاره می‌کند و می‌افزاید که حسان در [[جنگ صفین]] در رکاب [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به شهادت رسید<ref>نجاشی، رجال، ص۲۲۹؛ خوئی، معجم رجال الحدیث، ج۱۰، ص۲۰۷.</ref>. [[رحمت خدا]] بر آن دو باد. | |||
از برخی منابع استفاده می‌شود در آغاز [[خلافت]] که حضرت [[کارگزاران]] خود را اعزام می‌کرد [[عمارة بن حسان]] را بر [[کوفه]] گمارد و [[سهل بن حنیف]] را بر [[شام]] و... در [[اخبار]] الطوال<ref>اخبار الطوال، ص۱۴۱.</ref> و الفتوح<ref>ابن اعثم، الفتوح، مترجم، ص۱۰۰۵.</ref> نام وی [[عمار بن حسان]] آمده و در [[المنتظم (کتاب)|المنتظم]] نام وی [[عمارة بن حسان بن شهاب]] ذکر شده است که پیش از رسیدن به کوفه از نیمه راه برگشت<ref>ابن جوزی، المنتظم، ج۵، ص۷۵.</ref> این نظر را آنچه از [[ابن حبان]] نقل کردیم که نام اولین [[کارگزار]] حضرت بر کوفه عمارة بن حسان بن شهاب بوده است تقویت می‌کند. | |||
در نتیجه می‌‌توان گفت: [[مورخان]] در ثبت نام اولین کارگزار اعزامی حضرت به کوفه [[اختلاف]] دارند؛ بعضی او را [[عمارة بن شهاب]] دانسته‌اند که پس از مدتی از [[دنیا]] رفت<ref>تاریخ طبری (هشت جلدی)، ج۳، ص۴۶۳.</ref> وعده‌ای عمار یا عمارة بن حسان یا [[عامر بن حسان]] را که برابر نقل [[نجاشی]] در [[کربلا]] به [[شهادت]] رسیده است<ref>مناقب آل ابی طالب، ج۲، ص۳۶۵.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۱، ص 208 - 210.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:1100829.jpg|22px]] [[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۱ (کتاب)|'''سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۱''']] | |||
# [[پرونده:1100374.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|'''اصحاب امام حسین''']] | # [[پرونده:1100374.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|'''اصحاب امام حسین''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۲۳: | خط ۴۱: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:اصحاب امام حسین]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۳۸
این مدخل زیرشاخهٔ بحث عمار بن حسان طائی است. عمار بن حسان طائی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: عمار بن حسان طائی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
«اَلسَّلاَمُ عَلَى عَمَّارِ بْنِ حَسَّانَ بْنِ شُرَيْحٍ اَلطَّائِيِّ»[۱]؛
عمار و به قولی عامر، فرزند حسان بن شریح طائی، منسوب به قبیله طی و پدرش حسان طائی از یاران امام علی (ع) بود که در جنگ جمل شرکت جست و در جنگ صفین به شهادت رسید.
عمار از شیعیان مخلص و دلیران بنام بود و در پیروی از خاندان رسالت، راه پدرش را پیمود و در مکه به امام حسین (ع) پیوست و همراه امام (ع) به کربلا آمد و روز عاشورا به میدان رفت و در حمله نخست، در مقابل دیدگان امام (ع) به فیض شهادت نایل گشت[۲].
از نسل عمار نوادگانی چون عبدالله بن احمد به دنیا آمد که از علما و راویان شیعه بود و امام هشتم علی بن موسی الرضا (ع) را ملاقات کرد و کتابی به نام «قضایا امیرالمؤمنین (ع)» از او به یادگار مانده است[۳].
در فضیلت عمار همین بس که مورد عنایت در زیارت ناحیه مقدسه قرار گرفت و بر او سلام و درود فرستاده شده است.[۴]
عمار بن حسان کارگزار کوفه
در کتاب مآثر الإنافه می‌نویسد: علی(ع) عمار بن حسان را بر محل اقامت خود کوفه گمارد[۵].
زمان جانشینی عمار در کوفه مشخص نیست. ما درباره وی مطلب زیادی نیافتیم، آنچه در منابع آمده این است که وی از اصحاب امام حسین(ع) بوده است. شیخ طوسی وی را از اصحاب امام سوم دانسته است[۶].
ابن شهر آشوب عمار بن حسان را از شهدای کربلا دانسته که در حمله اول در روز عاشورا به شهادت رسیدند[۷].
در زیارت شهدای کربلا در روز عاشورا نام وی عمار بن حسان بن شریح طائی ذکر شده[۸] و در زیارت رجبیه عمار بن حسان آمده است[۹]. بنابراین عمار از شهدای کربلا بوده است.
نجاشی نام وی را به عوض «عمار»، «عامر» دانسته است، وی در شرح حال نوه‌اش احمد بن عامر بن سلیمان بن صالح بن وهب بن عامر که از اصحاب امام رضا(ع) بوده[۱۰] نام او را عامر دانسته که در کربلا با امام حسین(ع) بوده و به شهادت رسیده است و نسبش را چنین ذکر نموده است: عامر بن حسان بن شریح بن سعد بن حارثة بن لام بن عمرو بن طریف[۱۱]. و در شرح حال فرزند احمد بن عامر طائی، عبدالله بن احمد، به شهادت عامر بن حسان در کربلا اشاره می‌کند و می‌افزاید که حسان در جنگ صفین در رکاب امیرالمؤمنین(ع) به شهادت رسید[۱۲]. رحمت خدا بر آن دو باد.
از برخی منابع استفاده می‌شود در آغاز خلافت که حضرت کارگزاران خود را اعزام می‌کرد عمارة بن حسان را بر کوفه گمارد و سهل بن حنیف را بر شام و... در اخبار الطوال[۱۳] و الفتوح[۱۴] نام وی عمار بن حسان آمده و در المنتظم نام وی عمارة بن حسان بن شهاب ذکر شده است که پیش از رسیدن به کوفه از نیمه راه برگشت[۱۵] این نظر را آنچه از ابن حبان نقل کردیم که نام اولین کارگزار حضرت بر کوفه عمارة بن حسان بن شهاب بوده است تقویت می‌کند.
در نتیجه می‌‌توان گفت: مورخان در ثبت نام اولین کارگزار اعزامی حضرت به کوفه اختلاف دارند؛ بعضی او را عمارة بن شهاب دانسته‌اند که پس از مدتی از دنیا رفت[۱۶] وعده‌ای عمار یا عمارة بن حسان یا عامر بن حسان را که برابر نقل نجاشی در کربلا به شهادت رسیده است[۱۷].[۱۸]
منابع
پانویس
- ↑ زیارت ناحیه مقدسه، بحارالأنوار، ج۴۵، ص۷۲.
- ↑ تنقیح المقال، ج۲، ص۳۱۷؛ ابصار العین، ص۱۷۱، و در مناقب ابن شهرآشوب، ج۴، ص۱۱۳؛ تنها به نام او در زمره شهدای نخستین نام برده است.
- ↑ رجال نجاشی، ص۲۲۹ و ابصارالعین، ص۱۷۱.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام حسین، ص:۵۲۸-۵۲۹.
- ↑ قلقشندی، مآثر الإنافة فی معالم الخلافه، ج۱، ص۱۰۴.
- ↑ طوسی، رجال، ص۷۷.
- ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۱۱۲.
- ↑ ابن طاووس، الاقبال بالاعمال الحسته، ج۳، ص۷۹؛ بحارالأنوار، ج۴۵، ص۷۰ و ج۹۸، ص۲۷۲.
- ↑ الاقبال بالاعمال الحسنه، ج۳، ص۳۴۶؛ بحارالأنوار، ج۹۸، ص۳۴۱.
- ↑ مناقب آل ابی طالب، ج۲، ص۳۶۵.
- ↑ نجاشی، رجال، ص۱۰۰؛ ابن کلبی، نسب معد والیمن الکبیر، ص۵۱۹، با نام عمار بن ابی سلمه.
- ↑ نجاشی، رجال، ص۲۲۹؛ خوئی، معجم رجال الحدیث، ج۱۰، ص۲۰۷.
- ↑ اخبار الطوال، ص۱۴۱.
- ↑ ابن اعثم، الفتوح، مترجم، ص۱۰۰۵.
- ↑ ابن جوزی، المنتظم، ج۵، ص۷۵.
- ↑ تاریخ طبری (هشت جلدی)، ج۳، ص۴۶۳.
- ↑ مناقب آل ابی طالب، ج۲، ص۳۶۵.
- ↑ ذاکری، علی اکبر، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین، ج۱، ص 208 - 210.