ویژگیهای حکومتامام مهدی(ع) چیست؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
حجت الاسلام و المسلمین محسن قرائتی در کتاب «جهتنما» در اين باره گفته است:
« حکومتامام عصر همانند حکومتانبیا و اولیای الهی است و با تأکید بیشتر و به میزان گسترده تری به اجرای احکام الهی میپردازد. تفاوت این حکومت با حکومتهای الهی که در گذشته برپا شدهاند، در جهانی بودن آن است؛ به این معنا که موجب اجرای کامل احکام الهی در سرتا سر گیتی میگردد. به هر روی ویژگیهای حکومت مهدوی عبارتند از:
احیای فرهنگ قرآن: اولین اقدام آن حضرت پس از استقرار حکومت، تشکیل کلاسهای قرآن و با نتیجه ترویج فرهنگ قرآنی است: " السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا تَالِيَ كِتَابِ اللَّهِ وَ تَرْجُمَانَه "[۱]
وفور نعمتهای آسمانی و زمینی: "وقتی قائم قیام کند، بر اساس عدالتحکومت میکند و در زمان او ستم از بین میرود و راهها امنیت مییابد و برکات زمین استخراج میگردد"[۲]. در زمان حکومت آن حضرت، آبها و سرچشمهها فراوان و محصولات چند برابر میشوند: " تُخْرِجُ الْأَرْضُ نَبْتَهَا وَ تُنْزِلُ السَّمَاءُ بَرَكَتَهَا وَ تَظْهَرُ لَهُ الْكُنُوزُ "[۳]؛امام باقر(ع): " فَلَا يَبْقَى فِي الْأَرْضِ خَرَابٌ إِلَّا قَدْ عُمِرَ "[۴]
امام(ع) فرمود: برنامه مهدی ما وقتی که میآید، این چهار موضوع است:
اقامه نماز: در زیارت آل یاسین به این مطلب اشاره شده است: " السَّلَامُ عَلَيْكَ حِينَ تُصَلِّي " وقتی که نماز تا این اندازه مهم است که در زیارت حضرت به آن اشاره میشود، در برنامههای مهدوی از اهتمام ویژهای برخوردار است.
تقویت توان علمی: تقویت توان علمی جامعه از جمله برنامههای حکومت مهدوی است. منتظران امام زمان(ع) باید عاشق علم و دانش و در تمام رشتههای علمی ممتاز باشند. قَالَ الصَّادِقُ (ع): "مجموعه علوم بیست وهفت حرف است که تاکنون فقط دوحرف آن به وسیله انبیا الهی شناخته شده است؛ در نتیجه هنگامی که قائم آل محمد قیام کند بیست وپنج باب دیگر از علوم به برکت او شناخته خواهد شد و در میان مردم گسترش خواهد یافت و جامعه از مجموعه بیست وهفت حرف علم آگاهی خواهد داشت"[۸]. قَالَ الْبَاقِرُ(ع) : "گوئی میبینم که دین در میان خونی که برایش ریخته میشود، در حرکت است و دست و پا میزند و هیچ شخصی نمیتواند آن را برای شما باز گرداند، مگر مردی از ما اهل بیت که در هنگام امامت او هر سال دو بار بر شما بخشش خواهد شد و در هر ماه دو نوع روزی بر شما خواهد رسید و در دوران ظهور اوست که حکمت به شما داده خواهد شد تا آنجا که زن در خانه خود نشسته و در اثر افزایش بینش و بصیرت دینی جامعه و گسترش معارف اسلامی بر اساس کتاب خدا و سنّت رسول خدا قضاوت خواهد کرد"[۹]. پیشرفت علم در زمان حضرت مهدی(ع) به اندازهای است که زنان در خانهها بر اساس قرآن و حدیث قضاوت میکنند.
مقاومت و تلاش: از امام باقر(ع) سؤال کردند که آیا با ظهور مهدی کارها خود به خود درست میشود؟ فرمود: "اگر چنین بود پیشانی پیامبر(ص) نمیشکافت و دندانش نمیشکست" [۱۰]. از این حدیث چنین برمیآید که استقرار حاکمیت مهدوی حتی با ظهور آن حضرت به تلاش و کوشش نیاز دارد»[۱۱].
پاسخهای دیگر
با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته میشود:
«ما نمیتوانیم درخشندگی حکومت جهانی حضرت قائم (ع) را آن طور که هست نشان دهیم، ولی شاید با ذکر چند ویژگی از ویژگیهای این حکومت در همه زمینهها دورنمایی از این نظام بهشتی و سراسر عدل آن را توصیف نموده و در معرض دید خوانندگان قرار دهیم. به طور کلی ائمه(ع)، آیه: ﴿﴿أَنَّ اللَّهَ يُحْيِي الأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا﴾﴾[۱۲] را با ظهورامامقائم (ع) تطبیق نمودند و فرمودند: "خداوند زمین را به عدالت قائم (ع) پس از مرگ رهبران ستمگر زنده میگرداند".[۱۳] با مقایسه زمین خشک و مرده با زمین پر از گل و گیاه و میوه و سبزه و آب و مقایسه آن با حکومتمهدی(ع) به دست میآوریم که حکومت جهانی آن حضرت تا چه اندازهای از عدل و صفا و امنیت و شادمانی در همه زمینهها برخوردار است[۱۴].
اکنون برای آشنایی بیشتر با این دوران سراسر درخشان که خداوند به آن سوگند یاد کرده[۱۵] به ویژگیهای زیر که نمایانگر دورنمایی از آن است، توجه کنیم تا زمینهساز این ویژگیها باشیم:
توحید سراسری در همه زمینهها:امام صادق (ع) فرمود: "وقتی که قائم (ع) قیام کند هیچ کافر و مشرک پیدا نمیشود، مگر اینکه قیام او را انکار کرده و ناپسند میشمرد- ولی کار به جایی میرسد- که اگر کافر و مشرکی در شکم سنگی سخت، پنهان شده باشند، آن سنگ میگوید: ای مؤمن در شکم من کافر است مرا بشکن و او را بکش"[۱۶]. و در عبارت دیگر فرمود: "قائم (ع) همه دین را در همه عالم آشکار میسازد"[۱۷]. امام باقر(ع) فرمود: "قائم (ع) هر منافق شکاکی را به قتل میرساند"[۱۸]. و نیز امام باقر(ع) فرمود: "حکومتهای باطل نابود گردد، حکومتش شرق و غرب را فراگیرد، دین خدا به وسیله قائم (ع) زنده گردد و بدعتها و باطلها نابود شود"[۱۹]. به این ترتیب وحدت جهانی معنوی پدید میآید. به این ترتیب میبینیم توحید در حکومت و سیاست و دین و قانون و در یک کلمه توحید در تمام زمینهها که شالوده اساسی یک حکومت درخشان است، در حکومتحضرت مهدی (ع) تحت رهنمودهای آن بزرگمرد الهی پدیدار میشود، به عبارت دیگر: نفوس مردم تکامل و رشد مییابد که در این صورت پایه نخستین حکومت عدل جهانی برقرار شده است، آن هم در سطح کل جهان، چنانکه در ذیل روایتی از امام کاظم(ع) آمده است: "در تمام نقاط مشرق و مغرب کسی باقی نمیماند جز اینکه معتقد به یکتایی خداست"[۲۰]. و چنانکه امام باقر(ع) فرمود: "وقتی که قائم(ع) ما قیام کرد، خداوند دست رحمتش را بر سر بندگانش میگذارد و به وسیله آن عقلها و اندیشههایشان را به کمک هم گرفته و کامل میسازد"[۲۱]. در اینجا اضافه میکنیم که آن حضرت اسلام را مو به مو و با کمال قاطعیت اجراء میکند، زناکار همسردار را سنگسار مینماید و مانع زکات را گردن میزند[۲۲].
پیشرفت عجیب علوم: شکی نیست که علم و دانش و رشد فکری و فرهنگی نقش بسزایی در تکامل انسان دارد و بسیاری از مشکلات سر راه تکامل را رفع میکند، در عصر انقلاب جهانی مهدی(ع)، یکی از امور، پیشرفت عجیب علوم در تمام زمینهها است. امام صادق (ع) فرمود: "اصول علم و دانش دارای بیست و هفت حرف (رشته) است، تمام پیامبران آنچه برای مردم تا حال آوردهاند دو حرف بوده، وقتی که قائم(ع) ما قیام کند، بیست و پنج حرف دیگر علوم را نیز آشکار میسازد و در میان مردم رواج میدهد و ضمیمه آن دو حرف میکند تا بیست و هفت حرف تکمیل گردد"[۲۳]. این پیشرفت نه تنها در علوم انسانی، بلکه در علوم صنعتی اقتصادی و غیره نیز پدید خواهد آمد. امام صادق (ع) فرمود: "مؤمن در عصر حکومتمهدی(ع) در حالی که در مغرب سکونت دارد، برادرش را که در مشرق است میبیند"[۲۴]. خود امامقائم (ع) نیز همچون حضرت علی(ع) اعلام میکند: "قبل از آنکه از میان شما بروم هرگونه سؤال دارید از من بپرسید، چراکه سراسر وجودم سرشار از علم و دانش است"[۲۵]. شخصی از امام صادق (ع) پرسید: مردم چگونه به قیام آن حضرت آگاه میشوند؟ امام صادق (ع) فرمود: "هریک از شما وقتی از بستر برخاست، در کنار بسترش دعوتنامهای میبیند که در آن آیه ۵۳ نور نوشته شده و سپس در آن آمده؛ اطاعت خالصانه نشان دهید".[۲۶] مفهوم این روایت به تکنیک فاکس که از وسایل مهم مخابراتی امروز است، بسیار نزدیک میباشد. اینها نمونههایی از روایات است که حکایت از پیشرفت و رشد همه جانبه علوم مختلف در حکومت جهانی حضرت مهدی (ع) میکند.
پیشرفت و رشد کشاورزی و امکانات: در تعبیری از ائمه(ع) رسیده است: "در همه زمین جای خرابی نمیماند، بلکه همه را آباد خواهد ساخت"[۲۷]. و در عبارتی آمده پیامبر (ص) فرمود: "در آن زمان زمین کبد و اشیاء گرانقیمت خود را بیرون میفرستد و ثروت فراوان در میان مردم پخش میشود"[۲۸]. و دامداری نیز در این عصر به طور چشمگیر پیشرفت میکند[۲۹].
برادری و صفا و صمیمیت: در آن زمان نه تنها مردم در جهت ظاهر مادی پیشرفت عجیبی میکنند، بلکه از لحاظ معنوی نیز که بسیار مهم و هدف اصلی است رشد شایانی دارند. امام باقر(ع) فرمود: "وقتی که قائم (ع) قیام کند، رفاقت و برادری برقرار شود، به طوری که هرکس دست به جیب برادرش کرده و به قدر نیاز بدون ممانعت از آن برمیدارد"[۳۰]. کوتاه سخن اینکه یک اقتصاد سالم ضد طبقاتی براساس عدل و مساوات اسلامی برقرار میگردد[۳۱].
امنیت و برکت و وفور نعمت و عدالت: در جهان مفاهیم و واژههایی بهتر از عدالت، برکت، امنیت و وفور نعمت نداریم. در حکومت درخشان حضرت مهدی (ع) تمام این مفاهیم به نحو احسن محقق میگردد. امام باقر(ع) فرمود: "در آن زمان اگر پیرزنی از مشرق به مغرب برود، کسی به او کاری ندارد"[۳۲]. امام صادق (ع) فرمود: "وقتی که قائم (ع) قیام کرد، داوری به عدالت میکند و ظلم و جور از میان میرود، راهها امن میشود، زمین برکتهای خود را آشکار میسازد، هر حقی به صاحبش برمیگردد، و همه مردم معتقد به اسلام میشوند"[۳۳]. پیامبر خدا(ص) در ضمن گفتاری فرمود: "آنچنان در میان امت من وفور نعمت میشود که مثل آن هرگز نبوده است، زمین گنجها و میوههای خود را آشکار میسازد و از آنها چیزی کم نکند، و مال و ثروت همچون چیزی است که زیر دست و پا افتاده باشد. شخصی میآید و میگوید: ای مهدی(ع) از اموال به من بده. امام به او میفرماید: بگیر"[۳۴]. و در عبارت دیگر فرمود: "خداوند باران را از آسمان همواره بر آنها بفرستد و از زمین چیزی از گیاه نماند مگر اینکه سبز گردد"[۳۵]. حضرت رضا(ع) در ضمن روایتی فرمود:" وقتی که قائم (ع) ظهور کند، نورش جهان را روشن میکند، ترازوی عدالت بین مردم قرار میدهد، هیچکس به کسی ظلم نمیکند، زمین برای او در نوردیده میشود. (یعنی به هر جای زمین برود، فوری و آسان است) و او سایه ندارد و ...". باز نقل شده که: در سال قیام آن حضرت، بیست و چهار بار باران ببارد که آثار و برکات آن دیده شود[۳۶]. جالب اینکه، وفور نعمت و به عبارت دیگر، اقتصاد خوب و خودکفایی در حدی است که مردم بینیاز میشوند و کسی برای صدقه و انفاق خود، شخص نیازمندی را پیدا نمیکند، چراکه همه مردم خودکفا و بینیازند[۳۷]. علاوهبر این پیشرفتها، پیشرفتهای دیگری نیز در شهرسازی و راهسازی و نوسازی و توسعه نهضت سوادآموزی و پیشرفت قضایی و در یک کلمه پیشرفت در همه زمینهها بهوجود میآید[۳۸].
توجه کامل به اماکن مقدسه و توسعه شهرها و بهداشت: از آنجا که اماکن مقدسه مانند مسجد و ... پایگاه مرکزی برای عبادت و تعلیم و تعلم در جهت تکامل نفوس است، امامقائم (ع) در این جهت نیز توجه خاص دارد، به طوری که امام صادق (ع) فرمود: "وقتی قائم(ع) ما ظهور کند، در پشت کوفه مسجدی میسازد که هزار در دارد، و خانههای کوفه به دو نهر کربلا متصل میگردد"[۳۹]. ایجاد مسجد بزرگی در پشت کوفه (صحرای نجف) در روایتی از امام باقر(ع) نقل شده، که پیامبر خدا (ص) فرمود: "گویا حسنی[۴۰] را (در کوفه) با حسینی (ظاهرا منظور امامقائم (ع) است) میبینم که حسنی با یارانش با حسینی بیعت میکنند و در اطراف آن حضرت هستند، تا در جمعه دوم مردم گویند نماز پشت سر امام قائم (ع) مساوی با نماز پشت سر رسول خدا(ص) است، اما بر اثر کثرت جمعیت در مسجد کوفه جا پیدا نمیشود. امام(ع) به پشت کوفه رفته و خط مسجد بزرگی را میکشد که آن مسجد هزار در دارد، تا مصلای بزرگ و فراگیر برای همه جمعیت باشد"[۴۱]. در نوسازی و شهرسازی، خانههای کوفه به خانههای کربلا متصل میشوند[۴۲]. امام باقر(ع) فرمود: "وقتی قائم (ع) قیام کند، به کوفه میرود و چهار مسجد را در آنجا ویران مینماید. هر مسجدی که مشرف بر خانههای مردم باشد[۴۳] ویران میکند، راهها را وسیع مینماید". به این ترتیب میبینیم حتی اگر مسجد هدف غیر اسلامی داشت، ویران میشود. آری هر مانعی را که در راهها است، از میان برمیدارد و عوامل ناپاکی، نادرستی و حتی ناودانهایی را که موجب این کثافتها میشوند از بین میبرد، هر بدعتی را نابود و هر سنت نیکی را احیا میسازد، قسطنطنیه (واقع در ترکیه) و کوههای گیلان و چین را فتح میکند ...[۴۴]. جالب اینکه، در این عصر درخشان، امکانات یک فرد صالح و مؤمن، پرنده را از هوا فرود میآورد و او آن را ذبح کرده و میپزد و از گوشتش بهرهمند میشود[۴۵]. در میان این امور، آنچه که بسیار مهم است و امور دیگر مقدمه و وسیله آن است، تکمیل نفوس و بالا بردن سطح معلومات و معنویات است، که هدف تمام پیامبران و اولیای الهی همین بوده است. (البته در پرتو تکمیل نفوس، سایر مواهب مادی نیز به دست میآید). ما وقتی که آیه ۵ سوره قصص ﴿﴿وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الأَرْضِ...﴾﴾ را که در مورد حکومت حضرت ولی عصر(ع) میباشد، تحت مطالعه قرار میدهیم، واژه مستضعف را در روایات امامان(ع) مینگریم، میبینیم بیشتر روایات، مستضعف را به معنی کمعقل، کمسواد، هدایت نشده، بیخبر از قرآن و ناتوانی در فکر و شناخت گرفتهاند[۴۶]. امام باقر(ع) در معنی مستضعف فرمود: "آنانکه چارهای ندارند و به راه هدف، هدایت نمییابند، توانایی تشخیص تزویر کفر را ندارند و راهی به هدایت نبردهاند، مادام که ایمان نیاوردهاند، آنها نه کافر و نه مؤمن هستند"[۴۷]
نتیجه میگیریم که اهم هدف امامقائم (ع) تکمیل نفوس و آگاه کردن مردم و خط دادن به آنها و هدایت کامل معنوی و علمی آنها و نجات دادن آنها از استضعاف در جهت معنی و فکر و اندیشه است»[۴۸].
حکومت واحد جهانی که تنها به دست آن حضرت است که حکومت واحد جهانی تشکیل میشود و دیگران اگر هم بخواهند توان تشکیل حکومت واحد جهانی را نخواهند داشت.
عدل جهانی حضرت مهدی است، که تنها در جامعهای که او تشکیل میدهد و خود در رأس آن قرار دارد و تنها به قانون الهی عمل میشود، عدل با تمام ابعادش پیاده و عمل میشود، لذا چنانکه حکومت او جهانی است، عدل او نیز گسترده و جهانی است و در روایات وارده به این شاخصه بیشتر توجه شده و مکرر فرمودهاند که: ("يَمْلَأُ اللَّهُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا"). اینک به برخی روایات در این مورد اشاره میکنیم: رسول خدا(ص) فرمود: "مژده میدهم شما را به مهدی که او در امت من، به هنگام اختلاف و سختیها برانگیخته میشود، پس زمین را پر از قسط و عدل میسازد همانطوری که از جور و ستم پر شده باشد. ساکنان آسمان و زمین از او راضی میشوند، و مال را در بین مردم به طور مساوی تقسیم مینماید و خدا دلهای امت محمد(ص) را از بینیازی پر میکند و همه را عدل را عدل او فرا میگیرد"[۴۹]؛ در روایت دیگر فرموده است: "بیرون میأید مردی از اهل بیت من که اسمش اسم من و خلقش خلق من است پس زمین را از عدل و قسط پر میکند، چنانکه از جور و ظلم پر شده باشد"[۵۰]؛ در حدیث دیگر فرموده است: "اگر از دنیا باقی نماند، مگر یک روز، خداوند آن روز را طولانی گرداند، تا مردی از فرزندان من بیرون آید و ظاهر شود، پس دنیا را پر عدل و قسط نماید، چنانکه از جور و ستم پر شده باشد"[۵۱] به هر حال، روایات در گسترش عدل در حکومتحضرت مهدی چنان زیاد است که همه جا را فراگیرد و احدی بر دیگری ستم نکند. ما را همین چند حدیث در این مختصر کافی است. اهل تحقیق میتوانند به کتابهایی از قبیل بحارالأنوار مجلسی و منتخب الأثر صافی و اثبات الهدی و... مراجعه نمایند»[۵۲].
۳. حجت الاسلام و المسلمین رحیمی؛
حجت الاسلام و المسلمین عباس رحیمی، در کتاب «امید فردا» در اینباره گفته است:
«حکومت حضرت ویژگیهای بسیاری دارد که قابل مقایسه با هیچ حکومتی نیست که به برخی از آنها اشاره میشود:
در حکومت آن حضرت، چنان امنیتی حاکم است که حتی درندگان نیز به کسی یا خودشان آسیبی نمیرسانند و اگر خانمی تنها با اموال خودش از کوفه به شام برود خطری او را تهدید نمیکند.
حکومت آن حضرت جهانی است: "يَبْلُغَ سُلْطَانُهُ الْمَشْرِقَ وَ الْمَغْرِبَ"[۵۳]؛ دایره حکومت امام عصر (ع) شرق و غرب عالم را فرا میگیرد.
رفاه عمومی حاکم میشود و فقر ریشهکن میشود. زمین، تمام ذخائر خود را بیرون میریزد و تمام امکانات به صورت عادلانه تقسیم میشود، به گونهای که فقیر وجود نخواهد داشت. وقتی کسی مراجعه میکند و چیزی میخواهد، آن حضرت میفرماید: «هر چه لازم داری خودت بردار». بدهکارانِ زکات به دنبال نیازمند میگردند که زکات مال خود را بدهند، ولی نیازمندی نمییابند.
حکومت آن حضرت بر منبای اسلام، قرآن و دین است. حضرت مهدی (ع) احیاگر اسلام ناب محمدی (ص) خواهند بود و همه ارزشهای از دست رفته و حدود تعطیل شده را به اجرا میگذارند. "اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَيْكَ فِي دَوْلَةٍ كَرِيمَةٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلَامَ وَ أَهْلَهُ وَ تُذِلُّ بِهَا النِّفَاقَ وَ أَهْلَهُ"[۵۴]؛ خداوندا! ما به تو امید بستهایم که در دولت کریمه، اسلام را عزیز و نفاق را خوار گردانی.
اجرای عدالت از ویژگیهای بارز حکومت مهدی (ع) است؛ به گونهای که در عالم نظیرش یافت نمیشود: "يَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً"[۵۵]؛ زمین را از عدالت پر میگرداند»[۵۶].
«قلمرو جهانی: حکومت حضرت مهدی (ع)، حکومتی جهانی است که روایات فراوان آن را تأیید میکند. ازجمله امام باقر (ع) فرموده است: قائم (ع) از خاندان پیامبر است... فرمانروایی او شرق و مغرب را فراخواهد گرفت و خداوند به دست او دین خود را بر همه ادیان غلبه میدهد؛ اگرچه مشرکان را خوش نیاید[۵۷].
مقبولیت عمومی: یکی از ویژگیهای اساسی حکومت حضرت مهدی (ع) این است که مورد قبول همه افراد و اجتماعات بشری است. پیامبر اسلام (ص) فرمود: شما را بشارت میدهم به مهدی (ع) که اهل آسمان و زمین از او راضی هستند ..[۵۸].
کارگزاران دولت مهدی (ع): آنها از بزرگان و نیکان امتاند؛ مثلاً عیسی (ع) که به حضرت مهدی (ع) میگوید: همانا من به عنوان وزیر فرستاده شدهام نه امیر و فرمانروا[۵۹].
پیشرفت دانش و علم: امام صادق (ع) میفرماید: علم و دانش، ۲۷ حرف است و آنچه پیامبران آوردهاند تنها دو حرف آن است و مردم تاکنون جز با آن دو حرف آشنایی ندارند و هنگامی که قائم ما قیام کند، ۲۵ حرف دیگر را بیرون آورده، در میان مردم گسترش دهد و آن دو حرف را نیز به آنها ضمیمه ساخته، مجموع ۲۷ حرف را منتشر خواهد کرد[۶۰].
شکوفایی اقتصاد و رفاه اجتماعی: بهطوری که فقر از جامعه ریشهکن میشود و فقیری پیدا نمیشود. امام باقر (ع) میفرماید: امام مهدی (ع) هر سال دوبار به مردم میبخشد و در هر ماه دوبار به آنها روزی عطا میکند و به مساوات بین مردم عمل میفرماید تا اینکه هیچ نیازمندی به زکات پیدا نمیشود[۶۱].
حضرت علی (ع) فرمودهاند: به دست ما روزگار سختیها سپری میگردد... و چون قائم (ع) ما قیام کند... در آن روزگار چنان محیط امنی ایجاد شود که زن با همه زیب و زیور خود از عراق تا شام برود... و چیزی او را نترساند[۶۲].
گسترش عدالت: همانطوری که امام حسین (ع) فرموده است: اگر از دنیا جز یک روز باقی نمانده باشد، خداوند آن روز را طولانی کند تا مردی از فرزندان من قیام کند و زمین را از عدل و داد پر کند پس از آنکه از ستم و بیداد آکنده باشد، اینچنین از پیامبر شنیدهام[۶۳].
رشد معنویت: در حکومت حضرت مهدی (ع) مردم بهگونه بیسابقهای به معنویت روی میآورند. همچنانکه رسول خدا (ص) فرمودند: خداوند مهدی (ع) را میفرستد و به وسیله او عظمت را به دین باز میگرداند... در آن روزگار کسی بر کره خاکی نیست جز آنکه ذکر لا اله الا اللّه بر زبان دارد[۶۴].
ریشهکن شدن فساد و رذایل اخلاقی: نهی از منکر که یکی از شاخصههای حکومت الهی است، تنها به زبان نخواهد بود بلکه در عمل با منکرات و زشتیها مقابله خواهد شد تا جایی برای فساد و رذایل اخلاقی در جامعه نماند و محیط زندگی از زشتیها پاک گردد. همچنانکه در دعای ندبه میخوانیم: کجاست آنکه ریسمانهای دروغ و افترا را ریشهکن خواهد کرد؟ کجاست آنکه آثار گمراهی و هوا و هوس را نابود خواهد ساخت[۶۵]»[۶۶].
↑ همان کسانی که اگر آنان را در زمین توانمندی دهیم نماز بر پا میدارند و زکات میپردازند و به کار شایسته فرمان میدهند و از کار ناپسند باز میدارند و پایان کارها با خداوند است ؛ سوره حج، آیه: ۴۱.
↑اثبات الهداة، ج ۷، ص ۶۱، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۱۰.
↑اثبات الهداة، ج ۷، ص ۶۱، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۱۰.
↑منتخب الأثر، ص ۴۷۱ الی ۴۷۳؛ البته در آغاز، امام (ع) براساس دلیل و منطق با مردم برخورد میکند و حجت را بر آنها تمام مینماید. امام باقر(ع) در اینباره فرمود: امامقائم (ع) به یارانش میفرماید: «مردم مکه به سوی من نمیآیند، ولی من میفرستم سراغ آنها و به آنچه که شایسته من است، بر آنها استدلال میکنم»؛ بحار الانوار، ج ۵۲ ص ۳۰۷.
↑گویا منظور چهار مسجدی است که دشمنان اهل بیت(ع) هریک از آن را برای تشویق به نام یکی از دشمنان یا شرکت کنندگان در خون امام حسین(ع) ساختند که عبارتند از: مسجد ثقیف (به نام مغیرة بن شعبه ثقفی) و مسجد اشعث (به نام اشعث بن قیس، سرکرده منافقین) و مسجد جریر (به نام جریر بن عبد الله، مخالف امام علی (ع)) و مسجد سماک (به نام سماک بن مخزمه اسدی، که از فرمانروایان جنگ صفین است)؛ تهذیب، ج ۲، ص ۲۵۰.