ادله امامت امام سجاد کدامند؟ (پرسش)

ادله امامت امام سجاد کدامند؟
موضوع اصلی	بانک جمع پرسش و پاسخ امامت
مدخل اصلی	امامت

ادله امامت امام سجاد (ع) کدامند؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث امامت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی امامت مراجعه شود.

پاسخ نخست

عبدالمجید زهادت

حجت الاسلام و المسلمین عبدالمجید زهادت، در کتاب «معارف و عقاید ۵» در این‌باره گفته است:

«علاوه بر نصوص عامه مانند حدیث لوح و سایر نصوصی که در درس امامان دوازده‌گانه و نیز نصوصی که در چند درس قبل گذشت، روایات دیگری نیز بر امامت آن حضرت دلالت دارد: جابر بن عبدالله انصاری گوید: فردی یهودی بنا جندل بن جنادة بن جبیر که به دست رسول خدا (ص) ایمان آورده بود از اسامی اوصیای پیامبر سوال کرد. رسول الله (ص) در پاسخ فرمود: "سید الأوصیاء و وارث الأنبیاء و أبا الأئمة علی بن أبی طالب بعدی ثم ابنه الحسن ثم الحسین فاستمسک بهم من بعدی و لا یغزنک جهل الجاهلین فإذا انقضت مدة الحسین قام بالأمر بعده ابنه علی و یلقب بزین العابدین فإذا انقضت مدة علی قام بالأمر بعده محمد ابنه یدعی بالباقر فإذا انقضت مدة محمد قام بالأمر بعده ابنه جعفر یدعی بالصادق فإذا انقضت مدة جعفر قام بالأمر بعده ابنه موسی یدعی بالکاظم ثم إذا انتهت مدة موسی قام بالأمر بعده ابنه علی یدعی بالرضا فإذا انقضت مدة علی قام بالأمر بعده محمد ابنه یدعی بالزکی فإذا انقضت مدة محمد قام بالأمر بعده علی ابنه یدعی بالنفقی فإذا انقضت مدة علی قام بالأمر بعده الحسن ابنه یدعی بالأمین ثم ابنه الحجة". جندل فرمایش رسول خدا درباره امامان را مطابق با تورات دانست و رسول خدا (ص) نیز ضمن بیان اسامی امامان سرنوشت جندل را هم به او فرمودند که زین العابدین را خوای دید و آخرین توشه تو از دنیا شیری است که می‌نوشی. وی در آخر عمرش در طائف بیمار شد وقتی شیر نوشید گفت: {{عربی|"هَكَذَا عَهِدَ إِلَيَّ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أَنَّهُ يَكُونُ آخِرُ زَادِي مِنَ اَلدُّنْيَا شَرْبَةً مِنْ لَبَنٍ")).

عبیدالله بن عبدالله بن عتبة گوید: در محضر امام حسین (ع) بودم که فرزند کوچک‌ترش علی بن الحسین داخل شد. امام حسین او را صدا کرد و در آغوش خود فشرد و بین چشمانش را بوسید و فرمود پدرم فدایت باید چقدر خوش بو و خوش خلقی. از این سخن امام حسین (ع) مرا در دل خطوری رسید عرض کردم یا ابن رسول الله خدای نخواسته اگر پیش آمدی شد ما باید بعد از شما به چه کسی مراجعه نموده و پیروی کنیم؟ حضرت فرمود: "إلی علی ابنی هذا هو الإمام و أبو الائمة".

امام حسین (ع) در معرفی امامان ۱۲ گانه فرمود: "عَدَدَ نُقَبَاءِ بَنِي إِسْرَائِيلَ، تِسْعَةٌ مِنْ وُلْدِي آخِرُهُمُ اَلْقَائِمُ".

• استناد به نصوص امامت: امام سجاد (ع) در موارد زیادی به اثبات امامت و بیان مصادیق و استناد به نصوص امات پرداخته‌اند مانند این روایت که در بیان مصادیق اولی الامر و کسانی که خداوند عزوجل پیروی و تبعیت از آنان را بعد از رسول خدا (ص) بر امت واجب و لازم نموده می‌فرماید: "إن أولی الأمر الذین جعلهم الله عزوجل أئمة للناس و أوجب علیهم طاعتهم أمیرالمؤمنین علی بن أبی طالب (ع) ثم الحسن ثم الحسین ابنا علی بن أبی طالب ثم انتهی الأمر إلینا".

از جمله مواردی که امام سجاد (ع) برای اثبات امامت خود و بیان مصادیق امام به نصوص امامت استناد فرموده‌اند روایتی است که امام صادق (ع) از امام باقر (ع) و ایشان از امام سجاد (ع) نقل می‌کنند که فرمود: "نَحْنُ أَئِمَّةُ اَلْمُسْلِمِينَ وَ حُجَجُ اَللَّهِ عَلَى اَلْعَالَمِينَ وَ سَادَةُ اَلْمُؤْمِنِينَ وَ قَادَةُ اَلْغُرِّ اَلْمُحَجَّلِينَ وَ مَوَالِي اَلْمُؤْمِنِينَ وَ نَحْنُ أَمَانٌ لِأَهْلِ اَلْأَرْضِ كَمَا أَنَّ اَلنُّجُومَ أَمَانٌ لِأَهْلِ اَلسَّمَاءِ وَ نَحْنُ اَلَّذِينَ بِنَا يُمْسِكُ اَلسَّمٰاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَى اَلْأَرْضِ إِلاّٰ بِإِذْنِهِ وَ بِنَا يُمْسِكُ اَلْأَرْضَ أَنْ تَمِيدَ بِأَهْلِهَا وَ بِنَا يُنَزِّلُ اَلْغَيْثَ وَ يَنْشُرُ اَلرَّحْمَةَ وَ تَخْرُجُ بَرَكَاتُ اَلْأَرْضِ وَ لَوْ لاَ مَا فِي اَلْأَرْضِ مِنَّا لَسَاخَتِ اَلْأَرْضُ بِأَهْلِهَا ثُمَّ قَالَ وَ لَمْ تَخْلُ اَلْأَرْضُ مُنْذُ خَلَقَ اَللَّهُ آدَمَ مِنْ حُجَّةٍ لِلَّهِ فِيهَا ظَاهِرٍ مَشْهُورٍ أَوْ غَائِبٍ مَسْتُورٍ وَ لاَ تَخْلُو إِلَى أَنْ تَقُومَ اَلسَّاعَةُ مِنْ حُجَّةِ اَللَّهِ وَ لَوْ لاَ ذَلِكَ لَمْ يُعْبَدِ اَللَّهُ".

• افضلیت: افضلیت و برتری امام سجاد (ع) مستند به اموری است که برای هر مسلمانی قابل قبول می‌باشد مهم‌ترین این مستندات سخن نبی اکرم (ص) درباره امام چهارم حضرت علی بن الحسین (ع) است: محمد بن مسلم مکی می‌گوید: ما با جابر بن عبدالله انصاری بودیم که حضرت علی بن الحسین (ع) به همراه فرزند کوچک خود محمد بن علی (ع) نزد جابر آمدند امام سجاد (ع) به فرزندش فرمود: عمویت را ببوس. محمد بن علی آمد که سر جابر را ببوسد جابر در حالی که چشمش نمی‌دید گفت: این کیست؟ امام زین العابدین (ع) فرمود که: این پسر من، محمد است، جابر آن حضرت را در برگرفت و گفت: یا محمد! رسول الله بتو سلام رسانید، حاضران از جابر پرسیدند: چگونه؟ گفت من با رسول الله (ص) بودم که امام حسین (ع) در دامنش بود و او را نوازش می‌داد. در این میان پیامبر (ع) رو به جانب من کرد و فرمود: "يا جابِرُ، يُولَدُ لابني الحسينِ ابنٌ يُقالُ لهُ: عليٌّ، إذا كانَ يومُ القيامةِ نادی مُنادٍ: لِيَقُمْ سيّدُ العابدينَ، فيقومُ عليُّ بنُ الحسينِ. ويُولَدُ لِعليٍّ ابنٌ يُقالُ لَه: محمّدٌ. يا جابِرُ، إنْ رأيتَهُ فأقْرِئهُ مِنّي السَّلامَ".

و امام باقر (ع) فرمود: "سمعت جابر بن عبدالله یقول أنت ابن خیر البریة و جدک سید شباب أهل الجنة و وجدتک سیدة نساء العالمین".

امام سجاد (ع) از دیدگاه عامه: مقام والای امام سجاد (ع) و برتری ایشان بر دیگران نزد عامه نیز از امور مسلم و قطعی است و شواهد فراوانی بر آن وجود دارد. حتی ابن تیمیه این برتری و افضلیت را پذیرفته است و می‌گوید: "و أما علی بن الحسین فمن کبار التابعین و ساداتهم علما و دینا و قال یحیی بن سعید: هو أفضل هاشمی رأیته فی المدینة. و قال محمد بن سعد فی الطبقات: کان ثقة مأمونا کثیر الحدیث عالیا رفیعا".

ابن خلکان درباره امام سجاد (ع) می‌نویسد: "و هو أحد الأئمة الاثنی عشر و من سادات التابعین، قال الزهری: ما رأیت قریشاً أفضل منه. و فضائل زین العابدین و مناقبه أکثر من أن تحصر و کانت ولادته یوم الجمعة فی بعض شهور سنة ثمان و ثلاثین للهجرة و توفی سنة أربع و تسعین و قیل تسع و تسعین و قیل اثنتین و تسعین للهجرة بالمدینة و دفن فی البقیع فی قبر عمه الحسن بن علی (ع) فی القبة التی فیها قبر العباس"».

پرسش‌های وابسته

1. ادله امامت امام حسن کدامند؟ (پرسش)
2. دلیل صلح امام حسن با معاویه چه بود؟ (پرسش)
3. آیا امام حسن ازدواج و طلاق بسیار داشت؟ (پرسش)
4. آیا امام حسن معجزه و کرامات داشتند؟ (پرسش)
5. آیا فضائل امام حسن در قرآن آمده است؟ (پرسش)
6. ادله امامت امام حسین کدامند؟ (پرسش)
7. آیا فضائل امام حسین در قرآن آمده است؟ (پرسش)
8. القاب امام حسین چیستند؟ (پرسش)
9. آیا امام حسین معجزه و کرامات داشتند؟ (پرسش)
10. ادله امامت امام سجاد کدامند؟ (پرسش)
11. آیا امام سجاد معجزه و کرامات داشتند؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع امامت

• کتاب‌شناسی امامت؛
• مقاله‌شناسی امامت؛
• پایان‌نامه‌شناسی امامت.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: