ابلاغ آیات برائت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '''']].' به '''']]') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
(←مقدمه) |
||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*ابتدا [[پیامبر خاتم|پیامبر اسلام]]{{صل}} آیات سورۀ برائت را به [[ابوبکر]] سپرد تا برود و در روز عید | *ابتدا [[پیامبر خاتم|پیامبر اسلام]]{{صل}} [[آیات]] [[سورۀ برائت]] را به [[ابوبکر]] سپرد تا برود و در روز [[عید قربان]]، در [[منا]] در جمع [[حاجیان]] بخواند، آیاتی که مضمون آنها اعلام [[بیزاری]] [[خدا]] و [[پیامبر|رسول]] از [[مشرکین]] و [[تعیین]] ضرب الأجلی چهارماهه برای آنان بود که یا [[اسلام]] را بپذیرند، یا آمادۀ [[جنگ]] باشند. [[پیامبر]]، قطعنامه‌ای در چهار ماده تنظیم کرد که پس از [[قرائت]] [[آیات]] [[سورۀ توبه]]، بر [[مردم]] خوانده شود. جمعی را هم همراه [[ابوبکر]] برای انجام این [[مأموریت]] فرستاد. [[ابوبکر]] چیزی از [[مدینه]] دور نشده بود که از سوی [[خداوند]]، پیک [[وحی]] آمد و [[پیام]] آورد که: {{عربی|لا یؤدی عنک الا أنت أو رجل منک}}. این [[پیام]] را جز تو یا مردی از تو نباید برساند. آن [[حضرت]]، [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} را با گروهی اعزام کرد و در ذو الحلیفه ([[مسجد]] [[شجره]]) به [[ابوبکر]] رسیدند و [[دستور پیامبر]] را [[ابلاغ]] کردند. [[انس بن مالک]] چنین [[نقل]] می‌کند: {{عربی|انّ رسول اللّه بعث ببرائة مع أبی بکر إلی أهل مکّة فلمّا بلغ ذا الحلیفة بعث الیه فردّه و قال: «لا یذهب بها إلاّ رجل من اهل بیتی»، فبعث علیّا}}<ref> تفسیر مجمع البیان، طبرسی، ج ۳ ص ۳</ref>. [[مسؤولیت]] مهمّ [[ابلاغ]] [[پیام]] [[برائت از مشرکین]] و تهدید [[بت‌پرستان]]، [[شجاعت]] و [[قاطعیت]] و ایمانی می‌خواست که در وجود [[امام علی|علی]]{{ع}} تجسّم یافته بود. آن [[حضرت]] نیز طبق [[فرمان پیامبر]]، [[آیات]] نخست این [[سوره]] و قطعنامۀ ویژه را با صدای رسا در [[منا]] و [[جمرۀ عقبه]] خواند. نتیجۀ آن هشدار و قطعنامه، برچیده شدن اساس [[بت‌پرستی]] در اواسط [[سال دهم هجری]] از سراسر [[حجاز]] بود.<ref>بحار الأنوار، ج ۲۱ ص ۲۶۶، نیز ر. ک: بحار الأنوار، ج ۳۵ ص ۲۸۴</ref> انجام این مراسم، نشان [[قدرت]] و هیمنه و [[شکوه]] [[مکتب]] [[توحید]] بر ضدّ [[شرک]] است و گویای آشتی‌ناپذیری [[موحّدان]] و [[مشرکان]]. [[امام خمینی]] که [[احیاگر]] اجرای مراسم [[برائت]] از [[مشرکان]] در [[حجّ]] ابراهیمی است، می‌گوید: اعلان [[برائت]] در [[حج]]، [[تجدید]] [[میثاق]] [[مبارزه]] و تمرین [[تشکّل]] [[مجاهدان]] برای ادامۀ [[نبرد]] با [[کفر]] و [[شرک]] و بت‌پرست‌هاست و به [[شعار]] هم خلاصه نمی‌شود، که سرآغاز علنی ساختن منشور [[مبارزه]] و [[سازماندهی]] [[جنود]] [[خدای تعالی]] در برابر جنود [[ابلیس]] و [[ابلیس]] صفتان است و از اصول اولیّۀ [[توحید]] به‌شمار می‌رود و اگر [[مسلمانان]] در خانۀ ناس و [[خانۀ خدا]] از [[دشمنان خدا]] [[اظهار برائت]] نکنند، پس در کجا می‌توانند اظهار نمایند؟ و اگر [[حرم]] و [[کعبه]] و [[مسجد]] و [[محراب]]، سنگر و [[پشتیبان]] [[سربازان خدا]] و مدافعان [[حرم]] و [[حرمت]] [[انبیا]] نیست، پس مأمن و [[پناهگاه]] آنان در کجاست؟ خلاصه، اعلان [[برائت]] مرحلۀ اوّل [[مبارزه]] و ادامۀ آن مراحل دیگر [[وظایف]] ماست و در هر عصر و زمانی جلوه‌ها و شیوه‌ها و برنامه‌های متناسب خود را می‌طلبد...<ref>صحیفۀ نور، ج ۲۰ ص ۱۱۲</ref> مسؤولیتی به این [[عظمت]] و پیامی به این سترگی باید از زبان شخصیتی چون [[امام علی|علی بن ابی طالب]]{{ع}} به [[گوش]] [[مشرکان]] رسانده شود که [[بت‌شکن]] [[تاریخ]] و پاک‌سازندۀ [[کعبه]] و [[حرم]] از بت‌های [[مشرکان]] است. این [[فضیلت]] بزرگ، در منابع متعدد [[شیعه]] و [[اهل سنت]] [[نقل]] شده است. علامۀ امینی ۷۳ نفر از [[راویان]] این [[حدیث]] را از مورخان و مفسّران [[اهل سنت]] نام می‌برد<ref>الغدیر، ج ۶ ص ۳۳۸</ref> و نمونه‌هایی از نقل‌های [[تاریخی]] و [[روایی]] را می‌آورد و در نهایت به [[افضلیّت]] [[امیر المؤمنین]] و [[شایستگی]] او برای [[امامت]] و [[پذیرش]] [[امانت]] [[دین‌آموزی]] و [[تبلیغ احکام الهی]] [[استدلال]] می‌کند.<ref>الغدیر، ج ۶ ص ۳۵۰</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۲.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
نسخهٔ ۸ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۳۸
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل ابلاغ آیات برائت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
از فضایل و ویژگی‌های حضرت علی(ع)، خواندن آیات سورۀ برائت (توبه) در مراسم حج سال نهم هجری در مکّه و اجرای مراسم "برائت از مشرکین" توسّط آن حضرت است[۱].
مقدمه
- ابتدا پیامبر اسلام(ص) آیات سورۀ برائت را به ابوبکر سپرد تا برود و در روز عید قربان، در منا در جمع حاجیان بخواند، آیاتی که مضمون آنها اعلام بیزاری خدا و رسول از مشرکین و تعیین ضرب الأجلی چهارماهه برای آنان بود که یا اسلام را بپذیرند، یا آمادۀ جنگ باشند. پیامبر، قطعنامه‌ای در چهار ماده تنظیم کرد که پس از قرائت آیات سورۀ توبه، بر مردم خوانده شود. جمعی را هم همراه ابوبکر برای انجام این مأموریت فرستاد. ابوبکر چیزی از مدینه دور نشده بود که از سوی خداوند، پیک وحی آمد و پیام آورد که: لا یؤدی عنک الا أنت أو رجل منک. این پیام را جز تو یا مردی از تو نباید برساند. آن حضرت، امیرالمؤمنین(ع) را با گروهی اعزام کرد و در ذو الحلیفه (مسجد شجره) به ابوبکر رسیدند و دستور پیامبر را ابلاغ کردند. انس بن مالک چنین نقل می‌کند: انّ رسول اللّه بعث ببرائة مع أبی بکر إلی أهل مکّة فلمّا بلغ ذا الحلیفة بعث الیه فردّه و قال: «لا یذهب بها إلاّ رجل من اهل بیتی»، فبعث علیّا[۲]. مسؤولیت مهمّ ابلاغ پیام برائت از مشرکین و تهدید بت‌پرستان، شجاعت و قاطعیت و ایمانی می‌خواست که در وجود علی(ع) تجسّم یافته بود. آن حضرت نیز طبق فرمان پیامبر، آیات نخست این سوره و قطعنامۀ ویژه را با صدای رسا در منا و جمرۀ عقبه خواند. نتیجۀ آن هشدار و قطعنامه، برچیده شدن اساس بت‌پرستی در اواسط سال دهم هجری از سراسر حجاز بود.[۳] انجام این مراسم، نشان قدرت و هیمنه و شکوه مکتب توحید بر ضدّ شرک است و گویای آشتی‌ناپذیری موحّدان و مشرکان. امام خمینی که احیاگر اجرای مراسم برائت از مشرکان در حجّ ابراهیمی است، می‌گوید: اعلان برائت در حج، تجدید میثاق مبارزه و تمرین تشکّل مجاهدان برای ادامۀ نبرد با کفر و شرک و بت‌پرست‌هاست و به شعار هم خلاصه نمی‌شود، که سرآغاز علنی ساختن منشور مبارزه و سازماندهی جنود خدای تعالی در برابر جنود ابلیس و ابلیس صفتان است و از اصول اولیّۀ توحید به‌شمار می‌رود و اگر مسلمانان در خانۀ ناس و خانۀ خدا از دشمنان خدا اظهار برائت نکنند، پس در کجا می‌توانند اظهار نمایند؟ و اگر حرم و کعبه و مسجد و محراب، سنگر و پشتیبان سربازان خدا و مدافعان حرم و حرمت انبیا نیست، پس مأمن و پناهگاه آنان در کجاست؟ خلاصه، اعلان برائت مرحلۀ اوّل مبارزه و ادامۀ آن مراحل دیگر وظایف ماست و در هر عصر و زمانی جلوه‌ها و شیوه‌ها و برنامه‌های متناسب خود را می‌طلبد...[۴] مسؤولیتی به این عظمت و پیامی به این سترگی باید از زبان شخصیتی چون علی بن ابی طالب(ع) به گوش مشرکان رسانده شود که بت‌شکن تاریخ و پاک‌سازندۀ کعبه و حرم از بت‌های مشرکان است. این فضیلت بزرگ، در منابع متعدد شیعه و اهل سنت نقل شده است. علامۀ امینی ۷۳ نفر از راویان این حدیث را از مورخان و مفسّران اهل سنت نام می‌برد[۵] و نمونه‌هایی از نقل‌های تاریخی و روایی را می‌آورد و در نهایت به افضلیّت امیر المؤمنین و شایستگی او برای امامت و پذیرش امانت دین‌آموزی و تبلیغ احکام الهی استدلال می‌کند.[۶].[۷]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۴۲.
- ↑ تفسیر مجمع البیان، طبرسی، ج ۳ ص ۳
- ↑ بحار الأنوار، ج ۲۱ ص ۲۶۶، نیز ر. ک: بحار الأنوار، ج ۳۵ ص ۲۸۴
- ↑ صحیفۀ نور، ج ۲۰ ص ۱۱۲
- ↑ الغدیر، ج ۶ ص ۳۳۸
- ↑ الغدیر، ج ۶ ص ۳۵۰
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۴۲.