حدیث مدینة العلم: تفاوت میان نسخه‌ها

از کلیدی‌ترین مباحث [[امامت]]، موضوع [[علم امام]] است. کسی که [[جانشین]] [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]]{{صل}} می‌شود، باید در [[علم]] به [[دین]]، [[قرآن]]، [[احکام]]، [[معارف]]، [[قضاوت]] و [[داوری]]، [[دانش]] [[سیاسی]] و [[تدبیر]] و جهات دیگر، [[داناترین]] باشد. این ویژگی برای [[امام علی|حضرت امیر]]{{ع}} فراهم بود و بارها [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} با عبارت‌های مختلف، [[مقام علمی]] و [[دانش]] گستردۀ آن [[حضرت]] را یادآور شده و او را در [[شهر علم]] خویش دانسته است، به قول فردوسی: درست این سخن، گفت [[پیغمبر]] است که من شهر علمم، علیّم در است از آنجا که [[امام]]، [[مرجع]] [[فکری]]، دینی و علمی [[امّت]] نیز می‌باشد، از ویژگی‌های [[امام]] از دید [[شیعه]]، [[علم فراوان]] و [[اعلم بودن]] اوست<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۰۴.</ref>.

*[[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} با بیان اینکه {{عربی|أنا مدینة العلم و علیّ بابها فمن اراد البیت فلیأت الباب}}<ref>«من شهر علمم و علی در آن است، پس هرکس بخواهد به خانه آید، از در بیاید» مناقب، ابن شهر آشوب، ج ۲ ص ۳۴</ref> ، [[امّت]] را [[ارشاد]] فرموده تا برای بهره‌وری از [[علوم]] [[نبوی]]، به [[امام علی|حضرت امیر]]{{ع}} روی آورند و از علومی که از [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]]{{صل}} به آن [[حضرت]] و [[امامان]] بعدی رسیده، بهره ببرند، که در غیر این صورت، هم خودشان از [[علم]] فراوان و درست، محروم می‌مانند، هم به [[أئمه]] [[معصومین]] که [[وارث]] [[علوم]] [[پیامبر]] و حامل [[علم]] الهی‌اند، [[ظلم]] می‌شود. صدها [[حدیث]] به بعد علمی و اعلمیت [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} مربوط می‌شود، با مضامینی از این قبیل که: [[پیامبر]] [[هزار باب علم]] به او آموخت که از هرکدام، [[هزار باب]] گشوده می‌شد، [[پیامبر]] املای [[علم]] می‌کرد و [[امام علی|علی]]{{ع}} می‌نوشت، او باب [[علم]] [[پیامبر]]، [[خازن]] [[علوم]] [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}}، حامل حکمت‌های [[نبوی]]، [[وارث]] [[علم]] [[نبی]] و [[اعلم]] [[امّت]] بود، هرچه می‌شنید از یاد نمی‌برد، آن [[قدر]] [[علم]] داشت که کسی را نمی‌یافت از علومش به او بگوید، [[علم]] [[قرآن]]، [[علم]] [[دین]]، [[علم]] شرایع، [[علم بلایا و منایا]] نزد او بود. سخنان آن [[حضرت]]، گویاترین [[گواه]] [[علم]] سرشار و بی‌پایان اوست که به منبع لایزال [[دانش]] و [[حکمت]] ازلی وصل بود. [[حدیث]] "[[مدینة العلم]]" که از [[احادیث متواتر]] است و با عبارات گوناگون [[نقل]] شده، او را باب مدینۀ [[علم]] می‌داند و اینکه هرکس [[علم]] و [[حکمت]] می‌خواهد، از آن در وارد شود، یا هرکه می‌خواهد وارد [[شهر علم]] [[نبی]] شود، از آن درآید، یا هرکه در [[شهر علم]] [[نبی]] را می‌جوید، سراغ [[امام علی|علی]]{{ع}} برود، یا اینکه جز از راه در [[شهر علم]]، نمی‌توان وارد آن شد، یا هرکس [[حکمت]] می‌خواهد، سراغ در شهر [[حکمت]] [[نبوی]] برود و... اینگونه مضامین. [[شیعه]] به اینگونه [[احادیث]]، بر [[امامت]] [[امام علی|علی بن ابی طالب]]{{ع}} [[استدلال]] می‌کند، چراکه [[علم]] را از شرایط مهم در [[امام]] می‌داند.<ref>دربارۀ این حدیث و مشابه‌های آن ر. ک: مناقب ابن شهر آشوب، ج ۲ ص ۲۸، موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۱۰، نفحات الازهار (خلاصۀ عبقات) ج ۱۰،۱۱ و ۱۲، بحار الأنوار ج ۴۰ ص ۲۰۰، احقاق الحق، ج ۵ ص ۴۶۸، ج ۷ ص ۴۵۹، ج ۱۶ ص ۲۷۷، دانشنامۀ امام علی، ج ۱۰، کفایة الخصام ج ۵ ص ۳۴۴، المراجعات، نامه ۶۶</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۰۴.</ref>