انسان کامل - مطهری (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
{{ستون-شروع|3}} | {{ستون-شروع|3}} | ||
*مقدمه؛ | *مقدمه؛ | ||
===انسان معیوب و انسان سالم=== | ===[[انسان]] معیوب و [[انسان]] سالم=== | ||
*راه‌های شناخت انسان | *راه‌های [[شناخت]] [[انسان]] کامل از نظر [[اسلام]]؛ | ||
*فرق | *فرق کمال و تمام؛ | ||
*تعبیر انسان | *تعبیر [[انسان]] کامل؛ | ||
*عیب‌های جسمی و | *عیب‌های جسمی و [[روانی]]؛ | ||
*آفات روح | *آفات [[روح انسان]]؛ | ||
*نمونه‌ای از بیماری | *نمونه‌ای از [[بیماری]] [[حسد]]؛ | ||
*انسان مسخ شده؛ | * [[انسان]] [[مسخ]] شده؛ | ||
*برنامه | *برنامه انسان‌سازی ماه مبارک [[رمضان]]. | ||
===لزوم هماهنگی در رشد ارزش‌های انسانی=== | ===[[لزوم]] هماهنگی در [[رشد]] ارزش‌های [[انسانی]]=== | ||
*علت تفاوت | *علت تفاوت کمال در [[انسان]] با سایر موجودات؛ | ||
*لزوم هماهنگی در رشد ارزش‌ها. | * [[لزوم]] هماهنگی در [[رشد]] [[ارزش‌ها]]. | ||
===نمونه‌های افراط در رشد | ===نمونه‌های [[افراط]] در [[رشد]] یک [[ارزش]] خاص=== | ||
*جامعیت [[نهج البلاغه]]؛ | * [[جامعیت]] [[نهج البلاغه]]؛ | ||
*اوصاف [[امام علی|علی]] {{ع}}؛ | *اوصاف [[امام علی|علی]]{{ع}}؛ | ||
*آخرین روزهای حیات [[امام علی|علی]] {{ع}}. | *آخرین روزهای [[حیات]] [[امام علی|علی]]{{ع}}. | ||
===درد انسان از دیدگاه‌های مختلف=== | ===درد [[انسان]] از دیدگاه‌های مختلف=== | ||
*معنویات | *معنویات [[انسان]]؛ | ||
*درد و فواید آن؛ | *درد و فواید آن؛ | ||
* | *شکایت از [[عقل]]؛ | ||
*درد | *درد [[انسان]]؛ | ||
*چند تمثیل درباره درد | *چند [[تمثیل]] درباره درد [[انسان]]؛ | ||
*درد انسان در | *درد [[انسان]] در کلام [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}}؛ | ||
*تمثیل | * [[تمثیل]] [[مولوی]]؛ | ||
*درد انسان نسبت به خلق | *درد [[انسان]] نسبت به [[خلق]] [[خدا]]؛ | ||
*نظر [[اسلام]]؛ | *نظر [[اسلام]]؛ | ||
*درد مطلوب. | *درد مطلوب. | ||
===درد خداجویی در انسان=== | ===درد [[خداجویی]] در [[انسان]]=== | ||
* | *انفکاک پذیری [[انسانیت]] از [[انسان]]؛ | ||
* | * [[انسان]]، طالب کمال مطلق؛ | ||
*سیر انسان | * [[سیر]] [[انسان]] کامل از نظر عرفا؛ | ||
*لزوم همراه بودن گرایش‌های برونی و درونی؛ | * [[لزوم]] همراه بودن گرایش‌های برونی و درونی؛ | ||
*نمونه‌ای از تاریخ | *نمونه‌ای از [[تاریخ اسلام]]؛ | ||
* | *روشن‌فکری عُمَری؛ | ||
*مروّت [[امام علی|علی]] {{ع}}؛ | *مروّت [[امام علی|علی]]{{ع}}؛ | ||
*مناجات | * [[مناجات]] [[علی]]؛ | ||
*[[امام علی|علی]] {{ع}} در ساعات آخر عمر. | * [[امام علی|علی]]{{ع}} در ساعات آخر [[عمر]]. | ||
===اجمال نظریات | ===[[اجمال]] نظریات مکاتب مختلف درباره [[انسان]] کامل=== | ||
* | *مکتب [[عقل]]؛ | ||
* | *مکتب [[عشق]]؛ | ||
* | *مکتب [[قدرت]]؛ | ||
*آیا زندگی تنازع بقاست؟ | *آیا [[زندگی]] [[تنازع]] بقاست؟ | ||
* | *مکتب [[ضعف]]؛ | ||
* | *مکتب [[محبت]] (مکتب [[معرفت]])؛ | ||
*دو | *دو مکتب دیگر؛ | ||
* | *مکتب برخورداری؛ | ||
*طرز مواجهه با | *طرز مواجهه با [[مرگ]]؛ | ||
*دفن مخفیانه [[امام علی|علی]] {{ع}}. | * [[دفن]] مخفیانه [[امام علی|علی]]{{ع}}. | ||
===انسان | ===[[انسان]] کامل از دیدگاه مکتب [[عقل]]=== | ||
*خلاصه نظریات عقلیون؛ | *خلاصه نظریات عقلیون؛ | ||
* | *مکاتب ضد این مکتب؛ | ||
*اصالت معرفت عقلی در | *اصالت [[معرفت عقلی]] در [[اسلام]]؛ | ||
*دو | *دو اشکال وارد بر مکتب عقلیون؛ | ||
*اصالت | *اصالت [[ایمان]]؛ | ||
*شواهدی از قرآن و نهج البلاغه. | *شواهدی از [[قرآن]] و [[نهج البلاغه]]. | ||
===انسان | ===[[انسان]] کامل از دیدگاه مکتب [[عرفان]] و تصوف=== | ||
*عشق از نظر عرفا؛ | * [[عشق]] از نظر عرفا؛ | ||
*راه رسیدن به | *راه رسیدن به کمال؛ | ||
*علم | * [[علم افاضی]]؛ | ||
*صعود و نزول | * [[صعود]] و [[نزول]] [[روح]]؛ | ||
* | *سلوک [[انسان]] کامل؛ | ||
*برخی | *برخی اشکالات مکتب [[عرفان]]. | ||
===نقد و بررسی | ===نقد و بررسی مکتب [[عرفان]] (۱)=== | ||
*تحقیر عقل توسط برخی عرفا؛ | * [[تحقیر]] [[عقل]] توسط برخی عرفا؛ | ||
*روگردانی از | *روگردانی از [[طبیعت]]؛ | ||
*تمثیل | * [[تمثیل]] [[مولوی]]؛ | ||
*رابطه انسان با | *رابطه [[انسان]] با [[طبیعت]]؛ | ||
*نظر | *نظر [[اسلام]]؛ | ||
* | *تکامل [[روح]] در [[دنیا]]؛ | ||
* | *ترک خودی. | ||
==نقد و بررسی | ==نقد و بررسی مکتب [[عرفان]] (۲)=== | ||
*تسویل؛ | *تسویل؛ | ||
*عقده‌های روانی مخفی؛ | *عقده‌های [[روانی]] مخفی؛ | ||
*جهاد با نفس در قرآن و | * [[جهاد با نفس]] در [[قرآن]] و [[حدیث]]؛ | ||
*روش ملامتی؛ | *روش ملامتی؛ | ||
*تصوف و عزت | *تصوف و [[عزت نفس]]؛ | ||
*من واقعی | *من واقعی [[انسان]]؛ | ||
*عزت نفس در قرآن و | * [[عزت نفس]] در [[قرآن]] و [[حدیث]]؛ | ||
*توصیه‌ای به جوانان. | *توصیه‌ای به [[جوانان]]. | ||
===نقد و بررسی نظریه ی | ===نقد و بررسی نظریه ی مکتب [[قدرت]] (۱)=== | ||
*تاریخچه | *تاریخچه مکتب [[قدرت]]؛ | ||
*نظریه | *نظریه بیکن و تأثیرات آن؛ | ||
*استفاده نیچه از اصول داروین؛ | *استفاده نیچه از اصول داروین؛ | ||
*خلاصه‌ای از نظریات نیچه؛ | *خلاصه‌ای از نظریات نیچه؛ | ||
*منطق اسلام در مسئله | * [[منطق]] [[اسلام]] در مسئله [[قدرت]]؛ | ||
*قوّت و قدرت در | * [[قوّت]] و [[قدرت]] در [[احادیث]]؛ | ||
*حق گرفتنی است یا دادنی؟ | * [[حق]] گرفتنی است یا دادنی؟ | ||
*قوّت روحی و جسمی پیامبر. | * [[قوّت]] [[روحی]] و جسمی [[پیامبر]]. | ||
===نقد و بررسی نظریه ی | ===نقد و بررسی نظریه ی مکتب [[قدرت]] (۲)=== | ||
* | *اشکال اول مکتب [[قدرت]]؛ | ||
* | *اشکال دوم؛ | ||
*قدرت | * [[قدرت روحی]]؛ | ||
*عاطفه‌های بجا و نابجا؛ | *عاطفه‌های بجا و نابجا؛ | ||
*قدرت واقعی در | * [[قدرت]] واقعی در [[احادیث]]؛ | ||
* | *مکتب [[محبت]]. | ||
===نقد وبررسی نظریه | ===نقد وبررسی نظریه مکتب [[سوسیالیسم]]=== | ||
*خلاصه سخن این | *خلاصه سخن این مکتب؛ | ||
*اشتباه اساسی این | * [[اشتباه]] اساسی این مکتب؛ | ||
*دنیا از دید [[امام علی|علی]] {{ع}}؛ | * [[دنیا]] از دید [[امام علی|علی]]{{ع}}؛ | ||
*اصلاح درون، راه رهایی از من بودن؛ | * [[اصلاح]] درون، راه [[رهایی]] از من بودن؛ | ||
*عدم انحصار عوامل من ساز در | *عدم انحصار عوامل من ساز در مالکیت؛ | ||
* | * [[ایمان]]، راه ما شدن من‌ها؛ | ||
*ناقص بودن معنی شعر | *ناقص بودن معنی [[شعر]] [[سعدی]]؛ | ||
*داستان شتر و روباه؛ | *داستان شتر و روباه؛ | ||
*اجمال نظر اگزیستانسیالیسم. | * [[اجمال]] نظر اگزیستانسیالیسم. | ||
===نقد وبررسی نظریه | ===نقد وبررسی نظریه مکتب اگزیستانسیالیسم=== | ||
*اصالت وجود در اگزیستانسیالیسم؛ | *اصالت وجود در اگزیستانسیالیسم؛ | ||
*نتایج تعلق و وابستگی | *نتایج تعلق و [[وابستگی]] [[انسان]]؛ | ||
*اعتقاد به خدا از دیدگاه این | * [[اعتقاد]] به [[خدا]] از دیدگاه این مکتب؛ | ||
* | *کمال، حرکت از خود به خود؛ | ||
*اشتباه این | * [[اشتباه]] این مکتب در مورد رابطه [[انسان]] با [[خدا]]؛ | ||
*خودآگاهی و خداآگاهی؛ | * [[خودآگاهی]] و خداآگاهی؛ | ||
*پاسخ به چند | *پاسخ به چند اشکال دیگر؛ | ||
* | *کمال هدفی و کمال وسیله‌ای؛ | ||
*آزادی در تعبیرات اسلامی.<ref name=p2>[http://mortezamotahari.com/fa/BookView.html?BookID=408&BookArticleID=0&AssetID=1 پایگاه جامع استاد شهید مطهری]</ref> | * [[آزادی]] در تعبیرات [[اسلامی]].<ref name=p2>[http://mortezamotahari.com/fa/BookView.html?BookID=408&BookArticleID=0&AssetID=1 پایگاه جامع استاد [[شهید مطهری]]]</ref> | ||
{{پایان}} | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==دربارهٔ پدیدآورنده== | ==دربارهٔ پدیدآورنده== | ||
{{: مرتضی مطهری}} | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
نسخهٔ ۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۲:۰۶
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
| انسان کامل | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | مرتضی مطهری |
| موضوع | امامت |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات صدرا|انتشارات انتشارات صدرا]][[رده:انتشارات انتشارات صدرا]] |
| محل نشر | تهران، ایران |
| سال نشر |
|
| شابک | ۹۷۸۹۶۴۵۶۰۰۱۷۲ |
انسان کامل، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی کلیاتی درباره انسان کامل می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر مرتضی مطهری است و انتشارات صدرا انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «کتاب حاضر مجموعه‌ای است مشتمل بر تنظیم شده سیزده جلسه سخنرانی متفکر شهید استاد مرتضی مطهری تحت عنوان "انسان کامل" که در سال ۱۳۵۳ و در ماه مبارک رمضان ایراد شده است. شش جلسه اول این سخنرانی‌ها در مسجد جاوید (تهران) و بقیه در محل دیگری ایراد شده است و اکثر قریب به اتفاق مستمعین را دانشجویان تشکیل میدادهاند. انتخاب این موضوع برای بحث، از سوی استاد شهید، بیمناسبت نبوده است. در آن ایام، در جامعه اسلامی ما تفکری رواج یافته بود که بیشتر به دستورات اجتماعی اسلام نظر داشت و بعد معنوی اسلام را کم اهمیت معرفی میکرد چنانکه در گذشته، بیشتر به دستورات عبادی و معنوی اسلام توجه می‌شد و بعد اجتماعی این دین مقدس به دست فراموشی سپرده شده بود. استاد شهید برای آنکه آشکار سازند که اسلام یک دین جامع است و انسان اسلام، انسانی است چند بعدی که همه دستورات این مکتب الهی را به طور هماهنگ به مورد اجرا میگذارد، و برای آنکه جوانان مسلمان را از نگرش یک بعدی به اسلام مصون بدارند، این بحث را مطرح کردند، که البته نظر سایر مکاتب درباره انسان کامل نیز مورد بررسی قرار گرفته است. جلسات اول این سخنرانی‌ها مقارن با ایام شهادت مولای متقیان امام علی (ع) بوده است، به همین جهت، در پایان برخی از این جلسات، ذکر مصیبت شده است که این ذکر مصیبت‌ها بیارتباط با موضوع بحث نیز نمی‌باشند»[۱].
فهرست کتاب
- مقدمه؛
انسان معیوب و انسان سالم
- راه‌های شناخت انسان کامل از نظر اسلام؛
- فرق کمال و تمام؛
- تعبیر انسان کامل؛
- عیب‌های جسمی و روانی؛
- آفات روح انسان؛
- نمونه‌ای از بیماری حسد؛
- انسان مسخ شده؛
- برنامه انسان‌سازی ماه مبارک رمضان.
لزوم هماهنگی در رشد ارزش‌های انسانی
نمونه‌های افراط در رشد یک ارزش خاص
- جامعیت نهج البلاغه؛
- اوصاف علی(ع)؛
- آخرین روزهای حیات علی(ع).
درد انسان از دیدگاه‌های مختلف
- معنویات انسان؛
- درد و فواید آن؛
- شکایت از عقل؛
- درد انسان؛
- چند تمثیل درباره درد انسان؛
- درد انسان در کلام امیرالمؤمنین(ع)؛
- تمثیل مولوی؛
- درد انسان نسبت به خلق خدا؛
- نظر اسلام؛
- درد مطلوب.
درد خداجویی در انسان
- انفکاک پذیری انسانیت از انسان؛
- انسان، طالب کمال مطلق؛
- سیر انسان کامل از نظر عرفا؛
- لزوم همراه بودن گرایش‌های برونی و درونی؛
- نمونه‌ای از تاریخ اسلام؛
- روشن‌فکری عُمَری؛
- مروّت علی(ع)؛
- مناجات علی؛
- علی(ع) در ساعات آخر عمر.
اجمال نظریات مکاتب مختلف درباره انسان کامل
- مکتب عقل؛
- مکتب عشق؛
- مکتب قدرت؛
- آیا زندگی تنازع بقاست؟
- مکتب ضعف؛
- مکتب محبت (مکتب معرفت)؛
- دو مکتب دیگر؛
- مکتب برخورداری؛
- طرز مواجهه با مرگ؛
- دفن مخفیانه علی(ع).
انسان کامل از دیدگاه مکتب عقل
- خلاصه نظریات عقلیون؛
- مکاتب ضد این مکتب؛
- اصالت معرفت عقلی در اسلام؛
- دو اشکال وارد بر مکتب عقلیون؛
- اصالت ایمان؛
- شواهدی از قرآن و نهج البلاغه.
انسان کامل از دیدگاه مکتب عرفان و تصوف
- عشق از نظر عرفا؛
- راه رسیدن به کمال؛
- علم افاضی؛
- صعود و نزول روح؛
- سلوک انسان کامل؛
- برخی اشکالات مکتب عرفان.
نقد و بررسی مکتب عرفان (۱)
- تحقیر عقل توسط برخی عرفا؛
- روگردانی از طبیعت؛
- تمثیل مولوی؛
- رابطه انسان با طبیعت؛
- نظر اسلام؛
- تکامل روح در دنیا؛
- ترک خودی.
نقد و بررسی مکتب عرفان (۲)=
- تسویل؛
- عقده‌های روانی مخفی؛
- جهاد با نفس در قرآن و حدیث؛
- روش ملامتی؛
- تصوف و عزت نفس؛
- من واقعی انسان؛
- عزت نفس در قرآن و حدیث؛
- توصیه‌ای به جوانان.
نقد و بررسی نظریه ی مکتب قدرت (۱)
- تاریخچه مکتب قدرت؛
- نظریه بیکن و تأثیرات آن؛
- استفاده نیچه از اصول داروین؛
- خلاصه‌ای از نظریات نیچه؛
- منطق اسلام در مسئله قدرت؛
- قوّت و قدرت در احادیث؛
- حق گرفتنی است یا دادنی؟
- قوّت روحی و جسمی پیامبر.
نقد و بررسی نظریه ی مکتب قدرت (۲)
نقد وبررسی نظریه مکتب سوسیالیسم
- خلاصه سخن این مکتب؛
- اشتباه اساسی این مکتب؛
- دنیا از دید علی(ع)؛
- اصلاح درون، راه رهایی از من بودن؛
- عدم انحصار عوامل من ساز در مالکیت؛
- ایمان، راه ما شدن من‌ها؛
- ناقص بودن معنی شعر سعدی؛
- داستان شتر و روباه؛
- اجمال نظر اگزیستانسیالیسم.
نقد وبررسی نظریه مکتب اگزیستانسیالیسم
دربارهٔ پدیدآورنده
آیت‌الله شهید مرتضی مطهری (متولد سال ۱۲۹۸ ش، مشهد)، تحصیلات حوزوی را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید محمد حجت کوه کمره‌ای، سید صدرالدین صدر، سید احمد خوانساری، سید محمد داماد، سید حسین طباطبایی بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبایی به اتمام رساند. مبارزه با رژیم پهلوی از جمله فعالیت‌های وی است.[۳] او علاوه بر تدریس در حوزههاى علمیه و دانشگاه، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است.«مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی»، «آشنایی با قرآن»، «انسان کامل»، «حماسه حسینی»، «انسان و ایمان»، «ماهیت و محتوای انتظار بزرگ»، «در معنای انتظار»، «جاذبه و دافعه علی»، «عدل الهی»، «ولاءها و ولایت‌ها»، «مشخصات انتظار بزرگ»، «وحی و نبوت»، «آشنایی با قرآن»، «امامت و رهبری»، «سیری در سیره ائمه اطهار»، «فرهنگ مطهر»، «قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ» و «خدمات متقابل ایران و اسلام» برخی از این آثار است.[۴]