شبهه تعارض نصوص امامت: تفاوت میان نسخه‌ها
(←مقدمه) |
|||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
[[امامت امیرالمؤمنین]]، [[علی]]{{ع}} بر پایه [[نصوص]] بسیاری از [[کتاب و سنت]] [[استوار]] است؛ مانند آیاتی چون: [[آیه ولایت]] | [[امامت امیرالمؤمنین]]، [[علی]]{{ع}} بر پایه [[نصوص]] بسیاری از [[کتاب و سنت]] [[استوار]] است؛ مانند آیاتی چون: [[آیه ولایت]]، [[آیه اکمال دین]]، [[آیه تبلیغ]]، [[آیه مباهله]]، [[آیه اولی الامر]] و روایاتی مانند: [[حدیث غدیر]]، [[حدیث منزلت]]، [[حدیث الدار]]، [[حدیث ثقلین]]، [[حدیث نور]]، [[حدیث مشابهت با پیامبران]]، [[حدیث مدینة العلم]] و [[آیات]] و [[روایات]] بسیار دیگری که در کتاب‌های [[کلام]] و [[عقاید شیعه]] بیان شده است. در این میان، عده‌ای از [[اهل حدیث]] و گروهی به نام “بکریه<ref>پیروان بکر بن اخت عبدالواحد، که معاصر واصل بن عطای معتزلی بود و آرای کلامی شاذی داشت، ذهبی، او را بکر بن زید باهلی نامیده و از ابن‌حبان نقل کرده که درباره‌اش گفته است: {{عربی|دجال یضع الحدیث}}؛ “دجال جعل‌کننده حدیث بود” (میزان الاعتدال، ج۱، ص۳۴۵). همچنین ر.ک: مقالات الاسلامیین، ج۱، ص۳۴۲؛ الفَرق بین الفِرَق، ص۲۱۲-۲۱۳.</ref>“ آیات و روایاتی را به‌عنوان نصوص [[خلافت ابوبکر]] مطرح کرده‌اند و شماری از [[متکلمان اهل‌سنت]] نیز -با اینکه به [[نص]] درباره خلافت ابوبکر [[معتقد]] نیستند - این آیات و روایات را به‌عنوان معارض با [[نصوص امامت علی]]{{ع}} برشمرده‌اند. از جمله:<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[براهین و نصوص امامت (کتاب)|براهین و نصوص امامت]]، ص ۳۵۹.</ref> | ||
==نخست: [[آیه استخلاف]]== | ==نخست: [[آیه استخلاف]]== | ||
نسخهٔ ۹ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۲۸
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
مقدمه
امامت امیرالمؤمنین، علی(ع) بر پایه نصوص بسیاری از کتاب و سنت استوار است؛ مانند آیاتی چون: آیه ولایت، آیه اکمال دین، آیه تبلیغ، آیه مباهله، آیه اولی الامر و روایاتی مانند: حدیث غدیر، حدیث منزلت، حدیث الدار، حدیث ثقلین، حدیث نور، حدیث مشابهت با پیامبران، حدیث مدینة العلم و آیات و روایات بسیار دیگری که در کتاب‌های کلام و عقاید شیعه بیان شده است. در این میان، عده‌ای از اهل حدیث و گروهی به نام “بکریه[۱]“ آیات و روایاتی را به‌عنوان نصوص خلافت ابوبکر مطرح کرده‌اند و شماری از متکلمان اهل‌سنت نیز -با اینکه به نص درباره خلافت ابوبکر معتقد نیستند - این آیات و روایات را به‌عنوان معارض با نصوص امامت علی(ع) برشمرده‌اند. از جمله:[۲]
نخست: آیه استخلاف
دوم: آیه مخلفین
سوم: حدیث اقتدا
چهارم: استخلاف ابوبکر در نماز
پنجم: دوران سی ساله خلافت
ششم: گواهی اصحاب
خلاصه
- اهل‌سنّت درباره منصوص بودن خلافت ابوبکر دو دسته‌اند: برخی مُثبِت و برخی منکرند، ولی شیعه در منصوص بودن امامت علی(ع) اتفاق نظر دارند.
- دلایلی که بر اثبات منصوص بودن خلافت ابوبکر اقامه شده است یا از نظر سند مخدوش است و یا از نظر دلالت.
- اخباری که به عنوان نصوص خلافت ابوبکر به آنها استدلال شده، تنها از طریق اهل‌سنت روایت شده، و نمی‌توان آنها را معارض نصوص امامت امیرالمؤمنین(ع) شمرد که از طریق فریقین نقل شده است.
- اخباری که به عنوان نصوص خلافت ابوبکر نقل شده، خبرهای واحدند، ولی نصوص امامت علی(ع) متواترند و خبر واحد، معارض خبر متواتر نخواهد بود.
- دلیل روشن بر منصوص نبودن خلافت ابوبکر، این است که وی نه در سقیفه و نه در هیچ مورد دیگری به منصوص بودن خلافت خود استدلال نکرده است، در حالی که در سقیفه در ردّ انصار به روایت: «الْأَئِمَّةُ مِنْ قُرَيْشٍ» استدلال کرد. بدیهی است اگر بر خلافت او نص خاصّی وجود می‌داشت، به آن استدلال می‌کرد.
- اخبار مربوط به نص برخلافت ابوبکر با اخبار صحیح نافی منصوص بودن خلافت او، معارض است، و نمی‌تواند با نصوص امامت امیرالمؤمنین(ع) معارض باشد.[۳]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ پیروان بکر بن اخت عبدالواحد، که معاصر واصل بن عطای معتزلی بود و آرای کلامی شاذی داشت، ذهبی، او را بکر بن زید باهلی نامیده و از ابن‌حبان نقل کرده که درباره‌اش گفته است: دجال یضع الحدیث؛ “دجال جعل‌کننده حدیث بود” (میزان الاعتدال، ج۱، ص۳۴۵). همچنین ر.ک: مقالات الاسلامیین، ج۱، ص۳۴۲؛ الفَرق بین الفِرَق، ص۲۱۲-۲۱۳.
- ↑ ربانی گلپایگانی، علی، براهین و نصوص امامت، ص ۳۵۹.
- ↑ ربانی گلپایگانی، علی، براهین و نصوص امامت، ص ۳۹۱.