علم غیب ذاتی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
*تعریف علم غیب ذاتی چیست؟ | *تعریف علم غیب ذاتی چیست؟ | ||
== پاسخ نخست== | == پاسخ نخست== | ||
[[پرونده:sobhani.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[جعفر سبحانی]]]] | |||
آیت الله '''[[جعفر سبحانی]]''' در کتاب ''«[[جدال احسن (کتاب)|جدال احسن: نقد و بررسی شبهات وهابیان]]»'' در این باره گفته است: | |||
::::::«آگاهی از غیب به صورت «علم ذاتی» و نه اكتسابی آن هم نامحدود -نه محدود-، از آن خداست و هیچ موجودی با او در این صفت شریک نیست، نه تنها آگاهی از [[غیب]] به این معنا از آن خداست، حتی آگاهی از [[شهادت]] و غیر غیب نیز به صورت ذاتی و نامحدود از آن خداست، چنانکه در قرآن به‌طور مکرر می‌فرماید: {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ}}﴾}}.<ref>«داننده پنهان و آشکار است».سوره حشر، آیه ۲۲</ref> بنابراین آیاتی که علم غیب را از آن خدا می‌داند و از غیر خدا سلب می‌کند، مقصود، [[علم غیب]] ذاتی نامحدود است مانند: {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|[[با توجه به آیه ۶۵ سوره نمل چگونه علم غیب غیر از خدا اثبات می‌شود؟ (پرسش)|قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ]]}}﴾}} <ref>«بگو: جز خداوند کسی در آسمان‌ها و زمین غیب را نمی‌داند و درنمی‌یابند که چه هنگام برانگیخته خواهند شد»، سوره نمل، آیه ۶۵.</ref> و یا در آیه دیگر از زبان پیامبر {{صل}} نقل می‌کند: {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|[[با توجه به آیه ۱۸۸ سوره اعراف چگونه علم غیب پیامبر خاتم ثابت می‌شود؟ (پرسش)|وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَاْ إِلاَّ نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ]]}}﴾}}<ref>« و اگر غیب می‌دانستم خیر بسیار می‌یافتم و (هیچ) بلا به من نمی‌رسید؛ من جز بیم‌دهنده و مژده‌آور برای گروهی که ایمان می‌آورند نیستم»، سوره اعراف، ۱۸۸.</ref> و چون پیامبر {{صل}} ذاتاً و از درون، آگاه از غیب نبوده و آگاهی او چنانکه معلوم است محدود بوده، لذا خویش را به شیوه مذکور در آیه توصیف می‌کند».<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1286 جدال احسن: نقد و بررسی شبهات وهابیان، ص ۹۸ و ۹۹]</ref> | |||
==پاسخ دوم== | |||
[[پرونده:11212121.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[محسن غرویان]]]] | [[پرونده:11212121.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[محسن غرویان]]]] | ||
حجج الاسلام و المسلمین '''[[محسن غرویان|غرویان]]'''، '''[[سید محمد حسین میرباقری|میرباقری]]''' و '''[[محمد رضا غلامی|غلامی]]''' در کتاب ''«[[بحثی مبسوط در آموزش عقاید (کتاب)|بحثی مبسوط در آموزش عقاید]]»'' در این‌باره گفته‌اند: | حجج الاسلام و المسلمین '''[[محسن غرویان|غرویان]]'''، '''[[سید محمد حسین میرباقری|میرباقری]]''' و '''[[محمد رضا غلامی|غلامی]]''' در کتاب ''«[[بحثی مبسوط در آموزش عقاید (کتاب)|بحثی مبسوط در آموزش عقاید]]»'' در این‌باره گفته‌اند: | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۹: | ||
<br /><br /><br /><br /><br /><br /> | <br /><br /><br /><br /><br /><br /> | ||
==پاسخ | ==پاسخ سوم== | ||
[[پرونده:550043654.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[غلام محمد شریعتی]]]] | [[پرونده:550043654.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[غلام محمد شریعتی]]]] | ||
حجت الاسلام و المسلمین '''[[غلام محمد شریعتی|شریعتی]]''' در مقاله ''«[[علم امامان به غیب از منظر قرآن با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی (مقاله)|علم امامان به غیب از منظر قرآن با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی]]»'' در این‌باره گفته‌است: | حجت الاسلام و المسلمین '''[[غلام محمد شریعتی|شریعتی]]''' در مقاله ''«[[علم امامان به غیب از منظر قرآن با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی (مقاله)|علم امامان به غیب از منظر قرآن با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی]]»'' در این‌باره گفته‌است: | ||
نسخهٔ ۱۱ فوریهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۸:۰۲
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
علم غیب ذاتی چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم غیب معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
- تعریف علم غیب ذاتی چیست؟
پاسخ نخست
آیت الله جعفر سبحانی در کتاب «جدال احسن: نقد و بررسی شبهات وهابیان» در این باره گفته است:
- «آگاهی از غیب به صورت «علم ذاتی» و نه اكتسابی آن هم نامحدود -نه محدود-، از آن خداست و هیچ موجودی با او در این صفت شریک نیست، نه تنها آگاهی از غیب به این معنا از آن خداست، حتی آگاهی از شهادت و غیر غیب نیز به صورت ذاتی و نامحدود از آن خداست، چنانکه در قرآن به‌طور مکرر می‌فرماید: ﴿﴿عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ﴾﴾.[۱] بنابراین آیاتی که علم غیب را از آن خدا می‌داند و از غیر خدا سلب می‌کند، مقصود، علم غیب ذاتی نامحدود است مانند: ﴿﴿قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ﴾﴾ [۲] و یا در آیه دیگر از زبان پیامبر (ص) نقل می‌کند: ﴿﴿وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَاْ إِلاَّ نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ﴾﴾[۳] و چون پیامبر (ص) ذاتاً و از درون، آگاه از غیب نبوده و آگاهی او چنانکه معلوم است محدود بوده، لذا خویش را به شیوه مذکور در آیه توصیف می‌کند».[۴]
پاسخ دوم
حجج الاسلام و المسلمین غرویان، میرباقری و غلامی در کتاب «بحثی مبسوط در آموزش عقاید» در این‌باره گفته‌اند:
«این نوع علم - چنانکه از نامش پیداست - از راه تحصیل و اکتساب به دست نیامده است و هم از این روست که چنین علمی فقط در مورد خداوند مطرح است و مختص به اوست، چرا که علم او عین ذات است و ذات هم واجب و غیر معلول می‌باشد»[۵].
پاسخ سوم
حجت الاسلام و المسلمین شریعتی در مقاله «علم امامان به غیب از منظر قرآن با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی» در این‌باره گفته‌است:
«علم به غیب ذاتی یا استقلالی، علمی است که از درون عالِم می‌جوشد و وابسته به دیگری نیست. این علم، ویژه خدای سبحان است. (...) دسته اول آیات به چنین علمی اشاره دارد و ادعای آن برای غیر خدا، موجب کفر و شرک است [۶]».[۷]
جستارهای وابسته
پرسش‌های وابسته
- غیب در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
- غیب در قرآن و حدیث به چه معنا به کار رفته است؟ (پرسش)
- حقیقت غیب چیست؟ (پرسش)
- جهان غیب چیست؟ (پرسش)
- قرآن در مورد جهان غیب چه آیاتی دارد؟ (پرسش)
- چه احادیثی در مورد جهان غیب وجود دارد؟ (پرسش)
- جهان شهادت چیست؟ (پرسش)
- قرآن در مورد جهان شهادت چه آیاتی دارد؟ (پرسش)
- چه احادیثی در مورد جهان شهادت وجود دارد؟ (پرسش)
- علم غیب چیست؟ (پرسش)
- آگاه از غیب کیست؟ (پرسش)
- اقسام و انواع غیب کدام‌اند؟ (پرسش)
- اقسام و انواع علم غیب کدام‌اند؟ (پرسش)
- علم غیب غیر ذاتی چیست؟ (پرسش)
- ایمان به غیب به چه معناست؟ (پرسش)
- بحث از علم غیب چه اهمیت یا ضرورتی دارد؟ (پرسش)
منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم
پانویس
- ↑ «داننده پنهان و آشکار است».سوره حشر، آیه ۲۲
- ↑ «بگو: جز خداوند کسی در آسمان‌ها و زمین غیب را نمی‌داند و درنمی‌یابند که چه هنگام برانگیخته خواهند شد»، سوره نمل، آیه ۶۵.
- ↑ « و اگر غیب می‌دانستم خیر بسیار می‌یافتم و (هیچ) بلا به من نمی‌رسید؛ من جز بیم‌دهنده و مژده‌آور برای گروهی که ایمان می‌آورند نیستم»، سوره اعراف، ۱۸۸.
- ↑ جدال احسن: نقد و بررسی شبهات وهابیان، ص ۹۸ و ۹۹
- ↑ بحثی مبسوط در آموزش عقاید، ج٢، ص٢٧.
- ↑ علامه طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲۰، ص ۵۳
- ↑ علم امامان به غیب از منظر قرآن با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی، دوفصلنامه قرآن‌شناخت، شماره ۱۵، ص ۲۹.