آیاتی که مخالفان علم غیب غیر خدا به آنها استدلال می‌کنند کدام‌اند؟ (پرسش)

آیاتی که مخالفان علم غیب غیر خدا به آنها استدلال می‌کنند کدام‌اند؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب
مدخل اصلی	علم غیب
تعداد پاسخ	۱ پاسخ

آیاتی که مخالفان علم غیب غیر خدا به آنها استدلال می‌کنند کدام‌اند؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم غیب معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

• آیاتی که ادعا می‌شود دال بر این است که علم غیب برای غیر خدا امکان ندارد چیستند؟

فهرست آیات (بدون توضیح)

1. آیه ۳۱ سوره هود: ﴿وَلاَ أَقُولُ لَكُمْ عِندِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلاَ أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلاَ أَقُولُ إِنِّي مَلَكٌ وَلاَ أَقُولُ لِلَّذِينَ تَزْدَرِي أَعْيُنُكُمْ لَن يُؤْتِيَهُمُ اللَّهُ خَيْرًا اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا فِي أَنفُسِهِمْ إِنِّي إِذًا لَّمِنَ الظَّالِمِينَ﴾
2. آیه ۶۵ سوره نمل : ﴿قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ﴾
3. آیه ۱۸۸ سوره اعراف: ﴿قُل لاَّ أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعًا وَلاَ ضَرًّا إِلاَّ مَا شَاء اللَّهُ وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَاْ إِلاَّ نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ﴾
4. آیه ۵۰ سوره انعام: ﴿قُل لاَّ أَقُولُ لَكُمْ عِندِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الأَعْمَى وَالْبَصِيرُ أَفَلاَ تَتَفَكَّرُونَ﴾
5. آیه ۹ سوره احقاف: ﴿قُلْ مَا كُنتُ بِدْعًا مِّنْ الرُّسُلِ وَمَا أَدْرِي مَا يُفْعَلُ بِي وَلا بِكُمْ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ وَمَا أَنَا إِلاَّ نَذِيرٌ مُّبِينٌ﴾
6. آیه ۲۵ سوره جن: ﴿قُلْ إِنْ أَدْرِي أَقَرِيبٌ مَّا تُوعَدُونَ أَمْ يَجْعَلُ لَهُ رَبِّي أَمَدًا﴾
7. آیه ۴۶ سوره هود: ﴿قَالَ يَا نُوحُ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَيْرُ صَالِحٍ فَلاَ تَسْأَلْنِ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنِّي أَعِظُكَ أَن تَكُونَ مِنَ الْجَاهِلِينَ﴾
8. آیه ۶۹ سوره ص: ﴿مَا كَانَ لِي مِنْ عِلْمٍ بِالْمَلَإِ الأَعْلَى إِذْ يَخْتَصِمُونَ﴾
9. آیه ۶۹ سوره هود: ﴿وَلَقَدْ جَاءَتْ رُسُلُنَا إِبْرَاهِيمَ بِالْبُشْرَى قَالُواْ سَلامًا قَالَ سَلامٌ فَمَا لَبِثَ أَن جَاءَ بِعِجْلٍ حَنِيذٍ﴾
10. آیه ۱۱۱ سوره انبیا: ﴿وَإِنْ أَدْرِي لَعَلَّهُ فِتْنَةٌ لَّكُمْ وَمَتَاعٌ إِلَى حِينٍ﴾
11. آیه ۱۱۲ سوره شعرا: ﴿قَالَ وَمَا عِلْمِي بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ﴾
12. آیه ۳ سوره عبس: ﴿وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّهُ يَزَّكَّى﴾
13. آیه ۸ سوره مطففین: ﴿وَمَا أَدْرَاكَ مَا سِجِّينٌ﴾
14. آیه ۱۹ سوره مطففین: ﴿وَمَا أَدْرَاكَ مَا عِلِّيُّونَ﴾
15. آیه ۱۰۱ سوره توبه: ﴿وَمِمَّنْ حَوْلَكُم مِّنَ الأَعْرَابِ مُنَافِقُونَ وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ مَرَدُواْ عَلَى النِّفَاقِ لاَ تَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ سَنُعَذِّبُهُم مَّرَّتَيْنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ إِلَى عَذَابٍ عَظِيمٍ﴾
16. آیه ۱۸۷ سوره اعراف: ﴿يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ رَبِّي لاَ يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلاَّ هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ لاَ تَأْتِيكُمْ إِلاَّ بَغْتَةً يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللَّهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ﴾
17. آیه ۲۲ سوره نمل: ﴿أَحَطتُ بِمَا لَمْ تُحِطْ بِهِ وَجِئْتُكَ مِن سَبَإٍ بِنَبَإٍ يَقِينٍ﴾
18. آیه ۱۰۹ سوره مائده: ﴿يَوْمَ يَجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ مَاذَا أُجِبْتُمْ قَالُواْ لاَ عِلْمَ لَنَا إِنَّكَ أَنتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ﴾
19. آیه ۴۷ سوره هود: ﴿قَالَ رَبِّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَسْأَلَكَ مَا لَيْسَ لِي بِهِ عِلْمٌ﴾
20. آیه ۳۶ سوره اسرا: ﴿وَلاَ تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُوْلَئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْؤُولاً﴾
21. آیه ۶۳ سوره احزاب: ﴿يَسْأَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللَّهِ وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ تَكُونُ قَرِيبًا﴾
22. آیه ۳۴ سوره لقمان: ﴿إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَّاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ﴾
23. آیه ۴۷ سوره فصلت: ﴿إِلَيْهِ يُرَدُّ عِلْمُ السَّاعَةِ﴾
24. آیه ۸۵ سوره زخرف: ﴿وَعِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ﴾
25. آیه ۳۱ سوره مدثر: ﴿وَمَا يَعْلَمُ جُنُودَ رَبِّكَ إِلاَّ هُوَ﴾
26. آیه ۹ سوره ابراهیم: ﴿وَالَّذِينَ مِن بَعْدِهِمْ لاَ يَعْلَمُهُمْ إِلاَّ اللَّهُ﴾
27. آیه ۹۹ سوره مائده: ﴿وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا تَكْتُمُونَ﴾
28. آیه ۸ سوره رعد: ﴿اللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَحْمِلُ كُلُّ أُنثَى وَمَا تَغِيضُ الأَرْحَامُ وَمَا تَزْدَادُ وَكُلُّ شَيْءٍ عِندَهُ بِمِقْدَارٍ﴾
29. آیه ۲۶ سوره ملک: ﴿قُلْ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِندَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِيرٌ مُّبِينٌ﴾
30. آیه ۲۳ سوره احقاف: ﴿قَالَ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِندَ اللَّهِ وَأُبَلِّغُكُم مَّا أُرْسِلْتُ بِهِ﴾
31. آیه ۲۰ سوره یونس: ﴿وَيَقُولُونَ لَوْلاَ أُنزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ فَانتَظِرُواْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِينَ﴾
32. آیه ۹۴ سوره توبه: ﴿يَعْتَذِرُونَ إِلَيْكُمْ إِذَا رَجَعْتُمْ إِلَيْهِمْ قُل لاَّ تَعْتَذِرُواْ لَن نُّؤْمِنَ لَكُمْ قَدْ نَبَّأَنَا اللَّهُ مِنْ أَخْبَارِكُمْ وَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴾
33. آیه ۱۰۵ سوره توبه: ﴿وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ وَسَتُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ﴾
34. آیه ۸ سوره جمعه: ﴿قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِي تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلاقِيكُمْ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ﴾
35. آیه ۷۷ سوره نحل: ﴿وَلِلَّهِ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَمَا أَمْرُ السَّاعَةِ إِلاَّ كَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ﴾
36. آیه ۳۳ سوره بقره: ﴿قَالَ يَا آدَمُ أَنبِئْهُم بِأَسْمَائِهِمْ فَلَمَّا أَنبَأَهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ قَالَ أَلَمْ أَقُل لَّكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَأَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا كُنتُمْ تَكْتُمُونَ﴾
37. آیه ۳۸ سوره فاطر: ﴿إِنَّ اللَّهَ عَالِمُ غَيْبِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ﴾
38. آیه ۲۶ سوره کهف: ﴿قُلِ اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثُوا لَهُ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ أَبْصِرْ بِهِ وَأَسْمِعْ مَا لَهُم مِّن دُونِهِ مِن وَلِيٍّ وَلا يُشْرِكُ فِي حُكْمِهِ أَحَدًا﴾
39. آیه ۱۲۳ سوره هود: ﴿وَلِلَّهِ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَإِلَيْهِ يُرْجَعُ الأَمْرُ كُلُّهُ فَاعْبُدْهُ وَتَوَكَّلْ عَلَيْهِ وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ﴾
40. آیه ۷ سوره آل عمران: ﴿وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلاَّ اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِّنْ عِندِ رَبِّنَا﴾
41. آیه ۵۹ سوره انعام: ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَا تَسْقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلاَّ يَعْلَمُهَا وَلاَ حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الأَرْضِ وَلاَ رَطْبٍ وَلاَ يَابِسٍ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ﴾
42. آیه ۴۶ سوره زمر: ﴿قُلِ اللَّهُمَّ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ عَالِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ أَنتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبَادِكَ فِي مَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ﴾
43. آیه ۶ سوره سجده : ﴿ذَلِكَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ﴾
44. آیه ۲۲ سوره حشر : ﴿ذَلِكَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ﴾
45. آیه ۱۱۰ سوره کهف و آیه ۶ سوره فصلت: ﴿قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ﴾

پاسخ به این پرسش

۱. حجت الاسلام و المسلمین مهدی‌فر؛

حسن مهدی‌فر حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن مهدی‌فر در پایان‌نامه دکتری خود با عنوان «علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن» در این‌باره گفته‌ است: «آیاتی که علم غیب را از پیامبران نفی می‌کند مانند: ﴿وَمِمَّنْ حَوْلَكُم مِّنَ الأَعْرَابِ مُنَافِقُونَ وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ مَرَدُواْ عَلَى النِّفَاقِ لاَ تَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ﴾ وآیاتی چون: ﴿وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّهُ يَزَّكَّى﴾ و ﴿وَمَا أَدْرَاكَ مَا سِجِّينٌ﴾ و ﴿وَمَا أَدْرَاكَ مَا عِلِّيُّونَ﴾ و ﴿وَلاَ تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ﴾ ظاهر این آیات این است که پیامبر (ص) خیلی چیزها را نمی‌داند واگر دارای علم غیب بود این موارد بر او مجهول نمی‌ماند. نقدو بررسی: ۱. این آیات آگاهی‌های عادی را نفی کرده است نه آگاهی از طریق وحی را (خصوصا با ملاحظه معنای کلمه در آیه که به شناخت‌های عادی اطلاق می‌شود.) ۲. از سیره مسلم پیامبر اسلام (ص) چنین به‌دست می‌آید که آن حضرت نه تنها خود، منافقین را می‌شناخت بلکه آنان را به بعضی از صحابه نیز معرفی کرده بود پس منظور از عدم شناخت منافقان آگاهی از راه اسباب عادی است. مخصوصا آیاتی که به پیامبر (ص) دستور می‌دهد با منافقان جهاد کند و با آنان با شدت و غلظت بر خورد کند به مرده آنان نماز نخواند و بر کنار قبر آنان توقف نکند، لازمه همه اینها، شناخت آنان است. ۳. آیاتی که با کلماتی چون "و ما ادراک و ما یدرک" آمده‌است. اولا: این جملات در مقام تعظیم شأن موضوع و اهمیت آن است که گوینده به مخاطب می‌گوید: تو نمی‌دانی با اینکه مخاطب هم آن را می‌داند. و این یکی از فنون بلاغت و حسن مطلع مطلب است. ثانیا: أکثر خطابات قرآن به پیامبر (ص) از باب "ایاک اعنی و اسمعی" یا جاره است و این روش ادبی متداول است که خطاب به شخصی می‌شود اما غرض اصلی از مفاد خطاب، شخص دیگر و فهماندن مطلب به اوست مثل آیه ﴿وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا﴾ در این آیه غرض افهام دیگران است زیرا هنگام نزول این آیه والدین پیامبر (ص) در قید حیات نبودند و همه می‌دانند که والدین گرامی حضرتش در زمان طفولیت آن حضرت از دنیا رفته بودند. آیه ﴿وَلاَ تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُوْلَئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْؤُولاً* وَلاَ تَمْشِ فِي الأَرْضِ مَرَحًا﴾ نیز ازاین قبیل است. آیاتی که در آن پیامبران علم غیب را از خودشان نفی کرده‌أند. مانند: ﴿قُل لاَّ أَقُولُ لَكُمْ عِندِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلا أَعْلَمُ الْغَيْبَ﴾ و ﴿مَا كَانَ لِي مِنْ عِلْمٍ بِالْمَلَإِ الأَعْلَى إِذْ يَخْتَصِمُونَ﴾ و ﴿قُلْ مَا كُنتُ بِدْعًا مِّنْ الرُّسُلِ وَمَا أَدْرِي مَا يُفْعَلُ بِي وَلا بِكُمْ﴾ و ﴿قُل لاَّ أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعًا وَلاَ ضَرًّا إِلاَّ مَا شَاء اللَّهُ وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَاْ إِلاَّ نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ﴾ در این آیات به صورت صریح پیامبران هرگونه علم به غیب و علم به ملأ اعلی و آگاهی‌های غیر عادی را از خودشان نفی کرده‌أند و کسی که علمی را (که فضیلت است) از خویشتن نفی می‌کند چگونه دیگران می‌خواهند آن را بر او اثبات کنند. نقد وبررسی: جواب عمومی: در پاسخ استدلال به این گونه آیات، (علاوه براین که در مقابل آنها آیات مثبته دیگری وجود دارد) می‌توان چنین گفت: پیامبر (ص) به‌ خاطر افکار خرافی غلطی که در میان مردم جاهلی بود و بیم آن می‌رفت که پیامبر (ص) را تا حد خدایی بالا ببرند و بپرستند، پیامبر (ص) از "باب کلّم الناس علی قدر عقولهم" از خود نفی علم غیب می‌کند و خود را بشری مانند سایر انسان‌ها معرفی می‌کند همان‌طور که قرآن به افکار و عقائد غلط آنان اشاره می‌کند: ﴿وَقَالُوا مَالِ هَذَا الرَّسُولِ يَأْكُلُ الطَّعَامَ وَيَمْشِي فِي الأَسْوَاقِ لَوْلا أُنزِلَ إِلَيْهِ مَلَكٌ فَيَكُونَ مَعَهُ نَذِيرًا* أَوْ يُلْقَى إِلَيْهِ كَنزٌ أَوْ تَكُونُ لَهُ جَنَّةٌ يَأْكُلُ مِنْهَا﴾ بنابراین آیات فوق، علم غیب و آگاهی را که توسط وحی و تعلیم الهی به پیامبران آموخته شود هرگز نفی نمی‌کند. زیرا اصولا دعوی نبوت و رسالت ملازم با ادعای علم غیب و آگاهی از وحی است و معنی ندارد پیامبر دعوی نبوت و رسالت بکند و آنگاه به‌طور کلی علم غیب را از خود سلب نماید. جواب اختصاصی: در آیه ﴿قُل لاَّ أَقُولُ لَكُمْ﴾ ممکن است جمله ﴿لا أَعْلَمُ الْغَيْبَ﴾ تتمه آن باشد یعنی نمی‌گویم خزائن خدا نزد من است و نمی‌گویم غیب را می‌دانم و نگفتن دلیل بر ندانستن نیست. امادر آیه ﴿وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ﴾ پیامبر (ص) علم بالذات و مستقل را از خودش نفی می‌کند، همان‌گونه که مالکیت هر گونه سود و زیان را به طور مستقل از خود نفی کرده است، با اینکه شکی نیست که هر انسانی مالک سود و زیان‌هایی درباره خویش و دیگران است. بنابر این، جمله قبل گواه روشنی است بر اینکه هدف، نفی مالکیت سود و زیان یا نفی علم غیب به طور مطلق نیست بلکه هدف نفی استقلال می‌باشد و به تعبیر دیگر پیامبر (ص) از خودش چیزی نمی‌داند بلکه آنچه خدا از غیب و اسرار نهان در اختیارش گذارده است می‌داند. علاوه بر این برخی مفسرین گفته‌أند مراد از غیب در این آیه قیام رستاخیزاست. و اما آیه: ﴿قُلْ مَا كُنتُ بِدْعًا مِّنْ الرُّسُلِ وَمَا أَدْرِي مَا يُفْعَلُ بِي وَلا بِكُمْ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ وَمَا أَنَا إِلاَّ نَذِيرٌ مُّبِينٌ﴾ درست است که در این آیه پیامبر (ص) از خود علم غیب را نفی می‌کند، اما منافات با این ندارد که به‌وسیله وحی عالم به غیب باشد چنانکه در آیات دیگری به آن تصریح شده است مانند: ﴿ذَلِكَ مِنْ أَنبَاء الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ﴾ و امثال آن. جمله بعدی هم شاهد این مطلب است که می‌فرماید: ﴿إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ﴾ بنابراین معنای دو جمله چنین است که من هیچ‌یک از این حوادث رااز ناحیه خود نمی‌دانم بلکه من تنها پیروی می‌کنم آنچه را که از این حوادث بمن وحی می‌شود. علامه طباطبائی می‌فرماید: آیاتی‌که علم غیب را از آن حضرت و از سایر انبیاء نفی می‌کند تنها در این مقام است که این حضرات از آن جهت که بشر هستند و طبیعت بشری اقتضای علم غیب را ندارد و این منافات ندارد که با تعلیم الهی از طریق وحی حقایقی از غیب برایشان منکشف شود و این خاصیت خود آنان است بلکه هر چه معجزه می‌آورند باذن خدای تعالی و امر اوست. علامه جعفری نیز معتقد است که خداوند با نفی علم غیب از پیامبر (ص)، می‌خواهد از گستاخی مردم و توقعات غیر منطقی آنان جلوگیری کند یعنی شما به‌حد کافی برهان و دلیل دارید و دیگر برای توجیه سستی خود مطالبه غیب از علم غیب ننمائید».

۲. حجت الاسلام و المسلمین امام‌خان؛

عسکری امام‌خان حجت الاسلام و المسلمین عسکری امام‌خان در پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان «منشأ و قلمرو علم امام» در این‌باره گفته‌ است: «۱. ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَا تَسْقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلاَّ يَعْلَمُهَا وَلاَ حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الأَرْضِ وَلاَ رَطْبٍ وَلاَ يَابِسٍ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ﴾ علامه طباطبائی می‌فرماید: "... به هر حال جمله: ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا﴾ علم غیب را منحصر در خدای تعالی می‌کند، از این جهت که کسی را جز خدا به خزینه‌های غیب آگاهی نیست، یا برای اینکه جز او کسی آگاهی به کلیدهای غیب ندارد، پس آیه به هر معنی باشد این جهت را افاده می‌کند که: کسی جز خدا به آن خزینه‌ها و یا به گشودن درهای آن و تصرف در آن دسترسی ندارد و...". ۲. ﴿قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ﴾ علامه طباطبائی در ذیل این آیه می فرماید: "... و اما اینکه فرمود ﴿قُل لّا يَعْلَمُ﴾ که هیچ کس در زمین و آسمان‌ها نمی‌داند این آیه مانند سایر آیات که غیب را مختص به خدا می‌داند، بیش از این دلالت ندارد که علم غیب مختص خدای تعالی است و اما خدا این علم را به کسی تعلیم می‌کند یا نمی‌کند آیات از آن ساکت است". ۳. ﴿قَالَ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِندَ اللَّهِ وَأُبَلِّغُكُم مَّا أُرْسِلْتُ بِهِ وَلَكِنِّي أَرَاكُمْ قَوْمًا تَجْهَلُونَ﴾ صاحب تفسیر کشف الحقایق می‌فرماید: "... هود (ع) در جواب قومش گفت به‌وقت نزول عذاب من علم ندارم علم آن نزد خدا است و من فقط آن امری را که از طرف خدا مامور شده‌أم به شما می‌رسانم (ترک شرک و موحد بودن) لکن من شما را جماعتی جاهل می‌بینم حقانیّت سخن مرا می‌دانید اما تجاهل می‌کنید (خود را به نادانی می‌زنید). خلاصه و تأویل: ۱. انبیاء (ع) فقط برای ارشاد مردم به سوی توحید و ترک شرک مأمور بوده‌أند. ۲. قرآن کریم نیز جهانیان را به سوی توحید و ترک شرک دعوت می‌فرماید. ۳. اعراض از توحید نشانه بدبختی و نادانی است. ۴. علم قیامت و یا نزول عذاب با خدا است و وقوع و نزول آن را جز خدای تعالی کسی نمی‌داند". ۴. ﴿قُلْ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِندَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِيرٌ مُّبِينٌ﴾ ابو المحاسن الحسین بن الحسن الجرجانی می‌نویسد: "بگو علم آن به نزدیک خدای تعالی است وی می‌داند که (قیامت) کی خواهد بود؟ من پیغمبری بیم کننده بیش نیستم کار من این است، مرا به علم غیب راهی نیست این آیه دال بر این است که علم غیب ذاتاً در ذات باری تعالی است". ۵. ﴿إِنَّكَ أَنتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ﴾ علامه در تفسیر المیزان می‌نویسد: "... پس تنها خدای سبحان ﴿عَلاَّمُ الْغُيُوبِ﴾ است و هیچ کسی به جز خدا عالم به غیبها نیست، نه همه غیب‌ها و نه بعضی از آنها علاوه بر این اگر هم فرض شود که کسی (مانند انبیاء و اولیاء (ع) به چیزی از غیب خدا إحاطه یابد باز هم محیط حقیقی نیست، زیرا اگر در این فرض خداوند به آنچه او احاطه یافته احاطه داشته باشد پس باز آن شخص محیط نیست، بلکه محاط به احاطه خدا است، و خداوند است که مشیّتش تعلق گرفته او را به بعضی از غیب‌های خود احاطه دهد و معلوم است که آن شخص به این موهبت و ملکی که خدا به او ارزانی داشته از ملک خدا بیرون نرفته است کما اینکه فرمود: ﴿وَلاَ يُحِيطُونَ بِشَيْءٍ مِّنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِمَا شَاء﴾ و اگر ـ العیاذ بالله ـ خداوند احاطه به آن نداشته باشد در این صورت است که مخلوق و محدود باشد: "تعالی الله عن ذلک علوا کبیراً". ۶. ﴿قُلِ اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثُوا لَهُ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ أَبْصِرْ بِهِ﴾ صاحب تفسیر اطیب البیان فی تفسیر القرآن می‌نویسد: "غیب مراتبی دارد آنچه که ممکن نمی‌تواند پی‌ببرد علمش مختص بذات حق است مثل علم ذات بذات و به صفات و آنچه بر مامخفی و غیب است". پس علم به غیب از آن خداست و غیر را در آن راهی نیست این آیه کریمه هم مثل بقیه آیات می‌خواهد به ما بفهماند که علم غیب اولاً و با الذات از آن خداست. آیاتی که در این جا ذکر شده آیات انحصار علم غیب به خداوند متعال بود که هم آیات و هم ترجمه و تفسیرش را ملاحظه فرمودید که انشاء الله به جواب‌های اجمالی آن آیات می‌پردازیم و خواهیم دید که علت و سبب انحصار علم غیب به خداوند چیست؟ و منظور اصلی این آیات چی هست؟ زیرا در این آیات می‌بینیم که تنها خداوند مالک علم غیب است و غیب مملکوک خدا است. در این جا سؤال این است که چرا فقط خداوند می‌تواند عالم به غیب باشد در این جا است که علامه طباطبائی می‌فرماید: "و علت حقیقی در اینکه علم غیب مخصوص به خداوند است این است که غیر از خدا هر که باشد وجودش محدود است و به بیرون از خودش راهی ندارد و تنها خداوند است که محیط به همه است. لذا عالم الغیب است". خلاصه این که در این آیات مطلبی که ابتدا به ذهن می‌آید این است که علم به غیب را به خدا منحصر می‌داند و معنی حصر این است که خداوند غیب می‌داند و غیر او هیچ کس حتی خود انبیاء (ع) و ائمه (ع) آگاهی به غیب ندارند. پاسخ اجمالی: اوّل اینکه در برابر این گونه آیات آیات دیگری نیز وجود دارد که صریحاً علم غیب درباره پیامبران (ع) و بندگان صالح و شایسته خداوند اثبات می‌نماید مثلاً در سوره آل عمران خداوند می فرماید: ﴿وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَلَكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِن رُّسُلِهِ مَن يَشَاء﴾ یا مثلاً در سوره جن خداوند می فرماید: ﴿عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا* إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ﴾ این دو آیه را که در این جا ذکر کردیم انشاء الله در جای خودش مفصلاً بحث خواهیم کرد. اما ذکر این دو آیه در این جا فقط به خاطر این بود که از آن دسته آیات نافیه‌إی که ذکر کردیم یک جواب اجمالی داده باشیم چنان‌که گفتیم که در مقابل آن آیات نافیه آیات مثبت علم غیب برای غیر از خدا نیز در قرآن وجود دارد که باید آن دو دسته را جمع کنیم و این دو دسته آیات را می‌توان این‌طور جمع کرد. که بگوییم خداوند اصالتاً و ذاتاً عالم الغیب است و کس دیگری دارای این مقام نیست، اما دیگران با تعلیم الهی می‌توانند دارای علم غیب باشند این مطلب هیچ اشکالی ندارد، و این جمع‌بندی که ما در این دو دسته آیات انجام می‌دهیم شاهد هم دارد و آن این است که علم غیب به خدا اختصاص یافته و مخصوصاً در بعضی از آیات با تعبیر لام ملکیت غیب مملوک خداوند قلمداد شده و در آیاتی که استثنا وارد شده استثنا از مملوکیت علم نیست بلکه استثنا از آگاهی علم غیب است که تنها به‌صورت تعلیم الهی و افاضه از جانب او انجام می‌گیرد. و نظیر این جمع در سایر صفات الهی نیز وجود دارد مانند حیات و قدرت و... . یک دسته از آیات حیات و قدرت و... را به خدا اختصاص می‌دهد ولی در آیات دیگر همین امور را به غیر خدا هم نسبت می‌دهد مثلاً در این آیه مبارکه: ﴿هُوَ الْحَيُّ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ﴾. تنها خدا را زنده می‌داند ولی در آیات دیگر مانند این آیه ﴿اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يُحْيِي الأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا﴾ حیات را به زمین نسبت می‌دهد. پس با توجه به این دو آیه که هر دو در برابر یکدیگر قرار دارند به این صورت می‌توان اینها را جمع کرد که حیات و زندگی مال خداست و به هر موجودی بخواهد اعطا می‌کند».

۳. حجت الاسلام و المسلمین بخارایی‌زاده؛

سید حبیب بخارایی‌زاده حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید حبیب بخارایی‌زاده در پایان‌نامه دکتری خود با عنوان «علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت» در این‌باره گفته‌ است: «آیات منحصر کننده علم غیب در خداوند متعال: آیاتی که علم غیب را منحصر در خداوند متعال نموده است؛ خواه به دلالت مطابقی و خواه به دلالت التزامی و به لسان نفی علم غیب از دیگران، و خواه به دلالت لفظی و یا به قرینه سیاق کلام. ظاهر برخی از این آیات شریفه (اگر به تنهایی مورد ملاحظه قرار گیرند) حصر حقیقی است. ۱. ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ﴾. ۲. ﴿قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ﴾. ۳. ﴿وَيَقُولُونَ لَوْلاَ أُنزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ فَانتَظِرُواْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِينَ﴾. ۴. ﴿يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ رَبِّي لاَ يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلاَّ هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ لاَ تَأْتِيكُمْ إِلاَّ بَغْتَةً يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللَّهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ﴾. ۵. ﴿وَيَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْوَعْدُ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ* قُلْ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِندَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِيرٌ مُّبِينٌ﴾. ۶. ﴿وَلِلَّهِ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَمَا أَمْرُ السَّاعَةِ إِلاَّ كَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ﴾. ۷. ﴿وَلِلَّهِ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَإِلَيْهِ يُرْجَعُ الأَمْرُ كُلُّهُ فَاعْبُدْهُ وَتَوَكَّلْ عَلَيْهِ وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ﴾. ۸. ﴿قُلِ اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثُوا لَهُ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ أَبْصِرْ بِهِ وَأَسْمِعْ مَا لَهُم مِّن دُونِهِ مِن وَلِيٍّ وَلا يُشْرِكُ فِي حُكْمِهِ أَحَدًا﴾. ۹. ﴿إِنَّ اللَّهَ عَالِمُ غَيْبِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ﴾. ۱۰. ﴿يَوْمَ يَجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ مَاذَا أُجِبْتُمْ قَالُواْ لاَ عِلْمَ لَنَا إِنَّكَ أَنتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ﴾. ۱۱. ﴿إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَّاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ﴾. کیفیت استدلال به هر یک از این آیات شریفه بر حصر علم غیب در خداوند متعال، به‌گونه‌ای است: حصر در دو آیه اول، از ترکیب نفی و إلا، در آیات سوم تا پنجم از إنما که از ادوات حصر است. در آیات ششم تا هشتم از تقدیم خبر بر مبتدا (تقدیم ما حقه التأخیر) و در سایر آیات شریفه از سیاق استفاده می‌شود».

۴. حجت الاسلام و المسلمین ایزدخواه و خانم نیری؛

محمد ابراهیم ایزدخواه حجت الاسلام و المسلمین محمد ابراهیم ایزدخواه و خانم عصمت نیری در مقاله «بررسی تفسیری آیات انحصار و شمول علم غیب پیامبران» در این‌باره گفته‌اند: «آیاتی که دلالت بر حصر دارند گاه با کلمه "الا"، "انما" و گاه با اعاده ضمیر متصل به صورت منفصل و گاه با لم ملکیت و اختصاص ﴿وَلِلَّهِ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَمَا أَمْرُ السَّاعَةِ إِلاَّ كَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ﴾ . این مقصود را بیان نموده‌اند. به عنوان نمونه ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ﴾ . در این آیات مطلبی که ابتدا به ذهن می‌آید این است که علم غیب را منحصر به خدا می‌داند و معنای حصر آن است که خدای متعال غیب را می‌داند و غیر او حتی پیامبر (ص) و امام به غیب آگاهی ندارند».

۵. آقای فیروزجایی؛

اسدالله کرد فیروزجایی آقای فیروزجایی، در مقاله «علم غیب از دیدگاه حکما و شریعت اسلامی» در این‌باره گفته‌ است: «علم غیب در قرآن با دو بیان قابل بازشناسی است: بیان اول آن است که علم غیب مخصوص خداست و کسی را بر آن راهی نیست، آیات متعددی به این مضمون اشاره شده است؛ از جمله: ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ﴾، ﴿قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ﴾؛ ﴿وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ﴾.

۶. آیت‌الله فاضل لنکرانی؛

محمد جواد فاضل لنکرانی حجت الاسلام و المسلمین فاضل لنکرانی در بیاناتی با موضوع «همگرایی قیام امام حسین با علم حضرت به شهادت خود و یارانش» در این‌باره گفته‌ است: «دسته‌ سوم هم آیاتی است که پیامبران و خصوصاً نبی اکرم (ص) علم غیب را از خود نفی می‌کنند مثل ﴿قُل لاَّ أَقُولُ لَكُمْ عِندِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الأَعْمَى وَالْبَصِيرُ أَفَلاَ تَتَفَكَّرُونَ﴾. عناوین موجود در روایات بیش از ۲۰ عنوان است، یکی از عناوین علم مستأثر و علم غیر مستأثر است. علم مستأثر یعنی علمی که اختصاص به خدای تبارک و تعالی دارد. مرحوم مجلسی می‌گوید در این آیه پیامبر اکرم (ص) آن غیبی را که مختص به خدای تبارک و تعالی است از خود نفی می‌کند نه مطلق غیب را. در مقدمه یکی از این کتاب‌هایی که راجع به حادثه عاشورا نوشته شده به همین آیه که پیامبر می‌فرماید ﴿قُل لاَّ أَقُولُ لَكُمْ عِندِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلا أَعْلَمُ الْغَيْبَ ﴾ تمسک کرده و ایراد گرفته‌اند وقتی پیامبر (ص) از خود علم به غیب را نفی می‌کند پس چطور می‌توان گفت امام حسین (ع) علم غیب به نتیجه‌ حرکت خود داشت؟ این فرد نه عاشورا را فهمیده و نه معنای آیه را».

۷. حجت الاسلام و المسلمین شاکر؛

محمد تقی شاکر حجت الاسلام و المسلمین شاکر در پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان «منابع علم امام در قرآن و روایات» در این‌باره گفته‌ است: «آیاتی از قرآن کریم دلالت بر اختصاص علم غیب به خداوند متعال می‌نماید. از جمله آیاتی که دلالت صریح بر انحصارِ علم غیب به خداوند سبحان دارند، آیۀ ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ﴾ و ﴿قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ﴾ می‌باشند، بعلاوه از آیاتی با قرائنی دیگر چنین استفاده‌ای می‌گردد، این آیات فراوانند، مانند: ﴿وَإِن كُنتُمْ فِي رَيْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلَى عَبْدِنَا فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ وَادْعُواْ شُهَدَاءَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنتُمْ صَادِقِينَ‏﴾ ﴿إِنَّ اللَّهَ عَالِمُ غَيْبِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ‏﴾ . ﴿يَوْمَ يَجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ مَاذَا أُجِبْتُمْ قَالُواْ لاَ عِلْمَ لَنَا إِنَّكَ أَنتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ‏﴾ . ﴿وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ وَيَوْمَ يَقُولُ كُن فَيَكُونُ قَوْلُهُ الْحَقُّ وَلَهُ الْمُلْكُ يَوْمَ يُنفَخُ فِي الصُّورِ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ‏﴾ . ﴿يَعْتَذِرُونَ إِلَيْكُمْ إِذَا رَجَعْتُمْ إِلَيْهِمْ قُل لاَّ تَعْتَذِرُواْ لَن نُّؤْمِنَ لَكُمْ قَدْ نَبَّأَنَا اللَّهُ مِنْ أَخْبَارِكُمْ وَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ‏﴾ . ﴿وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ وَسَتُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ﴾ . ﴿عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْكَبِيرُ الْمُتَعَالِ﴾ ﴿عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴾ ﴿ذَلِكَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ ﴾ . ﴿قُلِ اللَّهُمَّ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ عَالِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ أَنتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبَادِكَ فِي مَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ﴾ . ﴿هُوَ اللَّهُ الَّذِي لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ﴾ ﴿قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِي تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلاقِيكُمْ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ﴾ ﴿عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ﴾ ». آیاتی که به آنها بر نفی علم غیب استناد شده عبارتند از: ﴿مَا كَانَ لِي مِنْ عِلْمٍ بِالْمَلَإِ الأَعْلَى إِذْ يَخْتَصِمُونَ ﴾ ﴿قُلْ مَا كُنتُ بِدْعًا مِّنْ الرُّسُلِ وَمَا أَدْرِي مَا يُفْعَلُ بِي وَلا بِكُمْ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ وَمَا أَنَا إِلاَّ نَذِيرٌ مُّبِينٌ﴾ ﴿قُل لاَّ أَقُولُ لَكُمْ عِندِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الأَعْمَى وَالْبَصِيرُ أَفَلاَ تَتَفَكَّرُونَ﴾. ﴿وَلاَ أَقُولُ لَكُمْ عِندِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلاَ أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلاَ أَقُولُ إِنِّي مَلَكٌ وَلاَ أَقُولُ لِلَّذِينَ تَزْدَرِي أَعْيُنُكُمْ لَن يُؤْتِيَهُمُ اللَّهُ خَيْرًا اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا فِي أَنفُسِهِمْ إِنِّي إِذًا لَّمِنَ الظَّالِمِينَ ﴾ . ﴿وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ﴾. ﴿قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ ﴾ . ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ ﴾ . ﴿إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَّاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ﴾ .

۸.پژوهشگران وبگاه پرسشکده؛

وبگاه پرسمان پژوهشگران وبگاه پرسمان، در پاسخ به این پرسش آورده‌اند: «برخی آیات که علم غیب را منحصر در ذات خدا نموده‌اند: ﴿قُل لاَّ أَقُولُ لَكُمْ عِندِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الأَعْمَى وَالْبَصِيرُ أَفَلاَ تَتَفَكَّرُونَ﴾. ﴿قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ﴾. ﴿وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ﴾. ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ﴾. ﴿فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ ﴾.

۹. حجت الاسلام و المسلمین مهری؛

سید مرتضی مهری حجت الاسلام و المسلمین مهری در مقاله «آگاهی‌های غیبی» در این‌باره گفته است: «در آیات قرآن مکرر بر این مطلب تأکید شده است که هیچ کس جز خداوند متعال، علم به غیب ندارد. در سوره نمل می‌‏فرماید: ﴿قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ‏﴾ .این آیه از همه آیات در نفی علم به غیب از غیر خدا صریح‌تر و روشن‌تر و مفهومش گسترده‏‌تر است. در سوره انعام ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَا تَسْقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلاَّ يَعْلَمُهَا وَلاَ حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الأَرْضِ وَلاَ رَطْبٍ وَلاَ يَابِسٍ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ‏﴾ . در سوره یونس می‌‏فرماید: ﴿فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ ﴾. در بعضی از آیات صریحاً علم به غیب را از پیامبر اکرم (ص) و بعضی دیگر از پیامبران (ع) نفی می‏‌کند. در سوره هود از زبان حضرت نوح (ع) آمده است: ﴿وَلاَ أَقُولُ لَكُمْ عِندِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلاَ أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلاَ أَقُولُ إِنِّي مَلَكٌ وَلاَ أَقُولُ لِلَّذِينَ تَزْدَرِي أَعْيُنُكُمْ لَن يُؤْتِيَهُمُ اللَّهُ خَيْرًا اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا فِي أَنفُسِهِمْ إِنِّي إِذًا لَّمِنَ الظَّالِمِينَ ﴾ . و در سوره انعام به رسول خدا (ص) چنین امر فرموده است: ﴿قُل لاَّ أَقُولُ لَكُمْ عِندِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الأَعْمَى وَالْبَصِيرُ أَفَلاَ تَتَفَكَّرُونَ﴾».

۱۱. حجج الاسلام و المسلمین برنجکار و شاکر؛

رضا برنجکار حجج الاسلام و المسلمین دکتر برنجکار و شاکر در مقاله «مسئله آگاهی از غیب و امکان آن از نگاه مفسران» در این‌باره گفته‌اند: «از جمله آیاتی که دلالت صریح بر انحصار علم‌ غیب به خداوند سبحان دارند، عبارت‌اند از: ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَا تَسْقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلاَّ يَعْلَمُهَا وَلاَ حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الأَرْضِ وَلاَ رَطْبٍ وَلاَ يَابِسٍ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ‏﴾ . ﴿قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ‏﴾ . به‌علاوه، از آیاتی نیز با قرائن دیگر چنین استفاده‌ای می‌گردد؛ ‌مانند: ‌ ﴿وَإِن كُنتُمْ فِي رَيْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلَى عَبْدِنَا فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ وَادْعُواْ شُهَدَاءَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنتُمْ صَادِقِينَ‏﴾ ﴿إِنَّ اللَّهَ عَالِمُ غَيْبِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ‏﴾ . ﴿يَوْمَ يَجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ مَاذَا أُجِبْتُمْ قَالُواْ لاَ عِلْمَ لَنَا إِنَّكَ أَنتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ‏﴾ . ﴿وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ بِالْحَقِّ وَيَوْمَ يَقُولُ كُن فَيَكُونُ قَوْلُهُ الْحَقُّ وَلَهُ الْمُلْكُ يَوْمَ يُنفَخُ فِي الصُّورِ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ‏﴾ . ﴿يَعْتَذِرُونَ إِلَيْكُمْ إِذَا رَجَعْتُمْ إِلَيْهِمْ قُل لاَّ تَعْتَذِرُواْ لَن نُّؤْمِنَ لَكُمْ قَدْ نَبَّأَنَا اللَّهُ مِنْ أَخْبَارِكُمْ وَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ‏﴾ . ﴿وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ وَسَتُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ﴾ . ﴿عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْكَبِيرُ الْمُتَعَالِ﴾ ﴿عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴾ ﴿ذَلِكَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ ﴾ . ﴿قُلِ اللَّهُمَّ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ عَالِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ أَنتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبَادِكَ فِي مَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ﴾ . ﴿هُوَ اللَّهُ الَّذِي لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ﴾ ﴿قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِي تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلاقِيكُمْ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ﴾ ﴿عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ﴾ . همچنین آیاتی که علم به غیب را از غیرِ ذات باری‌تعالی نفی و سلب نموده است، به ملازمه عرفی، ‌دلالت بر اختصاص علم‌ غیب به خداوند عزوجل دارد؛ مانند آیه ﴿قُل لاَّ أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعًا وَلاَ ضَرًّا إِلاَّ مَا شَاء اللَّهُ وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَاْ إِلاَّ نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ﴾ و ﴿وَلاَ أَقُولُ لَكُمْ عِندِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلاَ أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلاَ أَقُولُ إِنِّي مَلَكٌ وَلاَ أَقُولُ لِلَّذِينَ تَزْدَرِي أَعْيُنُكُمْ لَن يُؤْتِيَهُمُ اللَّهُ خَيْرًا اللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا فِي أَنفُسِهِمْ إِنِّي إِذًا لَّمِنَ الظَّالِمِينَ ﴾ . آنچه از این آیات استفاده می‌شود عبارت است از اینکه، ‌علم به غیب مختص خداوند است و کسی جز او در این امر دخالت و مشارکت ندارد. با وجود این صراحت، ‌پرسش این است که آگاهی دیگران به غیب به اذن الهی آیا منافاتی با اختصاصی بودن علم‌ غیب به خداوند سبحان دارد یا نه؟ و اینکه آیا این آیات درصدد نفی هرگونه آگاهی از غیب برای غیر خدا هستند یا نه؟ چراکه دسته دیگری از آیات، از افاضه علم به غیب به انبیا و حتی غیر انبیا خبر می‌دهند؛ مانند: ﴿عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا ﴾ و ﴿مَّا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى مَا أَنتُمْ عَلَيْهِ حَتَّىَ يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَلَكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِن رُّسُلِهِ مَن يَشَاء فَآمِنُواْ بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ وَإِن تُؤْمِنُواْ وَتَتَّقُواْ فَلَكُمْ أَجْرٌ عَظِيمٌ﴾ ».

۱۲. خانم سیده رابیل؛

سیده رابیل خانم سیده رابیل در مقاله «جستاری در مسئله علم غیب» این‌باره گفته‌ است: «این گروه دربردارنده آیاتی است که علم غیب را مخصوص خدا می‌داند: ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ ‏﴾ . این آیه از دو جهت دلیل بر اختصاص علم غیب به خداوند دارد: الف. کلمه ﴿عِندَهُ‏﴾ که جار و مجرور است،‌ که دلیل بر حصر است؛ ب. بیان مطلب با استفاده از استثنا،‌ دلیل دیگری بر انحصار است. ﴿فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ ﴾ .».

۱۳. حجت الاسلام و المسلمین هاشمی؛

سید علی هاشمی (زاده ۱۳۵۲) حجت الاسلام و المسلمین دکتر هاشمی در پایان‌نامه دکتری خود «قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه» در این‌باره گفته است: «ظاهر آیات متعددی این نکته را می‌رسانند که علم غیب مختص خداوند است و غیر او غیب نمی‌دانند. به آیات زیر توجه فرمایید: ﴿وَلِلَّهِ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ﴾ . ﴿قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ ﴾ . ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ ﴾ . ﴿فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّهِ ﴾ . ﴿قُل لاَّ أَقُولُ لَكُمْ عِندِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلا أَعْلَمُ الْغَيْبَ ﴾ . ﴿وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِيَ السُّوءُ إِنْ أَنَاْ إِلاَّ نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ﴾ ﴿إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَّاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ﴾ چنان که روشن است آیات فوق به صراحت یا در قالب بیان برخی مصادیق غیب مانند زمان قیامت، زمان مرگ افراد و... علم به غیب را مخصوص خداوند معرفی می‌کند..

۱۴. پژوهشگران مؤسسه فرهنگی تبلیغاتی للهیان.

مؤسسه فرهنگی تبلیغاتی للهیان پژوهشگران مؤسسه فرهنگی تبلیغاتی للهیان، در پاسخ به این پرسش آورده‌اند: «آیاتی از قرآن‌ مجید بیانگر آن‌ است‌ که‌ علم‌ غیب‌ مخصوص‌ ذات‌ خدا است‌، و از همه‌ صریح‌‌تر در نفی علم‌ غیب‌ از غیر خدا، این‌ آیه‌ است‌ که‌ خداوند می‌فرماید: ﴿قُل لّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ﴾. ولی از آیه‌ شریفه‌ زیر استفاده‌ می‌شود که‌ خداوند علم‌ غیب‌ را به‌ پیغمبران‌ مورد رضا و پسند خود نیز اظهار نموده‌ و آنها نیز عالم‌ به‌ غیب‌ هستند: ﴿عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ ﴾؛ بنابراین‌، کسی با لذّات‌ و از پیش‌ خود و مستقلا علم‌ غیب ‌نمی‌داند، ولی ممکن ‌است‌ خداوندآن‌ را به‌ پیغمبران‌ برگزیده‌ خود، تعلیم‌ نماید. علم‌ ائمّه‌ نیز بر اساس‌ روایات‌ بالوارثه از حضرت‌ رسول (ص)و علم‌ غیب‌ پیامبر (ص) به‌ وحی تعلیم‌خدا، و علم‌ خداوند ذاتی است‌»

سؤال‌های مصداقی این پرسش

1. آیا آیه ۱۰۱ سوره برائت به صراحت نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)
2. با توجه به آیه ۵۹ سوره انعام چگونه علم غیب غیر از خدا ثابت می‌شود؟ (پرسش)
3. با توجه به آیه ۲۰ سوره یونس چگونه علم غیب غیر خدا ثابت می‌شود؟ (پرسش)
4. با توجه به آیه ۶۵ سوره نمل چگونه علم غیب غیر از خدا اثبات می‌شود؟ (پرسش)
5. با توجه به آیه ۵۰ سوره انعام آیا پیامبر خاتم علم غیب دارد؟ (پرسش)
6. با توجه به آیه ۱۸۸ سوره اعراف چگونه علم غیب پیامبر خاتم ثابت می‌شود؟ (پرسش)
7. با توجه به آیه ۳۱ سوره هود چگونه علم غیب پیامبر خاتم ثابت می‌شود؟ (پرسش)
8. آیا آیه ۶۳ سوره احزاب علم غیب را از پیامبر خاتم نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
9. با توجه به آیه ۱۰۹ سوره مائده آیا علم غیب از پیامبران نفی شده است؟ (پرسش)
10. با توجه به آیه ۱۸۷ سوره اعراف آیا پیامبر خاتم به زمان قیامت علم دارد؟ (پرسش)
11. آیا آیه ۳۴ سوره لقمان علم غیب غیر خدا را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
12. آیا آیه ۷۷ سوره نحل نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)
13. آیا آیه ۳۳ سوره بقره نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)
14. آیا آیه ۳۸ سوره فاطر نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)
15. آیا آیه ۴۶ سوره هود نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)
16. آیا آیه ۹ سوره احقاف علم غیب پیامبران را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
17. آیا آیه ۶۹ سوره ص علم غیب پیامبران را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
18. آیا آیه ۶۹ سوره هود علم غیب پیامبران را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
19. آیا آیه ۲۶ سوره کهف نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)
20. آیا آیه ۱۲۳ سوره هود علم غیب غیر خدا را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
21. آیا آیه ۲۳ سوره احقاف علم غیب پیامبران را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
22. آیا آیه ۲۶ سوره ملک علم غیب غیر خدا را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
23. آیا آیه ۱۱۶ سوره مائده علم غیب غیر خدا را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
24. آیا آیه ۱۱۱ سوره انبیا نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)
25. آیا آیه ۴۷ سوره هود علم غیب غیر خدا را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
26. آیا آیه ۱۱۲ سوره شعرا نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)
27. آیا آیه ۳ سوره عبس نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)
28. آیا آیه ۸ سوره مطففین نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)
29. آیا آیه ۱۹ سوره مطففین نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)
30. آیا آیه ۳۶ سوره اسرا علم غیب غیر خدا را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
31. آیا آیه ۴۷ سوره فصلت نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)
32. آیا آیه ۸۵ سوره زخرف علم غیب غیر خدا را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
33. آیا آیه ۳۱ سوره مدثر علم غیب غیر خدا را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
34. آیا آیه ۹ سوره ابراهیم نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)
35. آیا آیه ۸ سوره رعد علم غیب غیر خدا را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
36. آیا آیه ۷ سوره آل عمران علم غیب غیر خدا را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
37. آیا آیه ۹۹ سوره مائده علم غیب غیر خدا را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
38. با توجه به آیه ۴۶ سوره زمر چگونه علم غیب غیر از خدا ثابت می‌شود؟ (پرسش)
39. با توجه به آیه ۶ سوره سجده چگونه علم غیب غیر از خدا ثابت می‌شود؟ (پرسش)
40. با توجه به آیه ۲۲ سوره حشر چگونه علم غیب غیر از خدا ثابت می‌شود؟ (پرسش)
41. آیا آیه ۱۱۰ سوره کهف و آیه ۶ فصلت علم غیب را از پیامبر خاتم نفی نمی‌کند؟ (پرسش)
42. با توجه به آیه ۲۲ سوره نمل چگونه علم غیب غیر از خدا ثابت می‌شود؟ (پرسش)
43. آیا آیه ۲۵ سوره جن نافی علم غیب غیر از خدا نیست؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

• علم غیب معصوم (پرسش)
• علم غیب معصوم (نمایه موضوعی)
• علم غیب غیر خدا (نمایه)

پرسش‌های وابسته

1. آیاتی که موافقان علم غیب غیر خدا به آنها استدلال می‌کنند کدام‌اند؟ (پرسش)
2. آیا نمونه‌هایی از علم غیب غیر خدا در قرآن موجود است؟ (پرسش)
3. دلیل قرآنی علم غیب پیامبران چیست؟ (پرسش)
4. دلیل قرآنی علم غیب امام چیست؟ (پرسش)