ابوحثمة بن ساعدة انصاری اوسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==))
جز (جایگزینی متن - ':1100558.jpg' به ':IM009657.jpg')
خط ۱۷: خط ۱۷:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:1100558.jpg|22px]] [[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|'''مقاله «ابوحثمة بن ساعدة انصاری اوسی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱''']]
# [[پرونده:IM009657.jpg|22px]] [[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|'''مقاله «ابوحثمة بن ساعدة انصاری اوسی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}



نسخهٔ ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۴۱

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

نام او را به اختلاف، عبدالله، عامر[۱] عبیدالله بن ساعده[۲] و عامر بن عدی بن مجدعة بن حارث[۳] گفته‌اند. عامر بن عدی بن مجدعه، جد ابو حشمه بوده[۴] و به اشتباه به عنوان نام او ذکر شده است. ابن حجر[۵] در یک جا، ابوحثمه را از بنی حارثه خزرج دانسته. همانند مزی که او نیز وی را از خزرج دانسته است[۶] - و در جای دیگر، او را از بنی حارثة أوس معرفی کرده است[۷]؛ چنان که برخی دیگر نیز او را از اوس دانسته‌اند[۸]. به هر حال شکی در اوسی بودن او نیست، ولی علت اینکه هم به اوس نسبت داده شده هم به خزرج، این است که عرب، گاه دو قبیله اوس و خزرج را خزرج می‌نامید[۹].

او راهنمای حضرت در احد بود[۱۰]. وی در تمام جنگ‌ها به غیر از بدر شرکت داشت و در صلح حدیبیه با رسول خدا(ص) بیعت کرد[۱۱]. ابن ابی حاتم[۱۲]، این مطالب را برای فرزند ابو حثمه، سهل نیز نقل کرده است که با توجه به سن او که هنگام رحلت رسول خدا(ص) هشت سال داشت[۱۳]، شرکت او در احد یا بیعت او با آن حضرت در حدیبیه نمی‌تواند درست باشد. رسول خدا(ص) ابو حثمه را برای تخمین زدن محصولات خیبر به آنجا فرستاد و از غنیمت‌های خیبر برای او و اسبش سهم قرار داد. ابوبکر، عمر و عثمان نیز او را برای تخمین زدن مقدار محصولات – خارص - می‌فرستادند[۱۴]. ابن اسحاق، داستان دیده‌بانی ابوحثمه را ذکر کرده، ولی گفته است نام او ابو خیثمه است که یعمری آن را اشتباهی از ابن اسحاق دانسته و با توجه به سخن ابن عبدالبر گفته است در بین صحابه تنها دو ابو خیثمه داریم: ابو خیثمه سالمی و ابو خیثمة جعفی، ابن حجر[۱۵] در این استدلال یعمری - ابن سید الناس - مبنی بر منحصر کردن ابو خیثمه به دو نفر، تردید کرده است.

رسول خدا(ص) یک بار نیز او را برای حسابرسی اموال مردم فرستاد. مردی نزد حضرت آمد و عرض کرد: یا رسول الله! ابو حثمه در حسابرسی از من زیاد گرفته است. حضرت ابوحثمه را صدا زد و فرمود: پسر عمویت - مقصود پسر عموی واقعی نیست۔ گمان می‌کند بر او زیاد حساب کرده‌ای؟ ابوحثمه گفت: یا رسول الله! "برای او بن خرما (درخت خرما)، مالی را که مساکین می‌خوردند و آنچه را باد از بین برده گذاشته‌ام". حضرت فرمود: و برای تو زیاد گذاشته است، انصاف داشته باش[۱۶].

عمر بن خطاب او را همراه ابی بن کعب بر امامت جماعت نماز مسجد رسول خدا(ص) گماشت تا مردم در قرائت اختلاف نکنند[۱۷]. همچنین عمر او را برای تخمین اموال مسلمان‌ها مأمور و توصیه کرد بر مردم سخت نگیرد[۱۸].

او در پایان خلافت معاویه درگذشت[۱۹].[۲۰]

منابع

پانویس

  1. ابن حجر، ج۳، ص۱۶۳؛ ابن ابی حاتم، ج۶، ص۳۲۱.
  2. ابن عبدالبر، ج۲، ص۲۲۱؛ ابن اثیر، ج۲، ص۵۷۰.
  3. ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۹۵.
  4. ابن حبان، ج۳، ص۲۹۱.
  5. فتح، ج۷، ص۳۲۸.
  6. مزی، ج۱، ص۱۷۸.
  7. ابن حجر، فتح، ج۱۲، ص۲۰۳.
  8. مناوی، ج۱، ص۵۰۰.
  9. ر.ک: کلی، الأصنام، ص۱۱۰-۱۱۱.
  10. ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۷۳.
  11. ابن ابی حاتم، ج۶، ص۳۲۱؛ سیوطی، اسعاف، ص۴۵.
  12. ابن ابی حاتم، ج۴، ص۲۰۰.
  13. ابن حبان، ج۳، ص۱۶۸.
  14. ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۹۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۴۷.
  15. الاصابه، ج۷، ص۷۳.
  16. هیثمی، مجمع، ج۳، ص۷۶؛ طبرانی، المعجم الاوسط، ج۹، ص۷۰؛ ابوبکر کاشانی، ج۲، ص۶۲.
  17. ابن شبه نمیری، ج۲، ص۱۴.
  18. ابن حزم، ج۵، ص۲۵۹؛ بیهقی، ج۴، ص۱۲۴.
  19. ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۹۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۶۷.
  20. محمدی، رمضان، مقاله «ابوحثمة بن ساعدة انصاری اوسی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۲۳۶-۲۳۷.