کنیه‌های امام مهدی چیستند؟ (پرسش)

کنیه‌های امام مهدی چیستند؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاتر	مهدویت / آشنایی با امام مهدی / معرفت امام مهدی (شناخت امام مهدی)
مدخل اصلی	کنیه امام مهدی

کنیه‌های امام مهدی(ع) چیستند؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

علی رضا رجالی تهرانی

حجت الاسلام و المسلمین علی رضا رجالی تهرانی، در کتاب «یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان» در این‌باره گفته است:

«نام اصلی حضرت(ع)، محمد است. نامی که پیغمبر اکرم (ص) برای او گذارده و فرمود: اسم او اسم من و کنیه او کنیه من است. کنیه حضرت: ابوالقاسم است. و نیز ابو صالح و ابو عبداللّه و ابو ابراهیم و ابو جعفر و ابو الحسین هم گفته شده است».

پاسخ‌های دیگر

1. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛

خدامراد سلیمیان حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در مقاله «انتظار و منتظران» در این‌باره گفته است: «ابوالقاسم از کنیه‏‌های حضرت مهدی(ع). این کنیه، در اصل از آن حضرت پیامبر خاتم(ص) بوده است. در برخی از روایات، ابو القاسم، کنیه حضرت مهدی(ع) شمرده شده است. البته دسته‏‌ای از روایات با این بیان که آن حضرت هم‌‏کنیه پیامبر اکرم(ص) است، به این کنیه اشاره کرده است. از رسول گرامی اسلام نقل شده است که فرمود: "مهدی، از فرزندان من است. نام او نام من و کنیه‌ام کنیه من است". در برخی از روایات نیز از آن، به روشنی یاد شده است. در "کمال الدین و تمام النعمة"، شیخ صدوق از عقید خادم نقل کرده است که آن حضرت، با این کنیه یاد می‌‏شد». «ابوصالح از کنیه‏‌های حضرت مهدی(ع) است.

2. مجتبی تونه‌ای؛

مجتبی تونه‌ای آقای مجتبی تونه‌ای، در کتاب «موعودنامه» در این‌باره گفته است: «ابوالقاسم کنیه حضرت مهدی (ع) است. روایت است از رسول خدا (ص) که فرمودند: "مهدی از فرزندان من است، اسم او اسم من و کنیه او کنیه من است. " در تاریخ ابن خشاب، روایت است از امام صادق (ع) که فرمود: "خلف صالح، از فرزندان من است، اوست مهدی، اسم او محمد است. کنیه او ابو القاسم"». «ابو جعفر کنیه حضرت مهدی (ع) است. روایت شده که برای حضرت، کنیه یازده امام از پدران و عمّ‌ آن حضرت –امام حسن مجتبی (ع)- است». «ابو محمد کنیه حضرت مهدی (ع) است». «ابو عبد الله کنیه حضرت مهدی (ع) است. گنجی شافعی در کتاب "البیان" در احوال صاحب الزمان (ع) روایت کرده از حذیفه از رسول خدا (ص) که فرمود: اگر نماند از دنیا مگر یک روز، هرآینه برمی‌انگیزاند خداوند، مردی را که اسم او اسم من است و خلق او خلق من، کنیه او ابو عبد الله است و بیاید که آن جناب، مکنّی است به کنیه جمیع اضداد طاهرین خود"». «ابوصالح کنیه معروف حضرت مهدی (ع) است. در میان عرب‌ها، بلدی و بادیه‌نشین و پیوسته در توسّلات و استغاثات خود، آن حضرت را به این اسم می‌خوانند و شاعران و ادیبان در قصاید و مدایح خود ذکر می‌کنند. از امام صادق (ع) روایت است که فرمود: "هرگاه گم شدی در راه، ندا کن یا بگو: یا صالح! یا ابا صالح! ارشدنا الی الطریق رحمکم الله و آورده‌اند که صالح، اسم جنّی است که سیر می‌کند در بلاد به جهت ارشاد گم شده و حبس کردن حیوان فرار کرده؛ چنان‌چه در "خصال" از امیرالمؤمنین (ع) روایت شده است. بسیاری از منتظران، با جمله "یا ابا صالح المهدی ادرکنی" از حضرت مدد می‌گیرند». «کنیه اسمی است که مزیّن به "ابن"، "اب"، "اُمّ‌"، "اخ" یا "اخت" باشد. در عرب متداول است و به منظور تعظیم و تجلیل از کسی گفته می‌شود. کنیه‌های حضرت مهدی (ع) چنین آمده است: ابوالقاسم، ابو عبدالله، ابوجعفر، ابومحمد، ابوابراهیم، ابوالحسن، ابوبکر، ابوصالح و ابوتراب. پیامبر اسلام (ع) فرمود: "مهدی از فرزندان من است و اسم او اسم من و کنیه او کنیه من است"».

3. آقای کامل سلیمان؛
کامل سلیمان آقای کامل سلیمان، در کتاب «روزگار رهایی» در این‌باره گفته است: «از کنیه‌های آن حضرت: "ابو القاسم، ابو عبد الله و ابو جعفر" است. او ثمره مقدسه شجره نبوت و عصاره دودمان امامت، خلف شایسته محمد (ص) و علی (ع) است. پرچم حق به دست باکفایت اوست، که هرکس به او چنگ زند نجات می‌یابد و هرکس تخلف کند هلاک می‌شود».

4. نویسندگان کتاب نگین آفرینش؛
نویسندگان کتاب «نگین آفرینش» در این باره گفته‌اند: «نام و کنیه امام زمان(ع) همان نام و هم کنیه پیامبر اسلام(ص) است. در برخی روایات، از بردن نام آن حضرت تا هنگام ظهور، نهی شده است».

منبع‌شناسی جامع مهدویت

• کتاب‌شناسی مهدویت؛
• مقاله‌شناسی مهدویت؛
• پایان‌نامه‌شناسی مهدویت.