انسان کامل - مطهری (کتاب)

انسان کامل
زبان	فارسی
نویسنده	مرتضی مطهری
موضوع	امامت
مذهب	[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر	[[:رده:انتشارات انتشارات صدرا|انتشارات انتشارات صدرا]][[رده:انتشارات انتشارات صدرا]]
محل نشر	تهران، ایران
سال نشر	۱۳۸۱ ۱۳۹۳ ۱۳۹۶ ۱۳۹۷ ش
تعداد صفحه	۳۳۲
شابک	‏‫‬‏۹۷۸۹۶۴۵۶۰۰۱۷۲

انسان کامل، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی کلیاتی درباره انسان کامل می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر مرتضی مطهری است و انتشارات صدرا انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «کتاب حاضر مجموعه‌ای است مشتمل بر تنظیم شده سیزده جلسه سخنرانی متفکر شهید استاد مرتضی مطهری تحت عنوان "انسان کامل" که در سال ۱۳۵۳ و در ماه مبارک رمضان ایراد شده است. شش جلسه اول این سخنرانی‌ها در مسجد جاوید (تهران) و بقیه در محل دیگری ایراد شده است و اکثر قریب به‏ اتفاق مستمعین را دانشجویان تشکیل می‌‏داده‌اند. انتخاب این موضوع برای‏ بحث، از سوی استاد شهید، بی‏‌مناسبت نبوده است. در آن ایام، در جامعه اسلامی ما تفکری رواج یافته بود که بیشتر به دستورات اجتماعی اسلام‏ نظر داشت و بعد معنوی اسلام را کم اهمیت معرفی می‏‌کرد چنانکه در گذشته، بیشتر به دستورات عبادی و معنوی اسلام توجه می‌شد و بعد اجتماعی این دین‏ مقدس به دست فراموشی سپرده شده بود. استاد شهید برای آنکه آشکار سازند که اسلام یک دین جامع است و انسان اسلام، انسانی است چند بعدی که همه‏ دستورات این مکتب الهی را به طور هماهنگ به مورد اجرا می‏‌گذارد، و برای آنکه جوانان مسلمان را از نگرش یک بعدی به اسلام مصون بدارند، این‏ بحث را مطرح کردند، که البته نظر سایر مکاتب درباره انسان کامل نیز مورد بررسی قرار گرفته است. جلسات اول این سخنرانی‌ها مقارن با ایام شهادت مولای متقیان امام علی (ع) بوده است، به همین جهت، در پایان برخی از این جلسات، ذکر مصیبت‏ شده است که این ذکر مصیبت‌ها بی‏‌ارتباط با موضوع بحث نیز نمی‌باشند».

طرح جلد دیگری از این کتاب

فهرست کتاب

• مقدمه؛

انسان معیوب و انسان سالم

• راه‌های شناخت انسان کامل از نظر اسلام؛
• فرق کمال و تمام؛
• تعبیر انسان کامل؛
• عیب‌های جسمی و روانی؛
• آفات روح انسان؛
• نمونه‌ای از بیماری حسد؛
• انسان مسخ شده؛
• برنامه انسان‌سازی ماه مبارک رمضان.

لزوم هماهنگی در رشد ارزش‌های انسانی

• علت تفاوت کمال در انسان با سایر موجودات؛
• لزوم هماهنگی در رشد ارزش‌ها.

نمونه‌های افراط در رشد یک ارزش خاص

• جامعیت نهج البلاغه؛
• اوصاف علی(ع)؛
• آخرین روزهای حیات علی(ع).

درد انسان از دیدگاه‌های مختلف

• معنویات انسان؛
• درد و فواید آن؛
• شکایت از عقل؛
• درد انسان؛
• چند تمثیل درباره درد انسان؛
• درد انسان در کلام امیرالمؤمنین(ع)؛
• تمثیل مولوی؛
• درد انسان نسبت به خلق خدا؛
• نظر اسلام؛
• درد مطلوب.

درد خداجویی در انسان

• انفکاک پذیری انسانیت از انسان؛
• انسان، طالب کمال مطلق؛
• سیر انسان کامل از نظر عرفا؛
• لزوم همراه بودن گرایش‌های برونی و درونی؛
• نمونه‌ای از تاریخ اسلام؛
• روشن‌فکری عُمَری؛
• مروّت علی(ع)؛
• مناجات علی؛
• علی(ع) در ساعات آخر عمر.

اجمال نظریات مکاتب مختلف درباره انسان کامل

• مکتب عقل؛
• مکتب عشق؛
• مکتب قدرت؛
• آیا زندگی تنازع بقاست؟
• مکتب ضعف؛
• مکتب محبت (مکتب معرفت)؛
• دو مکتب دیگر؛
• مکتب برخورداری؛
• طرز مواجهه با مرگ؛
• دفن مخفیانه علی(ع).

انسان کامل از دیدگاه مکتب عقل

• خلاصه نظریات عقلیون؛
• مکاتب ضد این مکتب؛
• اصالت معرفت عقلی در اسلام؛
• دو اشکال وارد بر مکتب عقلیون؛
• اصالت ایمان؛
• شواهدی از قرآن و نهج البلاغه.

انسان کامل از دیدگاه مکتب عرفان و تصوف

• عشق از نظر عرفا؛
• راه رسیدن به کمال؛
• علم افاضی؛
• صعود و نزول روح؛
• سلوک انسان کامل؛
• برخی اشکالات مکتب عرفان.

نقد و بررسی مکتب عرفان (۱)

• تحقیر عقل توسط برخی عرفا؛
• روگردانی از طبیعت؛
• تمثیل مولوی؛
• رابطه انسان با طبیعت؛
• نظر اسلام؛
• تکامل روح در دنیا؛
• ترک خودی.

نقد و بررسی مکتب عرفان (۲)

• تسویل؛
• عقده‌های روانی مخفی؛
• جهاد با نفس در قرآن و حدیث؛
• روش ملامتی؛
• تصوف و عزت نفس؛
• من واقعی انسان؛
• عزت نفس در قرآن و حدیث؛
• توصیه‌ای به جوانان.

نقد و بررسی نظریه ی مکتب قدرت (۱)

• تاریخچه مکتب قدرت؛
• نظریه بیکن و تأثیرات آن؛
• استفاده نیچه از اصول داروین؛
• خلاصه‌ای از نظریات نیچه؛
• منطق اسلام در مسئله قدرت؛
• قوّت و قدرت در احادیث؛
• حق گرفتنی است یا دادنی؟
• قوّت روحی و جسمی پیامبر.

نقد و بررسی نظریه ی مکتب قدرت (۲)

• اشکال اول مکتب قدرت؛
• اشکال دوم؛
• قدرت روحی؛
• عاطفه‌های بجا و نابجا؛
• قدرت واقعی در احادیث؛
• مکتب محبت.

نقد وبررسی نظریه مکتب سوسیالیسم

• خلاصه سخن این مکتب؛
• اشتباه اساسی این مکتب؛
• دنیا از دید علی(ع)؛
• اصلاح درون، راه رهایی از من بودن؛
• عدم انحصار عوامل من ساز در مالکیت؛
• ایمان، راه ما شدن من‌ها؛
• ناقص بودن معنی شعر سعدی؛
• داستان شتر و روباه؛
• اجمال نظر اگزیستانسیالیسم.

نقد وبررسی نظریه مکتب اگزیستانسیالیسم

• اصالت وجود در اگزیستانسیالیسم؛
• نتایج تعلق و وابستگی انسان؛
• اعتقاد به خدا از دیدگاه این مکتب؛
• کمال، حرکت از خود به خود؛
• اشتباه این مکتب در مورد رابطه انسان با خدا؛
• خودآگاهی و خداآگاهی؛
• پاسخ به چند اشکال دیگر؛
• کمال هدفی و کمال وسیله‌ای؛
• آزادی در تعبیرات اسلامی.

دربارهٔ پدیدآورنده

مرتضی مطهری

آیت‌الله شهید مرتضی مطهری (متولد سال ۱۲۹۸ ش، مشهد)، تحصیلات حوزوی را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید محمد حجت کوه کمره‌ای، سید صدرالدین صدر، سید احمد خوانساری، سید محمد داماد، سید حسین طباطبایی بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبایی به اتمام رساند. مبارزه با رژیم پهلوی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس در حوزه‏‌هاى علمیه و دانشگاه، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است.«مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی»، «آشنایی با قرآن»، «انسان کامل»، «حماسه حسینی»، «انسان و ایمان»، «ماهیت و محتوای انتظار بزرگ»، «در معنای انتظار»، «جاذبه و دافعه علی»، «عدل الهی»، «ولاءها و ولایت‌ها»، «مشخصات انتظار بزرگ»، «وحی و نبوت»، «آشنایی با قرآن»، «امامت و رهبری»، «سیری در سیره ائمه اطهار»، «فرهنگ مطهر»، «قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ» و «خدمات متقابل ایران و اسلام» برخی از این آثار است.

دریافت متن

• متن دیجیتال مقاله در پایگاه جامع استاد شهید مطهری