اعتدال در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
}} | }} | ||
==روایات مرتبط== | == روایات مرتبط == | ||
# [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: "[[میانه‌روی]] چیزی است که [[خداوند]] آن را [[دوست]] دارد، و اسراف‌کاری چیزی است که [[خداوند]] آن را [[ناپسند]] می‌شمارد، حتّی در این حد که تو هسته میوه خود را دور افکنی، چه آن هسته نیز به کاری می‌آید، و حتّی آنکه باقی مانده [[آب]] خود را دور ریزی"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} قَالَ: إِنَّ الْقَصْدَ أَمْرٌ يُحِبُّهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِنَّ السَّرَفَ أَمْرٌ يُبْغِضُهُ اللَّهُ حَتَّى طَرْحَكَ النَّوَاةَ فَإِنَّهَا تَصْلُحُ لِلشَّيْ‌ءِ وَ حَتَّى صَبَّكَ فَضْلَ شَرَابِكَ}}؛اصول کافی، ج۴، ص۵۲.</ref>. | # [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: "[[میانه‌روی]] چیزی است که [[خداوند]] آن را [[دوست]] دارد، و اسراف‌کاری چیزی است که [[خداوند]] آن را [[ناپسند]] می‌شمارد، حتّی در این حد که تو هسته میوه خود را دور افکنی، چه آن هسته نیز به کاری می‌آید، و حتّی آنکه باقی مانده [[آب]] خود را دور ریزی"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ: إِنَّ الْقَصْدَ أَمْرٌ يُحِبُّهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِنَّ السَّرَفَ أَمْرٌ يُبْغِضُهُ اللَّهُ حَتَّى طَرْحَكَ النَّوَاةَ فَإِنَّهَا تَصْلُحُ لِلشَّيْ‌ءِ وَ حَتَّى صَبَّكَ فَضْلَ شَرَابِكَ}}؛اصول کافی، ج۴، ص۵۲.</ref>. | ||
# [[امام صادق]]{{ع}} درباره [[آیه شریفه]]: {{متن قرآن|وَيَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ}}<ref>«و از تو می‌پرسند چه چیزی را ببخشند؟ بگو افزون بر نیاز (سالانه) را» سوره بقره، آیه ۲۱۹.</ref> فرمودند: "منظور از [[عفو]]، [[میانه‌روی]] و نگه‌داشتن حدّ وسط است"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَيَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ قَالَ الْعَفْوُ الْوَسَطُ}}؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۲.</ref>. | # [[امام صادق]] {{ع}} درباره [[آیه شریفه]]: {{متن قرآن|وَيَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ}}<ref>«و از تو می‌پرسند چه چیزی را ببخشند؟ بگو افزون بر نیاز (سالانه) را» سوره بقره، آیه ۲۱۹.</ref> فرمودند: "منظور از [[عفو]]، [[میانه‌روی]] و نگه‌داشتن حدّ وسط است"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَيَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ قَالَ الْعَفْوُ الْوَسَطُ}}؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۲.</ref>. | ||
# [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمودند: "سه چیز [[نجات‌بخش]] [[انسان]] است، از آن جمله مورد سوّم را [[میانه‌روی]] به هنگام [[ثروت]] داشتن و یا [[فقیر]] بودن، برشمردند" <ref>{{متن حدیث|عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ{{ع}} قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} ثَلَاثٌ مُنْجِيَاتٌ فَذَكَرَ الثَّالِثُ الْقَصْدُ فِي الْغِنَى وَ الْفَقْرِ}}؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۳.</ref>. | # [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمودند: "سه چیز [[نجات‌بخش]] [[انسان]] است، از آن جمله مورد سوّم را [[میانه‌روی]] به هنگام [[ثروت]] داشتن و یا [[فقیر]] بودن، برشمردند" <ref>{{متن حدیث|عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ {{ع}} قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}} ثَلَاثٌ مُنْجِيَاتٌ فَذَكَرَ الثَّالِثُ الْقَصْدُ فِي الْغِنَى وَ الْفَقْرِ}}؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۳.</ref>. | ||
# [[راوی]] گوید: شنیدم [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرمودند: "من برای کسی که در [[زندگی]] [[میانه‌روی]] را پیشه می‌کند، ضمانت می‌کنم که هیچ‌گاه [[فقیر]] نشود"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ ضَمِنْتُ لِمَنِ اقْتَصَدَ أَنْ لَا يَفْتَقِرَ}}؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۳.</ref>. | # [[راوی]] گوید: شنیدم [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرمودند: "من برای کسی که در [[زندگی]] [[میانه‌روی]] را پیشه می‌کند، ضمانت می‌کنم که هیچ‌گاه [[فقیر]] نشود"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ ضَمِنْتُ لِمَنِ اقْتَصَدَ أَنْ لَا يَفْتَقِرَ}}؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۳.</ref>. | ||
# [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: "اگرکسی هر آنچه دارد را در یکی از راه‌های [[الهی]] خرج کند، نه کاری [[نیکو]] کرده و نه موفّق بوده است؟ آیا [[خداوند]] خود نمی‌فرماید: {{متن قرآن|وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ وَأَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ}}<ref>«و با دست خویش خود را به نابودی نیفکنید و نیکوکار باشید که خداوند نیکوکاران را دوست می‌دارد» سوره بقره، آیه ۱۹۵.</ref>، منظور از [[نیکوکاران]]، میانه‌روان هستند"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} قَالَ: لَوْ أَنَّ رَجُلًا أَنْفَقَ مَا فِي يَدَيْهِ فِي سَبِيلٍ مِنْ سَبِيلِ اللَّهِ مَا كَانَ أَحْسَنَ وَ لَا وُفِّقَ أَ لَيْسَ يَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ وَأَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ يَعْنِي الْمُقْتَصِدِينَ}}؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۳.</ref>. | # [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: "اگرکسی هر آنچه دارد را در یکی از راه‌های [[الهی]] خرج کند، نه کاری [[نیکو]] کرده و نه موفّق بوده است؟ آیا [[خداوند]] خود نمی‌فرماید: {{متن قرآن|وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ وَأَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ}}<ref>«و با دست خویش خود را به نابودی نیفکنید و نیکوکار باشید که خداوند نیکوکاران را دوست می‌دارد» سوره بقره، آیه ۱۹۵.</ref>، منظور از [[نیکوکاران]]، میانه‌روان هستند"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ: لَوْ أَنَّ رَجُلًا أَنْفَقَ مَا فِي يَدَيْهِ فِي سَبِيلٍ مِنْ سَبِيلِ اللَّهِ مَا كَانَ أَحْسَنَ وَ لَا وُفِّقَ أَ لَيْسَ يَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ وَأَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ يَعْنِي الْمُقْتَصِدِينَ}}؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۳.</ref>. | ||
# [[امام صادق]]{{ع}} به یکی از [[یاران]] خود فرمودند: "ای عبید! [[اسراف]] [[فقر]] را پدید می‌آورد، و [[میانه‌روی]] [[بی‌نیازی]] را"<ref>{{متن حدیث|قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} يَا عُبَيْدُ إِنَّ السَّرَفَ يُورِثُ الْفَقْرَ وَ إِنَّ الْقَصْدَ يُورِثُ الْغِنَى}}؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۳.</ref>. | # [[امام صادق]] {{ع}} به یکی از [[یاران]] خود فرمودند: "ای عبید! [[اسراف]] [[فقر]] را پدید می‌آورد، و [[میانه‌روی]] [[بی‌نیازی]] را"<ref>{{متن حدیث|قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} يَا عُبَيْدُ إِنَّ السَّرَفَ يُورِثُ الْفَقْرَ وَ إِنَّ الْقَصْدَ يُورِثُ الْغِنَى}}؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۳.</ref>. | ||
# [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: "هرگاه [[خداوند]] بر شما چیزی بخشید شما نیز [[بخشش]] کنید، و وقتی چیزی نبخشید شما نیز از [[بخشش]] دست کشید، و در میدان [[بخشندگی]] با [[خداوند]] همباز نشوید که او بخشنده‌تر است"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} قَالَ: إِذَا جَادَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عَلَيْكُمْ فَجُودُوا وَ إِذَا أَمْسَكَ عَنْكُمْ فَأَمْسِكُوا وَ لَا تُجَاوِدُوا اللَّهَ فَهُوَ الْأَجْوَدُ}}؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۴.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۶۹-۴۷۱.</ref>. | # [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: "هرگاه [[خداوند]] بر شما چیزی بخشید شما نیز [[بخشش]] کنید، و وقتی چیزی نبخشید شما نیز از [[بخشش]] دست کشید، و در میدان [[بخشندگی]] با [[خداوند]] همباز نشوید که او بخشنده‌تر است"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} قَالَ: إِذَا جَادَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عَلَيْكُمْ فَجُودُوا وَ إِذَا أَمْسَكَ عَنْكُمْ فَأَمْسِكُوا وَ لَا تُجَاوِدُوا اللَّهَ فَهُوَ الْأَجْوَدُ}}؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۴.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۶۹-۴۷۱.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۰۹
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اعتدال است. اعتدال از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: اعتدال در لغت - اعتدال در قرآن - اعتدال در حدیث - اعتدال در نهج البلاغه - اعتدال در اخلاق اسلامی - اعتدال در معارف دعا و زیارات - اعتدال در معارف و سیره سجادی - اعتدال در معارف و سیره نبوی - اعتدال در سیره معصوم - اعتدال در جامعه‌شناسی اسلامی - پرسش مرتبط نداردروایات مرتبط
- امام صادق (ع) فرمودند: "میانه‌روی چیزی است که خداوند آن را دوست دارد، و اسراف‌کاری چیزی است که خداوند آن را ناپسند می‌شمارد، حتّی در این حد که تو هسته میوه خود را دور افکنی، چه آن هسته نیز به کاری می‌آید، و حتّی آنکه باقی مانده آب خود را دور ریزی"[۱].
- امام صادق (ع) درباره آیه شریفه: ﴿وَيَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ﴾[۲] فرمودند: "منظور از عفو، میانه‌روی و نگه‌داشتن حدّ وسط است"[۳].
- پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "سه چیز نجات‌بخش انسان است، از آن جمله مورد سوّم را میانه‌روی به هنگام ثروت داشتن و یا فقیر بودن، برشمردند" [۴].
- راوی گوید: شنیدم امام صادق (ع) می‌فرمودند: "من برای کسی که در زندگی میانه‌روی را پیشه می‌کند، ضمانت می‌کنم که هیچ‌گاه فقیر نشود"[۵].
- امام صادق (ع) فرمودند: "اگرکسی هر آنچه دارد را در یکی از راه‌های الهی خرج کند، نه کاری نیکو کرده و نه موفّق بوده است؟ آیا خداوند خود نمی‌فرماید: ﴿وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ وَأَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ﴾[۶]، منظور از نیکوکاران، میانه‌روان هستند"[۷].
- امام صادق (ع) به یکی از یاران خود فرمودند: "ای عبید! اسراف فقر را پدید می‌آورد، و میانه‌روی بی‌نیازی را"[۸].
- امام صادق (ع) فرمودند: "هرگاه خداوند بر شما چیزی بخشید شما نیز بخشش کنید، و وقتی چیزی نبخشید شما نیز از بخشش دست کشید، و در میدان بخشندگی با خداوند همباز نشوید که او بخشنده‌تر است"[۹][۱۰].
منابع
پانویس
- ↑ «عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: إِنَّ الْقَصْدَ أَمْرٌ يُحِبُّهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِنَّ السَّرَفَ أَمْرٌ يُبْغِضُهُ اللَّهُ حَتَّى طَرْحَكَ النَّوَاةَ فَإِنَّهَا تَصْلُحُ لِلشَّيْ‌ءِ وَ حَتَّى صَبَّكَ فَضْلَ شَرَابِكَ»؛اصول کافی، ج۴، ص۵۲.
- ↑ «و از تو می‌پرسند چه چیزی را ببخشند؟ بگو افزون بر نیاز (سالانه) را» سوره بقره، آیه ۲۱۹.
- ↑ «عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَيَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ قَالَ الْعَفْوُ الْوَسَطُ»؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۲.
- ↑ «عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ (ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) ثَلَاثٌ مُنْجِيَاتٌ فَذَكَرَ الثَّالِثُ الْقَصْدُ فِي الْغِنَى وَ الْفَقْرِ»؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۳.
- ↑ «عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ ضَمِنْتُ لِمَنِ اقْتَصَدَ أَنْ لَا يَفْتَقِرَ»؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۳.
- ↑ «و با دست خویش خود را به نابودی نیفکنید و نیکوکار باشید که خداوند نیکوکاران را دوست می‌دارد» سوره بقره، آیه ۱۹۵.
- ↑ «عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: لَوْ أَنَّ رَجُلًا أَنْفَقَ مَا فِي يَدَيْهِ فِي سَبِيلٍ مِنْ سَبِيلِ اللَّهِ مَا كَانَ أَحْسَنَ وَ لَا وُفِّقَ أَ لَيْسَ يَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ وَأَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ يَعْنِي الْمُقْتَصِدِينَ»؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۳.
- ↑ «قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع) يَا عُبَيْدُ إِنَّ السَّرَفَ يُورِثُ الْفَقْرَ وَ إِنَّ الْقَصْدَ يُورِثُ الْغِنَى»؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۳.
- ↑ «عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: إِذَا جَادَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عَلَيْكُمْ فَجُودُوا وَ إِذَا أَمْسَكَ عَنْكُمْ فَأَمْسِكُوا وَ لَا تُجَاوِدُوا اللَّهَ فَهُوَ الْأَجْوَدُ»؛ اصول کافی، ج۴، ص۵۴.
- ↑ مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی، ج۴، ص ۴۶۹-۴۷۱.