فضائل امام صادق: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
(تغییرمسیر به کرامات امام صادق)
برچسب: تغییر مسیر جدید
 
(تغییرمسیر به کرامات امام صادق حذف شد)
برچسب‌ها: تغییرمسیر حذف شد پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱: خط ۱:
#تغییر_مسیر [[کرامات امام صادق]]
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = امام صادق
| عنوان مدخل  =
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط  =
}}
 
==مقدمه==
به رغم آنچه در تعریف [[فضایل]] گفته شد، در مواردی [[فضیلت]] کاربردی گسترده‌تر دارد و با [[اثبات امامت]] چندان مرتبط نمی‌شود. این نوع [[فضائل]] نیز در سراسر زندگانی [[امام صادق]]{{ع}} فراوان قابل مطالعه است که در اینجا به مناسبت، به برخی از آنها اشاره می‌شود:
 
==فضائل [[علمی]] و [[اخلاقی]]==
[[امام]]{{ع}} [[علم]] و [[اخلاق]] را به هم پیوند زد و در دو حوزه [[اندیشه]] و [[رفتار]] سرآمد و زبانزد شد. چنان که به گفته [[شیخ مفید]]، [[عامه]] و [[خاصه]] امام{{ع}} را به [[جلالت قدر]] می‌شناختند و [[اهل سنت]] [[علوم]] فراوانی از آن [[حضرت]] نقل کردند. آوازه امام{{ع}} در [[شهرها]] پیچید و [[دانشوران]] را از جاهای مختلف نزد خود کشاند. از هیچ یک از علمای [[اهل بیت]]، به اندازه امام صادق{{ع}} [[روایت]] نشد و چهارهزار [[راوی]] با [[افکار]] و گرایش‌های متفاوت [[روایات]] حضرت را گرد آوردند<ref>مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۷۹.</ref>. امام{{ع}} فرمود: از من بپرسید، پیش از آنکه من را از دست بدهید، پس از من کسی مانند من برای شما [[حدیث]] نخواهد گفت<ref>قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۳، ص۲۹۳.</ref> و [[ابوحنیفه]] تصریح کرد که «فقیه‌تر از [[جعفر بن محمد]] ندیده‌ام»<ref>ابن عدی، الکامل، ج۲، ص۱۳۲.</ref>.
امام{{ع}} افزون بر [[دانش]] در [[پارسایی]] نیز [[برترین]] [[مردم]] زمانش بود<ref>مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۸۲.</ref> و [[مالک بن انس]] گفت: [[چشم]] من کسی را در فضل، دانش و [[تقوا]] [[برتر]] از جعفر بن محمد{{ع}} ندیده است<ref>صدوق، الامالی، ص۶۳۶.</ref>. همو گوید که جعفر بن محمد پرمزاح و پرتبسم بود، اما وقتی از [[رسول خدا]]{{صل}} یاد می‌شد، رنگ حضرت زرد می‌شد و جز با [[طهارت]] از آن [[پیامبر]]{{صل}} حدیث نمی‌کرد<ref>قاضی عیاض، الشفاء، ج۲، ص۴۲.</ref>. ابن شُبرُمه نیز گفته که حدیث جعفر بن محمد{{ع}} به جانم می‌نشست و [[سوگند]] یاد کرده است که حضرت [[دروغ]] نمی‌گفت، همان‌گونه که پدرانش دروغ نمی‌گفتند<ref>برقی، المحاسن، ج۱، ص۲۰۶.</ref>.<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش اول ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش اول ج۲]] ص ۲۶۵.</ref>
 
==فضائل [[عبادی]]==
بر پایه روایاتی، امام{{ع}} از [[جوانی]] در [[عبادت]] چنان پرتلاش بود که [[امام باقر]]{{ع}} به وی فرمود: خود را به [[سختی]] وادار مکن، اگر [[خداوند]] بنده‌ای را [[دوست]] بدارد، او را به [[بهشت]] می‌برد و (عباداتِ) کم وی را نیز می‌پذیرد<ref>کلینی، الکافی، ج۲، ص۸۶ – ۸۷.</ref>. بر پایه [[روایت]] [[ابان بن تغلب]]، [[امام]]{{ع}} در [[رکوع]] و [[سجود]] نمازش شصت مرتبه [[تسبیح]] گفت<ref>کلینی، الکافی، ج۳، ص۳۲۹.</ref> و بر پایه روایت دیگری، در رکوع و سجودِ نمازِ جماعتی، ۳۳ یا ۳۴ مرتبه ذکر {{متن حدیث|سُبْحَانَ رَبِّيَ الْعَظِيمِ وَ بِحَمْدِه‌}} را تکرار کرد<ref>کلینی، الکافی، ج۳، ص۳۲۹.</ref>.
امام{{ع}} در حال [[نماز]]، چنان به [[تلاوت قرآن]] مشغول بود که بیهوش شد. وقتی به هوش آمد، سبب پرسیدند، فرمود: «[[آیه قرآن]] را چندان تکرار کردم که گویا آن را (با گوش خود) از نازل‌کننده [[آیه]] می‌شنیدم<ref>ابن طاووس، فلاح السائل، ص۱۰۷.</ref>. امام{{ع}} در زمانی که [[بیماری]] شدیدی داشت، دستور داد، او را برای [[عبادت]] به [[مسجد پیامبر]]{{صل}} ببرند و تا صبح [[روز]] بیست‌وسوم [[رمضان]] در [[مسجد]] عبادت کرد<ref>طوسی، الامالی، ص۶۷۶.</ref>. روایت کرده‌اند که امام{{ع}} به هنگام [[روزه]]، خود را [[خوشبو]] می‌کرد و می‌فرمود: [[عطر]] [[هدیه]] [[روزه‌دار]] است<ref>کلینی، الکافی، ج۶، ص۱۱۳.</ref>.
[[مالک بن انس]] گوید: پیوسته امام{{ع}} را در حالت روزه، نماز یا ذکر [[پروردگار]] دیدم و افزود که [[حضرت]] از بزرگان [[عُبّاد]] و مهتران زُهّادی بود که از پروردگار خویش [[بیم]] داشت و با گفتن {{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ‌}} چنان رنگ صورتش [[تغییر]] می‌کرد که شناخته نمی‌شد. همو از همسفران [[حج]] امام{{ع}} بود و خبر داد که حضرت هنگام تلبیه گفتن، چنان گلوگیر شد که نزدیک بود از مرکب فرو افتد. او حضرت را به گفتن تلبیه تشجیع کرد، امام{{ع}} فرمود: بیم آن دارم که خداوند بفرماید: {{متن حدیث|لَا لَبَّيْكَ وَ لَا سَعْدَيْكَ‌}}<ref>صدوق، الامالی، ص۲۳۴.</ref>. امام{{ع}} در [[سفر]] حجّی، زمانی که به [[حرم]] رسید، پیاده شد، [[غسل]] کرد، کفش‌های خود را دست گرفت و با پای برهنه داخل حرم شد<ref>برقی، المحاسن، ج۱، ص۶۷.</ref>.<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش اول ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش اول ج۲]] ص ۲۶۵.</ref>
 
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:IM010522.jpg|22px]] پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش اول ج۲ (کتاب)|'''تاریخ اسلام بخش اول ج۲''']]
{{پایان منابع}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}

نسخهٔ ‏۱۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۲۷

این مدخل زیرشاخهٔ بحث امام صادق است. مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

به رغم آنچه در تعریف فضایل گفته شد، در مواردی فضیلت کاربردی گسترده‌تر دارد و با اثبات امامت چندان مرتبط نمی‌شود. این نوع فضائل نیز در سراسر زندگانی امام صادق(ع) فراوان قابل مطالعه است که در اینجا به مناسبت، به برخی از آنها اشاره می‌شود:

فضائل علمی و اخلاقی

امام(ع) علم و اخلاق را به هم پیوند زد و در دو حوزه اندیشه و رفتار سرآمد و زبانزد شد. چنان که به گفته شیخ مفید، عامه و خاصه امام(ع) را به جلالت قدر می‌شناختند و اهل سنت علوم فراوانی از آن حضرت نقل کردند. آوازه امام(ع) در شهرها پیچید و دانشوران را از جاهای مختلف نزد خود کشاند. از هیچ یک از علمای اهل بیت، به اندازه امام صادق(ع) روایت نشد و چهارهزار راوی با افکار و گرایش‌های متفاوت روایات حضرت را گرد آوردند[۱]. امام(ع) فرمود: از من بپرسید، پیش از آنکه من را از دست بدهید، پس از من کسی مانند من برای شما حدیث نخواهد گفت[۲] و ابوحنیفه تصریح کرد که «فقیه‌تر از جعفر بن محمد ندیده‌ام»[۳]. امام(ع) افزون بر دانش در پارسایی نیز برترین مردم زمانش بود[۴] و مالک بن انس گفت: چشم من کسی را در فضل، دانش و تقوا برتر از جعفر بن محمد(ع) ندیده است[۵]. همو گوید که جعفر بن محمد پرمزاح و پرتبسم بود، اما وقتی از رسول خدا(ص) یاد می‌شد، رنگ حضرت زرد می‌شد و جز با طهارت از آن پیامبر(ص) حدیث نمی‌کرد[۶]. ابن شُبرُمه نیز گفته که حدیث جعفر بن محمد(ع) به جانم می‌نشست و سوگند یاد کرده است که حضرت دروغ نمی‌گفت، همان‌گونه که پدرانش دروغ نمی‌گفتند[۷].[۸]

فضائل عبادی

بر پایه روایاتی، امام(ع) از جوانی در عبادت چنان پرتلاش بود که امام باقر(ع) به وی فرمود: خود را به سختی وادار مکن، اگر خداوند بنده‌ای را دوست بدارد، او را به بهشت می‌برد و (عباداتِ) کم وی را نیز می‌پذیرد[۹]. بر پایه روایت ابان بن تغلب، امام(ع) در رکوع و سجود نمازش شصت مرتبه تسبیح گفت[۱۰] و بر پایه روایت دیگری، در رکوع و سجودِ نمازِ جماعتی، ۳۳ یا ۳۴ مرتبه ذکر «سُبْحَانَ رَبِّيَ الْعَظِيمِ وَ بِحَمْدِه‌» را تکرار کرد[۱۱]. امام(ع) در حال نماز، چنان به تلاوت قرآن مشغول بود که بیهوش شد. وقتی به هوش آمد، سبب پرسیدند، فرمود: «آیه قرآن را چندان تکرار کردم که گویا آن را (با گوش خود) از نازل‌کننده آیه می‌شنیدم[۱۲]. امام(ع) در زمانی که بیماری شدیدی داشت، دستور داد، او را برای عبادت به مسجد پیامبر(ص) ببرند و تا صبح روز بیست‌وسوم رمضان در مسجد عبادت کرد[۱۳]. روایت کرده‌اند که امام(ع) به هنگام روزه، خود را خوشبو می‌کرد و می‌فرمود: عطر هدیه روزه‌دار است[۱۴]. مالک بن انس گوید: پیوسته امام(ع) را در حالت روزه، نماز یا ذکر پروردگار دیدم و افزود که حضرت از بزرگان عُبّاد و مهتران زُهّادی بود که از پروردگار خویش بیم داشت و با گفتن «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ‌» چنان رنگ صورتش تغییر می‌کرد که شناخته نمی‌شد. همو از همسفران حج امام(ع) بود و خبر داد که حضرت هنگام تلبیه گفتن، چنان گلوگیر شد که نزدیک بود از مرکب فرو افتد. او حضرت را به گفتن تلبیه تشجیع کرد، امام(ع) فرمود: بیم آن دارم که خداوند بفرماید: «لَا لَبَّيْكَ وَ لَا سَعْدَيْكَ‌»[۱۵]. امام(ع) در سفر حجّی، زمانی که به حرم رسید، پیاده شد، غسل کرد، کفش‌های خود را دست گرفت و با پای برهنه داخل حرم شد[۱۶].[۱۷]

منابع

  1. پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ اسلام بخش اول ج۲

پانویس

  1. ↑ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۷۹.
  2. ↑ قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۳، ص۲۹۳.
  3. ↑ ابن عدی، الکامل، ج۲، ص۱۳۲.
  4. ↑ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۸۲.
  5. ↑ صدوق، الامالی، ص۶۳۶.
  6. ↑ قاضی عیاض، الشفاء، ج۲، ص۴۲.
  7. ↑ برقی، المحاسن، ج۱، ص۲۰۶.
  8. ↑ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ اسلام بخش اول ج۲ ص ۲۶۵.
  9. ↑ کلینی، الکافی، ج۲، ص۸۶ – ۸۷.
  10. ↑ کلینی، الکافی، ج۳، ص۳۲۹.
  11. ↑ کلینی، الکافی، ج۳، ص۳۲۹.
  12. ↑ ابن طاووس، فلاح السائل، ص۱۰۷.
  13. ↑ طوسی، الامالی، ص۶۷۶.
  14. ↑ کلینی، الکافی، ج۶، ص۱۱۳.
  15. ↑ صدوق، الامالی، ص۲۳۴.
  16. ↑ برقی، المحاسن، ج۱، ص۶۷.
  17. ↑ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ اسلام بخش اول ج۲ ص ۲۶۵.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=فضائل_امام_صادق&oldid=1176537»