باور به مهدویت: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - 'داود' به 'داوود')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{مهدویت}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = مهدویت
| موضوع مرتبط = مهدویت
| عنوان مدخل  = باور به مهدویت
| عنوان مدخل  =  
| مداخل مرتبط = [[باور به مهدویت در قرآن]] - [[باور به مهدویت در حدیث]] - [[باور به مهدویت در نهج البلاغه]] - [[باور به مهدویت در معارف دعا و زیارات]] - [[باور به مهدویت در معارف مهدویت]]
| مداخل مرتبط =  
| پرسش مرتبط  = باور به مهدویت (پرسش)
| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)
}}
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
* [[اعتقاد به منجی]] [[موعود]] و [[نجات‌بخش]] در [[اقوام]] و [[ملل]] مختلف، با [[آیین‌ها]] و فرهنگ‌های گوناگون آمده است و در یک نکته اشتراک دارند که نجات‌بخشی خواهد آمد و آنان را از [[ظلم]] [[ستمکاران]] و [[حاکمان]] زورگو رهانیده، جامعه‌ای پر از [[عدل و داد]] پدید خواهد آورد.
[[اعتقاد به منجی]] [[موعود]] و [[نجات‌بخش]] در [[اقوام]] و [[ملل]] مختلف، با [[آیین‌ها]] و فرهنگ‌های گوناگون آمده است و در یک نکته اشتراک دارند که نجات‌بخشی خواهد آمد و آنان را از [[ظلم]] [[ستمکاران]] و [[حاکمان]] زورگو رهانیده، جامعه‌ای پر از [[عدل و داد]] پدید خواهد آورد.
* در [[امت]] [[اسلامی‌]] درباره [[مهدویت]] دو [[عقیده]] است:
 
در [[امت]] [[اسلامی‌]] درباره [[مهدویت]] دو [[عقیده]] است:
=== [[عقیده]] [[شیعیان]] ===
=== [[عقیده]] [[شیعیان]] ===
* [[باور به مهدویت]]، از [[ضروریات مذهب شیعه]] است. اینان بر این باورند، [[حضرت مهدی]] {{ع}} نهمین [[فرزند]] [[حضرت]] [[سیدالشهدا]] {{ع}} است که در سال ۲۵۵ متولد شده و از آن زمان تا به حال، زنده و در پس پرده غیبت‌اند.
[[باور به مهدویت]]، از [[ضروریات مذهب شیعه]] است. اینان بر این باورند، [[حضرت مهدی]] {{ع}} نهمین [[فرزند]] [[حضرت]] [[سیدالشهدا]] {{ع}} است که در سال ۲۵۵ متولد شده و از آن زمان تا به حال، زنده و در پس پرده غیبت‌اند.
* در کتاب [[معجم احادیث‌ المهدی (کتاب)|معجم احادیث‌ المهدی]]، ۱۹۴۱ [[حدیث]] در باره [[مهدویت]] گردآوردی شده است. این [[احادیث نبوی]] به ۵۵ نفر از [[صحابه]] می‌رسد.
 
* بسیاری از [[عالمان شیعه]]، درباره [[مهدویت]] کتاب نوشته‌اند که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
در کتاب [[معجم احادیث‌ المهدی (کتاب)|معجم احادیث‌ المهدی]]، ۱۹۴۱ [[حدیث]] در باره [[مهدویت]] گردآوردی شده است. این [[احادیث نبوی]] به ۵۵ نفر از [[صحابه]] می‌رسد.
 
بسیاری از [[عالمان شیعه]]، درباره [[مهدویت]] کتاب نوشته‌اند که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
# [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، نوشته [[شیخ صدوق]].
# [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، نوشته [[شیخ صدوق]].
# [[الغیبة]]، نوشته [[محمد بن ابراهیم نعمانی]].
# [[الغیبة]]، نوشته [[محمد بن ابراهیم نعمانی]].
خط ۲۳: خط ۲۵:
# [[بحارالانوار (کتاب)|بحارالانوار]]، جلد ۵۱، نوشته [[محمد باقر مجلسی]].
# [[بحارالانوار (کتاب)|بحارالانوار]]، جلد ۵۱، نوشته [[محمد باقر مجلسی]].
# [[اثبات الهداة (کتاب)|اثبات الهداة]]، نوشته [[شیخ]] [[حر عاملی]].
# [[اثبات الهداة (کتاب)|اثبات الهداة]]، نوشته [[شیخ]] [[حر عاملی]].
* حجم انبوه کتاب پیرامون مسأله [[مهدویت]]، اهتمام [[عالمان]] اسلامی‌ این مهم را می‌رساند<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|درسنامه امام‌شناسی]]، ص:۱۷۲-۱۷۳.</ref>.
 
حجم انبوه کتاب پیرامون مسأله [[مهدویت]]، اهتمام [[عالمان]] اسلامی‌ این مهم را می‌رساند<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|درسنامه امام‌شناسی]]، ص:۱۷۲-۱۷۳.</ref>.


=== [[عقیده]] [[اهل سنت]] ===
=== [[عقیده]] [[اهل سنت]] ===
* [[اعتقاد به مهدویت]] میان [[اهل سنت]]، رایج است. [[اهل سنت]] در مواردی چون: نام [[حضرت]]<ref>مسند احمد، ج۱، ص۳۷۶؛ مسند بزار، ج۱، ص۲۸۱؛ سنن ترمذی، ج۴، ص۵۰۵، باب ۵۲؛ معجم کبیر، ج۱۰، ص۱۶۵؛ تاریخ بغداد، ج۴، ص۳۸۸؛ الحاوی للفتاوی، ج۲، ص۵۹.</ref>، در اینکه [[حضرت]] از [[اهل بیت]] {{عم}}<ref>مسند احمد، ج۱، ص۹۹؛ مسند بزار، ج۱، ص۱۰۴؛ جامع الاصول، ج۱۱، ص۴۹؛ سنن ابی‌داوود، ج۴، ص۱۰۷؛ الدر المنثور، ج۶، ص۵۸؛ مستدرک، ج۴، ص۵۵۷.</ref>، از [[فرزندان حضرت زهرا]] {{س}}<ref>سنن ابی‌داوود، ج۴، ص۱۰۷؛ سنن ابن‌ماجه، ج۲، ص۱۳۶۷؛ معجم کبیر، ج۲۳، ص۲۶۷؛ مستدرک حاکم، ج۴، ص۵۵۷؛ الصواعق المحرقه، ص۱۶۳.</ref>، هم‌کنیه بودن با [[پیامبر]] {{صل}}، خال بر گونه، دندان‌های از هم جدا، حتمی‌بودن [[ظهور]]، [[تعداد یاران]]، بسیاری از [[علائم ظهور]] و ویژگی‌های [[عصر ظهور]]، با [[شیعه]] مشترک‌اند<ref>بررسی تطبیقی مهدویت، ص۱۰۷-۱۹۸.</ref>، ولی در برخی موارد مانند: نام [[پدر]] [[حضرت]]<ref>منهاج‌السنه، ابن تیمیه، ج۴، ص۲۱۱.</ref> و زمان [[تولد]] ایشان<ref>المهدی المنتظر فی ضوء الاحادیث و الآثار الصحیحه، ج۱، ص۱۳.</ref>.
[[اعتقاد به مهدویت]] میان [[اهل سنت]]، رایج است. [[اهل سنت]] در مواردی چون: نام [[حضرت]]<ref>مسند احمد، ج۱، ص۳۷۶؛ مسند بزار، ج۱، ص۲۸۱؛ سنن ترمذی، ج۴، ص۵۰۵، باب ۵۲؛ معجم کبیر، ج۱۰، ص۱۶۵؛ تاریخ بغداد، ج۴، ص۳۸۸؛ الحاوی للفتاوی، ج۲، ص۵۹.</ref>، در اینکه [[حضرت]] از [[اهل بیت]] {{عم}}<ref>مسند احمد، ج۱، ص۹۹؛ مسند بزار، ج۱، ص۱۰۴؛ جامع الاصول، ج۱۱، ص۴۹؛ سنن ابی‌داوود، ج۴، ص۱۰۷؛ الدر المنثور، ج۶، ص۵۸؛ مستدرک، ج۴، ص۵۵۷.</ref>، از [[فرزندان حضرت زهرا]] {{س}}<ref>سنن ابی‌داوود، ج۴، ص۱۰۷؛ سنن ابن‌ماجه، ج۲، ص۱۳۶۷؛ معجم کبیر، ج۲۳، ص۲۶۷؛ مستدرک حاکم، ج۴، ص۵۵۷؛ الصواعق المحرقه، ص۱۶۳.</ref>، هم‌کنیه بودن با [[پیامبر]] {{صل}}، خال بر گونه، دندان‌های از هم جدا، حتمی‌بودن [[ظهور]]، [[تعداد یاران]]، بسیاری از [[علائم ظهور]] و ویژگی‌های [[عصر ظهور]]، با [[شیعه]] مشترک‌اند<ref>بررسی تطبیقی مهدویت، ص۱۰۷-۱۹۸.</ref>، ولی در برخی موارد مانند: نام [[پدر]] [[حضرت]]<ref>منهاج‌السنه، ابن تیمیه، ج۴، ص۲۱۱.</ref> و زمان [[تولد]] ایشان<ref>المهدی المنتظر فی ضوء الاحادیث و الآثار الصحیحه، ج۱، ص۱۳.</ref>.
*۹۱ نفر از [[عالمان اهل سنت]]، [[احادیث]] پیرامون [[حضرت مهدی]] {{ع}} را [[نقل]] کرده‌اند. برخی نیز، در این‌ باره کتاب نوشته‌اند، که اشاره می‌کنیم:
 
۹۱ نفر از [[عالمان اهل سنت]]، [[احادیث]] پیرامون [[حضرت مهدی]] {{ع}} را [[نقل]] کرده‌اند. برخی نیز، در این‌ باره کتاب نوشته‌اند، که اشاره می‌کنیم:
# [[مناقب المهدی (کتاب)|مناقب المهدی]]، نوشته [[ابو نعیم اصفهانی]].
# [[مناقب المهدی (کتاب)|مناقب المهدی]]، نوشته [[ابو نعیم اصفهانی]].
# [[البیان فی اخبار صاحب الزمان (کتاب)|البیان فی اخبار صاحب الزمان]]، نوشته [[کنجی شافعی]].
# [[البیان فی اخبار صاحب الزمان (کتاب)|البیان فی اخبار صاحب الزمان]]، نوشته [[کنجی شافعی]].
خط ۳۵: خط ۳۹:
# [[القول المختصر فی علامات المهدی المنتظر (کتاب)|القول المختصر فی علامات المهدی المنتظر]]، نوشته [[ابن‌ حجر هیثمی]].
# [[القول المختصر فی علامات المهدی المنتظر (کتاب)|القول المختصر فی علامات المهدی المنتظر]]، نوشته [[ابن‌ حجر هیثمی]].
# [[البرهان فی علامات مهدی آخرالزمان (کتاب)|البرهان فی علامات مهدی آخرالزمان]]، نوشته [[علی متقی هندی]].
# [[البرهان فی علامات مهدی آخرالزمان (کتاب)|البرهان فی علامات مهدی آخرالزمان]]، نوشته [[علی متقی هندی]].
* علاوه بر کتاب‌های نام‌ برده، کتاب‌های دیگری نیز در عرصه [[مهدویت]]، میان [[اهل سنت]] به رشته تحریر در آمده است. همه آنچه گفته شد از مهم بودن [[اندیشه مهدویت]] در نگاه [[اهل سنت]] پرده برمی‌دارد.
 
* بیست نفر از [[دانشمندان]] [[اهل سنت]]، به [[تواتر احادیث]] تصریح کرده‌اند. [[حافظ]] [[ابوعبدالله گنجی شافعی]] در کتاب البیان می‌نویسد: [[احادیث]] [[پیامبر اکرم]] {{صل}} درباره [[حضرت مهدی]] {{ع}} به [[دلیل]] [[راویان]] بسیاری که دارد، [[متواتر]] است<ref>البیان فی اخبار صاحب الزمان، ص۶۷. {{عربی|تواترت الأخبار و استفاضت، بکثرة رواتها عن المصطفی فی امر المهدی}}.</ref>.
علاوه بر کتاب‌های نام‌ برده، کتاب‌های دیگری نیز در عرصه [[مهدویت]]، میان [[اهل سنت]] به رشته تحریر در آمده است. همه آنچه گفته شد از مهم بودن [[اندیشه مهدویت]] در نگاه [[اهل سنت]] پرده برمی‌دارد.
* [[ابن‌ حجر عسقلانی]] در کتاب [[فتح باری]] که در شرح [[صحیح بخاری]] نوشته است؛ می‌گوید: [[اخبار متواتر]] رسیده، که [[مهدی]] {{ع}} از این [[امت]] است و [[حضرت عیسی]] {{ع}} از [[آسمان]] می‌آید و پشت سر [[حضرت مهدی]] {{ع}} [[نماز]] خواهند خواند<ref>{{عربی|تواتر الاخبار بان المهدی من هذه الأمة ان عیسی ینزل و یصلی خلفه}}؛ فتح‌ الباری، ج۷، ص۱۲۳.</ref>.
 
* [[ابن ابی الحدید]] در شرح [[نهج‌البلاغه]] می‌گوید: اتفاق همه فرقه‌های [[مسلمان]] است، که [[دنیا]] و [[دین]] و [[تکلیف]] پایان نمی‌یابد، مگر با [[مهدی موعود]] {{ع}}<ref>شرح نهج‌البلاغه، ابن ابی الحدید، ج۱۰، ص۹۶.</ref>.
بیست نفر از [[دانشمندان]] [[اهل سنت]]، به [[تواتر احادیث]] تصریح کرده‌اند. [[حافظ]] [[ابوعبدالله گنجی شافعی]] در کتاب البیان می‌نویسد: [[احادیث]] [[پیامبر اکرم]] {{صل}} درباره [[حضرت مهدی]] {{ع}} به [[دلیل]] [[راویان]] بسیاری که دارد، [[متواتر]] است<ref>البیان فی اخبار صاحب الزمان، ص۶۷. {{عربی|تواترت الأخبار و استفاضت، بکثرة رواتها عن المصطفی فی امر المهدی}}.</ref>.
* اکنون به برخی از [[روایات مهدویت]] از کتب معتبر [[عامه]] اشاره می‌کنیم: [[ابو داوود]] در صحیح خود از [[ابی‌ طفیل]] و او از [[حضرت علی]] {{ع}} [[نقل]] می‌کند: "اگر یک روز هم از [[عمر]] [[دنیا]] باقی باشد، [[خداوند]] مردی را از [[اهل بیت]] {{عم}} من بر می‌انگیزد که [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] می‌کند، پس از آنکه از [[ظلم و ستم]] پر شده باشد"<ref>{{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ: لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدَّهْرِ إِلَّا يَوْمٌ لَبَعَثَ اللَّهُ رَجُلًا مِنْ أَهْلِ بَيْتِي يَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً}}؛ صحیح ترمذی، ج۲، ص۲۰۸.</ref>. و در جایی دیگر می‌نویسد: "هر گاه به پایان [[دنیا]] فقط یک روز بماند، [[خداوند]] این روز را به قدری طولانی می‌کند، تا اینکه در این روز فردی که از [[فرزندان]] من بوده و نامش مانند من است را بر می‌انگیزد و [[زمین]] را از [[عدل و داد]] پر می‌کند بعد از آنکه از [[ظلم و ستم]] پر شده باشد"<ref>{{متن حدیث|لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَبْعَثَ رَجُلًا مِنِّي أَوْ مِنْ أَهْلِ بَيْتِي يُوَاطِي اسْمُهُ اسْمِي... يَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً}}صحیح ترمذی، ج۵، ص۳۴۳.</ref>.
 
* [[احمد]] در [[مسند]] خود از [[ابوسعید خدری]] [[نقل]] می‌کند:"هنگامی‌ فرا می‌رسد که [[زمین]] از [[ظلم و جور]] پر شود و در آن موقع مردی از [[خاندان]] من [[قیام]] می‌کند، هفت یا نه سال در روی [[زمین]] [[حکومت]] می‌کند و [[زمین]] را از [[عدل و داد]] پر می‌کند"<ref>{{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ: يَمْلَأُ الْأَرْضَ ظُلْماً وَ جَوْراً، ثُمَ يَخْرُجُ رَجُلٌ مِنْ عِتْرَتِي يَمْلِكُ سَبْعاً أَوْ تِسْعاً فَيَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا}}؛ مسند احمد، ج۳، ص۲۸.</ref>.
[[ابن‌ حجر عسقلانی]] در کتاب [[فتح باری]] که در شرح [[صحیح بخاری]] نوشته است؛ می‌گوید: [[اخبار متواتر]] رسیده، که [[مهدی]] {{ع}} از این [[امت]] است و [[حضرت عیسی]] {{ع}} از [[آسمان]] می‌آید و پشت سر [[حضرت مهدی]] {{ع}} [[نماز]] خواهند خواند<ref>{{عربی|تواتر الاخبار بان المهدی من هذه الأمة ان عیسی ینزل و یصلی خلفه}}؛ فتح‌ الباری، ج۷، ص۱۲۳.</ref>.
* از این‌رو، [[مهدویت]] از نگاه فنّ [[حدیث]]، حقیقتی [[مسلم]] و انکارناشدنی است<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|درسنامه امام‌شناسی]]، ص:۱۷۳-۱۷۷.</ref>.
 
[[ابن ابی الحدید]] در شرح [[نهج‌البلاغه]] می‌گوید: اتفاق همه فرقه‌های [[مسلمان]] است، که [[دنیا]] و [[دین]] و [[تکلیف]] پایان نمی‌یابد، مگر با [[مهدی موعود]] {{ع}}<ref>شرح نهج‌البلاغه، ابن ابی الحدید، ج۱۰، ص۹۶.</ref>.
 
اکنون به برخی از [[روایات مهدویت]] از کتب معتبر [[عامه]] اشاره می‌کنیم: [[ابو داوود]] در صحیح خود از [[ابی‌ طفیل]] و او از [[حضرت علی]] {{ع}} [[نقل]] می‌کند: "اگر یک روز هم از [[عمر]] [[دنیا]] باقی باشد، [[خداوند]] مردی را از [[اهل بیت]] {{عم}} من بر می‌انگیزد که [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] می‌کند، پس از آنکه از [[ظلم و ستم]] پر شده باشد"<ref>{{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ: لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدَّهْرِ إِلَّا يَوْمٌ لَبَعَثَ اللَّهُ رَجُلًا مِنْ أَهْلِ بَيْتِي يَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً}}؛ صحیح ترمذی، ج۲، ص۲۰۸.</ref>. و در جایی دیگر می‌نویسد: "هر گاه به پایان [[دنیا]] فقط یک روز بماند، [[خداوند]] این روز را به قدری طولانی می‌کند، تا اینکه در این روز فردی که از [[فرزندان]] من بوده و نامش مانند من است را بر می‌انگیزد و [[زمین]] را از [[عدل و داد]] پر می‌کند بعد از آنکه از [[ظلم و ستم]] پر شده باشد"<ref>{{متن حدیث|لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَبْعَثَ رَجُلًا مِنِّي أَوْ مِنْ أَهْلِ بَيْتِي يُوَاطِي اسْمُهُ اسْمِي... يَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً}}صحیح ترمذی، ج۵، ص۳۴۳.</ref>.
 
[[احمد]] در [[مسند]] خود از [[ابوسعید خدری]] [[نقل]] می‌کند:"هنگامی‌ فرا می‌رسد که [[زمین]] از [[ظلم و جور]] پر شود و در آن موقع مردی از [[خاندان]] من [[قیام]] می‌کند، هفت یا نه سال در روی [[زمین]] [[حکومت]] می‌کند و [[زمین]] را از [[عدل و داد]] پر می‌کند"<ref>{{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ: يَمْلَأُ الْأَرْضَ ظُلْماً وَ جَوْراً، ثُمَ يَخْرُجُ رَجُلٌ مِنْ عِتْرَتِي يَمْلِكُ سَبْعاً أَوْ تِسْعاً فَيَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا}}؛ مسند احمد، ج۳، ص۲۸.</ref>.
 
از این‌رو، [[مهدویت]] از نگاه فنّ [[حدیث]]، حقیقتی [[مسلم]] و انکارناشدنی است<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|درسنامه امام‌شناسی]]، ص۱۷۳-۱۷۷.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:1368142.jpg|22px]] [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|'''درسنامه امام‌شناسی''']]
# [[پرونده:1368142.jpg|22px]] [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|'''درسنامه امام‌شناسی''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۵۱: خط ۶۲:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مهدویت]]
[[رده:مهدویت]]
[[رده:مهدویت]]

نسخهٔ ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۶

این مدخل زیرشاخهٔ بحث مهدویت است. مدخل مرتبط ندارد پرسش‌های مرتبط با این مدخل را ببینید

مقدمه

اعتقاد به منجی موعود و نجات‌بخش در اقوام و ملل مختلف، با آیین‌ها و فرهنگ‌های گوناگون آمده است و در یک نکته اشتراک دارند که نجات‌بخشی خواهد آمد و آنان را از ظلم ستمکاران و حاکمان زورگو رهانیده، جامعه‌ای پر از عدل و داد پدید خواهد آورد.

در امت اسلامی‌ درباره مهدویت دو عقیده است:

عقیده شیعیان

باور به مهدویت، از ضروریات مذهب شیعه است. اینان بر این باورند، حضرت مهدی (ع) نهمین فرزند حضرت سیدالشهدا (ع) است که در سال ۲۵۵ متولد شده و از آن زمان تا به حال، زنده و در پس پرده غیبت‌اند.

در کتاب معجم احادیث‌ المهدی، ۱۹۴۱ حدیث در باره مهدویت گردآوردی شده است. این احادیث نبوی به ۵۵ نفر از صحابه می‌رسد.

بسیاری از عالمان شیعه، درباره مهدویت کتاب نوشته‌اند که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:

  1. کمال الدین و تمام النعمة، نوشته شیخ صدوق.
  2. الغیبة، نوشته محمد بن ابراهیم نعمانی.
  3. الوجیزة فی الغیبة، نوشته سید مرتضی علم الهدی.
  4. کتاب الغبیة، نوشته شیخ طوسی.
  5. الملاحم و الفتن، نوشته سید بن طاووس.
  6. اعلام‌ الوری، نوشته امین‌الاسلام طبری.
  7. المحجة فیما نزل فی القائم الحجة، نوشته سید هاشم بحرانی.
  8. بحارالانوار، جلد ۵۱، نوشته محمد باقر مجلسی.
  9. اثبات الهداة، نوشته شیخ حر عاملی.

حجم انبوه کتاب پیرامون مسأله مهدویت، اهتمام عالمان اسلامی‌ این مهم را می‌رساند[۱].

عقیده اهل سنت

اعتقاد به مهدویت میان اهل سنت، رایج است. اهل سنت در مواردی چون: نام حضرت[۲]، در اینکه حضرت از اهل بیت (ع)[۳]، از فرزندان حضرت زهرا (س)[۴]، هم‌کنیه بودن با پیامبر (ص)، خال بر گونه، دندان‌های از هم جدا، حتمی‌بودن ظهور، تعداد یاران، بسیاری از علائم ظهور و ویژگی‌های عصر ظهور، با شیعه مشترک‌اند[۵]، ولی در برخی موارد مانند: نام پدر حضرت[۶] و زمان تولد ایشان[۷].

۹۱ نفر از عالمان اهل سنت، احادیث پیرامون حضرت مهدی (ع) را نقل کرده‌اند. برخی نیز، در این‌ باره کتاب نوشته‌اند، که اشاره می‌کنیم:

  1. مناقب المهدی، نوشته ابو نعیم اصفهانی.
  2. البیان فی اخبار صاحب الزمان، نوشته کنجی شافعی.
  3. عقد الدرر فی اخبار المنتظر، نوشته یوسف بن یحیی المقدسی الشافعی.
  4. المهدی، نوشته ابن قیم جوزی.
  5. العرف‌ الوردی فی اخبار المهدی، نوشته حافظ جلال‌الدین سیوطی.
  6. القول المختصر فی علامات المهدی المنتظر، نوشته ابن‌ حجر هیثمی.
  7. البرهان فی علامات مهدی آخرالزمان، نوشته علی متقی هندی.

علاوه بر کتاب‌های نام‌ برده، کتاب‌های دیگری نیز در عرصه مهدویت، میان اهل سنت به رشته تحریر در آمده است. همه آنچه گفته شد از مهم بودن اندیشه مهدویت در نگاه اهل سنت پرده برمی‌دارد.

بیست نفر از دانشمندان اهل سنت، به تواتر احادیث تصریح کرده‌اند. حافظ ابوعبدالله گنجی شافعی در کتاب البیان می‌نویسد: احادیث پیامبر اکرم (ص) درباره حضرت مهدی (ع) به دلیل راویان بسیاری که دارد، متواتر است[۸].

ابن‌ حجر عسقلانی در کتاب فتح باری که در شرح صحیح بخاری نوشته است؛ می‌گوید: اخبار متواتر رسیده، که مهدی (ع) از این امت است و حضرت عیسی (ع) از آسمان می‌آید و پشت سر حضرت مهدی (ع) نماز خواهند خواند[۹].

ابن ابی الحدید در شرح نهج‌البلاغه می‌گوید: اتفاق همه فرقه‌های مسلمان است، که دنیا و دین و تکلیف پایان نمی‌یابد، مگر با مهدی موعود (ع)[۱۰].

اکنون به برخی از روایات مهدویت از کتب معتبر عامه اشاره می‌کنیم: ابو داوود در صحیح خود از ابی‌ طفیل و او از حضرت علی (ع) نقل می‌کند: "اگر یک روز هم از عمر دنیا باقی باشد، خداوند مردی را از اهل بیت (ع) من بر می‌انگیزد که زمین را پر از عدل و داد می‌کند، پس از آنکه از ظلم و ستم پر شده باشد"[۱۱]. و در جایی دیگر می‌نویسد: "هر گاه به پایان دنیا فقط یک روز بماند، خداوند این روز را به قدری طولانی می‌کند، تا اینکه در این روز فردی که از فرزندان من بوده و نامش مانند من است را بر می‌انگیزد و زمین را از عدل و داد پر می‌کند بعد از آنکه از ظلم و ستم پر شده باشد"[۱۲].

احمد در مسند خود از ابوسعید خدری نقل می‌کند:"هنگامی‌ فرا می‌رسد که زمین از ظلم و جور پر شود و در آن موقع مردی از خاندان من قیام می‌کند، هفت یا نه سال در روی زمین حکومت می‌کند و زمین را از عدل و داد پر می‌کند"[۱۳].

از این‌رو، مهدویت از نگاه فنّ حدیث، حقیقتی مسلم و انکارناشدنی است[۱۴].

منابع

  1. مقامی، مهدی، درسنامه امام‌شناسی

پانویس

  1. ↑ مقامی، مهدی، درسنامه امام‌شناسی، ص:۱۷۲-۱۷۳.
  2. ↑ مسند احمد، ج۱، ص۳۷۶؛ مسند بزار، ج۱، ص۲۸۱؛ سنن ترمذی، ج۴، ص۵۰۵، باب ۵۲؛ معجم کبیر، ج۱۰، ص۱۶۵؛ تاریخ بغداد، ج۴، ص۳۸۸؛ الحاوی للفتاوی، ج۲، ص۵۹.
  3. ↑ مسند احمد، ج۱، ص۹۹؛ مسند بزار، ج۱، ص۱۰۴؛ جامع الاصول، ج۱۱، ص۴۹؛ سنن ابی‌داوود، ج۴، ص۱۰۷؛ الدر المنثور، ج۶، ص۵۸؛ مستدرک، ج۴، ص۵۵۷.
  4. ↑ سنن ابی‌داوود، ج۴، ص۱۰۷؛ سنن ابن‌ماجه، ج۲، ص۱۳۶۷؛ معجم کبیر، ج۲۳، ص۲۶۷؛ مستدرک حاکم، ج۴، ص۵۵۷؛ الصواعق المحرقه، ص۱۶۳.
  5. ↑ بررسی تطبیقی مهدویت، ص۱۰۷-۱۹۸.
  6. ↑ منهاج‌السنه، ابن تیمیه، ج۴، ص۲۱۱.
  7. ↑ المهدی المنتظر فی ضوء الاحادیث و الآثار الصحیحه، ج۱، ص۱۳.
  8. ↑ البیان فی اخبار صاحب الزمان، ص۶۷. تواترت الأخبار و استفاضت، بکثرة رواتها عن المصطفی فی امر المهدی.
  9. ↑ تواتر الاخبار بان المهدی من هذه الأمة ان عیسی ینزل و یصلی خلفه؛ فتح‌ الباری، ج۷، ص۱۲۳.
  10. ↑ شرح نهج‌البلاغه، ابن ابی الحدید، ج۱۰، ص۹۶.
  11. ↑ «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ: لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدَّهْرِ إِلَّا يَوْمٌ لَبَعَثَ اللَّهُ رَجُلًا مِنْ أَهْلِ بَيْتِي يَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً»؛ صحیح ترمذی، ج۲، ص۲۰۸.
  12. ↑ «لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَبْعَثَ رَجُلًا مِنِّي أَوْ مِنْ أَهْلِ بَيْتِي يُوَاطِي اسْمُهُ اسْمِي... يَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً»صحیح ترمذی، ج۵، ص۳۴۳.
  13. ↑ «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ: يَمْلَأُ الْأَرْضَ ظُلْماً وَ جَوْراً، ثُمَ يَخْرُجُ رَجُلٌ مِنْ عِتْرَتِي يَمْلِكُ سَبْعاً أَوْ تِسْعاً فَيَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا»؛ مسند احمد، ج۳، ص۲۸.
  14. ↑ مقامی، مهدی، درسنامه امام‌شناسی، ص۱۷۳-۱۷۷.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=باور_به_مهدویت&oldid=1218931»