بحث:زیارت: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «== مقدمه == '''زیارت:''' دیدار و ملاقات کردن، به دیدن اشخاص محترم و مکان‌های مقدّس و حرم‌های امامان و امامزادگان رفتن. یکی از دستورالعمل‌های اکید اسلام، رفتن به زیارت قبر پیشوایان دین، انبیا و اولیا، از جمله زیارت قبور مؤمنی...» ایجاد کرد) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
(←مقدمه) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
'''زیارت:''' دیدار و [[ملاقات]] کردن، به دیدن اشخاص محترم و مکان‌های [[مقدّس]] و حرم‌های [[امامان]] و امامزادگان رفتن. یکی از دستورالعمل‌های اکید [[اسلام]]، رفتن به زیارت [[قبر]] [[پیشوایان دین]]، [[انبیا]] و [[اولیا]]، از جمله زیارت [[قبور]] [[مؤمنین]] است. زیارت [[خانه خدا]] که "[[حج]]" نام دارد، برای آنان که [[توانایی]] جسمی و [[مالی]] داشته باشند [[واجب]] است. زائرانی که به زیارت حرم‌های مطهّر می‌روند، بهره معنوی می‌برند و از مدفونین در آن مزارها، [[الهام]] می‌گیرند. بیشترین [[تشویق]]، نسبت به زیارت [[قبر]] [[امام حسین]] {{ع}} در [[کربلا]] انجام گرفته است. رفتن به دیدار مرقد [[امامان]]، احیای خاطره آنان و زنده نگه داشتن نام و [[فرهنگ]] و تعالیم آنان است. به متنی که در [[حرم]] [[امامان]] و هنگام دیدار قبورشان خوانده می‌شود، زیارت و [[زیارتنامه]] می‌گویند، مثل [[زیارت عاشورا]]، زیارت [[وارث]]، [[زیارت جامعه]]. زیارت اختصاص به [[شهدا]] و [[مردگان]] ندارد. به دیدار زنده‌ها رفتن، بخصوص انسان‌های والا و با [[ایمان]] و [[صالح]] هم "زیارت" نام دارد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۱۱۰.</ref>. | '''زیارت:''' دیدار و [[ملاقات]] کردن، به دیدن اشخاص محترم و مکان‌های [[مقدّس]] و حرم‌های [[امامان]] و امامزادگان رفتن. یکی از دستورالعمل‌های اکید [[اسلام]]، رفتن به زیارت [[قبر]] [[پیشوایان دین]]، [[انبیا]] و [[اولیا]]، از جمله زیارت [[قبور]] [[مؤمنین]] است. زیارت [[خانه خدا]] که "[[حج]]" نام دارد، برای آنان که [[توانایی]] جسمی و [[مالی]] داشته باشند [[واجب]] است. زائرانی که به زیارت حرم‌های مطهّر می‌روند، بهره معنوی می‌برند و از مدفونین در آن مزارها، [[الهام]] می‌گیرند. بیشترین [[تشویق]]، نسبت به زیارت [[قبر]] [[امام حسین]] {{ع}} در [[کربلا]] انجام گرفته است. رفتن به دیدار مرقد [[امامان]]، احیای خاطره آنان و زنده نگه داشتن نام و [[فرهنگ]] و تعالیم آنان است. به متنی که در [[حرم]] [[امامان]] و هنگام دیدار قبورشان خوانده می‌شود، زیارت و [[زیارتنامه]] می‌گویند، مثل [[زیارت عاشورا]]، زیارت [[وارث]]، [[زیارت جامعه]]. زیارت اختصاص به [[شهدا]] و [[مردگان]] ندارد. به دیدار زنده‌ها رفتن، بخصوص انسان‌های والا و با [[ایمان]] و [[صالح]] هم "زیارت" نام دارد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۱۱۰.</ref>. | ||
== تشویق به زیارت == | |||
در [[منابع حدیثی]] [[شیعه]] و [[اهل سنت]]، [[احادیث]] فراوان در مورد زیارت [[نقل]] شده است. در [[سنّت]] و سیرۀ عملی [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} و [[امامان]] و [[صحابه]] و [[تابعین]] و بزرگان [[دین]] و [[عالمان]] و [[راویان]] و [[محدّثان]] نیز در طول قرون، رفتن به زیارت [[قبر]] اموات، [[شهدا]] و [[اولیای خدا]] مرسوم و رایج بوده است. رهاورد اینگونه [[زیارت‌ها]]، [[تقرّب]] به [[خدا]]، [[الهام]] گرفتن از اولیای [[دین]]، [[پاک]] شدن از [[گناهان]] و پالایش و [[صفا]] یافتن [[روح]] است. متأسفانه [[جاهلان]] بی‌خبر از [[سنّت]] [[نبوی]] و کج‌فهمان دور از [[روح]] متعالی [[دین]]، زیارت و بنای [[قبور]] را نوعی [[بدعت]] و [[شرک]] می‌دانند و وهّابیان با [[عشق]] و علاقۀ [[مسلمانان]] نسبت به اولیای [[دین]] و [[حرم]] [[نبوی]] و [[قبور]] [[امامان]] [[مبارزه]] می‌کنند، در حالی که به [[گواهی]] [[تاریخ]]، بسیاری از [[علما]] و بزرگان [[اهل سنت]] نیز [[اهل]] زیارت [[قبور]] و [[تبرک]] جستن به [[مرقد]] [[اولیاء]] اللّه بوده‌اند و این را عمل به توصیۀ [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} و [[پیروی]] از عمل او و صحابۀ بزرگ می‌دانستند. | |||
[[روایات]] فراوانی دربارۀ زیارت خانۀ [[خدا]]، مدینۀ منوّره، [[قبر]] [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]] {{صل}} و [[امامان]] [[معصوم]] {{عم}}، حتّی امامزادگان وارد شده و زیارتنامه‌های مخصوص از [[پیشوایان دین]] در [[منابع حدیثی]] [[نقل]] شده است، که در این مختصر نمی‌گنجد<ref>بحث زیارت و روایات آن از جمله در این منابع است: «من لا یحضره الفقیه»، ج ۲، «تهذیب»، ج ۶، «وسائل الشیعه»، ج۹، «بحار الأنوار»، ج ۹۷،۹۸ و ۹۹، «میزان الحکمه»، واژۀ زیارت، «کامل الزیارات» ابن قولویه، «جواهر»، ج ۱۹ و چندین «کتاب المزار» از علمای شیعه مثل شیخ طوسی و شهید اول و شیخ مفید و دیگران.</ref>. | |||
[[عالمان]] بسیاری کوشیده‌اند با استناد به [[منابع حدیثی]] [[اهل سنت]]، هم [[مشروعیّت]] زیارت را [[اثبات]] کنند، هم نمونه‌های فراوانی از عملکرد [[پیامبر]] و [[ائمه]] {{عم}} و بزرگان [[دین]] و [[مشایخ]] [[طریقت]] و [[پیشوایان]] [[مذاهب]] گوناگون [[اسلامی]] [[نقل]] کنند که پاسخی محکم به یاوه‌های [[وهابیان]] است. اصل زیارت و آثار [[تربیتی]] آن و [[برکات]] این سیرۀ [[عبادی]] و آموزش‌های [[امام‌شناسی]] و [[معارف]] نهفته در [[زیارتنامه‌ها]]، از مسلّمات [[آیین]] [[اسلام]] است و تألیفات بسیاری هم دربارۀ این [[سنّت]] [[دینی]] نگاشته شده است<ref>از جمله ر. ک: «زیارت»، سیّد محمّد حسینی، «زیارت» جواد محدثی، «شوق دیدار» محمّد مهدی رکنی، «فلسفۀ زیارت و آیین آن» مرتضی جوادی آملی، «دائرة المعارف تشیّع» ج ۸ ص ۵۶۴ مدخل زیارت.</ref>. | |||
کتاب‌های تألیفی دربارۀ زیارت، در محورهای مختلفی است، همچون ماهیت و [[مشروعیت زیارت]]، [[آداب زیارت]]، متن زیارتنامه‌های چهارده [[معصوم]]، کتب مستقل [[ادعیه]] و [[زیارات]]، شرح برخی زیارتنامه‌های [[مأثور]]، تاریخچۀ [[شهرهای زیارتی]]<ref>در بخش الحاقی کتاب «زیارت» سیّد محمّد حسینی (دفتر نشر فرهنگ اسلامی) فهرست مفصّلی است که صدها کتاب در محورهای یاد شده را معرّفی کرده است.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۲۹۳.</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
نسخهٔ ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۱۴
مقدمه
زیارت: دیدار و ملاقات کردن، به دیدن اشخاص محترم و مکان‌های مقدّس و حرم‌های امامان و امامزادگان رفتن. یکی از دستورالعمل‌های اکید اسلام، رفتن به زیارت قبر پیشوایان دین، انبیا و اولیا، از جمله زیارت قبور مؤمنین است. زیارت خانه خدا که "حج" نام دارد، برای آنان که توانایی جسمی و مالی داشته باشند واجب است. زائرانی که به زیارت حرم‌های مطهّر می‌روند، بهره معنوی می‌برند و از مدفونین در آن مزارها، الهام می‌گیرند. بیشترین تشویق، نسبت به زیارت قبر امام حسین (ع) در کربلا انجام گرفته است. رفتن به دیدار مرقد امامان، احیای خاطره آنان و زنده نگه داشتن نام و فرهنگ و تعالیم آنان است. به متنی که در حرم امامان و هنگام دیدار قبورشان خوانده می‌شود، زیارت و زیارتنامه می‌گویند، مثل زیارت عاشورا، زیارت وارث، زیارت جامعه. زیارت اختصاص به شهدا و مردگان ندارد. به دیدار زنده‌ها رفتن، بخصوص انسان‌های والا و با ایمان و صالح هم "زیارت" نام دارد[۱].
تشویق به زیارت
در منابع حدیثی شیعه و اهل سنت، احادیث فراوان در مورد زیارت نقل شده است. در سنّت و سیرۀ عملی پیامبر خدا (ص) و امامان و صحابه و تابعین و بزرگان دین و عالمان و راویان و محدّثان نیز در طول قرون، رفتن به زیارت قبر اموات، شهدا و اولیای خدا مرسوم و رایج بوده است. رهاورد اینگونه زیارت‌ها، تقرّب به خدا، الهام گرفتن از اولیای دین، پاک شدن از گناهان و پالایش و صفا یافتن روح است. متأسفانه جاهلان بی‌خبر از سنّت نبوی و کج‌فهمان دور از روح متعالی دین، زیارت و بنای قبور را نوعی بدعت و شرک می‌دانند و وهّابیان با عشق و علاقۀ مسلمانان نسبت به اولیای دین و حرم نبوی و قبور امامان مبارزه می‌کنند، در حالی که به گواهی تاریخ، بسیاری از علما و بزرگان اهل سنت نیز اهل زیارت قبور و تبرک جستن به مرقد اولیاء اللّه بوده‌اند و این را عمل به توصیۀ پیامبر خدا (ص) و پیروی از عمل او و صحابۀ بزرگ می‌دانستند.
روایات فراوانی دربارۀ زیارت خانۀ خدا، مدینۀ منوّره، قبر حضرت رسول (ص) و امامان معصوم (ع)، حتّی امامزادگان وارد شده و زیارتنامه‌های مخصوص از پیشوایان دین در منابع حدیثی نقل شده است، که در این مختصر نمی‌گنجد[۲].
عالمان بسیاری کوشیده‌اند با استناد به منابع حدیثی اهل سنت، هم مشروعیّت زیارت را اثبات کنند، هم نمونه‌های فراوانی از عملکرد پیامبر و ائمه (ع) و بزرگان دین و مشایخ طریقت و پیشوایان مذاهب گوناگون اسلامی نقل کنند که پاسخی محکم به یاوه‌های وهابیان است. اصل زیارت و آثار تربیتی آن و برکات این سیرۀ عبادی و آموزش‌های امام‌شناسی و معارف نهفته در زیارتنامه‌ها، از مسلّمات آیین اسلام است و تألیفات بسیاری هم دربارۀ این سنّت دینی نگاشته شده است[۳].
کتاب‌های تألیفی دربارۀ زیارت، در محورهای مختلفی است، همچون ماهیت و مشروعیت زیارت، آداب زیارت، متن زیارتنامه‌های چهارده معصوم، کتب مستقل ادعیه و زیارات، شرح برخی زیارتنامه‌های مأثور، تاریخچۀ شهرهای زیارتی[۴][۵]
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۱۱۰.
- ↑ بحث زیارت و روایات آن از جمله در این منابع است: «من لا یحضره الفقیه»، ج ۲، «تهذیب»، ج ۶، «وسائل الشیعه»، ج۹، «بحار الأنوار»، ج ۹۷،۹۸ و ۹۹، «میزان الحکمه»، واژۀ زیارت، «کامل الزیارات» ابن قولویه، «جواهر»، ج ۱۹ و چندین «کتاب المزار» از علمای شیعه مثل شیخ طوسی و شهید اول و شیخ مفید و دیگران.
- ↑ از جمله ر. ک: «زیارت»، سیّد محمّد حسینی، «زیارت» جواد محدثی، «شوق دیدار» محمّد مهدی رکنی، «فلسفۀ زیارت و آیین آن» مرتضی جوادی آملی، «دائرة المعارف تشیّع» ج ۸ ص ۵۶۴ مدخل زیارت.
- ↑ در بخش الحاقی کتاب «زیارت» سیّد محمّد حسینی (دفتر نشر فرهنگ اسلامی) فهرست مفصّلی است که صدها کتاب در محورهای یاد شده را معرّفی کرده است.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۲۹۳.