الگو:صفحهٔ اصلی/مدخل برگزیده: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱: خط ۱:
'''[[حضرت زینب|حضرت زینب]]''' {{س}} دختر [[امیر المؤمنین]] و [[فاطمه زهرا]] {{س}} در [[سال پنجم هجری]]، روز ۵ جمادی الأولی در [[مدینه]]، پس از [[امام حسین]] {{ع}} به [[دنیا]] آمد. از [[القاب]] ایشان: «عقیله بنی‌هاشم»، «عقیله طالبیین»، «موثّقه»، «عارفه»، «عالمه»، «محدثه»، «فاضله»، «کامله»، «عابده آل علی» است. [[زینب]] مخفّف "زین اب" است، یعنی [[زینت]] پدر. [[حضرت زینب]] با [[عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب]] (پسر عموی خودش) [[ازدواج]] کرد که حاصل آن دو پسر به نام‌های [[محمد بن عبدالله بن جعفر]] و [[عون بن عبدالله بن جعفر]] بودند که در [[کربلا]] به [[شهادت]] رسیدند. این بانوی بزرگ، دارای [[قوّت]] [[قلب]]، [[فصاحت]] [[زبان]]، [[شجاعت]]، [[زهد]] و ورع، [[عفاف]] و [[شهامت]] فوق العاده بود.
'''[[عصمت حضرت فاطمه|عصمت حضرت فاطمه]]''' {{س}} به معنای حفظ و خودنگهداری ایشان از انجام معصیت است. پیشینه طرح عصمت حضرت فاطمه {{س}} به زمان [[رسول خدا]]{{صل}} و برخی [[روایات]] آن حضرت و نیز برخی آیات قرآن همچون [[آیه مباهله]] و [[آیه تطهیر]] بازمی‌گردد. نخستین گزارش‌های [[تاریخی]] درباره عصمت حضرت فاطمه{{س}} نیز به [[زمان]] پس از [[رحلت پیامبر]]{{صل}} یعنی ماجرای [[مصادره]] [[فدک]] باز می‌گردد که در آن [[امام علی]]{{ع}} بر اساس آیه تطهیر به [[معصوم]] بودن [[حضرت زهرا]]{{س}} استناد کرده است.


برخی از فضائل ایشان عبارت است از:
برخی معتقد به عصمت مطلق یعنی [[عصمت]] از [[گناه]] و [[خطا]]، [[نسیان]] و [[اشتباه]] برای حضرت فاطمه {{س}} شده و از آن به عصمت الله الکبری تعبیر نموده‌اند، با این توضیح که [[روح]] [[ولایت]] کلی و [[امامت عامه]] که همان عصمت مطلق است در وجود [[فاطمه زهرا]]{{س}} متحقق است؛ زیرا در روایتی از پیامبرخاتم {{صل}} در شأن حضرت فاطمه {{س}}، چنین آمده است: {{متن حدیث|فاطمة بضعة منی، فمن اغضبها اغضبنی}}؛ [[عقل]] و [[کتاب و سنت]] دلیل بر این است که [[خشم]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}}، [[خشم خدا]]ست و از این حدیث بر می‌آید که خشم فاطمه زهرا{{س}}، نیز خشم [[رسول الله]]{{صل}} است و این مسأله به صورت مطلق و بدون هیچ قید و شرطی در این حدیث ذکر شده است، بنابراین، به طور مطلق خشم فاطمه{{س}}، [[خشم پیامبر]]{{صل}} و خشم پیامبر، خشم خدا خواهد بود، پس خشم فاطمه{{س}} و در مقابل آن [[خشنودی]] او [[خشنودی خدا]]ست. از آنجا که خشنودی و خشم خدا و [[رسول]]{{صل}}، [[معصوم]] و به دور از هر گونه خطا و هوی است، خشم و خشنودی [[فاطمه]]{{س}} نیز معصوم و به دور از خطا و [[هوای نفس]] است و این معنای عصمت کبری است.
# '''اوج [[ایثار]] و [[عرفان]]:''' زینب دختر علی در عرصه‌های [[اخلاق]] و عرفان و [[فضیلت]] سرآمد اقران خویش بود. وی همانند پدرش علی و مادرش فاطمه به مراتبِ بالای [[معرفت]] و [[ادب]] و عرفان رسیده بود.
# '''حضور در صحنه‌های گوناگون [[سیاسی]] و [[اجتماعی]]:''' زینب با سخنان و [[رفتار]] خود به زنان مسلمان نشان داد که بی‌تفاوتی در برابر آنچه در [[جامعه]] می‌گذرد به ویژه درباره وضعیت سیاسی و اجتماعی و [[حقوق عمومی]] به دور از [[منش]] و روش [[اسلامی]] است.
# '''[[فصاحت]] و [[بلاغت]]:''' بسیاری از نویسندگان [[شیعی]] و اهل سنت از فصاحت و بلاغت زینب سخن گفته‌اند. [[خطبه]] آن بانو در [[کوفه]] و سخنانش در مجلس ابن زیاد و [[یزید]] جلوه‌هایی از فصاحت و بلاغت او به شمار می‌آیند.
# '''[[بصیرت]] و [[روشن‌بینی]]:''' بصیرت و روشن‌بینی یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته [[عقیله بنی هاشم]] بود. [[شناخت]] درست از [[دین]]، [[امام]] و [[حجت خدا]]، [[دوست]] و [[دشمن]] و [[حق و باطل]] بیان گر [[بصیرت]] و روشن بینی اوست.
# '''الگوی [[شهامت]] و [[شجاعت]]:''' شجاعت عاشوراییان چه [[زنان]] و چه مردان‌شان ریشه در باورهایشان داشت. [[انسان]] اگر بزرگی و عظمت خدا را [[شناخت]]، غیر از خدا هر که و هر چه باشد در نظر او کوچک است. بسیاری از مورخان افزون بر ویژگی‌های دیگر از شجاعت و شهامت او سخن گفته‌اند.
# '''الگوی [[صبر]] و [[پایداری]]:''' برای مقابله برمشکلات و [[مصیبت‌ها]] در راه رسیدن به [[هدف]]، پایداری و [[استقامت]] لازم است. در [[عاشورا]] با جلوه‌های صبر در ابعاد گوناگون رو به روییم و آنچه [[حماسه کربلا]] را به اوج ماندگاری و [[فتح]] [[معنوی]] رساند روحیه [[مقاومت]] [[امام حسین]] و یارانش و [[اهل بیت]] وی به ویژه زینب کبری بود.
# '''[[عفاف]] و [[حجاب]]:''' برای [[زنان]]، [[زینب]] الگوی [[حجاب]] و [[عفاف]] است. او در عین مشارکت در [[حماسه]] بزرگ [[عاشورا]] و ادای [[رسالت]] حساس و خطیر [[اجتماعی]]، منادی متانت و عفاف بود، به طوری که [[اسوه]] همگان شد.


[[حضرت زینب]] در سال ۶۳ و به نقلی ۶۵ هجری درگذشت. قبرش در زینبیّه (در سوریّه کنونی) است. برخی نیز معتقدند مدفن او در [[مصر]] است.
در کتب [[کلامی]]، [[تفسیری]] و [[روایی]] به [[اثبات]] عصمت حضرت فاطمه{{س}} با استناد به ادله عقلی اشاره‌ای نشده است. اما از آنجا که در [[روایات]] [[اهل بیت]]{{ع}} عنوان {{متن حدیث|حجة الله علی الحجج}} یعنی [[حجت خدا]] بر سایر [[حجت‌ها]] که مراد همان [[امامان معصوم]]{{ع}} است، بر آن حضرت اطلاق شده می‌توان در [[اثبات عقلی]] [[عصمت]] آن حضرت به برخی ادله عقلی [[لزوم عصمت]] [[حجج الهی]] اعم از پیامبران و امامان، استناد نمود.


<div class="mainpage_box_more">[[حضرت زینب|ادامه]]</div>
با این حال به ادله نقلی فراوانی اعم از آیات و روایات جهت اثبات عصمت حضرت فاطمه {{س}} استناد شده است مانند: [[آیه تطهیر]] و روایات: [[حدیث فاطمة بضعة منی]]؛ حدیث یغضب لغضبها]]؛ القاب روایی دال بر عصمت مانند: [[فاطمه]]، [[صدیقة]]، [[طاهرة]]، [[مطهرة]]، [[بتول]]، [[راضیه]]، [[تقیه]]، [[نقیه]]، [[سیدة نساء اهل الجنة]] و غیره.
 
<div class="mainpage_box_more">[[عصمت حضرت فاطمه|ادامه]]</div>

نسخهٔ ‏۲۳ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۰۱

عصمت حضرت فاطمه (س) به معنای حفظ و خودنگهداری ایشان از انجام معصیت است. پیشینه طرح عصمت حضرت فاطمه (س) به زمان رسول خدا(ص) و برخی روایات آن حضرت و نیز برخی آیات قرآن همچون آیه مباهله و آیه تطهیر بازمی‌گردد. نخستین گزارش‌های تاریخی درباره عصمت حضرت فاطمه(س) نیز به زمان پس از رحلت پیامبر(ص) یعنی ماجرای مصادره فدک باز می‌گردد که در آن امام علی(ع) بر اساس آیه تطهیر به معصوم بودن حضرت زهرا(س) استناد کرده است.

برخی معتقد به عصمت مطلق یعنی عصمت از گناه و خطا، نسیان و اشتباه برای حضرت فاطمه (س) شده و از آن به عصمت الله الکبری تعبیر نموده‌اند، با این توضیح که روح ولایت کلی و امامت عامه که همان عصمت مطلق است در وجود فاطمه زهرا(س) متحقق است؛ زیرا در روایتی از پیامبرخاتم (ص) در شأن حضرت فاطمه (س)، چنین آمده است: «فاطمة بضعة منی، فمن اغضبها اغضبنی»؛ عقل و کتاب و سنت دلیل بر این است که خشم پیامبر اکرم(ص)، خشم خداست و از این حدیث بر می‌آید که خشم فاطمه زهرا(س)، نیز خشم رسول الله(ص) است و این مسأله به صورت مطلق و بدون هیچ قید و شرطی در این حدیث ذکر شده است، بنابراین، به طور مطلق خشم فاطمه(س)، خشم پیامبر(ص) و خشم پیامبر، خشم خدا خواهد بود، پس خشم فاطمه(س) و در مقابل آن خشنودی او خشنودی خداست. از آنجا که خشنودی و خشم خدا و رسول(ص)، معصوم و به دور از هر گونه خطا و هوی است، خشم و خشنودی فاطمه(س) نیز معصوم و به دور از خطا و هوای نفس است و این معنای عصمت کبری است.

در کتب کلامی، تفسیری و روایی به اثبات عصمت حضرت فاطمه(س) با استناد به ادله عقلی اشاره‌ای نشده است. اما از آنجا که در روایات اهل بیت(ع) عنوان «حجة الله علی الحجج» یعنی حجت خدا بر سایر حجت‌ها که مراد همان امامان معصوم(ع) است، بر آن حضرت اطلاق شده می‌توان در اثبات عقلی عصمت آن حضرت به برخی ادله عقلی لزوم عصمت حجج الهی اعم از پیامبران و امامان، استناد نمود.

با این حال به ادله نقلی فراوانی اعم از آیات و روایات جهت اثبات عصمت حضرت فاطمه (س) استناد شده است مانند: آیه تطهیر و روایات: حدیث فاطمة بضعة منی؛ حدیث یغضب لغضبها]]؛ القاب روایی دال بر عصمت مانند: فاطمه، صدیقة، طاهرة، مطهرة، بتول، راضیه، تقیه، نقیه، سیدة نساء اهل الجنة و غیره.