اسرای اهل بیت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - 'شاه زنان' به 'شاه‌زنان')
 
خط ۹: خط ۹:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
بازماندگان کاروان [[شهادت]] را، پس از [[عاشورا]] به [[اسارت]] گرفته، به [[کوفه]]، سپس به [[شام]] بردند. [[اسیران]]، تعدادی از دودمان [[پیامبر]] {{صل}} بودند، برخی هم [[همسران]] یا [[فرزندان]] شهدای دیگر [[کربلا]]. [[زنان]] [[بنی هاشم]] به [[شام]] برده شدند و از آنجا به [[مدینه]] بازگشتند. برخی از [[زنان]] غیر [[بنی هاشم]] به خاطر وساطت بستگان خود از [[اسارت]] رها شده، در [[کوفه]] ماندگار شدند و به [[قبیله]] خود پیوستند<ref>ابصار العین، ص ۱۳۳</ref>. در منابع تاریخی و تعبیرات [[روایی]] و اشعار، از آنان به نام سبایا و اساری یاد شده است. به اسیری گرفتن افرادی از [[اهل بیت]] هم برخلاف مقررات جنگ‌های [[اسلامی]] بود، هم جسارت و توهین به [[پیامبر خاتم|رسول الله]] {{صل}} به شمار می‌آمد. اما [[امویان]] بر اساس کینه‌ای که از [[عترت]] [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} داشتند، چنان کردند. این گستاخی در [[حق]] [[عترت]] [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] ریشه در همان [[سقیفه]] و زیر پا گذاشتن سخن آن حضرت داشت. [[حضرت زینب]] و [[امام سجاد|حضرت سجاد]] {{عم}} دو چهره بارز آن جمع بودند و با نطق‌ها و خطابه‌های خویش، [[امویان]] را رسوا و [[شهدای کربلا]] را معرفی کردند. [[اسامی]] اسرای [[کربلا]] از [[اهل بیت]] و دیگران (طبق آنچه در منتخب التواریخ آمده است) چنین است<ref>منتخب التواریخ، محمد هاشم خراسانی، ص ۲۹۷</ref>: [[امام سجاد|امام زین العابدین]]، [[امام باقر|امام محمد باقر]] چهار ساله، [[محمد بن حسین بن علی]]، [[عمر بن حسین]]، [[حسن بن حسین]]، [[زید بن الحسن المجتبی]]، [[عمر بن الحسن المجتبی]] (مجروح شد و به [[کوفه]] بردند) [[محمد بن عمر بن الحسن المجتبی]]. اما از [[بانوان]]: [[زینب کبری]]، [[ام کلثوم]]، [[فاطمه]]، [[رقیه]]، [[صفیه]]، [[ام هانی]] این ۶ نفر از [[دختران]] [[امام علی|علی]] بودند [[فاطمه دختر امام حسین]]، سکینه دختر [[امام حسین]]، دختری که می‌گویند در خرابه [[شام]] [[جان]] داد، رباب [[همسر]] [[امام حسین]]، شاه [[زنان]] [[همسر]] [[امام سجاد]]، مادر [[محسن]] [[فرزند]] [[امام حسین|سید الشهدا]] (این [[فرزند]] در راه [[شام]] سقط شد) دختر [[مسلم بن عقیل]]، فضه کنیز [[فاطمه زهرا]] {{عم}}، یکی از کنیزان [[امام حسین]]، مادر [[وهب بن عبدالله]]. نسبت به برخی ازاین ۲۵ نفر، نقل‌های دیگر هم وجود دارد و همه مورد اتفاق نیست<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۵۳.</ref>.
بازماندگان کاروان [[شهادت]] را، پس از [[عاشورا]] به [[اسارت]] گرفته، به [[کوفه]]، سپس به [[شام]] بردند. [[اسیران]]، تعدادی از دودمان [[پیامبر]] {{صل}} بودند، برخی هم [[همسران]] یا [[فرزندان]] شهدای دیگر [[کربلا]]. [[زنان]] [[بنی هاشم]] به [[شام]] برده شدند و از آنجا به [[مدینه]] بازگشتند. برخی از [[زنان]] غیر [[بنی هاشم]] به خاطر وساطت بستگان خود از [[اسارت]] رها شده، در [[کوفه]] ماندگار شدند و به [[قبیله]] خود پیوستند<ref>ابصار العین، ص ۱۳۳</ref>. در منابع تاریخی و تعبیرات [[روایی]] و اشعار، از آنان به نام سبایا و اساری یاد شده است. به اسیری گرفتن افرادی از [[اهل بیت]] هم برخلاف مقررات جنگ‌های [[اسلامی]] بود، هم جسارت و توهین به [[پیامبر خاتم|رسول الله]] {{صل}} به شمار می‌آمد. اما [[امویان]] بر اساس کینه‌ای که از [[عترت]] [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} داشتند، چنان کردند. این گستاخی در [[حق]] [[عترت]] [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] ریشه در همان [[سقیفه]] و زیر پا گذاشتن سخن آن حضرت داشت. [[حضرت زینب]] و [[امام سجاد|حضرت سجاد]] {{عم}} دو چهره بارز آن جمع بودند و با نطق‌ها و خطابه‌های خویش، [[امویان]] را رسوا و [[شهدای کربلا]] را معرفی کردند. [[اسامی]] اسرای [[کربلا]] از [[اهل بیت]] و دیگران (طبق آنچه در منتخب التواریخ آمده است) چنین است<ref>منتخب التواریخ، محمد هاشم خراسانی، ص ۲۹۷</ref>: [[امام سجاد|امام زین العابدین]]، [[امام باقر|امام محمد باقر]] چهار ساله، [[محمد بن حسین بن علی]]، [[عمر بن حسین]]، [[حسن بن حسین]]، [[زید بن الحسن المجتبی]]، [[عمر بن الحسن المجتبی]] (مجروح شد و به [[کوفه]] بردند) [[محمد بن عمر بن الحسن المجتبی]]. اما از [[بانوان]]: [[زینب کبری]]، [[ام کلثوم]]، [[فاطمه]]، [[رقیه]]، [[صفیه]]، [[ام هانی]] این ۶ نفر از [[دختران]] [[امام علی|علی]] بودند [[فاطمه دختر امام حسین]]، سکینه دختر [[امام حسین]]، دختری که می‌گویند در خرابه [[شام]] [[جان]] داد، رباب [[همسر]] [[امام حسین]]، [[شاه‌زنان]] [[همسر]] [[امام سجاد]]، مادر [[محسن]] [[فرزند]] [[امام حسین|سید الشهدا]] (این [[فرزند]] در راه [[شام]] سقط شد) دختر [[مسلم بن عقیل]]، فضه کنیز [[فاطمه زهرا]] {{عم}}، یکی از کنیزان [[امام حسین]]، مادر [[وهب بن عبدالله]]. نسبت به برخی ازاین ۲۵ نفر، نقل‌های دیگر هم وجود دارد و همه مورد اتفاق نیست<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۵۳.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۰:۰۰

مقدمه

بازماندگان کاروان شهادت را، پس از عاشورا به اسارت گرفته، به کوفه، سپس به شام بردند. اسیران، تعدادی از دودمان پیامبر (ص) بودند، برخی هم همسران یا فرزندان شهدای دیگر کربلا. زنان بنی هاشم به شام برده شدند و از آنجا به مدینه بازگشتند. برخی از زنان غیر بنی هاشم به خاطر وساطت بستگان خود از اسارت رها شده، در کوفه ماندگار شدند و به قبیله خود پیوستند[۱]. در منابع تاریخی و تعبیرات روایی و اشعار، از آنان به نام سبایا و اساری یاد شده است. به اسیری گرفتن افرادی از اهل بیت هم برخلاف مقررات جنگ‌های اسلامی بود، هم جسارت و توهین به رسول الله (ص) به شمار می‌آمد. اما امویان بر اساس کینه‌ای که از عترت پیامبر خدا (ص) داشتند، چنان کردند. این گستاخی در حق عترت پیامبر خدا ریشه در همان سقیفه و زیر پا گذاشتن سخن آن حضرت داشت. حضرت زینب و حضرت سجاد (ع) دو چهره بارز آن جمع بودند و با نطق‌ها و خطابه‌های خویش، امویان را رسوا و شهدای کربلا را معرفی کردند. اسامی اسرای کربلا از اهل بیت و دیگران (طبق آنچه در منتخب التواریخ آمده است) چنین است[۲]: امام زین العابدین، امام محمد باقر چهار ساله، محمد بن حسین بن علی، عمر بن حسین، حسن بن حسین، زید بن الحسن المجتبی، عمر بن الحسن المجتبی (مجروح شد و به کوفه بردند) محمد بن عمر بن الحسن المجتبی. اما از بانوان: زینب کبری، ام کلثوم، فاطمه، رقیه، صفیه، ام هانی این ۶ نفر از دختران علی بودند فاطمه دختر امام حسین، سکینه دختر امام حسین، دختری که می‌گویند در خرابه شام جان داد، رباب همسر امام حسین، شاه‌زنان همسر امام سجاد، مادر محسن فرزند سید الشهدا (این فرزند در راه شام سقط شد) دختر مسلم بن عقیل، فضه کنیز فاطمه زهرا (ع)، یکی از کنیزان امام حسین، مادر وهب بن عبدالله. نسبت به برخی ازاین ۲۵ نفر، نقل‌های دیگر هم وجود دارد و همه مورد اتفاق نیست[۳].

منابع

پانویس

  1. ابصار العین، ص ۱۳۳
  2. منتخب التواریخ، محمد هاشم خراسانی، ص ۲۹۷
  3. ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۵۳.