شناخت دین: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{خرد}} {{امامت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; fo...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:


==مقدمه==
==مقدمه==
*[[شناخت]] از ضرورت‌های نخستین [[دین‌داری]] و دین‌مدرای است. [[انسان‌ها]] در عرصه [[زندگی]] باید در راه [[شناخت دین]] گام بردارند و به تحقیق و [[پژوهش]] در مورد [[دین]] بپردازند، زیرا [[دین]] داری بدون [[شناخت]] و از روی [[تقلید]] قابل قبول نیست و دوام ندارد. [[دین‌شناسی]]، [[حافظ]] [[دین]] و [[دین‌داری]] [[انسان]] است، از این‌رو [[فراگیری علم]] [[دین]] بر هر مرد و [[زن]] [[واجب]] است. [[امام علی]] {{ع}} راه [[سعادت انسان]] را در دو چیز می‌داند: [[آدمی]] یا خود باید [[دانا]] باشد یا در جست‌وجوی [[دانایی]]، در غیر این‌صورت هلاک خواهد شد.
*[[شناخت]] از ضرورت‌های نخستین [[دین‌داری]] و دین‌مدرای است. [[انسان‌ها]] در عرصه [[زندگی]] باید در راه شناخت دین گام بردارند و به تحقیق و [[پژوهش]] در مورد [[دین]] بپردازند، زیرا [[دین]] داری بدون [[شناخت]] و از روی [[تقلید]] قابل قبول نیست و دوام ندارد. [[دین‌شناسی]]، [[حافظ]] [[دین]] و [[دین‌داری]] [[انسان]] است، از این‌رو [[فراگیری علم]] [[دین]] بر هر مرد و [[زن]] [[واجب]] است. [[امام علی]] {{ع}} راه [[سعادت انسان]] را در دو چیز می‌داند: [[آدمی]] یا خود باید [[دانا]] باشد یا در جست‌وجوی [[دانایی]]، در غیر این‌صورت هلاک خواهد شد.
==روش شناخت دین==
==روش شناخت دین==
*[[شناخت دین]] از دو راه امکان‌پذیر است: نخست [[تعقل]] و [[درک]] [[عقلی]] از [[دین]] و دوم استناد به آورندگان [[دین]]، یعنی [[کتاب و سنت]] ([[قرآن]] و [[حدیث]]).
*شناخت دین از دو راه امکان‌پذیر است: نخست [[تعقل]] و [[درک]] [[عقلی]] از [[دین]] و دوم استناد به آورندگان [[دین]]، یعنی [[کتاب و سنت]] ([[قرآن]] و [[حدیث]]).
===[[عقل]]===
===[[عقل]]===
*[[عقل]] یکی از وجوه اصلی تفاوت [[انسان]] با دیگر موجودات است و [[انسان]] به کمک [[عقل]] به مرتبه [[انسانیت]] ارتقا می‌یابد. هرکه دامنه عقلش کوتاه باشد، اعمال نیکش کم و هرکه دامنه عقلش بلند باشد، اعمال نیکش گسترش می‌یابد. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} می‌فرماید: [[انسان]] به [[عقل]] خویش [[انسان]] است. حضرتش در [[نامه]] خویش به [[امام حسن]] {{ع}} [[بی‌نیازی]] را [[عقل]] معرفی می‌کند<ref>نک: نامه ۳۱</ref> و در مقایسه [[شناخت]] [[عقلی]] و [[شناخت]] حسی، به [[برتری]] [[شناخت]] [[عقل]] توجه دارد و می‌فرماید: دیدن، تنها با چشم نیست، چه بسیار چشم‌ها که به صاحبش [[خیانت]] کند؛ اما [[عقل]]، کسی را که از او [[نصیحت]] خواهد [[فریب]] ندهد<ref>حکمت ۲۷۳</ref>.
*[[عقل]] یکی از وجوه اصلی تفاوت [[انسان]] با دیگر موجودات است و [[انسان]] به کمک [[عقل]] به مرتبه [[انسانیت]] ارتقا می‌یابد. هرکه دامنه عقلش کوتاه باشد، اعمال نیکش کم و هرکه دامنه عقلش بلند باشد، اعمال نیکش گسترش می‌یابد. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} می‌فرماید: [[انسان]] به [[عقل]] خویش [[انسان]] است. حضرتش در [[نامه]] خویش به [[امام حسن]] {{ع}} [[بی‌نیازی]] را [[عقل]] معرفی می‌کند<ref>نک: نامه ۳۱</ref> و در مقایسه [[شناخت]] [[عقلی]] و [[شناخت]] حسی، به [[برتری]] [[شناخت]] [[عقل]] توجه دارد و می‌فرماید: دیدن، تنها با چشم نیست، چه بسیار چشم‌ها که به صاحبش [[خیانت]] کند؛ اما [[عقل]]، کسی را که از او [[نصیحت]] خواهد [[فریب]] ندهد<ref>حکمت ۲۷۳</ref>.
خط ۲۹: خط ۲۹:
*وجود [[معصومین]] {{عم}}، همچون میزانی برای اعمال و ملاکی برای [[هدایت]] [[انسان]] است، زیرا [[انسان]] [[اسیر]] در دنیای ضلمانی نیازمند [[نور]] [[هدایت]] است و [[خداوند متعال]] کتاب خویش و وجود [[معصوم]] را همچون [[نور]] [[هدایت]] باری [[انسان‌ها]] قرار داده است و او [[مأموریت]] دارد تا [[انسان‌ها]] را [[هدایت]] و جامعه‌ای آرمانی ایجاد کند.[[ اهل بیت پیامبر]] اکرم {{صل}} [[مفسر]] [[قرآن]] و بیان کننده [[علوم قرآنی]] هستند. [[خداوند متعال]] در [[حدیث معراج]] از وجود [[پیامبر اکرم]] {{صل}} با عنوان [[نور]] خود در میان [[بندگان]] یاد می‌کند و [[جانشینان پیامبر]] اکرم {{صل}} نیز همانند وجود ایشان، همان نقش را دارند. به‌همین [[دلیل]] در [[تفکر شیعی]]، [[جهان]] نمی‌تواند خالی از وجود [[معصوم]] باشد، زیرا [[هدایت الهی]] محملی می‌خواهد تا [[واسطه فیض]] بین او و [[بندگان]] شود. [[امیر مؤمنان]] {{ع}} در [[نهج البلاغه]] می‌فرماید: [[آل محمد]] {{صل}} "[[زندگی]] [[علم]] و [[دانش]]" و "[[مرگ]] [[نادانی]]" هستند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۳۹</ref>. [[هدایت]] [[معصومین]] نوری است که [[آدمیان]] را از [[ظلمت]] طبیعت خارج می‌کند و راه [[هدایت]] و [[سعادت]] و [[رستگاری]] را به آنان نشان می‌دهد.
*وجود [[معصومین]] {{عم}}، همچون میزانی برای اعمال و ملاکی برای [[هدایت]] [[انسان]] است، زیرا [[انسان]] [[اسیر]] در دنیای ضلمانی نیازمند [[نور]] [[هدایت]] است و [[خداوند متعال]] کتاب خویش و وجود [[معصوم]] را همچون [[نور]] [[هدایت]] باری [[انسان‌ها]] قرار داده است و او [[مأموریت]] دارد تا [[انسان‌ها]] را [[هدایت]] و جامعه‌ای آرمانی ایجاد کند.[[ اهل بیت پیامبر]] اکرم {{صل}} [[مفسر]] [[قرآن]] و بیان کننده [[علوم قرآنی]] هستند. [[خداوند متعال]] در [[حدیث معراج]] از وجود [[پیامبر اکرم]] {{صل}} با عنوان [[نور]] خود در میان [[بندگان]] یاد می‌کند و [[جانشینان پیامبر]] اکرم {{صل}} نیز همانند وجود ایشان، همان نقش را دارند. به‌همین [[دلیل]] در [[تفکر شیعی]]، [[جهان]] نمی‌تواند خالی از وجود [[معصوم]] باشد، زیرا [[هدایت الهی]] محملی می‌خواهد تا [[واسطه فیض]] بین او و [[بندگان]] شود. [[امیر مؤمنان]] {{ع}} در [[نهج البلاغه]] می‌فرماید: [[آل محمد]] {{صل}} "[[زندگی]] [[علم]] و [[دانش]]" و "[[مرگ]] [[نادانی]]" هستند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۳۹</ref>. [[هدایت]] [[معصومین]] نوری است که [[آدمیان]] را از [[ظلمت]] طبیعت خارج می‌کند و راه [[هدایت]] و [[سعادت]] و [[رستگاری]] را به آنان نشان می‌دهد.
*از این‌جا مشخص می‌شود که چرا باید به [[کلام]] [[معصومین]] {{عم}} [[دل]] سپرد و [[کلام]] آنان‌را همچون [[چراغ هدایت]] پیش روی قرارداد و با آن [[هدایت]] یافت. باید به ریسمان آنان چنگ زد و برای [[هدایت]] و [[نجات]] به آستان آن بزرگوار [[توسل]] جست و آنان را [[واسطه فیض]] قرار داد. [[خداوند متعال]] در [[قرآن کریم]] وجود [[پیامبر اکرم]] {{صل}} را واسطه [[رحمت]] معرفی می‌کند: و اگر آنان وقتی به خود [[ستم]] کرده بودند، پیش تو می‌آمدند و از [[خدا]] [[آمرزش]] می‌خواستند و [[پیامبر]] [نیز] برای آنان طلب [[آمرزش]] می‌کرد، قطعاً [[خدا]] را توبه‌پذیرِ [[مهربان]] می‌یافتند<ref>{{متن قرآن|وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَاؤُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا }}؛ سوره نساء، آیه ۶۴</ref>.
*از این‌جا مشخص می‌شود که چرا باید به [[کلام]] [[معصومین]] {{عم}} [[دل]] سپرد و [[کلام]] آنان‌را همچون [[چراغ هدایت]] پیش روی قرارداد و با آن [[هدایت]] یافت. باید به ریسمان آنان چنگ زد و برای [[هدایت]] و [[نجات]] به آستان آن بزرگوار [[توسل]] جست و آنان را [[واسطه فیض]] قرار داد. [[خداوند متعال]] در [[قرآن کریم]] وجود [[پیامبر اکرم]] {{صل}} را واسطه [[رحمت]] معرفی می‌کند: و اگر آنان وقتی به خود [[ستم]] کرده بودند، پیش تو می‌آمدند و از [[خدا]] [[آمرزش]] می‌خواستند و [[پیامبر]] [نیز] برای آنان طلب [[آمرزش]] می‌کرد، قطعاً [[خدا]] را توبه‌پذیرِ [[مهربان]] می‌یافتند<ref>{{متن قرآن|وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَاؤُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا }}؛ سوره نساء، آیه ۶۴</ref>.
*[[امامان معصوم]] {{عم}} [[پیشوایان]] دین‌اند و [[شناخت دین]] تنها از طریق آنان میسر خواهد شد. [[مردمان]] می‌توانند با مراجعه و [[الگو]] قرار دادن آنان، راه [[هدایت]] و [[سعادت]] را بیابند. [[امام رضا]] {{ع}} از قول [[پیامبر اکرم]] [[روایت]] می‌کند: [[امامان]] پس از من [[فرزندان]] [[حسین]] {{ع}} هستند. هر کس از آن‌ها [[اطاعت]] کند، [[اطاعت خدا]] کرده است و هر کس بر آن‌ها [[عصیان]] کند، [[عصیان]] [[خدا]] کرده است. آنان ریسمان محکم و وسیله خلق به‌سوی [[خدای عزوجل]] هستند. تنها راه [[صعود]] به طریق الی [[الله]] گوش [[جان]] سپردن به [[کلام]] و [[سیره]] [[امامان]] و عمل کردن به فرامین آنان است.
*[[امامان معصوم]] {{عم}} [[پیشوایان]] دین‌اند و شناخت دین تنها از طریق آنان میسر خواهد شد. [[مردمان]] می‌توانند با مراجعه و [[الگو]] قرار دادن آنان، راه [[هدایت]] و [[سعادت]] را بیابند. [[امام رضا]] {{ع}} از قول [[پیامبر اکرم]] [[روایت]] می‌کند: [[امامان]] پس از من [[فرزندان]] [[حسین]] {{ع}} هستند. هر کس از آن‌ها [[اطاعت]] کند، [[اطاعت خدا]] کرده است و هر کس بر آن‌ها [[عصیان]] کند، [[عصیان]] [[خدا]] کرده است. آنان ریسمان محکم و وسیله خلق به‌سوی [[خدای عزوجل]] هستند. تنها راه [[صعود]] به طریق الی [[الله]] گوش [[جان]] سپردن به [[کلام]] و [[سیره]] [[امامان]] و عمل کردن به فرامین آنان است.
*در نتیجه، [[شناخت]] [[دین]] از طریق به‌کارگیری [[قوه]] عقل که از آن تعبیر به [[رسول باطنی]] شده است و [[تمسک]] به [[سنت]] و [[سیره]] و [[هدایت]] [[ائمه معصومین]] ممکن می‌شود<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 511- 513.</ref>.
*در نتیجه، [[شناخت]] [[دین]] از طریق به‌کارگیری [[قوه]] عقل که از آن تعبیر به [[رسول باطنی]] شده است و [[تمسک]] به [[سنت]] و [[سیره]] و [[هدایت]] [[ائمه معصومین]] ممکن می‌شود<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 511- 513.</ref>.


نسخهٔ ‏۱۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۳۹

آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

مدخل‌های وابسته به این بحث:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل شناخت دین (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

روش شناخت دین

عقل

کارشناسان دین

شناخت راویان احادیث

  1. منافقی که تظاهر به اسلام و ایمان می‌کند، اما در دل از هیچ گناهی شرم ندارد و بر پیامبر به عمد دروغ می‌بندد.
  2. برخی افراد مطلبی را شنیده‌اند، ولی درست به خاطر نسپرده‌اند. آن‌ها بر مبنای پندار خویش حدیثی نقل می‌کنند که بخشی از آن با واقعیت مطابقت ندارد.
  3. کسانی در موقعیتی خاص حدیثی از پیامبر شنیده‌اند، اما خبر از حکم بعدی پیامبر در زمان برطرف شدن آن موقعیت خاص ندارند. از منسوخ خبر دارند، ولی از ناسخ آن بی‌خبرند.
  4. امانت‌داران راستینی که آنچه از پیامبر شنیده‌اند به‌درستی به خاطر می‌سپارند و حقیقت کلام را درست بیان می‌کنند.
  • امام (ع) خود را جزو معدود افرادی برمی‌شمرد که از گروه چهارم است. امام هر مسئله و رویدادی را از پیامبر اکرم (ع) سؤال می‌کرد و دقیق به خاطر می‌سپرد. امامان معصوم (ع) تنها منابعی هستند که مورد وثوق همه جانبه‌اند و آنچه از ناحیه آنان صادر شده باشد، به‌طور کامل مورد وثوق و اطمینان است.

خصوصیات کارشناسان دین

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ نک: نامه ۳۱
  2. ↑ حکمت ۲۷۳
  3. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۲
  4. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۲۳۹
  5. ↑ ﴿وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَاؤُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا ﴾؛ سوره نساء، آیه ۶۴
  6. ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 511- 513.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=شناخت_دین&oldid=197874»