سریه منذر بن عمرو ساعدی

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

سریه منذر بن عمرو ساعدی در حدیث | سریه منذر بن عمرو ساعدی در نهج البلاغه | سریه منذر بن عمرو ساعدی در تاریخ اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل سریه منذر بن عمرو ساعدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

• در کتاب مغازی واقدی، نام این سریه به صورت "غزوه بئر معونه" آمده است. این سریه در صفر سال چهارم هجرت به وقوع پیوست.
• "ابوبراء عامر بن مالک بن جعفر" که به "ملاعب الاسنّه" معروف بود، نزد پیامبر(ص) آمد و هدیه‌ای را تقدیم کرد؛ اما حضرت هدیه‌اش را نپذیرفت و فرمود:" من هدیه مشرک را نمی‌پذیرم". سپس اسلام را بر او عرضه داشت. ابوبراء نه اسلام آورد و نه آن را رد کرد؛ اما گفت: "ای محمد! اگر چند نفری از یاران خود را به سوی نجد بفرستی، امید است قوم من دعوت تو را بپذیرند و از آیین تو پیروی کنند". حضرت فرمود: "من از جانب مردم نجد برای یاران خود بیمناکم". عامر گفت: "نترسید که من آنها را در پناه خود می‌گیرم و هیچ کس از اهل نجد متعرض آنان نخواهد شد".
• میان انصار، هفتاد مرد جوان بودند که آنها را قاریان قرآن می‌نامیدند. آنها شب‌ها در گوشه‌ای از شهر مدینه جمع می‌شدند، نماز می‌گزاردند و درس می‌خواندند و تا هنگام صبح بیدار بودند. صبحگاه، برای خانه‌های پیامبر(ص) آب شیرین و هیزمی که جمع کرده بودند، می‌آوردند. خانواده‌هایشان گمان می‌کردند که در مسجدند و اهل مسجد تصور می‌کردند که در خانه‌هایشان هستند.
• پیامبر اکرم(ص) همه این قاریان قرآن و به قولی چهل نفر از آنان را برای سفر به نجد انتخاب کرد. حضرت دستور فرمود تا نامه‌ای بنویسند و آن را همراهشان فرستاد. سپس "منذر بن عمرو ساعدی" را نیز به فرماندهی یاران خود منصوب فرمود. آنها از مدینه بیرون رفتند و در منطقه بئر معونه، که از آب‌های بنی سلیم و حد فاصل سرزمین‌های بنی عامر و بنی سلیم است - اردو زدند.
• آنان چهارپایانشان را به دست "حارث بن صمّه" و "عمرو بن امیه" سپردند تا به چرا ببرند. آن گاه، منذر، حرام بن ملحان را با نامه پیامبر(ص) پیش عامر بن طفیل، از بزرگان بنی‌عامر فرستاد. عامر، نامه را نخواند و حرام بن ملحان را کشت. سپس از بنی‌عامر برای جنگ با اصحاب رسول خدا(ص) کمک و یاری خواست. آنها تقاضای عامر بن طفیل را نپذیرفتند و گفتند: "ما حمایت ابوبراء را رعایت می‌کنیم". بنی‌عامر از رفتن با عامر بن طفیل و جنگ کردن با مسلمانان خودداری کردند؛ اما عامر بن طفیل از قبایل بنی سلیم، عصیه و رعل، کمک خواست. آنها با او همراهی کردند و او را به ریاست خود برگزیدند.
• سپس دنبال او راه افتادند تا به مسلمانان (که از دیر آمدن دوست خود حرام بن ملحان نگران بودند) رسیدند و آنان را احاطه کردند.جنگ شدیدی شروع شد تا اینکه یاران رسول خدا(ص) همگی کشته شدند و فقط منذر بن عمرو و عمرو بن امیه ضمری زنده ماندند.مشرکان به او گفتند:" اگر می‌خواهی به تو امان می‌دهیم". منذر گفت:"دست در دست شما نمی‌نهم و امانی هم از شما نمی‌پذیرم. فقط مرا به محل کشته شدن حرام بن ببرید". آنها مزاحم او نشدند و پس از اینکه به محل کشته شدن حرام بن ملحان رسیدند، گفتند: "از امان و حمایت خود دست برداشتیم". پس، منذر بن عمرو جنگید تا کشته شد. پیامبر(ص)درباره او فرمود: "در برابر مرگ گردن فرازی کرد".
• حارث بن صمّه و عمرو بن امیه، هنگامی که با گله از چرا برگشتند و پرواز لاشخورها را بر فراز اردوگاه دیدند، گفتند: "به خدا قسم! یاران ما کشته شده‌اند و کسی غیر از اهل نجد آنان را نکشته است". نزدیک‌تر که شدند، از بالای تپه‌ای، جسدهای یارانشان دیده می‌شد و سواران دشمن نیز آنجا بودند. حارث بن صمّه از عمرو بن امیه نظرش را خواست. عمرو گفت: "فکر می‌کنم باید خود را به پیامبر(ص) برسانم و این خبر را به او بدهم". حارث گفت:" من از جایی که منذر بن عمرو کشته شده است حرکت نمی‌کنم". آن دو به مشرکان حمله کردند و حارث، دو نفر از ایشان را کشت. سرانجام اسیر مشرکان شدند. آنها به حارث گفتند: "با تو چه کار کنیم؟ ما دوست نداریم تو را بکشیم". گفت: "مرا به محل کشته شدن منذر بن عمرو و حرام برسانید و از حمایت خود از من دست بردارید". آنان چنان کردند. سپس بندهایش را گشودند و آزادش ساختند؛ اما او دوباره حمله کرد و دو نفر از آنها را کشت. دیری نپایید که او هم به شهادت رسید. عامر بن طفیل به عمرو بن امیه -که بدون جنگ اسیر شده بود- گفت: "مادرم نذر کرده بود که برده‌ای آزاد کند، حالا تو از جانب او آزادی". موی جلوی سر او را کند و آزادش کرد.
• در آن شب، هم خبر بئر معونه و هم خبر کشته‌شدن مرثد بن ابی مرثد و گروه محمد بن مسلمه به پیامبر(ص) رسید. حضرت برای کشتگان جنگ بئر معونه، بیش از دیگر کشتگان، ناراحت شد.

جستارهای وابسته

منابع

• اکبری، هادی، سریه منذر بن عمرو ساعدی، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: