عون در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{ویرایش غیرنهایی}} {{امامت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233)...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - 'سلب' به 'سلب')
خط ۱۶: خط ۱۶:
زمینه همکاری، همیاری و [[تعاون]] در [[اجتماع]] تحقق می‌پذیرد و هر [[جامعه]] که ارتقای سطح تعاون، همیاری، [[احسان]] و [[نیکی]] در آن باشد، [[همبستگی]] و [[وفاق]] بیشتری را [[شاهد]] خواهد بود. اوج این همیاری و تعاون در جامعه [[قرآنی]] زمانی رخ می‌نماید که این مسئله به صورت [[تکلیف شرعی]] و [[وظیفه]] [[دینی]] در آید. [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|تَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ}}<ref>« یکدیگر را در نیکی و پرهیزگاری یاری کنید و در گناه و تجاوز یاری نکنید» سوره مائده، آیه ۲.</ref> بیانگر اساس [[سنت]] [[اسلامی]] است.
زمینه همکاری، همیاری و [[تعاون]] در [[اجتماع]] تحقق می‌پذیرد و هر [[جامعه]] که ارتقای سطح تعاون، همیاری، [[احسان]] و [[نیکی]] در آن باشد، [[همبستگی]] و [[وفاق]] بیشتری را [[شاهد]] خواهد بود. اوج این همیاری و تعاون در جامعه [[قرآنی]] زمانی رخ می‌نماید که این مسئله به صورت [[تکلیف شرعی]] و [[وظیفه]] [[دینی]] در آید. [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|تَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ}}<ref>« یکدیگر را در نیکی و پرهیزگاری یاری کنید و در گناه و تجاوز یاری نکنید» سوره مائده، آیه ۲.</ref> بیانگر اساس [[سنت]] [[اسلامی]] است.


{{متن قرآن|الْبِرِّ}} در [[کلام الهی]] به [[ایمان]] و احسان در [[عبادات]] و معاملات [[تفسیر]] شده است: {{متن قرآن|وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ}}<ref>«نیکی (از آن) کسی است که به خداوند و روز بازپسین و فرشتگان و کتاب (آسمانی) و پیامبران ایمان آورد » سوره بقره، آیه ۱۷۷.</ref>. [[تقوا]] [[مراقبت]] بر [[امر و نهی]] [[الهی]] است و معنای تعاون در [[برّ]] و تقوا به همیاری و همدستی در ایمان و [[عمل صالح]] بر اساس [[تقوای الهی]] است که [[صلاح]] و تقوای [[اجتماعی]] در آن است و در مقابل آن، [[اثم]] - عمل [[زشت]] و [[ناپسند]] که تأخیر در [[حیات]] [[سعادتمند]] را به دنبال دارد - و [[عدوان]] که [[تجاوز]] بر [[حقوق]] حقّه [[مردم]] است که موجب [[سلب]] [[امنیت]] از [[جان]] و [[اموال]] و [[ناموس]] آنها می‌گردد، قرار می‌گیرد<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۱۶۳.</ref>.
{{متن قرآن|الْبِرِّ}} در [[کلام الهی]] به [[ایمان]] و احسان در [[عبادات]] و معاملات [[تفسیر]] شده است: {{متن قرآن|وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ}}<ref>«نیکی (از آن) کسی است که به خداوند و روز بازپسین و فرشتگان و کتاب (آسمانی) و پیامبران ایمان آورد » سوره بقره، آیه ۱۷۷.</ref>. [[تقوا]] [[مراقبت]] بر [[امر و نهی]] [[الهی]] است و معنای تعاون در [[برّ]] و تقوا به همیاری و همدستی در ایمان و [[عمل صالح]] بر اساس [[تقوای الهی]] است که [[صلاح]] و تقوای [[اجتماعی]] در آن است و در مقابل آن، [[اثم]] - عمل [[زشت]] و [[ناپسند]] که تأخیر در [[حیات]] [[سعادتمند]] را به دنبال دارد - و [[عدوان]] که [[تجاوز]] بر [[حقوق]] حقّه [[مردم]] است که موجب سلب [[امنیت]] از [[جان]] و [[اموال]] و [[ناموس]] آنها می‌گردد، قرار می‌گیرد<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۱۶۳.</ref>.


در [[فرهنگ]] [[سیاسی]] تعاون و همیاری این گونه تعریف شده است: همکاری گروهی از افراد، چه رسمی و چه غیررسمی، دلخواهانه یا نادلخواهانه در [[راه]] یک [[هدف]] معیّن به منظور نفع مشترک یا به [[امید]] [[پاداش]] و سود <ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۹۱.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۲۹-۴۳۰.</ref>
در [[فرهنگ]] [[سیاسی]] تعاون و همیاری این گونه تعریف شده است: همکاری گروهی از افراد، چه رسمی و چه غیررسمی، دلخواهانه یا نادلخواهانه در [[راه]] یک [[هدف]] معیّن به منظور نفع مشترک یا به [[امید]] [[پاداش]] و سود <ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۹۱.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۲۹-۴۳۰.</ref>

نسخهٔ ‏۱ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۳۱

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث عون است. "عون" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل عون (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

پشتیبانی کردن[۱]، همدستی کردن[۲]، همکاری و همیاری، نصرت و کمک کردن [۳].

﴿تَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى[۴].

زمینه همکاری، همیاری و تعاون در اجتماع تحقق می‌پذیرد و هر جامعه که ارتقای سطح تعاون، همیاری، احسان و نیکی در آن باشد، همبستگی و وفاق بیشتری را شاهد خواهد بود. اوج این همیاری و تعاون در جامعه قرآنی زمانی رخ می‌نماید که این مسئله به صورت تکلیف شرعی و وظیفه دینی در آید. آیه شریفه ﴿تَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ[۵] بیانگر اساس سنت اسلامی است.

﴿الْبِرِّ در کلام الهی به ایمان و احسان در عبادات و معاملات تفسیر شده است: ﴿وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ[۶]. تقوا مراقبت بر امر و نهی الهی است و معنای تعاون در برّ و تقوا به همیاری و همدستی در ایمان و عمل صالح بر اساس تقوای الهی است که صلاح و تقوای اجتماعی در آن است و در مقابل آن، اثم - عمل زشت و ناپسند که تأخیر در حیات سعادتمند را به دنبال دارد - و عدوان که تجاوز بر حقوق حقّه مردم است که موجب سلب امنیت از جان و اموال و ناموس آنها می‌گردد، قرار می‌گیرد[۷].

در فرهنگ سیاسی تعاون و همیاری این گونه تعریف شده است: همکاری گروهی از افراد، چه رسمی و چه غیررسمی، دلخواهانه یا نادلخواهانه در راه یک هدف معیّن به منظور نفع مشترک یا به امید پاداش و سود [۸].[۹]

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۵۹۸.
  2. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۳۶.
  3. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۲۶۸.
  4. «یکدیگر را در نیکی و پرهیزگاری یاری کنید» سوره مائده، آیه ۲.
  5. « یکدیگر را در نیکی و پرهیزگاری یاری کنید و در گناه و تجاوز یاری نکنید» سوره مائده، آیه ۲.
  6. «نیکی (از آن) کسی است که به خداوند و روز بازپسین و فرشتگان و کتاب (آسمانی) و پیامبران ایمان آورد » سوره بقره، آیه ۱۷۷.
  7. سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۱۶۳.
  8. علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۹۱.
  9. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۲۹-۴۳۰.