منجی در آیین بودا کیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-}} {{پاسخ پرسش +}} {{پاسخ پرسش )) |
جز (جایگزینی متن - '\. \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به '. $1 ') |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
::::::«[[اندیشه]] [[موعود]] خواهی [[آیین بودا]] با مفهوم میتریه همراه است. میتریه واژه‌ای از زبان سنسکریت است که از ریشه میتره به معنای [[مهربانی]] و دوست‌داشتنی است، ولی در زبان پالی، میته گویند. در الهیات [[بودایی]] او را بودای پنجم<ref>لنکستر، لوئیس، میتریه موعود بودایی و فصلنامه هفت آسمان، ش ۲۱، ص ۲۲۲.</ref> و آخرین [[بودا]] از بودایان زمینی می‌دانند که هنوز نیامده است، اما روزی خواهد آمد تا همان را [[نجات]] دهد. او را در نمادنگاری [[بودایی]] به هیبت مردی در وضعیت نشسته آماده برخاستن نمایش می‌دهند تا نمادی باشد از [[آمادگی]] برای [[قیام]]<ref>ولفانگ شومان، هانس، آیین بودا، ترجمه{{ع}} – پاشایی، ص ۱۲۱.</ref>. برخی او را بودای هفتم نامیدند. | ::::::«[[اندیشه]] [[موعود]] خواهی [[آیین بودا]] با مفهوم میتریه همراه است. میتریه واژه‌ای از زبان سنسکریت است که از ریشه میتره به معنای [[مهربانی]] و دوست‌داشتنی است، ولی در زبان پالی، میته گویند. در الهیات [[بودایی]] او را بودای پنجم<ref>لنکستر، لوئیس، میتریه موعود بودایی و فصلنامه هفت آسمان، ش ۲۱، ص ۲۲۲.</ref> و آخرین [[بودا]] از بودایان زمینی می‌دانند که هنوز نیامده است، اما روزی خواهد آمد تا همان را [[نجات]] دهد. او را در نمادنگاری [[بودایی]] به هیبت مردی در وضعیت نشسته آماده برخاستن نمایش می‌دهند تا نمادی باشد از [[آمادگی]] برای [[قیام]]<ref>ولفانگ شومان، هانس، آیین بودا، ترجمه{{ع}} – پاشایی، ص ۱۲۱.</ref>. برخی او را بودای هفتم نامیدند. | ||
::::::از سوی دیگر در متنی از مهایانه است که میتریه پایگاه بس رفیع دارد. از [[زندگی]] گذشته او ذکری رفه و معلوم شده که او زمانی [[پادشاه]] و زمانی بعدتر شاه خدایان بوده و سرانجام برای [[بودا]] شدن در [[آسمان]] توشیته استقرار یافته است<ref>لنکستر لوئیس، (میتریه موعود بودایی)، صص ۱۳۸ – ۱۳۷.</ref> و اکنون در [[آسمان]] توشیته دوباره متوجه می‌کنند تا در معیت او به [[زمین]] بازگردند<ref>لنگستر، لوئیس، میتریه، موعود بودایی، ترجمه علی رضا شجاعی، هفت آسمان، شماره ۲۱، شال ششم، ۱۳۸۳، ص ۲۱۳ – ۲۱۲.</ref>. | ::::::از سوی دیگر در متنی از مهایانه است که میتریه پایگاه بس رفیع دارد. از [[زندگی]] گذشته او ذکری رفه و معلوم شده که او زمانی [[پادشاه]] و زمانی بعدتر شاه خدایان بوده و سرانجام برای [[بودا]] شدن در [[آسمان]] توشیته استقرار یافته است<ref>لنکستر لوئیس، (میتریه موعود بودایی)، صص ۱۳۸ – ۱۳۷.</ref> و اکنون در [[آسمان]] توشیته دوباره متوجه می‌کنند تا در معیت او به [[زمین]] بازگردند<ref>لنگستر، لوئیس، میتریه، موعود بودایی، ترجمه علی رضا شجاعی، هفت آسمان، شماره ۲۱، شال ششم، ۱۳۸۳، ص ۲۱۳ – ۲۱۲.</ref>. | ||
'''[[جهان]] در [[عصر ظهور]] میتریه''': در این [[جهان]]، ساکنان بی‌شمار [[زمین]] هیچ جنایتی نمی‌کنند و عمل [[بدی]] از ایشان سرنمی‌زند و از خوبی کردن مسرورند. [[مردم]] بدون [[ضعف]] و نقیصه خواهند بود. آنان [[قوی]]، بزرگ و شادمانند، در حالی‌که [[بیماری]] بسیار کمی در میان آنها وجود خواهد داشت. آنها از [[رنج]] خارها آزاد خواهند بود و با برگ‌های سبز خود را خواهند پوشاند. آنها بدون هیچ زحمتی برنج را برای خود فراهم می‌آورند و در این [[جهان]] است که میتریه دهرمه (دهرم – درم) – به معنای [[دین]] [[حقیقی]]- را اعلام خواهد کرد<ref>بحث منجی در آیین هندو و بودا برگرفته از منجی در ادیان، ص ۲۱۳ به بعد.</ref>»<ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۱۴۲، ۱۴۳.</ref>. | |||
== پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه == | == پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه == | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۷: | ||
| پاسخ = آقای '''[[محمد رضا حکیمی]]'''، در کتاب ''«[[خورشید مغرب (کتاب)|خورشید مغرب]]»'' در این‌باره گفته است: | | پاسخ = آقای '''[[محمد رضا حکیمی]]'''، در کتاب ''«[[خورشید مغرب (کتاب)|خورشید مغرب]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
::::::«چنان‌که در پاره‌ای از کتب و مآخذ آمده است، در [[دین بودایی]] نیز، مسئله [[انتظار]] مطرح است. گفته‌اند که در این [[آیین]] نیز [[انتظار]] هست. شخص مورد [[انتظار]] این [[آیین]]، بودای پنجم است. | ::::::«چنان‌که در پاره‌ای از کتب و مآخذ آمده است، در [[دین بودایی]] نیز، مسئله [[انتظار]] مطرح است. گفته‌اند که در این [[آیین]] نیز [[انتظار]] هست. شخص مورد [[انتظار]] این [[آیین]]، بودای پنجم است. | ||
معلوم است که در این [[بشارت‌ها]] و اشارت‌ها و [[انتظارها]] و موعودها، تعبیرها متناسب با [[فرهنگ]] خود آن [[ادیان]] و [[اقوام]] است؛ مثلاً در [[دین]] [[زردشتی]]، "سوشیانت پیروزگر" گفته می‌شود، در [[آیین هندو]]، "آواتارا"، و در [[بودایی]]، "بودای پنجم"»<ref>[[محمد رضا حکیمی|حکیمی، محمد رضا]]، [[خورشید مغرب (کتاب)|خورشید مغرب]]، ص ۵۴-۵۵.</ref>. | |||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۱: | ||
:::::#[[حقیقت]] راه رهایی از [[رنج]]: راهِ رهایی از این [[رنج]] در هشت چیز خلاصه می‌شود: [[بینش]] درست، [[اندیشه]] درست، گفتار درست، [[کردار]] درست، معاش درست، تلاش درست، حضور ذهن و [[آگاهی]] درست، تمرکز حواس و یک دلی درست. | :::::#[[حقیقت]] راه رهایی از [[رنج]]: راهِ رهایی از این [[رنج]] در هشت چیز خلاصه می‌شود: [[بینش]] درست، [[اندیشه]] درست، گفتار درست، [[کردار]] درست، معاش درست، تلاش درست، حضور ذهن و [[آگاهی]] درست، تمرکز حواس و یک دلی درست. | ||
::::::بعد از [[مرگ]] [[بودا]] و در حالی که تنها راه انتقال آموزه‌های او، [[سنت]] شفاهی بود، در اثر [[تفاسیر]] مختلف گفته‌های او، فرقه‌های گوناگون [[بودایی]] پدید آمد. دو [[فرقه]] مهم که در [[آیین بودا]] وجود دارد، عبارت‌اند از: هینه یانه و مهایانه. [[مکتب]] هینه یانه به معنای چرخ یا ارابه کوچک (لقبی که توسط مهایانه و به منظور [[تحقیر]] به آنها داده شد و بعدها به همین نام مشهور شدند)، در [[حقیقت]] خود را [[حافظ]] [[سنت]] اصیل [[بودایی]] می‌دانست. در این [[مکتب]]، [[رستگاری]] برای همگان میسر نیست؛ چون پیمودن این راه، توانایی‌های خاص خود را می‌خواهد. | ::::::بعد از [[مرگ]] [[بودا]] و در حالی که تنها راه انتقال آموزه‌های او، [[سنت]] شفاهی بود، در اثر [[تفاسیر]] مختلف گفته‌های او، فرقه‌های گوناگون [[بودایی]] پدید آمد. دو [[فرقه]] مهم که در [[آیین بودا]] وجود دارد، عبارت‌اند از: هینه یانه و مهایانه. [[مکتب]] هینه یانه به معنای چرخ یا ارابه کوچک (لقبی که توسط مهایانه و به منظور [[تحقیر]] به آنها داده شد و بعدها به همین نام مشهور شدند)، در [[حقیقت]] خود را [[حافظ]] [[سنت]] اصیل [[بودایی]] می‌دانست. در این [[مکتب]]، [[رستگاری]] برای همگان میسر نیست؛ چون پیمودن این راه، توانایی‌های خاص خود را می‌خواهد. | ||
مهایانه، به معنای چرخ یا ارابه بزرگ، در و اکنش به [[مکتب]] هینه یانه شکل گرفت، که با بازنگری در اصول [[آیین بودا]] و تحولی که در مفهوم بودی ستوه انجام گرفت، دامنه دست‌یابی به [[رستگاری]] را وسیع تر و گسترده‌تر دانست، و همین امر، موجب گسترش این [[مکتب]] شد. | |||
برای روشن شدن مفهوم [[موعود]] و [[منجی]] در [[بودیسم]]، لازم است با دو مفهوم [[بودا]] و بودی ستوه بهتر آشنا شویم. [[بودا]] و بودی ستوه، در واقع عنوان‌هایی هستند برای موجوداتی [[علوی]]، که در [[رستگاری]] [[انسان]] مؤثرند. [[بودا]]، به [[نجات]] دهندگانی گفته می‌شود که در زمان گذشته به [[دنیا]] آمده‌اند و ابتدا صورت بشری داشته‌اند، سپس به مرتبه [[اشراق]] رسیده و پس از این که [[انسان‌ها]] را به راه درست [[زندگی]] رهنمون شده‌اند، به [[مقام]] نیروانا (فنای مطلق) رسیده‌اند. سدارته گوتمه ([[بودا]]) از این نوع است. در [[اعتقاد]] بوداییان، [[بودا]] یک نوع اصل است که در زمان‌های مختلف، خود را توسط شخصیت‌های مختلف متجلی می‌کند. | |||
::::::اما بودی ستوه‌ها، در [[حقیقت]] بوداهای بالقوه هستند که حیات جسمی فعلی ندارند. هر فردِ [[بودایی]]، قبل از رسیدن به [[مقام]] [[بودایی]]، یک بودی ستوه است، مثلاً سدارته پیش از [[بیداری]]، یک بودی ستوه بود. مفهوم بودی ستوه، اگر چه در متن تفکرات اصیل [[بودایی]] وجود داشت، ولی بیشتر توسط مهایانه مورد توجه و پردازش قرار گرفت. در [[مکتب]] هینه یانه، تنها دو [[بودا]] از این قبیل ذکر شده است که یکی همان گوتمه (سدارته؛ [[بودا]]) است و دیگری میتریه که یک بودی ستوه است و بودائیت او در حال کمون است. | ::::::اما بودی ستوه‌ها، در [[حقیقت]] بوداهای بالقوه هستند که حیات جسمی فعلی ندارند. هر فردِ [[بودایی]]، قبل از رسیدن به [[مقام]] [[بودایی]]، یک بودی ستوه است، مثلاً سدارته پیش از [[بیداری]]، یک بودی ستوه بود. مفهوم بودی ستوه، اگر چه در متن تفکرات اصیل [[بودایی]] وجود داشت، ولی بیشتر توسط مهایانه مورد توجه و پردازش قرار گرفت. در [[مکتب]] هینه یانه، تنها دو [[بودا]] از این قبیل ذکر شده است که یکی همان گوتمه (سدارته؛ [[بودا]]) است و دیگری میتریه که یک بودی ستوه است و بودائیت او در حال کمون است. | ||
اما در مهایانه توجه بیشتری به این موجودات [[علوی]] شده است. در این [[مکتب]]، سدارته ([[بودا]]) چهارمین [[بودا]] از بودایان زمینی است که به [[دنیا]] آمده است و پنجمین [[بودا]] که خواهد آمد و اکنون بودی ستوه است، همان میتریه است. | |||
::::::میتریه؛ [[منجی موعود]] [[بودایی]]: همان طور که گفته شد، مفهوم [[منجی]] و [[موعود]] در [[بودا]] را می‌توان در همین مفهوم میتریه - که به رغم [[اختلافات]] موجود، در هر دو [[مکتب]] عمده [[بودایی]] مشترک است - به و ضوح دید. میتریه، بودی ستوه‌ای است که در [[آینده]] می‌آید، و هم اکنون در حال کمون است. او [[منتظر]] است که زمان بروز و [[ظهور]] او در روی [[زمین]] آماده شود؛ در آن وقت، مرتبه [[شهود]] و [[اشراق]] را حاصل می‌کند، خلایق را در عصر خویش، همانند گوتمه، به سرمنزل [[سعادت]] [[رهبری]] می‌نماید، و به همگان مژده رهایی داده آنها را از چرخه برگشت به دنیای سراسر [[رنج]] [[نجات]] می‌دهد. مفهوم میتریه در [[بودیسم]] - و خصوصاً در [[مکتب]] مهایانه - مورد [[احترام]] و بزرگی خاصی است، و از او تمثال‌ها و پیکرهایی ساخته شده، و او را در نهایت [[مجد]] و بزرگی، به هیئت مردی نشسته که آماده برخاستن است، نشان داده‌اند. | ::::::میتریه؛ [[منجی موعود]] [[بودایی]]: همان طور که گفته شد، مفهوم [[منجی]] و [[موعود]] در [[بودا]] را می‌توان در همین مفهوم میتریه - که به رغم [[اختلافات]] موجود، در هر دو [[مکتب]] عمده [[بودایی]] مشترک است - به و ضوح دید. میتریه، بودی ستوه‌ای است که در [[آینده]] می‌آید، و هم اکنون در حال کمون است. او [[منتظر]] است که زمان بروز و [[ظهور]] او در روی [[زمین]] آماده شود؛ در آن وقت، مرتبه [[شهود]] و [[اشراق]] را حاصل می‌کند، خلایق را در عصر خویش، همانند گوتمه، به سرمنزل [[سعادت]] [[رهبری]] می‌نماید، و به همگان مژده رهایی داده آنها را از چرخه برگشت به دنیای سراسر [[رنج]] [[نجات]] می‌دهد. مفهوم میتریه در [[بودیسم]] - و خصوصاً در [[مکتب]] مهایانه - مورد [[احترام]] و بزرگی خاصی است، و از او تمثال‌ها و پیکرهایی ساخته شده، و او را در نهایت [[مجد]] و بزرگی، به هیئت مردی نشسته که آماده برخاستن است، نشان داده‌اند. | ||
::::::اگرچه در مورد جزئیات اتفاقات و [[زندگی]] میتریه به هنگام [[زندگی]] در این [[دنیا]]، معلومات یکسان و زیادی در متون [[مقدس]] [[بودایی]] وجود ندارد، ولی [[اعتقاد]] به آمدن او در [[بودیسم]]، یک اصل انکارناپذیر است. | ::::::اگرچه در مورد جزئیات اتفاقات و [[زندگی]] میتریه به هنگام [[زندگی]] در این [[دنیا]]، معلومات یکسان و زیادی در متون [[مقدس]] [[بودایی]] وجود ندارد، ولی [[اعتقاد]] به آمدن او در [[بودیسم]]، یک اصل انکارناپذیر است. | ||
نسخهٔ ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۱۲
| منجی در آیین بودا کیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل اصلی | مهدویت |
منجی در آیین بودا کیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
پاسخ نخست
- حجت الاسلام و المسلمین عبدالمجید زهادت، در کتاب «معارف و عقاید ۵ ج۲» در این‌باره گفته است:
- «اندیشه موعود خواهی آیین بودا با مفهوم میتریه همراه است. میتریه واژه‌ای از زبان سنسکریت است که از ریشه میتره به معنای مهربانی و دوست‌داشتنی است، ولی در زبان پالی، میته گویند. در الهیات بودایی او را بودای پنجم[۱] و آخرین بودا از بودایان زمینی می‌دانند که هنوز نیامده است، اما روزی خواهد آمد تا همان را نجات دهد. او را در نمادنگاری بودایی به هیبت مردی در وضعیت نشسته آماده برخاستن نمایش می‌دهند تا نمادی باشد از آمادگی برای قیام[۲]. برخی او را بودای هفتم نامیدند.
- از سوی دیگر در متنی از مهایانه است که میتریه پایگاه بس رفیع دارد. از زندگی گذشته او ذکری رفه و معلوم شده که او زمانی پادشاه و زمانی بعدتر شاه خدایان بوده و سرانجام برای بودا شدن در آسمان توشیته استقرار یافته است[۳] و اکنون در آسمان توشیته دوباره متوجه می‌کنند تا در معیت او به زمین بازگردند[۴].
جهان در عصر ظهور میتریه: در این جهان، ساکنان بی‌شمار زمین هیچ جنایتی نمی‌کنند و عمل بدی از ایشان سرنمی‌زند و از خوبی کردن مسرورند. مردم بدون ضعف و نقیصه خواهند بود. آنان قوی، بزرگ و شادمانند، در حالی‌که بیماری بسیار کمی در میان آنها وجود خواهد داشت. آنها از رنج خارها آزاد خواهند بود و با برگ‌های سبز خود را خواهند پوشاند. آنها بدون هیچ زحمتی برنج را برای خود فراهم می‌آورند و در این جهان است که میتریه دهرمه (دهرم – درم) – به معنای دین حقیقی- را اعلام خواهد کرد[۵]»[۶].
پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه
| ۱. آقای رضوانی (پژوهشگر حوزه علمیه قم)؛ |
|---|
|
آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است:
|
| ۲. آقای حکیمی؛ |
|---|
| ۳. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛ |
|---|
|
پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، در کتاب «مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها» در این‌باره گفته‌اند:
مهایانه، به معنای چرخ یا ارابه بزرگ، در و اکنش به مکتب هینه یانه شکل گرفت، که با بازنگری در اصول آیین بودا و تحولی که در مفهوم بودی ستوه انجام گرفت، دامنه دست‌یابی به رستگاری را وسیع تر و گسترده‌تر دانست، و همین امر، موجب گسترش این مکتب شد. برای روشن شدن مفهوم موعود و منجی در بودیسم، لازم است با دو مفهوم بودا و بودی ستوه بهتر آشنا شویم. بودا و بودی ستوه، در واقع عنوان‌هایی هستند برای موجوداتی علوی، که در رستگاری انسان مؤثرند. بودا، به نجات دهندگانی گفته می‌شود که در زمان گذشته به دنیا آمده‌اند و ابتدا صورت بشری داشته‌اند، سپس به مرتبه اشراق رسیده و پس از این که انسان‌ها را به راه درست زندگی رهنمون شده‌اند، به مقام نیروانا (فنای مطلق) رسیده‌اند. سدارته گوتمه (بودا) از این نوع است. در اعتقاد بوداییان، بودا یک نوع اصل است که در زمان‌های مختلف، خود را توسط شخصیت‌های مختلف متجلی می‌کند.
اما در مهایانه توجه بیشتری به این موجودات علوی شده است. در این مکتب، سدارته (بودا) چهارمین بودا از بودایان زمینی است که به دنیا آمده است و پنجمین بودا که خواهد آمد و اکنون بودی ستوه است، همان میتریه است.
|
پرسش‌های وابسته
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
- ↑ لنکستر، لوئیس، میتریه موعود بودایی و فصلنامه هفت آسمان، ش ۲۱، ص ۲۲۲.
- ↑ ولفانگ شومان، هانس، آیین بودا، ترجمه(ع) – پاشایی، ص ۱۲۱.
- ↑ لنکستر لوئیس، (میتریه موعود بودایی)، صص ۱۳۸ – ۱۳۷.
- ↑ لنگستر، لوئیس، میتریه، موعود بودایی، ترجمه علی رضا شجاعی، هفت آسمان، شماره ۲۱، شال ششم، ۱۳۸۳، ص ۲۱۳ – ۲۱۲.
- ↑ بحث منجی در آیین هندو و بودا برگرفته از منجی در ادیان، ص ۲۱۳ به بعد.
- ↑ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۱۴۲، ۱۴۳.
- ↑ رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص۱۰۸، ۱۰۹.
- ↑ حکیمی، محمد رضا، خورشید مغرب، ص ۵۴-۵۵.
- ↑ مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۷۶.