توسل در قرآن

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث توسل است. "توسل" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

توسل در قرآن - توسل در حدیث - توسل در نهج البلاغه - توسل در کلام اسلامی - توسل در اخلاق اسلامی - توسل در معارف و سیره حسینی - توسل در معارف دعا و زیارات - توسل در معارف و سیره سجادی - توسل در معارف و سیره رضوی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل توسل (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

نگاه یک‌سویه و تک‌بُعدی به توکل و غفلت از جایگاه شفاعت و توسل در قرآن، یکی از مغالطه‌ها و شیوه‌های منکرین شفاعت و زیارت و دعا و توسل است. وهابیت نیز که پیشرو در انکار این آموزه‌های قرآنی و نبوی است، به همین لغزش و مغالطه مبتلاست. به نمونه‌هایی از تشریع شفاعت و دعوت به توسل در قرآن بنگرید:

1. به گزارش قرآن، فرزندان یعقوب(ع) پس از ستم و پشیمانی از گذشته خویش، برای پذیرش دعا و توبه شان نزد پروردگار، پدر را واسطه و شفیع در درگاه الهی قرار دادند که عین توحید و توکل نیز بود: ﴿قَالُوا يَا أَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِئِينَ * قَالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّي إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ﴾. اگر توسل و شفاعت، نامشروع و شرک بود، نه تنها یعقوب نبی زیر بار چنین معصیتی نمی‌رفت، که بی‌گمان با آن انحراف به مبارزه برمی‌خاست و قرآن آن رفتار را با نگاه تصدیق و از موضع مؤیّد روایت نمی‌کرد.
2. جواب شما در مقابل این آیه شریفه که برای رسیدن به خدا آشکارا دستور به جستن وسیله می‌دهد و توصیه به یافتن واسطه به سوی خدا می‌کند چیست؟ ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾.

پرسش مستقیم

• جایگاه توسل در قرآن چیست؟ (پرسش)

منابع

1. علی‌پور وحید، حسن، مکتب در فرآیند نواندیشی