ام الفضل دختر مأمون

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

ام الفضل دختر مأمون در تراجم و رجال - ام الفضل دختر مأمون در تاریخ اسلامی

مقدمه

نامش زینب و از دختران مأمون بود در مراسم ولایتعهدی امام رضا(ع) در حالی‌که ۵ سال داشت، به نامزدی امام جواد(ع) که آن زمان در مدینه حضور داشتند، در آمد^[۱]. مأمون به ظاهر می‌خواست با این قبیل اقدامات، دوستی و ارادت خویش را به خاندان اهل بیت(ع) ابراز دارد و این در حالی بود که در باطن، افکار دیگری داشت.

مأمون گاهی می‌گفت: من به این ازدواج اقدام کردم تا محمد بن علی(ع) از دخترم صاحب فرزند شود و من پدر بزرگ کودکی باشم که از نسل رسول الله(ص) و علی بن ابی‌طالب(ع) است^[۲]. بعد از شهادت امام رضا(ع) در سال ۲۰۳ هجری قمری، امام جواد(ع) بنا بر دو ویژگی خاص که ایشان مسلط بر علم لدنی بودند و به تمام سوالات پاسخ می‌دادند و همچنین به سبب عصمت و طهارت ایشان، به امامت رسیدند. در این زمان مأمون به بغداد آمده بود و توانسته بود نظر عباسیان معترض را باری دیگر جلب نماید.

او در پی بقای خلافتش بود، بنابراین می‌بایست برنامه‌های شومش را ادامه دهد؛ و اینکه امام جواد(ع) را به بغداد فرا خواند و ام الفضل را که تا کنون به عنوان نامزد امام جواد(ع) بود، بالاجبار و تهدید، به عقد امام(ع) درآورد تا بر مصلحت امور خویش، اقدام کرده، مأموری خانگی در منزل امام(ع) بگمارد^[۳]. به هر ترتیب، او در این زمینه موفق هم شد و سرانجام این زن ملعونه، به وسوسه عمویش معتصم عباسی، در سال ۲۲۰ هجری قمری، امام جواد(ع) را مسموم و به شهادت رساند.^[۴]

منابع

محمدی، حسین، رضانامه

پانویس

↑ البدایة و النهایة، ج۱۰، ص۲۶۹؛ تاریخ طبری، ج۷، ص۱۴۹؛ مروج الذهب، ج۳، ص۴۴۱؛ عیون اخبار الرضا(ع)، ج۲، ص۱۴۷؛ بحارالانوار، ج۴۹، ص۱۳۲؛ تذکرة الخواص، ص۳۵۳.
↑ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۴۵۴.
↑ اعیان الشیعه، ج۲، ص۳۳.
↑ محمدی، حسین، رضانامه ص ۸۱.

[1] البدایة و النهایة، ج۱۰، ص۲۶۹؛ تاریخ طبری، ج۷، ص۱۴۹؛ مروج الذهب، ج۳، ص۴۴۱؛ عیون اخبار الرضا(ع)، ج۲، ص۱۴۷؛ بحارالانوار، ج۴۹، ص۱۳۲؛ تذکرة الخواص، ص۳۵۳.

[2] تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۴۵۴.

[3] اعیان الشیعه، ج۲، ص۳۳.

[4] محمدی، حسین، رضانامه ص ۸۱.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]