جدید
این مدخل زیرشاخهٔ بحث امام مهدی است. امام مهدی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: امام مهدی در قرآن - امام مهدی در حدیث - امام مهدی در کلام اسلامی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- روایات مختلفی در دسترس ماست که بیانگر تجدید اسلام، دین، کتاب و احکام در زمان ظهور حضرت مهدی(ع) است. در اینجا پرسشی مطرح خواهد شد که آیا حرام و حلالی که رسول خدا(ص) در دین اسلام مشخص فرموده‌اند، ابدی نیست؟ و آیا حضرت مهدی(ع) پس از ظهور حکمی را منسوخ می‌کند یا آیینی جدید ایجاد می‌کند؟ امام صادق(ع) فرموده است: حلال محمد(ص) تا روز قیامت حلال است و حرام او تا روز حشر همواره حرام خواهد بود و چیزی مغایر با آن نخواهد آمد[۱].علاوه بر این، روایات مختلفی از رسول خدا(ص) وارد شده است که می‌فرماید: مهدی(ع) مردی از خاندان من است که به سنت و روش من عمل می‌نماید و مردم را به شریعت من دعوت می‌کند و به سوی کتاب خدا سوق می‌دهد[۲].
- آخرالزمان اوج فعالیت شیطان و طاغوت برای نابودی و دگرگونی دین حق است. در زمان غیبت امام عصر(ع) دین اسلام گرفتار بسیاری فتنه‌ها شده است. عالمان مغرض و جاهلان، خواسته یا ناخواسته دچار اشتباهاتی در تفسیر و توجیه دین شده‌اند و به مرور این کج‌فهمی‌ها و عنادها، بدعت‌ها و تغییراتی را اسلام راستین ایجاد کرده است. گروهی دین را براساس هوای نفس خود باور دارند و با اندیشه کوتاه خود مفاهیم بالای دینی را تأویل و تفسیر می‌کنند و کسانی هم چون میدان را خالی دیدند با ادعاهای دروغین جای مردان حق را می‌گیرند و دینی جدید می‌بافند. اینها دلایل مختلفی برای تغییر چهره حقیقی دین در دوران غیبت است.
- در حدیثی رسول خدا(ص) فرمود: همانا دوازدهمین نفر از فرزندان من غایب خواهد شد و کسی او را نخواهد دید و زمانی خواهد رسید که در امت من از اسلام جز اسمی باقی نمی‌ماند و از قرآن جز نوشته‌ای بر جای نخواهد بود، در این هنگام است که خداوند اجازه قیام (به حضرت مهدی(ع)) خواهد داد و خداوند اسلام را به دست او آشکار خواهد نمود و به واسطه او اسلام تازه خواهد شد[۳].در حدیث دیگری رسول خدا(ص) فرمود: همانا خداوند این دین را به دست علی بن ابی طالب(ع) گشود. پس زمانی که او به شهادت رسید، دین نیز فاسد شد و جز مهدی(ع) کسی آن را (کاملاً) اصلاح نخواهد کرد[۴].
- امیرالمؤمنین(ع) در خطبه‌ای به بیان اوضاع آخرالزمان می‌پردازد و می‌فرمایند که چگونه احکام اسلام پشت سر نهاده می‌شود و دقیقاً عکس آنها را به کار می‌بندند و در پایان می‌فرماید: اسلام را چون پوستینی وارونه بر تن می‌کنند![۵]امام باقر(ع) فرمود: وقتی حضرت قائم(ع) قیام نماید، به روش رسول خدا(ص) رفتار می‌نماید، آگاه باشید که او آثار محمد(ص) را تفسیر و بیان خواهد نمود[۶].با توجه به این روایات می‌توان این گونه برداشت کرد: دین جدید و کتاب جدید که در روایات آمده است، حکایت از آمدن شریعتی نو نمی‌کند بلکه به احیای دوباره احکام اشاره دارد؛ احکامی که به علت‌های مختلف به فراموشی سپرده شده‌اند و یا دگرگون شده و به گونه‌ای مغایر با حقیقت آن اعمال می‌شود. از این روست که وقتی حضرت مهدی(ع) دست به یک اصلاح اساسی در اسلام می‌زند و اجرای صددرصدی اسلام ناب را اعلام می‌کند، از سوی مردم مورد اعتراض قرار می‌گیرد، زیرا مردم به طوری با این بدعت‌ها و اسلامی دگرگون شده خو گرفته‌اند که وقتی حضرت از اسلام راستین سخن می‌گوید، می‌پندارند که دینی جدید است.
امام باقر(ع) فرمود: زمانی که قائم آل محمد(ص) قیام فرماید: با پدیده‌ای نو و کتابی جدید و روشی تازه به پا می‌خیزد و به گونه‌ای جدید قضاوت خواهد کرد[۷].در حدیث دیگری حضرت فرمود: بر عرب بسیار سخت خواهد بود، زمانی که حضرت قائم(ع) با امری جدید و سنت و قضاوتی جدید قیام نماید[۸].
- امام صادق(ع) می‌فرماید: به خدا سوگند! می‌بینم روزی را که حضرت حجت(ع) در بین رکن و مقام است و از مردم بر کتابی نو بیعت می‌گیرد[۹].
- امام باقر(ع) فرمود: همانا زمانی که حضرت قائم آل محمد(ص) قیام فرماید مردم را به امر جدیدی دعوت می‌کند، آن‌گونه که رسول خدا(ص) مردم را به سوی امری نو دعوت نمود[۱۰].رسول خدا(ص) مردم جاهلیت را از بت‌پرستی به خداپرستی دعوت نمود و سنت‌ها و عادات نادرست آنان را باطل نمود؛ حضرت مهدی(ع) نیز زمانی که ظهور فرماید، مردم را از پرستش هواهای نفسانی و پیروی بدعت‌ها و متابعت شیطان باز خواهد داشت و رفتارهای نادرستی که در دنیا رواج یافته از بین خواهد برد.
- امام صادق(ع) در حدیثی فرمود: روزی که قائم آل محمد(ص) ظهور کند هر آن‌چه قبل از ظهور از بدعت‌ها پدید آمده است خراب می‌کند و مردم را دوباره از نو به اسلام دعوت می‌کند... [۱۱].در برخی روایات از روش قضاوت حضرت مهدی(ع) پس از ظهور یاد شده است. امام زمان(ع) در آن دوران به گونه‌ای جدید حکم صادر خواهد نمود، یعنی از مدعیان شاهد طلب نمی‌طلبد بلکه به علم الهی خود اتکا کرده و حکم را صادر می‌نماید، که در بعضی روایات به «حکم داوود» از آن یاد شده است[۱۲].
- امیرالمؤمنین(ع) در خطبه‌ای فرمود: او (حضرت مهدی(ع)) هواپرستی و گمراهی را به هدایت و خداپرستی تبدیل می‌کند، زمانی که هدایت و خداپرستی به هواپرستی و گمراهی تبدیل شده است؛ و نظرها (ی شخصی درباره دین و قرآن) را به (حکم حقیقی) قرآن مبدل می‌سازد، در زمانی که قرآن با نظرهای شخصی تفسیر می‌شود. در جای دیگر همین خطبه فرمود: کتاب آسمانی و دینی که مرده است را زنده خواهد نمود[۱۳].یکی از قوانین جدیدی که در زمان ظهور حضرت مهدی(ع) به اجرا گذاشته می‌شود، حکم تقسیم ارث است. در زمان قیام حضرت مهدی(ع) ارث افراد به برادران حقیقی می‌رسد. یعنی برادرانی که ایمان و اسلام پیوند برادری میان‌شان برقرار کرده است و افراد را با هم برادر ایمانی نموده است، نه برادران صلبی و نسبی که تنها پیوند برادری آنان، پدر و مادر مشترک است[۱۴].
- امام باقر(ع) در تأویل آیه
وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ فَاخْتُلِفَ فِيهِ
[۱۵] فرمود: این امت نیز در کتاب آسمانی‌شان اختلاف خواهند کرد. زمانی که حضرت قائم(ع) ظهور نماید کتاب (قرآن) را (با تأویل حقیقی آن) خواهد آورد. مردم در آن کتاب اختلاف می‌کنند و بیشتر مردم آن را قبول نخواهند کرد و حضرت قائم(ع) نیز تمام آنان را خواهد کشت[۱۶][۱۷].
پرسش مستقیم
منابع
پانویس
- ↑ اصول کافی: ج ۱ کتاب باب القرآن باب ۱۷، ح ۱۹.
- ↑ بحارالانوار: ج ۵۱، ص ۸۲ و اثبات الهداة: ج ۷، ص ۵۲.
- ↑ منتخب الاثر: ص ۹۸.
- ↑ فرائد السمطین، ج ۲، ص ۳۱۶.
- ↑ نهج البلاغه: خطبه ۱۰۸.
- ↑ بحارالانوار: ج ۵۲، ص ۳۴۷ و غیبت نعمانی: ص ۱۶۴.
- ↑ سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۱۶۶.
- ↑ غیبت نعمانی: ص ۲۳۴.
- ↑ غیبت نعمانی: ص ۲۶۳.
- ↑ غیبت نعمانی: ص ۳۲۱ و سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۱۶۶.
- ↑ وافی: ج ۲، ص ۱۱۳ و سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۱۶۷ و غیبت نعمانی: ص ۲۳۲.
- ↑ ر.ک: قضاوت.
- ↑ نهج البلاغه: خطبه ۱۳۸.
- ↑ ر.ک: ارث.
- ↑ «و ما به موسی کتاب دادیم آنگاه در آن اختلاف درافتاد» سوره هود، آیه ۱۱۰.
- ↑ روضه کافی: ح ۲۸۷.
- ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص ۱۹۳.