تحریر رقبة
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل تحریر رقبة (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- تحریر رقبه: آزادسازی و آزاد کردن برده[۱]. اصل آن "حُرّ" به معنای آزاد در مقابل بردگی.
- ﴿وَمَنْ قَتَلَ مُؤْمِنًا خَطَأً فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ﴾[۲].
- یکی از کفارات در حقوق کیفری اسلام، آزاد کردن برده (تحریر رقبه) است. قرآن کریم به مواردی از آن تصریح می‌کند:
- قتل نفس﴿وَمَنْ قَتَلَ مُؤْمِنًا خَطَأً فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ﴾[۳]؛
- شکستن سوگندهای آگاهانه﴿لَا يُؤَاخِذُكُمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمَانِكُمْ وَلَكِنْ يُؤَاخِذُكُمْ بِمَا عَقَّدْتُمُ الْأَيْمَانَ فَكَفَّارَتُهُ إِطْعَامُ عَشَرَةِ مَسَاكِينَ مِنْ أَوْسَطِ مَا تُطْعِمُونَ أَهْلِيكُمْ أَوْ كِسْوَتُهُمْ أَوْ تَحْرِيرُ رَقَبَةٍ﴾[۴]؛
- رجوع در ظهار (نوعی طلاق)﴿وَالَّذِينَ يُظَاهِرُونَ مِنْ نِسَائِهِمْ ثُمَّ يَعُودُونَ لِمَا قَالُوا فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ﴾[۵].
- علامه طباطبایی در کفاره قتل نفسِ غیر عمدی که آزاد کردن بنده است، می‌نویسد: از این حکم روشن می‌شود که اسلام حیات را در آزادی و حرّیت می‌داند و بندگی و بردگی را نوعی مرگ به شمار می‌آورد[۶]؛ لذا زمانی که یک انسان کشته می‌شود، باید برده‌ای آزاد گردد تا نقصان و خلأ اجتماعی ناشی از نبود یک فرد در جامعه رفع شود[۷].
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۳۸۸.
- ↑ «و هر که به خطا مؤمنی را بکشد آزاد کردن برده‌ای مؤمن (بر عهده کشنده است)» سوره نساء، آیه ۹۲.
- ↑ «و هر که به خطا مؤمنی را بکشد آزاد کردن برده‌ای مؤمن (بر عهده کشنده است)» سوره نساء، آیه ۹۲.
- ↑ «خداوند شما را در سوگندهای بیهوده بازخواست نمی‌کند اما از سوگندهایی که آگاهانه خورده‌اید باز می‌پرسد بنابراین کفّاره (شکستن) آن، خوراک دادن به ده مستمند است از میانگین آنچه به خانواده خود می‌دهید یا (تهیّه) لباس آنان و یا آزاد کردن یک بنده» سوره مائده، آیه ۸۹.
- ↑ «و آنان که زنان خود را ظهار می‌کنند سپس به آنچه گفته‌اند باز می‌گردند (تا آن را بشکنند) باید پیش از آنکه با یکدیگر تماسی داشته باشند بنده‌ای آزاد کنند» سوره مجادله، آیه ۳.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۹.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۶۲.