صاغر

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۵ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۲۱ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل صاغر (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

از "صغر" به معنای کوچکی و حقارت[۱]، در مقابل "کبر"[۲]. صاغر در معنای مقابل "استکبار"[۳] و نیز به معنای به خواری راضی‌ شدن و تن‌ دادن[۴].

حَتَّى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ[۵].

عده‌ای از مفسران اخذ جزیه از اهل کتاب را که طبق قرارداد ذمّه در امان حکومت اسلامی قرار می‌گیرند، با حالت تحقیر، اهانت و تمسخر تفسیر کرده‌اند وَهُمْ صَاغِرُونَ؛ امّا برخی مفسران بر این اعتقادند که وَهُمْ صَاغِرُونَ به این معنا نیست؛ بلکه به معنای گردن‌نهادن آنان به سنت‌ها و قوانین اسلامی و حکومت دینی عادل در جامعه اسلامی است و شرطِ اینکه دیگر با مسلمانان به ستیزه برنخیزند و در جامعه اسلامی به عنوان شخصیت مستقل و جامعه مستقل به اشاعه و تبلیغِ آیین و رسوم فاسد و تحریف‌شده خود مبادرت نکنند[۶].

حقوق اقلیت‌ها در جامعه اسلامی به شکل حفظ اموال و ناموس و آبروی آنان، در قالب قرارداد ذمّه به رسمیت شناخته شده است؛ ولی خضوع آنها و تن‌دردادن به قوانین اسلامی در اداره امور اجتماعی و همچنین نداشتن اذن برای ترویج دین و اعتقاداتشان، نوعی فروتنی و احساس کوچکی را در آنان ایجاد می‌کند که در مقابل آن، روحیه استکبار و تهاجمی قبل از عهد و عقد ذمّه در صدر اسلام بوده است.[۷]

منابع

جستارهای وابسته

پانویس

  1. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۲۹۰.
  2. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۴۵۸.
  3. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۲۴۴.
  4. خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۴، ص۳۷۲.
  5. «با آن دسته از اهل کتاب که به خداوند و به روز بازپسین ایمان نمی‌آورند و آنچه را خداوند و پیامبرش حرام کرده‌اند حرام نمی‌دانند و به دین حق نمی‌گروند جنگ کنید تا به دست خود با خواری جزیه بپردازند» سوره توبه، آیه ۲۹.
  6. سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۹، ص۲۴۲.
  7. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۸۲-۳۸۳.