تدبر در فقه سیاسی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Heydari (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۳۷ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث تدبر است. "تدبر" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

تدبّر: تفکّر[۱]، تأمل، اندیشیدن[۲]، ژرف‌اندیشی و درک عمیق[۳].

﴿كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ[۴].

خداوند همگان را به تأمل و ژرف‌اندیشی در قرآن دعوت کرده است. آهنگ و سیاق آیاتی که به ژرف‌اندیشی در قرآن دعوت می‌کند، با نوعی توبیخ و اعتراض همراه است: ﴿أَفَلَمْ يَدَّبَّرُوا الْقَوْلَ[۵]، ﴿أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا[۶].

معنای تدبّر در قرآن این است که این کتاب نازل‌ شده بر پیامبر اکرم(ص)، بسیاری از خیرات و برکات عمومی و خاص را در خود دارد تا مردم با تأمل و ژرف‌اندیشی در آنها، هدایت شوند و حجت بر آنها تمام شود[۷]. همچنین راه رسیدن به سعادت ابدی تبعیت از قرآنی است که کتاب هدایت و رحمت است.

قرآن مایۀ شفای کسانی است که به آن تمسک کنند. از این آیات شریفه می‌توان وجوب معرفت معانی قرآن را استنباط کرد[۸][۹].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۲۸۳.
  2. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۳۳.
  3. محسن معینی، «تدبر در قرآن»، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۵۰۴-۵۰۵.
  4. «(این) کتابی خجسته است که ما به سوی تو فرو فرستاده‌ایم تا در آیات آن نیک بیندیشند و تا خردمندان از آن پند گیرند» سوره ص، آیه ۲۹.
  5. «پس آیا در این گفتار نیندیشیده‌اند؟» سوره مؤمنون، آیه ۶۸.
  6. «آیا در قرآن نیک نمی‌اندیشند یا بر دل‌ها، کلون زده‌اند؟» سوره محمد، آیه ۲۴.
  7. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۱۹۷.
  8. وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۳، ص۱۹۵-۱۹۶.
  9. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۷۳.