غلب در فقه سیاسی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث غلب است. غلب از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: غلب در قرآن - غلب در حدیث - غلب در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
چیره شدن، پیروز شدن[۱]. قدرت، قهر و شدّت[۲] و تفوّق با قدرت[۳].
﴿فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ﴾[۴].
پیروزی انبیای الهی بر دشمنان و تشکیل امّت و حکومت از سنن الهی است و این سنت الهی جهت اقتداربخشی به بندگان برگزیده و جوامع نمونه است: ﴿كَتَبَ اللَّهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلِي﴾[۵].
خداوند وعده کرده است، حق را بر باطل پیروز گرداند و برای تضمین این پیروزی امدادهای غیبی نازل نماید. بلایا و عذاب‌هایی که بر امت‌های پیشین، به دلیل تکذیب رسولان الهی نازل فرموده، مؤید این امدادهای غیبی است.
غلبه به دلیل طبیعت ایمان به خدا و رسولش امری تحقق یافتنی است؛ زیرا کسی که در راه خدا در مقابل باطل می‌جنگد، کشتن و کشته شدن را سعادت می‌داند و دفاع او جانانه است و هیچ‌گاه عقب نمی‌نشیند؛ امّا کسی که برای مقاصد دنیایی می‌جنگد، زمانی که خود را در معرض هلاکت یا خطر ببیند، عقب می‌نشیند؛ زیرا منافع دنیایی در صورت مرگ و هلاکت انسان به او وفا نخواهد کرد[۶].[۷]
منابع
پانویس
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۸۱.
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۳۸۸.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۲۴۸.
- ↑ «بی‌گمان حزب خداوند پیروز است» سوره مائده، آیه ۵۶.
- ↑ «خداوند مقرّر فرموده است که من و فرستادگانم پیروز خواهیم شد؛ بی‌گمان خداوند توانایی پیروزمند است» سوره مجادله، آیه ۲۱.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۹، ص۱۹۵.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۳۲-۴۳۳.