سنن ابن ماجه (کتاب)
سنن ابن ماجه کتابی است به زبان عربی از معتبرترین کتاب‌های روایی اهل سنت و یکی از شش کتاب موسوم به صحاح سته است. این کتاب به قلم حافظ ابوعبدالله محمد بن يزيد قزوينى مشهور به ابن ماجه نوشته شده و توسط انتشارات دار الجیل به چاپ رسیده است.[۱]
| سنن ابن ماجه | |
|---|---|
 | |
| نویسنده | حافظ ابوعبدالله محمد بن يزيد قزوينى مشهور به ابن ماجه |
| موضوع | منابع حدیثی اهل سنت |
| مذهب | [[اهل سنت]][[رده:کتاب اهل سنت]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات دار الجیل|انتشارات انتشارات دار الجیل]][[رده:انتشارات انتشارات دار الجیل]] |
| محل نشر | بیروت، لبنان |
| سال نشر | ۱۴۱۸ ق، ۱۳۷۶ ش |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «یکی از صحاح سته و از منابع حدیثی مهم اهل سنت در زمینه تاریخ اسلام، تفسیر، اخلاق، سیره، عقاید، سنن ابن ماجه می‌‌باشد که توسط ابو عبد الله محمد بن یزید بن ماجه قزوینی تدوین شده است. برخی از علما نام اصلی آن را «کنوز الدقائق» معرفی کرده‌اند.
او این کتاب را در سی و هفت کتاب (هر کتاب عنوانی برای یکی از موضوعات و مسائل مهم عقیدتی و فقهی است) تنظیم کرده که مجموعاً هزار و پانصد و سی و چهار باب را در بر گرفته است. او در این باب‌ها حدود چهار هزار و سیصد و چهل و یک حدیث را به طور مسند ذکر کرده است.
وی پس از تدوین کتابش آن را به ابو زرعه رازی ارائه کرده و او همه احادیثش را توثیق و تأیید کرده است و فقط بیست و یا سی حدیث آن را ضعیف تلقی کرده است. اما با این همه (یعنی علی‌رغم جویا شدن نظر ابوزرعه) ابن ماجه احادیث ضعیف مزبور را حذف نکرد و همچنان در کتابش باقی گذارد؛ زیرا احتمالاً در نظر خود ابن ماجه ضعیف نبوده‌اند. با توجه به این مسئله بسیاری از بزرگان اهل سنت کتابش را شامل حداقل سی حدیث ضعیف می‌‌دانند.
اهمیت این کتاب برای علمای شیعه این است که بسیاری از روایات مربوط به فضائل و مناقب ائمه بزرگوار شیعه را با سندهای معتبر اهل سنت نقل کرده است که جای هیچ شک و تردیدی نسبت به ولایت و خلافت بلافصل آنها از پیامبر(ص) باقی نمی‌گذارد»[۲]
فهرست کتاب
دربارهٔ پدیدآورنده
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
آشنایی اجمالی
ابوعبدالله محمد بن یزید بن ماجه قزوینی ربعی، مشهور به ابن ماجه اهل قزوین[۳] و از موالی ربیعه بود و نسبت ربعی وی به همین سبب است.[۴] ولادت وی در سال ۲۰۹ هـ در این شهر بوده است.[۵] به رغم شهرت ابن ماجه، منابع شرح حال وی بسیار اندک و دانسته‌ها درباره زندگی او ناچیز است. وی پس از استماع از مشایخ زادگاه خود مانند علی بن محمد طنافسی و ابومحمد عمرو بن رافع راهی سفر شد و مدتی در عراق به تحصیل پرداخت.[۶] در بغداد از شیوخی چون ابوخیثمه و زهیر بن حرب حدیث آموخت و سپس به دمشق و حمص رفت و مدتی در آنجا اقامت گزید. همچنین سفری به مصر داشت و از مشایخ آن دیار بهره برد. در مدت حضور در مکه و مدینه از شماری از شیوخ آن دیار نیز دانش آموخت.[۷] وی پس از این سفرهای علمی، به قزوین بازگشت و در آنجا به تدریس و تألیف پرداخت. از جمله شاگردان وی افرادی چون محمد بن عیسی ابهری، علی بن ابراهیم قطان و احمد بن روح بغدادی را می‌‌توان نام برد.[۸] وی را فردی راستگو و موثق دانسته‌اند،[۹] گرچه برخی ادعا کرده‌اند که در احادیث منقوله او روایات ضعیفی وجود دارد.[۱۰] ابن ماجه به سال ۲۷۳ یا ۲۷۵ هـ در قزوین درگذشت.[۱۱] در سوگ او شاعران مرثیه‌ها سرودند[۱۲] و مزار او در قزوین تا مدت‌ها شناخته شده بود.[۱۳] وی دارای آثار و تألیفاتی چون السنن، التاریخ و التفسیر بود.[۱۴] کتاب السنن وی که به عنوان سنن ابن ماجه شهرت دارد، ششمین کتاب از صحاح سته اهل سنت در حدیث است که از قرن ششم رواج یافته است.[۱۵]
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ وبگاه نیل و فرات
- ↑ وبگاه خانه کتاب
- ↑ التدوین فی اخبار قزوین ۲/۴۹.
- ↑ المنتظم ۱۲/۲۵۸.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۷/۴۰.
- ↑ التدوین فی اخبار قزوین ۲/۴۹.
- ↑ تاریخ مدینة دمشق ۵۹/۱۹۶.
- ↑ تاریخ الاسلام ۲۰/۴۶۸.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۱۳/۲۷۸.
- ↑ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۵۳۱.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۷/۴۱ و۴۲.
- ↑ التدوین فی اخبار قزوین ۲/۴۹.
- ↑ نزهة القلوب ۵۹.
- ↑ المنتظم ۱۲/۲۵۸.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۲۸.