قربانی در معارف و سیره حسینی

قربانی یعنی آنچه برای رسیدن به قرب محبوب و معبود، فدا می‌کنند.

مقدمه

آنگونه که فرزندان آدم، قربانی و فدا به درگاه خدا بردند. یکی گوسفند، دیگری دسته‌ای از گندم (﴿إِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا) حضرت ابراهیم نیز که به فرمان خدا مأمور شد جوانش اسماعیل را ذبح و قربانی کند، خداوند گوسفندی نازل کرد و به جای اسماعیل قربانی شد[۱]. از آن پس در احیای آن فداکاری از سوی پسر و پدر، حاجیان روز عید قربان در منا قربانی می‌کنند. صحنۀ کربلا نیز قربانی شدن هفتاد و دو شهید، در آستان قرب و رضای الهی بود. امام حسین، خود و یارانش را فدای دین خدا نمود. حسین بن علی (ع) قربانی اهل بیت بود.

آنگونه که حضرت زینب نیز پس از شهادت برادر، وقتی در میدان جنگ به پیکر برادرش رسید، نگاهی به آسمان کرد و گفت: «اللهم تقبّل منّا هذا القربان»[۲]. در تعابیر ائمّه، در زیارتنامه‌ها و نیز خطابه‌های اسیران اهل بیت، از آن شهید مظلوم، بعنوان "ذبیح" یاد شده است. او اسماعیلی بود که در منای حق فدا شد و حیات دین را تضمین نمود و شرف را به انسان‌ها الهام داد.

قربانی شدن و قربانی دادن، رمز پیروزی و عزّت است. ملّت‌هایی که در راه "آزادی" گام برداشته و بر می‌دارند، همواره قربانیان بسیاری را تقدیم آستان آزادی کرده‌اند و اگر گروهی آمادۀ فداکاری نباشند، به اهداف خود نمی‌رسند. حقیقت و دین و حیات کرامتمندانه، آن قدر ارزشمند و متعالی است که باید قربانیانی چون حسین (ع) فدای آن شوند. از عظمت قربانی، می‌‌توان به عظمت چیزی پی برد که کسی مانند سید الشهدا (ع) در آن راه قربان می‌شود و هفتاد و دو عزیز را قربان می‌کند[۳].

منابع

پانویس

  1. ﴿وَفَدَيْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ «و به قربانی سترگی او را بازخریدیم» سوره صافات، آیه ۱۰۷.
  2. حیاة الامام الحسین، ج۲، ص۳۰۱؛ سیرة الائمة الاثنی عشر، هاشم معروف الحسنی، ج۲، ص۸۷.
  3. محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۳۸۳.