رابطه کتاب اعمال با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)

رابطه کتاب اعمال با علم غیب معصوم چیست؟
رابطه کتاب اعمال با علم غیب معصوم چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب
مدخل اصلی	علم غیب
	v; t; e;

رابطه کتاب اعمال با علم غیب معصوم(ع) چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم غیب معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

رابطه ارتباط با فرشته با علم غیب معصوم(ع) چیست؟
سخن گفتن ملک با معصوم(ع) چه ارتباطی با علم غیب دارد؟

پاسخ نخست

حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن نادم، در کتاب «علم غیب از نگاه عقل و وحی» در این‌باره گفته‌ است:

«لفظ کتاب در قرآن با سه اطلاق آمده است:

۱. کتاب‌های مشتمل بر شرایع که بر انبیاء نازل شده است؛^[۱]

۲. کتاب‌های ضبط اعمال:

الف) کتاب مختص به هر فرد؛^[۲]

ب) کتاب امت‌ها؛^[۳]

ج) کتاب ابرار و فجار.

۳. کتاب‌های مشتمل بر جزئیات نظام عالم و حوادث واقعه است:

الف) کتب غیر قابل تغییر؛

ب) کتب قابل تغییر.

البته در فراگیری همه کتاب‌ها عنایت خاص الهی مطرح است^[۴]»^[۵].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. خانم میرترابی حسینی (پژوهشگر دانشكده اصول دين).

خانم زهرةالسادات میرترابی حسینی در پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان «علم لدنی در قرآن و حدیث» در این‌باره گفته‌ است: «قرآن کریم علاوه بر آنچه گذشت به کتاب‌های دیگری اشاره دارد از جمله، کتابی که خاصّ امّتهاست و اعمال هر امّت در آن ثبت می‌شود﴿وَتَرَى كُلَّ أُمَّةٍ جَاثِيَةً كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعَى إِلَى كِتَابِهَا الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴾ ^[۶] و ﴿ وَمَا أَهْلَكْنَا مِن قَرْيَةٍ إِلاَّ وَلَهَا كِتَابٌ مَّعْلُومٌ ﴾ ^[۷]. و نیز کتابی دیگر که اعمال فرد فرد بشر را احصاء می‌نماید. ﴿وَكُلَّ إِنسَانٍ أَلْزَمْنَاهُ طَائِرَهُ فِي عُنُقِهِ وَنُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ كِتَابًا يَلْقَاهُ مَنشُورًا ﴾ ^[۸]. از ظاهر آیه استنباط می‌شود که کتاب اعمال، غیر از امام مبین است، چون یکی را خاص انسان‌ها اعم از فرد یا امّت و دیگری را برای عموم موجودات ﴿وَكُلَّ إِنسَانٍ أَلْزَمْنَاهُ طَائِرَهُ فِي عُنُقِهِ وَنُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ كِتَابًا يَلْقَاهُ مَنشُورًا ﴾ ^[۹]. خوانده، و نیز از ثبت وقایع و حوادث، در یکی با "کتابت" و در دیگری با "احصاء" تعبیر کرده است ^[۱۰]»^[۱۱].

پرسش‌های وابسته

منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم

پانویس

↑ سوره ص، آیه۲۹؛ سوره زمر، آیه۲۳؛ سوره انبیا، آیه۱۰.
↑ سوره اسراء، آیه۱۳.
↑ سوره جاثیه، آیه۲۸.
↑ «ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ...» (فاطر، آیه۳۲)؛ بحار، ج۲۳، ص۲۱۳-۲۱۵، ح۵، ح۱۴-۱۵-۱۸
↑ علم غیب از نگاه عقل و وحی، ص۱۴۹ و ۱۵۰.
↑ و هر گروهی را می‌بینی که به زانو درآمده است، هر گروهی به سوی کارنامه‌اش فرا خوانده می‌شود، امروز برابر با آنچه می‌کرده‌اید پاداش می‌بینید؛ سوره جاثیه، آیه: ۲۸.
↑ به راستی آنان که تو را از پشت (در) اتاق‌ها صدا می‌زنند، بیشترشان خرد نمی‌ورزند؛ سوره حجر، آیه: ۴.
↑ و کارنگاشت هر انسانی را به گردن وی بربسته‌ایم و روز رستخیز برای او کارنامه‌ای برمی‌آوریم که آن را برگشوده می‌بیند؛ سوره اسراء، آیه: ۱۳.
↑ و کارنگاشت هر انسانی را به گردن وی بربسته‌ایم و روز رستخیز برای او کارنامه‌ای برمی‌آوریم که آن را برگشوده می‌بیند؛ سوره اسراء، آیه: ۱۳.
↑ سید محمدحسین طباطبایی، المیزان، ج ۱۲، ص۹۷ – ۹۸، ذیل آیات ۴ و ۵ سورۀ مبارکۀ حجر.
↑ علم لدنی در قرآن و حدیث؛ ص ۷۹.

[1] سوره ص، آیه۲۹؛ سوره زمر، آیه۲۳؛ سوره انبیا، آیه۱۰.

[2] سوره اسراء، آیه۱۳.

[3] سوره جاثیه، آیه۲۸.

[4] «ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ...» (فاطر، آیه۳۲)؛ بحار، ج۲۳، ص۲۱۳-۲۱۵، ح۵، ح۱۴-۱۵-۱۸

[5] علم غیب از نگاه عقل و وحی، ص۱۴۹ و ۱۵۰.

[6] و هر گروهی را می‌بینی که به زانو درآمده است، هر گروهی به سوی کارنامه‌اش فرا خوانده می‌شود، امروز برابر با آنچه می‌کرده‌اید پاداش می‌بینید؛ سوره جاثیه، آیه: ۲۸.

[7] به راستی آنان که تو را از پشت (در) اتاق‌ها صدا می‌زنند، بیشترشان خرد نمی‌ورزند؛ سوره حجر، آیه: ۴.

[8] و کارنگاشت هر انسانی را به گردن وی بربسته‌ایم و روز رستخیز برای او کارنامه‌ای برمی‌آوریم که آن را برگشوده می‌بیند؛ سوره اسراء، آیه: ۱۳.

[9] و کارنگاشت هر انسانی را به گردن وی بربسته‌ایم و روز رستخیز برای او کارنامه‌ای برمی‌آوریم که آن را برگشوده می‌بیند؛ سوره اسراء، آیه: ۱۳.

[10] سید محمدحسین طباطبایی، المیزان، ج ۱۲، ص۹۷ – ۹۸، ذیل آیات ۴ و ۵ سورۀ مبارکۀ حجر.

[11] علم لدنی در قرآن و حدیث؛ ص ۷۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]