رابطه کتاب اعمال با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
رابطه کتاب اعمال با علم غیب معصوم چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب
مدخل اصلیعلم غیب

رابطه کتاب اعمال با علم غیب معصوم (ع) چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم غیب معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ نخست

محمد حسن نادم

حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن نادم، در کتاب «علم غیب از نگاه عقل و وحی» در این‌باره گفته‌ است:

«لفظ کتاب در قرآن با سه اطلاق آمده است:

۱. کتاب‌های مشتمل بر شرایع که بر انبیاء نازل شده است؛[۱]
۲. کتاب‌های ضبط اعمال:

الف) کتاب مختص به هر فرد؛[۲]

ب) کتاب امت‌ها؛[۳]

ج) کتاب ابرار و فجار.

۳. کتاب‌های مشتمل بر جزئیات نظام عالم و حوادث واقعه است:

الف) کتب غیر قابل تغییر؛

ب) کتب قابل تغییر.

البته در فراگیری همه کتاب‌ها عنایت خاص الهی مطرح است[۴]»[۵].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. خانم میرترابی حسینی (پژوهشگر دانشكده اصول دين).
خانم زهرةالسادات میرترابی حسینی در پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان «علم لدنی در قرآن و حدیث» در این‌باره گفته‌ است: «قرآن کریم علاوه بر آنچه گذشت به کتاب‌های دیگری اشاره دارد از جمله، کتابی که خاصّ امّتهاست و اعمال هر امّت در آن ثبت می‌شودوَتَرَى كُلَّ أُمَّةٍ جَاثِيَةً كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعَى إِلَى كِتَابِهَا الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ [۶] و وَمَا أَهْلَكْنَا مِن قَرْيَةٍ إِلاَّ وَلَهَا كِتَابٌ مَّعْلُومٌ [۷]. و نیز کتابی دیگر که اعمال فرد فرد بشر را احصاء می‌نماید. وَكُلَّ إِنسَانٍ أَلْزَمْنَاهُ طَائِرَهُ فِي عُنُقِهِ وَنُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ كِتَابًا يَلْقَاهُ مَنشُورًا [۸]. از ظاهر آیه استنباط می‌شود که کتاب اعمال، غیر از امام مبین است، چون یکی را خاص انسان‌ها اعم از فرد یا امّت و دیگری را برای عموم موجودات وَكُلَّ إِنسَانٍ أَلْزَمْنَاهُ طَائِرَهُ فِي عُنُقِهِ وَنُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ كِتَابًا يَلْقَاهُ مَنشُورًا [۹]. خوانده، و نیز از ثبت وقایع و حوادث، در یکی با "کتابت" و در دیگری با "احصاء" تعبیر کرده است [۱۰]»[۱۱].

پرسش‌های وابسته

  1. منابع علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  2. رابطه علم لدنی با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  3. رابطه روح یا روح القدس با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  4. رابطه وحی یا الهام با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  5. رابطه کشف یا شهود با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  6. رابطه امام مبین یا کتاب مبین با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  7. رابطه ام الکتاب با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  8. رابطه تحدیث با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  9. رابطه علم‌الکتاب با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  10. رابطه لوح یا لوح محفوظ با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  11. رابطه عرش با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  12. رابطه مصحف فاطمه یا کتاب‌هایی مثل جفر با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  13. رابطه عمود نور با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  14. رابطه اسم اعظم با علم غیب معصوم چیست؟ (پرسش)
  15. آیا برهان می‌تواند راه آگاهی به غیب باشد؟ (پرسش)
  16. علم غیب امام به طور مستقیم از جانب خدا به او داده می‌شود یا با وساطت پیامبر خاتم؟ (پرسش)
  17. آیا معصومان کتابی داشتند که نام‌های پادشاهان یا شیعیان یا اهل بهشت و جهنم در آن ذکر شده است؟ (پرسش)
  18. آیا تعلیم اسماء با علم غیب پیامبر ارتباط دارد؟ (پرسش)
  19. آیا علم غیب با خاتمیت منافات دارد؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم

پانویس

  1. سوره ص، آیه۲۹؛ سوره زمر، آیه۲۳؛ سوره انبیا، آیه۱۰.
  2. سوره اسراء، آیه۱۳.
  3. سوره جاثیه، آیه۲۸.
  4. «ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتابَ...» (فاطر، آیه۳۲)؛ بحار، ج۲۳، ص۲۱۳-۲۱۵، ح۵، ح۱۴-۱۵-۱۸
  5. علم غیب از نگاه عقل و وحی، ص۱۴۹ و ۱۵۰.
  6. و هر گروهی را می‌بینی که به زانو درآمده است، هر گروهی به سوی کارنامه‌اش فرا خوانده می‌شود، امروز برابر با آنچه می‌کرده‌اید پاداش می‌بینید؛ سوره جاثیه، آیه: ۲۸.
  7. به راستی آنان که تو را از پشت (در) اتاق‌ها صدا می‌زنند، بیشترشان خرد نمی‌ورزند؛ سوره حجر، آیه: ۴.
  8. و کارنگاشت هر انسانی را به گردن وی بربسته‌ایم و روز رستخیز برای او کارنامه‌ای برمی‌آوریم که آن را برگشوده می‌بیند؛ سوره اسراء، آیه: ۱۳.
  9. و کارنگاشت هر انسانی را به گردن وی بربسته‌ایم و روز رستخیز برای او کارنامه‌ای برمی‌آوریم که آن را برگشوده می‌بیند؛ سوره اسراء، آیه: ۱۳.
  10. سید محمدحسین طباطبایی، المیزان، ج ۱۲، ص۹۷ – ۹۸، ذیل آیات ۴ و ۵ سورۀ مبارکۀ حجر.
  11. علم لدنی در قرآن و حدیث؛ ص ۷۹.