آدم بن ابی‌ایاس عسقلانی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Ali (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۱۲ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

آشنایی اجمالی

ابوالحسن آدم بن عبدالرحمان بن محمد عسقلانی خراسانی مروزی بغدادی از موالی بنی تیم یا بنی تمیم،[۱] و نیاکانش از مردمان خراسان بوده[۲] و خود به سال۱۳۲ه‍ [۳] در مروالرود متولد شد. او به آدم بن ابی ایاس شهرت داشت.[۴] دیری نپایید که به جهت کسب دانش، راهی بغداد شد و رشد علمی خویش را از آنجا آغاز کرد و شاید به همین سبب است که برخی رشد و شکوفایی وی را در این شهر دانسته‌اند.[۵] در بغداد از اساتید بسیاری بهره برده که برجسته‌ترین آنها شعبة بن حجاج بود.[۶] ذهبی به نقل از احمد بن حنبل می‌‌گوید که آدم بن ابی‌ایاس یکی از شش نفری است که احادیث شعبه را نوشته و آنها را جمع‌آوری کرده است. وی نزد شعبه از اعتبار خاصی برخوردار بود[۷] و علاوه بر او از اساتید دیگری نیز بهره‌مند شد که از آن میان شیبان بن عبدالرحمان، بکر بن خنیس و حماد بن سلمه را می‌‌توان نام برد.[۸]

عسقلانی چنان به دانش‌اندوزی و بهره‌گیری از دانشمندان اشتیاق داشت که به بغداد و اساتید آنجا اکتفا نکرد؛ لذا به کوفه و از آنجا به بلاد دیگری چون بصره، حجاز، شام و در نهایت به عسقلان، از شهرهای ساحلی شام رفت و از شیوخ آن مناطق استفاده کرد.[۹] وی پس از مسافرت به این دیار، آنجا را به عنوان وطن خود برگزید و تا آخر عمر در همان‌جا رحل اقامت افکند[۱۰] و به همین سبب به عسقلانی شهرت یافت.[۱۱]

بسیاری از راویان و مورّخان از شاگردان وی بوده و از او روایت کرده‌اند که محمد بن اسماعیل بخاری صاحب الصحیح، ابوحاتم رازی محدّث معروف و ابوزرعه دمشقی صاحب تاریخ از برجسته‌ترین اینان‌اند.[۱۲] ابن ابی‌حاتم و عجلی بر وثاقت وی تأکید کرده[۱۳] و ابن حبّان نام وی را در زمره ثقات آورده است.[۱۴] ابن سعد، عسقلانی را مردی کوتاه قد توصیف کرده و می‌‌نویسد که وی به کاغذ فروشی اشتغال داشت.[۱۵] او پس از ۸۸ سال زندگی در سال ۲۲۰ه‍ در عسقلان درگذشت.[۱۶] آدم دارای تألیفی به نام تفسیر القرآن می‌‌باشد [۱۷].[۱۸]

جستارهای وابسته

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. التاریخ الکبیر ۲/۳۹.
  2. الطبقات الکبری ۷/۴۹۰.
  3. سیر اعلام النبلاء ۱۰/۳۳۵.
  4. الثقات ۸/۱۳۴.
  5. تاریخ بغداد ۷/۲۷.
  6. الطبقات الکبری ۷/۴۹۰.
  7. تاریخ الاسلام ۱۵/۶۰.
  8. تاریخ بغداد ۷/۱۷.
  9. تاریخ بغداد ۷/۱۷.
  10. الطبقات الکبری ۷/۴۹۰.
  11. الأنساب ۴/۱۹۰.
  12. تهذیب الکمال ۲/۳۰۳.
  13. الجرح و التعدیل ۲/۲۶۸ تاریخ الثقات ۵۸.
  14. الثقات ۸/۱۳۴.
  15. الطبقات الکبری ۷/۴۹۰.
  16. الطبقات الکبری ۷/۴۹۰.
  17. هدیة العارفین ۱/۱.
  18. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۵۹ - ۶۰.