نسخهای که میبینید نسخهای قدیمی از صفحهاست که توسط Jaafari(بحث | مشارکتها) در تاریخ ۹ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۵۶ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوتهای عمدهای با نسخهٔ فعلی بدارد.
نسخهٔ ویرایششده در تاریخ ۹ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۵۶ توسط Jaafari(بحث | مشارکتها)
سرداب سامرا چه ویژگیهایی دارد؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
بدون تردیدزائران، فقط از آن جهت به این مکان مقدساحترام میگذارند که محل سکونت، زندگی، عبادت، نیایش و تلاوت قرآن انسانهای کامل بوده است. با این بیان، آنجا مکان مقدس و خانه پر برکتی است که خداوند سبحانه و تعالی اجازه داده است چنین مکانی، جایگاه بلندی یابد و در آنجا نام خدا به بزرگی برده شود؛ به همین سبب مسلمانان پیرو مذهبخاندانوحی و رسالت، آنجا نماز میخوانند و بر پیامبر(ص) و خاندانش (ع) درود میفرستند؛ آنجا را زیارت میکنند و کسی بر این عقیده نیست که امام مهدی(ع) در آن سرداب سکونت دارد یا از آنجا ظهور خواهد کرد»[۲].
پاسخهای دیگر
با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته میشود:
و اما موقعیت کنونی سرداب سامرّا؛ امروزه هرکس از هرنقطه شهر سامرا به مرکز شهر نگاه کند، دو گنبد باشکوه میبیند که یکی از آنها با کاشیهای طلایی براق و دیگری با کاشیهای رنگی زیبائی پوشیده شده است. هریک از این گنبدها به ساختمان مستقلی تعلق دارند. گنبد بزرگ طلایی بر بالای ضریح مطهر که مرقدهای مقدسامام دهم (ع) و امام یازدهم (ع) در آن جای دارد، قرار گرفته است. ولی گنبدهای کوچک بر بالای ساختمان مسجد جامع شهر ساخته شده است. ساختمان حرممطهر به شکل مستطیل و ساختمان مسجد جامع به صورت مستقل از ساختمان حرم، ولی متصل به صحن حرم است و سرداب غیبت درست در زیر ساختمان مسجد قرار گرفته و در طول تاریخ بارها در بنا و بخشهای مختلف آن تعمیرات و تغییراتی انجام شده است.
سرداب غیبت از جمله سردابهای عمیقی است که در زیر یک لایه سنگی حفر شده و در کل دارای سه قسمت عمده است: یک غرفه ششضلعی، یک غرفه مستطیل کوچک و یک غرفه به شکل مستطیل بزرگ. توضیح بیشتر آنکه غرفه مستطیل بزرگ در میان مردم به "مصلای مردان" و غرفه مستطیلشکل کوچک به "مصلای بانوان" معروف است. این بخشها با دو راهرو بلند و طولانی به یکدیگر مربوط میشوند؛ یعنی یک راهرو طولانی مصلای مردان و مصلای زنان را به هم وصل میکند و یک راهرو طولانی دیگر بین مصلای مردان و غرفه شش ضلعی وجود دارد.
همچنین این بخشهای سهگانه هریک از طریق روزنهای کوچک و طولانی که از قسمتهای فوقانی دیوار آغاز شده، تا پایینترین حد دیوار بیرونی مسجد جامع امتداد مییابد و نور و هوا دریافت میکند. پلکانی که راه ورود و خروجسرداب است و به غرفه ششضلعی منتهی میشود دارای بیست پله است. ورودی این پلکان و سرداب در داخل ساختمان مسجد و بر دیواری قرار گرفته که ورودی نمازخانه نیز در آن واقع است.
طول مصلای مردان پنج متر و هشتاد سانتیمتر و عرض آن سه متر و پنجاه سانتیمتر است. در ضمن طول مصلای زنان چهار متر و شصت سانتیمتر و عرض آن سه متر است. طول راهرویی که مصلای مردان و زنان را به هم مربوط میسازد، چهار متر است. طول روزنهای که نور غرفه ششضلعی را تأمین میکند، حدود شش متر و طول روزنهای که نور مصلای زنان را تأمین میکند، چهار متر و پنجاه سانتیمتر است. در انتهای غرفه مستطیلشکل یعنی انتهای همان مصلای مردان، یک در چوبی که معروف به باب غیبت است وجود دارد. در پشت این در، اتاق کوچکی قرار دارد که طول آن یک متر و پنجاه سانتیمتر است. این اتاق به نام محل غیبت شهرت پیدا کرده است که در حقیقت بخش مکمل غرفه مستطیلشکل بزرگ محسوب میشود و در جلوی آن حفاظ مشبکی است که آن را از بقیه غرفه جدا میکند. چاه معروف به چاهغیبت هم در گوشهای از همین اتاق قرار دارد.
اشاره به این نکته نیز خالی از فایده نیست که این سرداب در جهت غربی صحن عسکریین (ع) به سمت شمال واقع شده و در طول تاریخاصلاحات و تعمیرات زیادی در آن انجام گرفته است. همیشه در موقع تعمیر و ترمیم بارگاه عسکریین (ع) در ساختمان سرداب نیز تغییرات و اصلاحاتی به عمل آمده است؛ بهعنوان مثال در زمانهای گذشته، از داخل بارگاه عسکریین (ع) از کنار مرقد حضرت نرجسخاتون به سرداب میرفتند و این وضع به همین صورت تا سال ۱۲۰۲ ق. ادامه داشت و در این سال احمد خان دنبلی برای سرداب، راهی جداگانه از طرف شمال باز کرد و راه سرداب از طرف روضه عسکریین (ع) را مسدود نمود و صحن سرداب را جداگانه ساخت که تقریبا از یک فضای بزرگی به طول ۶۰ متر و عرض ۲۰ متر برخوردار است. بنابراین اگر در کتابهایی چون مزار شهید اول، اعمال و دعاهای مربوط به زیارت این سه امام در یک مکان ذکر شده است؛ علت آن است که در زمان سابق راه سرداب نیز از پشت حرم عسکریین (ع) در یک ساختمان بوده است، لذا پس از زیارت عسکریین (ع) بلافاصله زیارتامام زمان (ع) و سپس زیارت حضرت نرجسخاتون ذکر شده است. در هر حال این سرداب در طول تاریخ به اندازهای مورد توجه مردم بوده است که در آن آثار ارزشمندی از منبتکاری و کاشیکاری و سایر هنرهای معماری به کار رفته است. از جمله این اشیاء، در چوبی نفیسی است که از دوران خلافت عباسیان به جای مانده است و از ویژگیهای هنری و تاریخی ارزشمندی برخوردار است[۳]»[۴].