شیطان
- مدخلهای وابسته به این بحث:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل شیطان (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
لغتشناسی شیطان
- کلمه شیطان، به معنای دور شده و تندخو است و مراد، همان موجود نافرمان و تندخویی است که از رحمت خدا دور افتاد[۱]. او ذی شعور و مکلف و نامرئی و فریبکار است. هر چند پیش از خلقت آدمی، شش هزار سال خدای را عبادت کرد، با ساعتی تکبر، آن را از میان برد[۲]. چون خداوند، آدم را آفرید، به فرشتگان فرمان داد بر او سجده کنند. شیطان که در میان فرشتگان بود، تکبر ورزید و سرباز زد و به همین روی، کافر گشت[۳]. بدینسان، تکبر و کفر، نخستین صفات ناپسند شیطاناند. خلقت شیطان از آتش است و خلقت آدم از خاک. شیطان با قیاس آتش و خاک، خود را از آدم برتر خواند و به تکبر لغزید[۴]. او آدم را مایه خواری خویش پنداشت و سوگند یاد کرد تا از او و فرزندانش انتقام کشد[۵][۶].
شیطان در قرآن
- قرآن کریم از صفت بغض و کینه شیطان و تصمیم او بر انتقام یاد کرده و فرموده است که او از پس و پیش و چپ و راست در کمین آدمیزادگان است[۷]. از دیگر صفات شیطان، وسوسهگری است. او نعمتهای مادی را به رخ آدمی میکشد و کالای خاکی را در پیش او میآراید و او را وسوسه میکند و میفریبد[۸]. قرآن، انسان را فرمان داده است که برای رهایی از وسوسه شیطان، به خدا پناه آوَرَد[۹]. چون شیطان را از مقام قرب الهی میراندند، از خداوند مهلت خواست تا زنده بماند و تا روز بازپسین فرزندان آدم را به وسوسه اندازد. خداوند نیز به او مهلت داد. از این رو قرآن او را "مُنْظَر" یعنی مهلت داده شده، میخواند[۱۰][۱۱].
دامهای شیطان
ابلیس (بارزترین مصداق شیطان)
شیطان در مباحث مهدویت و آخرالزمان
- از امام صادق(ع) پرسیدند: اینکه خداوند به شیطان فرمود: ﴿فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنظَرِينَ * إِلَى يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ﴾[۱۲]؛ به تو مهلت داده خواهد شد تا روز معین. این وقت معلوم چه زمانی خواهد بود؟ فرمود: "آیا پنداشتهای این روز، روز قیامت است؟ خداوند تا روز قیام قائم ما، به شیطان مهلت داده است. وقتی خداوند او (قائم) را مبعوث میکند، حضرت به مسجد کوفه میرود. در آن هنگام شیطان در حالی که با زانوان خود راه میرود، به آنجا میآید و میگوید: ای وای بر من از امروز. حضرت مهدی(ع) پیشانی او را میگیرد و گردنش را میزند و آن هنگام، روز وقت معلوم است که مهلت شیطان به پایان میرسد[۱۳]. در جای دیگری میخوانیم: امام صادق(ع) در تفسیر این آیه فرمود: "ابلیس از خداوند خواست که او را تا روز رستاخیز مهلت دهد، ولی خداوند آن را رد کرد و فرمود: تا روز وقت معلوم، تو از مهلت دادهشدهها هستی، چون روز وقت معلوم فرارسد، ابلیس با تمام پیروانش که از زمان خلقت آدم تا آن روز از او پیروی کردهاند، ظاهر میشود و آن در آخرین رجعت امیر مؤمنان(ع) اتفاق میافتد". آنگاه امام صادق(ع) توضیح میدهد که چگونه سپاه ابلیس در سرزمین "روحا" در نزدیکی کوفه اجتماع میکنند و اصحاب امیر المؤمنین(ع) برای نبرد با آنها آماده میشوند و مهمترین جنگ تاریخ بشری در آن روز واقع میشود و سرانجام سپاهیان ابلیس، شکست میخورند و خود ابلیس پا به فرار میگذارد و رسول اکرم(ص) او را دنبال میکند و از میان شانههایش یک ضربت کاری وارد میکند و او را به هلاکت میرساند. پس از هلاکت شیطان و پیروانش، دیگر کسی جز خدا را نمیپرستد و هرگز کسی به خداوند شرک نمیورزد"[۱۴][۱۵].
پرسش مستقیم
پرسشهای وابسته
- آیا قیام امام مهدی با خشونت همراه است؟ (پرسش)
- وقتی امام مهدی ظهور کند چگونه کافران را گردن میزند آیا همه را یکجا جمع میکند یا به همهجا سفر میکند تا با ستمکاران مبارزه کند؟ (پرسش)
- در زمان ظهور امام مهدی سرنوشت کفار چه میشود؟ (پرسش)
- شیطان چگونه به دست امام مهدی کشته میشود؟ (پرسش)
- آیا کشته شدن شیطان با آیه قالَ فَإِنک مِنَ الْمُنْظَرِینَ إِلی یوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ منافات ندارد؟ (پرسش)
- بیشترین مخالفان امام مهدی در هنگام ظهور از انسانها هستند یا از جنها؟ (پرسش)
- امام مهدی چگونه انتقام امام حسین و حضرت زهرا را میگیرد؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی بعد از ظهور از ابوبکر و عمر انتقام خواهد گرفت؟ (پرسش)
- امام مهدی با یهود و نصارا چگونه رفتار خواهد کرد؟ (پرسش)
- امام مهدی هنگام ظهور با چه کسانی میجنگد؟ (پرسش)
- وقتی امام مهدی ظهور کند چگونه کافران را گردن میزند آیا همه را یکجا جمع میکند یا به همهجا سفر میکند تا با ستمکاران مبارزه کند؟ (پرسش)
- امام مهدی چگونه انتقام امام حسین و حضرت زهرا را میگیرد؟ (پرسش)
- روش برخورد امام مهدی با دشمنان چگونه است؟ (پرسش)
- روش برخورد امام مهدی با مخالفان خود در مناطق مختلف چگونه است؟ (پرسش)
- شیوه و رفتار امام مهدی با ظالمان و دشمنان چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
- اگر سراسر جهان تحت حکومت امام مهدی قرار گیرد پس جنگ امام مهدی با مخالفان برای چیست؟ (پرسش)
- امام مهدی چگونه با اهل کتاب برخورد میکنند؟ (پرسش)
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ مفردات راغب، ۲۶۱.
- ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲.
- ↑ ﴿وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُواْ لآدَمَ فَسَجَدُواْ إِلاَّ إِبْلِيسَ أَبَى وَاسْتَكْبَرَ وَكَانَ مِنَ الْكَافِرِينَ﴾؛ سوره بقره، آیه ۳۴؛ ﴿إِلاَّ إِبْلِيسَ اسْتَكْبَرَ وَكَانَ مِنْ الْكَافِرِينَ﴾؛ سوره ص، آیه ۷۴؛ التبیان، ۱/ ۱۵۴.
- ↑ ﴿ قَالَ مَا مَنَعَكَ أَلاَّ تَسْجُدَ إِذْ أَمَرْتُكَ قَالَ أَنَاْ خَيْرٌ مِّنْهُ خَلَقْتَنِي مِن نَّارٍ وَخَلَقْتَهُ مِن طِينٍ ﴾؛ سوره اعراف، آیه ۱۲.
- ↑ ﴿قَالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ ﴾؛ سوره ص، آیه ۸۲.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 324.
- ↑ اعراف/ ۱۶ و ۱۷.
- ↑ حجر/ ۳۹.
- ↑ ناس/ ۵- ۱.
- ↑ اعراف/ ۱۴ و ۱۵.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 324-325.
- ↑ سوره حجر، ۳۸.
- ↑ بحار الانوار، ج ۶۰، ص ۲۵۴؛ تفسیر صافی، ج ۱، ص ۹۰۶؛ تفسیر برهان، ج ۲، ص ۳۴۳.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۴۲؛ تفسیر برهان، ج ۲، ص ۳۴۳؛ الزام الناصب، ج ۲، ص ۳۳۲.
- ↑ تونهای، مجتبی، موعودنامه، ص۴۴۳.