آیه مباهله در کلام اسلامی
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
- اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث آیه مباهله است. "آیه مباهله" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل آیه مباهله (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
- ﴿فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءنَا وَنِسَاءكُمْ وَأَنفُسَنَا وأَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَةَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ﴾[۱]
مباهله در لغت
- مباهله به این معنا است که کسانی بر سر مسئله مهم دینی با یکدیگر مجادله کنند و هیچ یک سخن طرف دیگر را نپذیرد. از این رو در جایی حضور یابند و با دعایی خاص و تضرع و زاری، از خداوند بخواهند که از میان آنها دروغگو را رسوا و مجازات کند[۲][۳].
واقعه مباهله
- بنابر منابع معتبر تاریخی، در سال ۱۰ هجری، هیئتی از مسیحیان نجران پیش پیامبر اسلام(ص) آمد و درباره الوهیت حضرت عیسی(ع) با ایشان به مجادله پرداخت. اعضای هیئت معتقد بودند که روح عیسی(ع) به طور خاص، یک روح خدایی است[۴].
- پیامبر(ص) این عقیده شرک‌آلود را رد کرد و از آنان خواست که به توحید روی آورند. مسیحیان نپذیرفتند و به سختی با دعوت پیامبر(ص) مخالفت کردند. برای همین بود که آیه مباهله نازل شد.خداوند در این آیه به پیامبر(ص) فرمان می‌دهد که آنان را به مباهله بخواند تا معلوم شود چه کس راست می‌گوید و چه کس دروغ. سرانجام پیامبر(ص) آنان را برای روز مشخصی به مباهله فراخواند. چون موعد فرا رسید، همراه اهل بیت خود- یعنی امام علی(ع)، حضرت فاطمه(س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع)- به مباهله حاضر شد. مسیحیان نجران چندان بر عقیده خود استوار نبودند و با دیدن پیامبر(ص) و همراهانش- که صداقت و صلابت از چهره‌هایشان نمایان بود- به هراس افتادند و از مباهله منصرف شدند؛ ولی اسلام نیاوردند و به پرداخت جزیه رضا دادند [۵]. افزون بر منابع پُرشمار شیعه، بیش از شصت منبع اهل سنت ماجرای مباهله را نقل کرده‌اند و همگی آورده‌اند که اهل بیت پیامبر(ص) نیز همراه او بوده‌اند[۶][۷].
پیام‌های آیه مباهله
- آیه مباهله دو نوع پیام دارد:
- پیام عام برای انسان: آیه مباهله یکی از دلایل قرآنی رد نظریه کثرت‌گرایی دینی (پلورالیسم) است. همچنین، بر انحراف مسیحیت دلالت دارد. مسلمانان می‌توانند با استفاده از این آیه استدلال کنند که تنها شریعت حق، از زمان بعثت پیامبر اکرم(ص) دین اسلام است.
- پیام خاص برای مسلمانان: آیه مباهله از آیاتی است که به صراحت از برتری اهل بیت پیامبر(ص) بر دیگر مردم، حکایت می‌کند. الفاظی که در آیه به کار رفته‌اند، نزدیکی بسیار فراوان اهل بیت(ع) و به ویژه امام علی(ع) را به پیامبر(ص) نشان می‌دهند. کلمه "انفسنا"، که فقط پیامبر(ص) و امام علی(ع) را در برمی‌گیرد، بر یگانگی نفس و جان آنان اشاره دارد و این یگانگی از دلایلی است که بر خلافت بلافصل امام علی(ع) گواهی می‌دهد؛ زیرا بدیهی است که پس از پیامبر(ص)، کسی که همچون خود او است و جانش با جان او یکی است، از دیگران برای جانشینی‌اش سزاوارتر است[۸].
منابع
جستارهای وابسته
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ هرکس دربارۀ دین پس از علمی که تو را آمد، با تو احتجاج کرد، بگو بیایید فرزندان ما و فرزندان شما، زنان ما و زنان شما و جانهای ما و جانهای شما را فراخوانیم، سپس مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم؛ سوره آل عمران، آیه:۶۱.
- ↑ مجمع البحرین، ۱/ ص ۲۵۸.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 50.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 50.
- ↑ بحارالأنوار، ۲۱/ ۳۵۶- ۲۷۶؛ فروغ ابدیت، ۲/ ۴۵۰- ۴۳۱.
- ↑ اهل البیت و آیة المباهلة، ۲۷- ۴.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 50.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 50-51.