بحث:چرا باید برای ظهور امام مهدی زمینه‌سازی کرد؟ (پرسش)

ضرورت زمینه سازی

• روشن است هر انقلاب که بخواهد ابعاد آن شناخته شود و یا با شکست روبرو نشود، نیاز به زمینه سازی دارد، قیام و انقلاب مهدی (ع) اگرچه محکوم به شکست نیست، اما برای اینکه ابعاد آن برای همگان روشن شود، بدین جهت باید پیشاپیش برای آن زمینه سازی کرد. البته این زمینه سازی از قرآن شروع شده سپس پیامبر و ائمه معصومین (ع) به ابعاد آن پرداخته‌اند. قرآن مجید در چند آیه وراثت صالحان را نسبت به زمین نوید داده، همچنین حکومت روی زمین را که در آینده به آنها واگذار خواهد کرد و بیان نموده است: ﴿وَ لَقَدْ كَتَبْنَا فىِ الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِىَ الصَّلِحُون﴾؛ ﴿وَ نُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلىَ الَّذِينَ اسْتُضْعِفُواْ فىِ الْأَرْضِ وَ نجَْعَلَهُمْ أَئمَّةً وَ نجَْعَلَهُمُ الْوَارِثِين﴾؛ ﴿وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنكمُ‏ْ وَ عَمِلُواْ الصَّلِحَتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فىِ الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَ لَيُمَكِّنَنَّ لهَُمْ دِينهَُمُ الَّذِى ارْتَضىَ‏ لهَُمْ وَ لَيُبَدِّلَنهَُّم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنىِ لَا يُشْرِكُونَ بىِ شَيًْا﴾
• آیه ﴿هُوَ الَّذِى أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى‏ وَ دِينِ الْحَقّ‏ِ لِيُظْهِرَهُ عَلىَ الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُون﴾ کاملاً بر این مطلب دلالت دارد که در عصر ظهور، تنها دین غالب بر جهان، دین اسلام خواهد بود. روایاتی نیز که ذیل این آیه بیان شده‌اند جملگی بر این نکته دلالت دارند که در زمان ظهور امام عصر، کافر و مشرکی باقی نخواهد ماند و همگان به وحدانیت خدا و رسالت نبوی و ولایت ائمه اقرار خواهند کرد.
• به دنبال طرح این آیات از سوی خداوند، پیامبر (ص) از همان نخست مسلمانان را به حکومتی جهانی به رهبری یکی از فرزندانش که همنام و هم کنیه‌اش بوده، خبر داده است و روایات فراوانی که از وی نقل شده، مردم و مسلمانان را به این چهرۀ مقدس و این حکومت الهی آشنا ساخته و معصومان با تبیین مسائل بیشتری به تمام ابعاد آن پرداخته‌اند، به گونه‌ای که تمام احادیث اسلامی درباره امام مهدی (ع) با زمینه سازی حکومت آن حضرت کاملاً مرتبط است.
• ‌دلالت روایات نیز بر ضرورت آمادگی و زمینه‌سازی برای ظهور بسیار شفاف است. امام صادق(ع) می‌‌فرماید: «هریک از شما باید برای خروج قائم و لو یک تیر فراهم نماید. پس اگر خداوند بلندمرتبه نیت او در این باره را بداند، امید دارم که عمرش را طولانی کند تا اینکه از یاران و انصار او باشد». در این روایت، امام به شیعیان دستور می‌دهند برای خروج امام زمان(ع) مهیا باشند ولو این آمادگی در قالب کاری به ظاهر کم‌معونه و کم‌ارزش همچون نگه‌داری یک تیر باشد. اما از آنجا که این آمادگی برای یک حرکت بزرگ است، متناسب با همان هدف بزرگ اهمیت و ارزش دارد. همچنین فرمودند: «هر کس که به ما منسوب است و چهارپایی را در انتظار امر ما مهیا می‌کند، در حالی که دشمن ما را به وسیله آن غضبناک می‌سازد، خداوند روزی‌اش را وسیع می‌نماید و به او شرح صدر می‌دهد و او را به آرزویش می‌رساند و به او در رفع نیازمندی‌هایش کمک می‌کند».

علل و ضرورت زمینه‌سازی برای ظهور

• اسلام در زمان حکومت حضرت مهدی(ع) به طور کامل اجرا می‌‌شود تا جایی که در روایات زیادی آمده است حضرت، تجدید کننده دین است و بسان پیامبر اعظم، تمام امور جاهلی را از بین می‌برد، برای تحقق این امر به آمادگی و زمینه‌سازی نیاز است چون خدای متعال نمی‌خواهد همۀ کارها را با قدرت خارق‌العاده و به صورت معجزه‌وار پیش ببرد، گرچه در آن زمان عنایاتی خاص از جانب خدا وجود خواهد داشت ولی این عنایات چنین نیست که اختیار را از انسان سلب کند. پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «مردمانی از مشرق خروج خواهند نمود، پس زمینه را برای حکومت مهدی(ع) فراهم می‌سازند».
• ضرورت زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی(ع) بر مبانی متعددی استوار است:

1. نیاز همیشگی به حجت: در اعتقاد اسلامی، بشر همواره نیازمند هدایتگر است. به همین دلیل، از ابتدای آفرینش انسان تاکنون هیچ‌گاه جهان از پیامبران و امامان که حجت‌های خدا بر بندگانش هستند، خالی نبوده است. بر اساس این اعتقاد، اگر بر روی کره زمین تنها دو نفر باقی مانده باشند، یکی از آنها حجت الهی خواهد بود. نیاز همیشگی به حجت‌های الهی ریشه در این واقعیت دارد که آدمی برای پیمودن مسیر هدایت و دست یافتن به حقیقت هستی همواره نیازمند راهنمایی انسان‌های شایسته‌ای است که از سوی خدای متعال به این منظور برگزیده شده و رسالت هدایت و راهبری آدمیان را برعهده گرفته‌اند.
2. نقش مردم در غیبت و استمرار آن: برای روشن شدن این نقش برخی از اموری را که در روایات از آنها به عنوان فلسفه غیبت یاد شده، بررسی می‌‌کنیم:
   1. ستم‌پیشه بودن انسان‌ها: از برخی روایات استفاده می‌‌شود علت یا فلسفۀ غیبت، ستم‌پیشه بودن انسان‌ها بوده است. امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: «بدانید که زمین از حجت خدای عزوجل خالی نمی‌ماند، ولی گاهی خداوند به دلیل ستم و اسرافی که آفریدگان بر خودشان روا می‌‌دارند، حجتش را از آنها مخفی می‌‌دارد».
   2. نبود یاران وفادار برای امام: از روایات متعددی استفاده می‌‌شود استمرار غیبت امام مهدی(ع) به دلیل نبود یاران وفادار است. امام کاظم(ع) به یکی از یاران خود می‌‌فرماید: «...ای پسر بکیر! من به تو سخنی را می‌‌گویم که پدران من نیز پیش از من آن را بر زبان رانده‌اند و آن این است که اگر در میان شما به تعداد کسانی که در جنگ بدر با پیامبر اکرم(ص) بودند، یاران مخلص وجود داشت، قیام‌کننده ما اهل بیت ظهور می‌‌کرد». امام جواد(ع) در روایتی پس از معرفی قائم آل محمد(ع) بر این نکته تصریح می‌‌کند فراهم شدن تعداد مشخص از یاران آن حضرت (سیصد و سیزده نفر) شرط تحقق ظهور است. از این روایت نیز می‌‌توان استفاده کرد استمرار غیبت به دلیل نبود تعداد مورد نیاز از یاران وفادار است: «او همان کسی است که زمین برایش در هم پیچیده می‌‌شود و هر سختی برایش هموار می‌‌گردد و یاران او به تعداد اهل بدر سیصد و سیزده نفر از اطراف زمین به گرد او جمع می‌‌شوند و این همان سخن خدای عزّوجلّ است که فرمود: "هر کجا باشید، خداوند همگی شما را به سوی خود باز می‌‌آورد. در حقیقت، خدا بر همه چیز تواناست». پس هنگامی که این تعداد از اهل اخلاص جمع شدند، خداوند امر او را آشکار می‌‌کند و آن‌گاه که ده‌هزار نفر برای او کامل شد، به اذن خدای عزّوجلّ خروج می‌‌کند».
   3. آماده نبودن جوامع بشری: امام عصر(ع) در یکی از نامه‌های خود می‌‌فرماید: «اگر شیعیان ما که خداوند توفیق طاعتشان دهد، در راه ایفای پیمانی که بر دوش دارند، هم‌دل می‌‌شدند، میمنت دیدار ما از ایشان به تأخیر نمی‌افتاد و سعادت دیدار ما زودتر نصیب آنان می‌‌گشت».

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: