شام در معارف و سیره حسینی
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام حسین (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
شام به سرزمین منطقۀ سوریه، فلسطین، لبنان، اردن و اطراف آنها گفته می‌شده است.شامات هم می‌گویند.
مقدمه
این سرزمین در صدر اسلام فتح شد و معاویه در دورۀ عثمان والی آنجا بود و امویان از آن پس بر آن منطقه استیلا یافتند و از حکومت مشروع علی(ع) سر برتافتند. دمشق، پایتخت امویان بود. یزید هم آنجا حکومت می‌کرد[۱].
از سرزمین شام در روایات، نکوهش شده و ائمّه از آن به بدی یاد کرده‌اند. اهل شام به‌ویژه در عهد معاویه، با علی دشمنی بسیار می‌کردند و از جمله علل آن تبلیغات گستردۀ معاویه و امویان بر ضدّ علی(ع) و بنی هاشم بود و چون در آن منطقه نفوذ و استیلا داشتند، افکار را بر ضدّ اهل بیت، منحرف می‌ساختند و بذر دشمنی آنان را در دل‌ها می‌پراکندند. در دوره‌های بعد هم میان شامیان و عراقیان خصومت و ناسازگاری ادامه یافت و شهرها و مردم عراق، اغلب زیر بار حکومت دمشق نمی‌رفتند. سرهای مسلم بن عقیل و هانی را پس از شهادتشان به شام که مقرّ حکومت یزید بود فرستادند.
اهل بیت سید الشهدا(ع) پس از واقعۀ کربلا که به اسارت دشمن در آمدند، ابتدا به کوفه و از آنجا به شام برده شدند و چند روزی در دمشق اقامت کردند. دیدارشان با یزید در دار الخلافه در همین شهر بود که حضرت زینب و امام سجاد(ع) در بارگاه یزید خطبه خواندند و یزید را رسوا ساختند[۲]. قبر حضرت زینب و رقیّه که هر دو بصورت حرم و زیارتگاه شیعه است، در شام است. قبر رقیّه نزدیک مسجد جامع دمشق و حرم حضرت زینب در زینبیّه، بیرون از دمشق است[۳]. سفر به شام برای اهل بیت حسین(ع) بسیار تلخ و مصیبت‌های دوران اسارت در این دیار، برایشان از سختترین مصیبت‌ها بوده است. وقتی از امام سجّاد پرسیدند: در سفر کربلا، سختترین مصیبت‌های شما کجا بود، سه بار فرمود: «الشَّام، الشَّام، الشَّام»[۴] [۵].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ دائرة المعارف الاسلامیه، ج۱۳، ص۸۱.
- ↑ سفینة البحار، ج۱، ص۶۸۰.
- ↑ درباره شام و قبور متبرکه و مدفونین در آنجا، از جمله ر.ک: «شام سرزمین خاطره‌ها» مهدی پیشوایی.
- ↑ عنوان الکلام، فشارکی، ص۱۱۸.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۲۵۹.