امامت سر خاتمیت (کتاب)
امامت سر خاتمیت کتابی است به زبان فارسی که به بررسی خاتمیت و نقش بنیادین آن در برخی از مهمترین مباحث کلامی نظیر نبوت و امامت می‌پردازد. پدیدآورنده این اثر عباس جوارشکیان است و انتشارات بوستان کتاب انتشار آن را به عهده داشته است[۱].
| امامت سر خاتمیت | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | عباس جوارشکیان |
| ویراستاران | ابوالفضل طریقه‌دار، حسین برخورداری |
| موضوع | امامت |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات بوستان کتاب|انتشارات انتشارات بوستان کتاب]][[رده:انتشارات انتشارات بوستان کتاب]] |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۹۴ ش |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۰۹-۱۷۱۸-۳ |
| شماره ملی | ۴۱۳۱۶۹۸ |
درباره کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «در کتاب حاضر، نظریه در خصوص خاتمیت ارائه شده که مهمترین دلیل حقانیت شیعه و محکم‌ترین استدلال امامت بر پایه باورهای مشترک و اصولی همه مسلمانان است. ابتدا ادله اثبات نبوت از منظر حکما و متکلمان بررسی شده و حداکثری بودن قلمروی دین اثبات شده است. سپس نظریات اقبال، شریعتی و مطهری در خصوص مناط و ملاک خاتمیت نقد و بررسی شده است. در ادامه سر خاتمیت بر پایه سازوکار فهم متون مقدس به ویژه قرآن کریم تبیین شده است. در فصل بعدی، به مقامات و شئون رسول اکرم(ص) نسبت به قرآن کریم پرداخته شده است. در نهایت نیز برای روشن شدن تلقی شیعه در دوره غیبت، تحلیل جدیدی از اجتهاد ارائه می‌شود»[۲].
فهرست کتاب
- سخنی با خواننده
- پیش‌گفتار
- نسبت خاتمیت و امامت
- طرح مسئله خاتمیت
- معرفی فصول کتاب
- ابعاد نوآوری اثر
- فصل اول: نیاز به دین
- قلمرو و جایگاه دین در زندگی انسان
- ضرورت و دوام نیازمندی به دین
- ادله اثبات ضرورت دین
- چگونگی نیاز انسان به دین از منظر ادله کلامی و فلسفی نبوت
- دلیل متکلمان
- اثبات و تبیین مقدمه اول (لطف بودن ارسال انبیا)
- اثبات و تبیین مقدمه دوم (وجوب لطف بر خداوند)
- ادله حکما
- استدلال نخست بقای نوع بشر
- اثبات مقدمات
- استدلال دوم نیل به سعادت
- سعادت اخروی
- استدلال سوم نیل به تکامل
- استدلال چهارم تربیت و تعالی روحی و معنوی انسان
- غایت تربیت انسان
- کمال نهایی و سعادت حقیقی انسان
- لوازم و شرایط نیل به سعادت نهایی
- حوزه توانایی‌های علمی و عملی انسان
- ظرفیت و قابلیت دین در تربیت انسان
- ویژگی‌های مربی حقیقی
- جمع بندی.
- فصل دوم: نیاز حداکثری به دین
- بررسی تلقی حداقلی از دین
- یکم: دین و حداقل‌های لازم برای زندگی انسانی
- دوم: اصل دین، هسته مشترک همه ادیان الهی
- سوم: اساس دیانت و ذاتی دین (مقاصد اصلی شرع)
- نیاز حداکثری به دین در ادله نبوت
- مبانی نظری نگرش حداقلی و حداکثری به دین
- دلایل حداکثری بودت قلمرو دین
- لوازم نیاز حداکثری به دین
- کمال حداکثری دین
- جوهره حداکثری دین
- ربط حداکثری علم و دین
- اجتهاد حداکثری
- ضرورت اجتهاد حداکثری بر پایه استفاده از همه دانش‌های بشری
- سعادت حداکثری
- نخست سنخ و واحد کمالات دنیوی و اخروی
- دوم آثار دنیوی کمالات اخروی
- سوم حقیقت معنوی و روحی سعادتمندی دنیوی
- چهارم وابستگی سعادت دنیوی به سعادت اخروی
- پنجم سعادت دنیوی مقدمه لازم برای سعادت اخروی
- ششم مطلوبیت بالعرض سعادت دنیوی
- فصل سوم: فلسفه خاتمیت
- مناط و ملاک خاتمیت
- اتمام و اکمال وحی در نظریه‌های خاتمیت
- اتمام و اکمال وحی رکن اصلی و ضروری خاتمیت
- دو رکن اصلی خاتمیت
- بررسی نظریه بلوغ عقلی
- بلوغ عقلی از نظر اقبال
- پیان دیانت
- تفاوت دیدگاه اقبال و شهید مطهری
- نقد و بررسی نظریه بلوغ عقلی
- نقد تلقی اقبال
- نقد نظریه شهید مطهری
- بررسی ویژگی اول (توانایی حفظ کتاب آسمانی)
- بررسی ویژگی دوم (قابلیت پذیرش برنامه کامل)
- بررسی ویژگی سوم (قدرت اجتهاد)
- نقد نظریه اسلام علت بلوغ عقلی
- نقد و بررسی
- نسبت بلوغ عقلی و خرد استقرائی
- اجتهاد و بلوغ عقلی
- قراین و شواهد عدم بلوغ عقلی بشر در عصر غیبت
- توابع نظریه بلوغ عقلی
- نظریه بلوغ نسبی و مطلق
- تلقی نادرست از دوره غیبت
- کمال و نقص شریعت در دوره غیبت
- امامت سر خاتمیت
- مغالطه نبوت و حجیت.
- فصل چهارم: مبانی فهم متون و حیاتی و قدسی
- مقدمه
- چیستی معنا و راه پی بردن به مبانی واژه‌ها
- خواستگاه معنا (صور ذهنی واژه‌ها)
- نحوه مواضعه الفاظ (پایگاه حسی و تجربی وضع)
- وحدت در عین کثرت تعینی معنا
- منزل و جایگاه معنا
- ساز و کار فهم از طریق زبان و کتابت
- نحوه فهم متون وحیانی
- تفاوت متون وحیانی با متون بشری
- مخاطب وحی
- فصل پنجم: تلازم خاتمیت و امامت و فهم دین
- حقیقت قرآن (حقیقت کتاب و کتاب حقیقی)
- صاحب مقام تنزیل و تبیین
- خاتمیت و ضرورت استمرار مقام تبیین
- امامت و ضرورت بهره‌مندی از حقایق قرآنی
- اصالت چهره زبانی وحی
- ادله ملاک خاتمیت بودن امامت
- دلیل بقا و حفظ وحی
- دلیل تبیین
- دلیل تأویل (مقام راسخون در علم)
- لزوم وجود مرجعیت دینی (حجیت در مقام رفع اختلاف و خطا)
- لزوم وجود حجت بالغه الهی در زمین
- رهبری و ولایت انسان‌ها (مقام هدایت به امر)
- از حیث تربیت معنوی فردی
- از حیث رهبری اجتماعی و زمان‌داری جامعه
- وساطت فیض
- فصل ششم: اجتهاد امامت
- تفسیر متون وحیانی در پرتو امامت
- واقعیت زنده و بالفعل مواضعات زبانی
- مولف‌گرایی مفسر محور
- تاریخیت فهم
- واقعیت مشترک و واحد متن و فهم
- غیبت باوری در ساحت متن و معنا شرایط روحی و روانی درک متن
- شرایط درک معانی قدسی
- تجربه اتحادی با مولف
- ولایت، محور و اساس فهم قرآن
- ولایت
- مؤلفه‌های اساسی اجتهاد
- دفع یک توهم
- خلاصه مطالب فصل
- کتاب‌‌‌‌‌نامه[۱]
دربارهٔ پدیدآورنده
دکتر عباس جوارشکیان، تحصیلات دانشگاهی خود در مقطع دکتری فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه تربیت مدرس به اتمام رساند.[۳] او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی تا کنون چندین مقاله به رشته تحریر درآورده است. «نقد نظریه بلوغ عقلی بشریت در فلسفه خاتمیت و امامت»، «خاتمیت از منظر متفکران معاصر»، «امامت سر خاتمیت»، «بررسی تطبیقی سیر از کثرت به وحدت در هستی شناسی افلاطون و ملاصدرا» و «چیستی و هستی ماده» برخی از این آثار است.[۴]