تربیت فرزند (کتاب)

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

تربیت فرزند
از مجموعه	[[سیره تربیتی پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) (کتاب)|سیره تربیتی پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)]][[رده:مجموعه کتاب سیره تربیتی پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)]]
زبان	فارسی
نویسنده	سید علی حسینی‌زاده
زیر نظر	علی رضا اعرافی
موضوع	سیره، سیره تربیتی، تربیت، تربیت فرزند، پیامبر خاتم، اهل بیت
مذهب	[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر	[[:رده:انتشارات *پژوهشگاه حوزه و دانشگاه مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی (ترجمه به زبان ترکی)|انتشارات *پژوهشگاه حوزه و دانشگاه مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی (ترجمه به زبان ترکی)]][[رده:انتشارات *پژوهشگاه حوزه و دانشگاه مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی (ترجمه به زبان ترکی)]]
محل نشر	قم، ایران
سال نشر	۱۳۸۴، ۱۳۹۰، ۱۳۹۳، ۱۳۹۴ ش
شابک	۹۷۸-۹۶۴-۷۷۸۸-۲۸-X
شماره ملی	۶۶۱۹۱۵

تربیت فرزند، جلد اول از مجموعهٔ چهار جلدی سیره تربیتی پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) است که با زبان فارسی به مباحثی دربارۀ تربیت کودکان بر اساس سنت و دستورات پیامبر(ص) و ائمه(ع) می‌پردازد. این مجموعه اثر سید علی حسینی‌زاده و زیر نظر علی رضا اعرافی نوشته شده و پژوهشگاه حوزه و دانشگاه انتشار آن را به عهده داشته است. این اثر به زبان ترکی استانبولی با قلم نورجان آلتون ترجمه شده و مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «نویسندگان با هدف گردآوری سیره‏‌های تربیتی و بررسی روش‌مند آن‌ها و زمینه‌‏سازی برای کشف قوانین حاکم بر سیره، با استناد به منابع نقلی اسلامی و پژوهش‏‌های تربیتی و روان‏‌شناسی به بررسی این موضوع پرداخته‌‏اند.

کتاب به منظور تامین منبع درسی برای دانشجویان رشته‌‏های مشاوره و روان‏‌شناسی، تربیت تالیف شده است. مؤلفان ابتدا به تعریف واژه‏‌های به‏ کار رفته در این نوشتار مانند سیره، سنت و اهل بیت پرداخته و آن‏گاه حجیت، اعتبار و نقش تربیتی سیره را بیان کرده‏‌ا‌ند. سپس، برخی از نیازهای اساسی کودک مانند محبت، امنیت و احترام را بیان کرده، برخورد با کودکان و آموزش آن‌ها از نگاه امامان را بررسی کرده‏‌اند. و سرفصل‎ها عبارت‎اند از: کلیات و مبانی، زمینه‏‌سازی برای تربیت فرزند، توجه به نیازهای اساسی، راهکارهای تربیتی و آموزش فرزند».

فهرست کتاب

• درآمد؛
• جایگاه بحث؛
• ضرورت و اهمیت بحث؛
• اهداف طرح؛
• مراحل طرح؛
• موانع و محدودیت‌ها؛
• ویژگی‌های طرح.

فصل اول: کلیات و مبانی

• مبحث نخست: واژه شناسی:
• سیره؛
• سنت؛
• تربیت؛
• تفاوت نخست؛
• اهل بیت و عصمت؛
• سیره تربیتی پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)؛
• مبحث دوم: حجیت و اعتبار سیره؛
• مبحث سوم: منابع و راه‌های اثبات سیره:
• قرآن کریم؛
• خبر؛
• تاریخ؛
• مبحث چهارم: دلالت‌ها و کارکردهای سیره:
• منظر فقهی اصولی:
• دیدگاه نخست؛
• دیدگاه دوم؛
• عبادی بودن فعل؛
• نقل فعل یا سیره معصوم (ع) از سوی معصوم دیگر یا اصحاب خاص؛
• مداومت و تکرار فعل از طرف معصوم (ع)
• اخلاقی بودن فعل؛
• ادب؛
• نتیجه؛
• منظر تربیتی؛
• الف) نقش تربیتی عام؛
• نقش الگویی سیره؛
• آموزش عملی؛
• نقش تقویتی؛
• ب) نقش تربیتی خاص؛
• نکات:
• نکته اول؛
• نکته دوم؛
• نکته سوم.

فصل دوم: زمینه‌سازی برای تربیت فرزند

• اهمیت و ضرورت تربیت فرزند؛
• فرزند در آیات و روایات؛
• عوامل مؤثر در تربیت فرزند؛
• عوامل زمینه‌ساز در تربیت فرزندان:
• الف) عوامل زمینه‌ساز پیش از تولد:
• انتخاب همسر؛
• آداب مباشرت:
• تأثیر در صحت و سلامتی جسمی و حتی چهره فرزند؛
• تأثیر معنوی با تأثیر در روح و روان فرزند؛
• ب) آغاز تولد:
• گفتن اذان و اقامه در گوش نوزاد؛
• تحنیک یا کام برداشتن؛
• پوشش نوزاد؛
• تبریک و دعا؛
• نام نیک؛
• عقیقه؛
• ختنه؛
• تراشیدن سر نوزاد و صدقه دادن برای او؛
• خلاصه فصل دوم.

فصل سوم: توجه به نیازهای اساسی کودک

• محبت به کودک:
• نکاتی درباره محبت به کودک؛
• تأمین امنیت؛
• تکریم و احترام کودک؛
• شیوه‌‌های تکریم واحترام کودک:
• برخاستن واستقبال از فرزند به هنگام ورود او به مجلس؛
• سلام کردن به کودکان؛
• اجازه خواستن از کودکان برای گذشت از حقوقشان؛
• پذیرش دعوت کودکان و دعوت از آنها برای میهمانی؛
• جای دادن کودکان در صفوف جماعت؛
• عیادت از کودکان بیمار؛
• با احترام صدا کردن؛
• شرکت در بازی کودکان؛
• پرهیز از خشونت با کودکان؛
• شرکت دادن کودکان در جلسه دعا برای آمین گفتن؛
• شخصیت دادن به کودکان؛
• بازی با کودک؛
• اهمیت و نقش بازی در ترکیب کودک؛
• نکاتی درباره بازی کودکان.

فصل چهارم: اصول و روش‌های تربیتی

• الف) اصول تربیت فرزند:
• آزادی کودک؛
• نظارت و مراقبت؛
• رعایت مساوات و پرهیز از تبعیض؛
• نرمی و ملاطفت در برابر سخت گیری و خشونت؛
• ب) روش‌های تربیت فرزند:
• راستی و صداقت؛
• زدودن زمینه‌های تخلف؛
• پرهیز از امر و نهی؛
• پرهیز از عیب‌جویی و سرزنش؛
• پرهیز از تنبیه بدنی؛
• خلاصه فصل.

فصل پنجم: آموزش فرزند

• اهمیت آموزش فرزند؛
• محتوای آموزش:
• الف) آموزش خواندن و نوشتن؛
• ب) آموزش قرآن؛
• ج) آموزش ادب؛
• د) آموزش احکام و احادیث؛
• ه) آموزش حکمت؛
• خلاصه فصل؛
• منابع و مآخذ؛
• نمایه‌ها:
• نمایه‌ آیات؛
• نمایه روایات.

دربارهٔ پدیدآورندگان

• 

  علی رضا اعرافی

• 

  سید علی حسینی‌زاده

• حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید علی حسینی‌زاده (متولد ۱۳۴۳ ش، یزد)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید کاظم حائری، جواد تبریزی، حسین وحید خراسانی و علی رضا اعرافی پیگیری کرد. دارای دکتری در رشته علوم تربیتی از دانشگاه تهران می‌باشد. مسئول طرح سیره معصومان مرکز مطالعات تربیت اسلامی، دبیر گروه و عضو شورای علمی گروه حوزه و دانشگاه از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس در حوزه‏‌هاى علمیه و دانشگاه‌های کشور، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت»، «آداب آموزشی در سیره معصومان ( ع)»، «ارزشیابی آموزشی در سیره پیامبر (ص) و اهل‌بیت (ع)»، «روش سؤال و جواب در سیره آموزشی معصومان (ع)»، «بررسى مسائل تربيتى جوانان در روايات» و «سیره تربیتی فاطمه زهرا» برخی از آثار اوست.

• آیت الله علی رضا اعرافی (متولد ۱۳۳۸ ش، یزد)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: علی مشکینی، حسن حسن‌ زاده‌ آملی‌، حسین وحید خراسانی، محمد فاضل لنکرانی، مرتضی حائری، جواد تبریزی و ناصر مکارم شیرازی به اتمام رساند. ریاست‌ پژوهشگاه‌ حوزه‌ و دانشگاه‌، مدیر مسؤول مجله تربیت‌ اسلامی‌، ریاست جامعة المصطفی العالمیة، عضو شورای‌ پژوهش‌های‌ علمی‌ کشور، عضو جامعه‌ مدرسین‌ حوزه‌ علمیه‌ قم‌، مدرس حوزه علمیه قم، دانشگاه قم، حوزه علمیه یزد، حوزه علمیه میبد، دانشگاه سپاه قم، دانشگاه تربیت مدرس تهران از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس در حوزه‏‌هاى علمیه و دانشگاه‌های کشور، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «آرای تربیتی متفکران مسلمان»، «فلسفه تعلیم و تربیت»، «اهداف تعلیم و تربیت، فقه تربیتی»، «درآمدی بر تعلیم و تربیت اسلامی»، «روش‌شناسی استنباط آموزه‌های تربیتی در آینه سیره و کلام امام علی (ع)» و «نگرش به حکومت و مدیریت از منظر امام علی (ع)» برخی از آثار اوست.

جستارهای وابسته

• نقد و بررسی کتاب سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت تربیت فرزند

طرح جلد دیگر کتاب

• 

  طرح جلد دیگری از این کتاب

• 

  طرح جلد دیگری از این کتاب

کتاب‌های وابسته

• اصل مجموعه؛
• سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت ج۲ (کتاب)؛
• سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت ج۳ (کتاب)؛
• سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت ج۴ (کتاب).

پیوند به بیرون

• وبگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
• وبگاه بای بوک
• وبگاه خانه کتاب