ازهر بن مکمل بن عوف بن عبد قرشی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Heydari (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۴ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۳۰ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

زبیر بن بکار، او را از قریش و از خاندان بنو زهره دانسته است[۱]. ابن حجر[۲] نام او را در بخش دوم کتابش (صغار صحابه) آورده و می‌گوید: گویا اَزهر در کوچکی، پدرش را از دست داده است؛ چراکه در شمار صحابه هیچ یادی از مُکمِل نشده و احتمال دارد مشرک از دنیا رفته باشد. این در حالی است که برادر أزهر، یعنی عبدالله بن مکمل از صحابه است. خانه آنان در کنار مسجدالنبی(ص) و غرب خانه دارالقضاء[۳] بود و عبدالرحمان بن عوف آن را به آل مکمل بخشیده یا فروخته بود. آل مکمل آن را به مهدی عباسی فروختند و تا زمان ابن شبه در اختیار فرزندان مهدی و رو به ویرانی بوده است[۴]. ابن شبه گوید: همین خانه بود که فرزندان مکمل به پیامبر گفتند: ای رسول خدا(ص)، از آن وقتی که وارد این خانه شدیم، جمعمان پراکنده و دارایی‌مان از بین رفت. حضرت فرمود: این خانه را ترک کنید که شوم است. حتی قثم وقتی خواست آن را بخرد تب کرد[۵].

به سبب نقل روایاتی که گویا از سوی علمای یهود و نصارا در میان مردم منتشر شده بود[۶]، تصور همگانی و حتی عبدالملک بن مروان بر این بود که اَزهر به خلافت خواهد رسید[۷]. از این رو، وقتی ازهر در فیفاء[۸] درگذشت و حفص بن عمر بن عبدالعزیز خبر مرگ او را به عبدالملک رساند، از تعجب از جای خود برخاست و دو مرتبه به او گفت: راست می‌گویی؟! حفص گفت: من خود او را دفن کردم. عبدالملک گفت: پس معلوم شد که روایات اهل کتاب صحت نداشته است[۹].[۱۰]

منابع

پانویس

  1. ابن حجر، ج۱، ص۳۲۵.
  2. ابن حجر، ج۱، ص۳۲۵.
  3. سبب نامگذاری اینکه عبدالرحمان بن عوف چند شبی که بحث شورای خلافت بود در آن قرار داشت. ر.ک: یوسفی غروی، ۲، ص۳۶.
  4. ابن شبه، ج۱، ص۲۳۴-۲۳۵؛ این خانه در توسعه مسجد خراب شد.
  5. ابن شبه، ج۱، ص۲۳۴-۲۳۵.
  6. ابن عساکر، ج۳۶، ص۳۲۲.
  7. ابن عساکر، ج۳۶، ص۳۲۳.
  8. زمینی هموار را گویند و به جاهای مختلف اضافه شده است، فیفاء الخبار نزدیک مدینه؛ فیفاء غزال نزدیک مکه در ابطح و فیفاء رشاد مکان دیگری است: یاقوت حموی، ج۴، ص۲۸۵.
  9. ابن عساکر، ج۳۶، ص۳۲۳؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۲۵.
  10. هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ازهر بن مکمل بن عوف بن عبد قرشی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۳۳-۳۴.