آیا دعای ندبه انشای برخی از علمای شیعه است؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آیا دعای ندبه انشای برخی از علمای شیعه است؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت / دعای ندبه
تعداد پاسخ۱ پاسخ

آیا دعای ندبه انشای برخی از علمای شیعه است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. در ذیل، پاسخ به این پرسش را بیابید. تلاش بر این است که پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه این پرسش، در یک پاسخ جامع اجمالی تدوین گردد. پرسش‌های وابسته به این سؤال در انتهای صفحه قرار دارند.

پاسخ نخست

علی اصغر رضوانی

آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است:

«ممکن است برخی اشکال کنند که این دعا انشای برخی از علمای شیعه بوده است. ولی این احتمال از جهاتی باطل است:

  1. بزوفری در ادامه روایت این چنین آورده است: ویستحب أن یدعی به فی الأعیاد الأربعة. ظاهر این کلمه می‌رساند که این دعا از جانب معصوم صادر شده است، زیرا محکوم کردن هریک از افعال و اذکار به هریک از احکام خمسه (وجوب، حرمت، استحباب، کراهت و اباحه) از امور توقیفی است که فقط باید از جانب اولیای معصوم خداوند صورت پذیرد.
  2. اینکه برای قرائت این دعا زمان خاص (اعیاد اربعه) ذکر شده خود دلیل بر آن است که از جانب معصوم صادر شده است؛ زیرا در غیر این صورت نمی‌تواند از چنین ویژگی خاصی برخوردار باشد.
  3. رسم علما چنین بوده که هر گاه دعا یا زیارتی را خود انشا می‌کردند متذکر می‌شدند تا بر مردم مشتبه نگردد، از باب نمونه:
    1. شیخ صدوق در من لایحضره الفقیه زیارتی را برای فاطمه زهرا (ع) که از انشاهای خود اوست نقل کرده و می‌گوید: من آن را در سفر حج در مدینه در کنار قبر فاطمه زهرا (ع) قرائت کردم. ولی آن را به این صورت در اخبار نیافتم...[۱].
    2. سید بن طاووس در الاقبال می‌گوید: فصلی است درباره آنچه آن را ذکر می‌کنیم از دعایی که آن را انشا کردیم، آن را هنگام تناول طعام ذکر می‌کنیم[۲].
    3. و نیز می‌فرماید: و امّا آنچه هنگام رؤیت هلال شوّال گفته می‌شود ما آن را در کتاب عمل الشعر در ضمن دعایی که انشا کردیم آوردیم، و این دعا صلاحیت برای تمام ماه‌ها را دارد...[۳]. و در موارد دیگر نیز در مورد ادعیه‌ای که خود انشا کرده چنین تعبیراتی آورده است[۴].
  4. ابن مشهدی در المزار می‌گوید: من در این کتاب خود از فنون زیارات، اخباری را جمع کردم که به واسطه راویان ثقه و مورد اعتماد به سادات متصل شده‌اند[۵].
  5. در صورتی که جمله انّه الدعاء لصاحب الامر را به معنای انشا از امام زمان (ع) بدانیم می‌توانیم آن را از توقیعات حضرت به بزوفری بدانیم»[۶].

پرسش‌های وابسته

  1. آیا دعای ندبه نزد علما معتبر است؟ (پرسش)
  2. نظر بزرگان علما درباره دعای ندبه چیست؟ (پرسش)
  3. دعای ندبه از کدامین امام است؟ (پرسش)
  4. چه ارتباطی بین امام مهدی با کوه رضوی و ذی طوی است؟ (پرسش)
  5. چرا اسامی تمام امامان در این دعا ذکر نشده است؟ (پرسش)
  6. آیا دعای ندبه از امام معصوم است و سند دارد؟ و با زیارت ندبه چه تفاوتی دارد؟ (پرسش)
  7. چرا دعای ندبه در اعیاد اربعه خوانده می‌شود؟ (پرسش)
  8. چه کتاب‌هایی درباره دعای ندبه نوشته شده است؟ (پرسش)
  9. آیا جمله و عرجت بروحه مخالف با معراج جسمانی است؟ (پرسش)
  10. چه تألیفاتی درباره دعای ندبه نوشته شده است؟ (پرسش)
  11. در دعای ندبه می‌خوانیم: "آیا در رضوی یا ذی طوی هستی". اما پیروان کیسانیه معتقدند غیبت و ظهور محمد حنفیه در آنجاست؛ معنایش چیست؟ (پرسش)
  12. آیا دعای ندبه انشای برخی از علمای شیعه است؟ (پرسش)
  13. ابن مشهدی دعای ندبه را چگونه از محمد بن ‏ابی ‏قره نقل ‏کرده است؟ (پرسش)
  14. آیا درباره محمد بن حسین بن سفیان بزوفری معروف به ابن مشهدی توثیقی رسیده است؟ (پرسش)
  15. محمد بن علی بن ابی قره راوی دیگر دعای ندبه کیست؟ (پرسش)
  16. محمد بن مشهدی راوی با واسطه دعای ندبه کیست؟ (پرسش)
  17. چه کسانی دعای ندبه را نقل کرده‌‏اند؟ (پرسش)
  18. راوی دعای ندبه که معاصر امام نبوده چگونه دعا را نقل می‏‌کند؟ (پرسش)
  19. چرا امام مهدی را در دعای ندبه ابن طه می‌نامند؟ (پرسش)

پانویس

  1. من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۵۷۲-۵۷۴؛ بحارالأنوار، ج ۹۷، ص ۱۹۶، ح ۱۳
  2. اقبال الاعمال، ص ۱۱۵
  3. همان، ص ۳۰۵
  4. مهج الدعوات، ص ۳۰۲و۳۳۶و۳۴۸؛ امان الأخطار، ص ۱۷
  5. المزار، ص ۱۶
  6. رضوانی، علی ‎اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۴۹۴.