ابن ماجه (پدیدآورنده)
مقدمه
ابوعبدالله محمد بن یزید بن ماجه قزوینی ربعی، مشهور به ابن ماجه. اهل قزوین[۱] و از موالی «ربیعه» بود و نسبت ربعی وی به همین سبب است.[۲] ولادت وی در سال ۲۰۹ه در این شهر بوده است.[۳] به رغم شهرت ابن ماجه، منابع شرح حال وی بسیار اندک و دانستهها درباره زندگی او ناچیز است.
وی پس از استماع از مشایخ زادگاه خود مانند علی بن محمد طنافسی و ابومحمد عمرو بن رافع راهی سفر شد و مدتی در عراق به تحصیل پرداخت.[۴] در بغداد از شیوخی چون ابوخیثمه و زهیر بن حرب حدیث آموخت و سپس به دمشق و حمص رفت و مدتی در آنجا اقامت گزید. همچنین سفری به مصر داشت و از مشایخ آن دیار بهره برد. در مدت حضور در مکه و مدینه از شماری از شیوخ آن دیار نیز دانش آموخت.[۵] وی پس از این سفرهای علمی، به قزوین بازگشت و در آنجا به تدریس و تألیف پرداخت. از جمله شاگردان وی افرادی چون محمد بن عیسی ابهری، علی بن ابراهیم قطّان و احمد بن روح بغدادی را میتوان نام برد.[۶] وی را فردی راستگو و موثق دانستهاند،[۷] گرچه برخی ادعا کردهاند که در احادیث منقوله او روایات ضعیفی وجود دارد.[۸]
ابن ماجه به سال ۲۷۳ یا ۲۷۵ه در قزوین درگذشت.[۹] در سوگ او شاعران مرثیهها سرودند[۱۰] و مزار او در قزوین تا مدتها شناخته شده بود.[۱۱] وی دارای آثار و تألیفاتی چون السنن، التاریخ و التفسیر بود.[۱۲] کتاب السنن وی که به عنوان سنن ابن ماجه شهرت دارد، ششمین کتاب از صحاح سته اهل سنت در حدیث است که از قرن ششم رواج یافته است.[۱۳]
منابع
- جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ التدوین فی اخبار قزوین ۲/۴۹.
- ↑ المنتظم ۱۲/۲۵۸.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۷/۴۰.
- ↑ التدوین فی اخبار قزوین ۲/۴۹.
- ↑ تاریخ مدینة دمشق ۵۹/۱۹۶.
- ↑ تاریخ الاسلام ۲۰/۴۶۸.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۱۳/۲۷۸.
- ↑ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۵۳۱.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۷/۴۱ و۴۲.
- ↑ التدوین فی اخبار قزوین ۲/۴۹.
- ↑ نزهة القلوب ۵۹.
- ↑ المنتظم ۱۲/۲۵۸.
- ↑ فرهنگنامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص۷۲۸.