بحث:حضرت الیسع علیه السلام

یسع

نام یسع دوبار در قرآن ذکر شده است. یکی در سوره انعام آیه ۸۶ و دیگری در سوره ص آیه ۴۸ و چنان‌چه در مورد احوال الیاس گفته شد، عموم مورخان و مفسران او را جانشین و شاگرد الیاس می‌دانند و در تورات به نام یشع ضبط شده که چون عبری است در لغت عربی شین آن به سین تبدیل می‌شود. مفسران نام پدر یسع را اخطوب ذکر کرده و از قاموس مقدس نقل شده که او را پسر شافاط و ساکن آبل محوله دانسته‌اند. در اعلام قرآن از باب نوزدهم کتاب پادشاهان نقل کرده است که ایلیا - که ظاهراً همان الیاس است - در سفر خویش به یسع برخورد که مشغول شخم زدن زمین بود و او را به ملازمت خویش دعوت کرد. پس از پدر و مادر خویش اجازه گرفت و در زمره ملازمان ایلیا درآمد. بنا به نقل تورات، ایلیا او را به خلافت نصب کرد و هنگامی که ایلیا با ارابه آتشین به آسمان صعود کرد، یسع همراه او بود. همچنین نقل است که الیاس چندی در خانه زنی بینوا اقامت داشت و اخطوب شوهر این زن، وفات کرده بود. در همین هنگام یسع پسر اخطوب دچار بیماری سختی شد که الیاس او را شفا بخشید و ملازم خود ساخت. یسع پس از الیاس نبوت یافت و چون بنی‌اسرائیل دعوت او را پذیرفتند، از خدا خواست که وی را به الیاس ملحق گرداند. در داستان احتجاج حضرت رضا(ع) با رؤسای مذاهب آمده است که امام(ع) به جاثلیق فرمود: یسع نیز کارهایی مانند عیسی(ع) کرد: بر آب راه رفت و مردگان را زنده کرد و مبتلایان به کوری و برص را شفا داد، اما امت وی او را خدا ندانستند.

حضرت اَلیَسَع

نام «اَلیَسَع» دو بار در قرآن مجید آمده است تعبیر قرآن دربارۀ او نشان می‌دهد که وی از پیامبران بزرگ الهی بوده است، و در زمره کسانی است که دربارۀ آنها می‌فرماید: «هر یک از آنها را بر جهانیان برتری دادیم». بعضی معتقدند او همان «یوشع بن نون» پیامبر معروف بنی‌اسرائیل است، که «الف و لام» بر آن داخل شده، و «شین» به «سین» تبدیل گردیده است، و داخل شدن الف و لام بر یک نام غیر عربی (و در اینجا عبری) چیز تازه‌ای نیست، همانگونه که عرب «اسکندر» را به عنوان «الاسکندر» می‌شناسند. در حالی که بعضی آن را یک واژۀ عربی می‌دانند که از «یسع» (فعل مضارع از ماده وسعت) گرفته شده، و بعد از آنکه جنبه اسمی به خود گرفته «الف و لام» که از مشخصات اسم است بر آن وارد شده. آیۀ سورۀ انعام نشان می‌دهد که او از دودمان ابراهیم است، ولی روشن نمی‌سازد که از پیامبران بنی‌اسرائیل بوده یا نه؟ در تورات در کتاب «پادشاهان» نام وی «الیشع» فرزند «شافات» ضبط شده، و معنی الیشع در زبان عبری «ناجی» و معنی شافات «قاضی» است. بعضی او را با «خضر» یکی دانسته‌اند، اما دلیل روشنی بر این معنی در دست نیست، و اینکه بعضی او را همان «ذا الکفل» می‌دانند خلاف صریح آیۀ ۴۸ سوره (صاد) است؛ چراکه ذا الکفل را عطف بر الیسع کرده، به هر حال او پیامبری است والامقام و پر استقامت و برای الهام گرفتن از زندگانیش همین برای ما کافی است.