بحث:دیدگاه ادیان و مکاتب گوناگون درباره انتظار چیست؟ (پرسش)
پاسخ جامع قبل
انتظار موعود اعتقادی جهانی
- انتظار و عقیده به آینده مسألهای جدید نیست که با ظهور اسلام و تشیع رخ نموده باشد، بلکه سابقهای بس دراز دارد و نزد اقوام گوناگون، فرهنگها، مکاتب و مذاهب، از زرتشتی، یهود و مسیحیت، مشهور است. اسلام به عنوان دین خاتم با نظری وسیعتر و عمیقتر به این مسأله نگریسته و ابعاد و جوانب آن را نیکوتر مورد بررسی قرار داده است[۱]. انتظار ظهور یک مصلح بزرگ آسمانی و استقرار صلح و عدالت جاویدان، تشکیل حکومت جهانی واحد، مرهمگذاری بر زخمهای جانکاه بشریت، نابودی ظلم، اصلاح جامعه بشری، امری فطری و طبیعی است که زمان و مکان نمیشناسد و به هیچ قومی و ملتی اختصاص ندارد[۲] و از دوران کهن تاکنون، آرزوی فلاسفه مصلحان، انقلابیون و همه اقوام و ملل دینی و غیردینی بوده است[۳] و حتی جنها و ملائکه نیز در انتظار مصلح کبیری هستند[۴].
انتظار نزد اقوام و ملل مختلف
- سیری کوتاه در افکار و عقاید ملل مختلف جهان مانند: مصر باستان، هند، چین، یونان، ایرانیان باستان، اهالی صربستان، برهماییان، اقوام آمریکای مرکزی، اروپای مرکزی، اسکاندیناوی و... بیانگر این حقیقت است که همۀ اقوام مختلف جهان، در انتظار مصلح جهانیاند[۵]. غلبۀ باطل استمرار و دوام ندارد و تحولی عظیم در جهان به وقوع خواهد پیوست که در سایۀ آن جهان، رنگ و صورتی مطلوب پیدا خواهد نمود[۶]. اسپانیاییها منتظر بزرگ خود، "رودریک" هستند، اقوام مغول منتظر نجاتبخشی چنگیزند[۷] و او را منجی بزرگ میشمرند، همچنین ایدۀ ظهور منجی در مصر باستان هم رواج داشته، همانگونه که چنین انتظاری در متون کهن چینی دیده میشود[۸]. هندوئیسم در انتظار «ویشنو»[۹]، قبایل سرخپوست آمریکا منتظر "گرد"، نژاد اسلاو منتظر یک نفر از مشرق، اهالی صربستان در انتظار "مارکوکرالیویچ"، ساکنان جزایر انگلستان منتظر "آرتور" و اقوام اروپای مرکزی در انتظار "بوخص" هستند[۱۰].
انتظار در مکاتب گوناگون
- با توجه به اظهارات برتراند راسل در مسأله انتظار نه تنها ادیان، بلکه مکاتب هم شرکت دارند، خواه مکاتب مادی و خواه مکاتب الهی. او میگوید انتظار مارکس در جهان به حقیقت همان انتظار مسیحیت با اندک تفاوت است و انتظار تولستوی و دیگران همان است که انتظار انبیای الهی. اینان معتقدند پیشرفت و تمدن بشر بسته به توسعه و گسترش وسایل آبادی، توسعه و تکثیر وسایل آسایش و رفاه جسمانی نیست. بلکه آنچه مهم است رسیدن به آرامش است که در سایه گسترش امنیت، دادگری و دادبخشی است و اگر این امر امروزه در جهان وجود ندارد روزی واقعشدنی و قابل تحقق خواهد بود[۱۱].
انتظار در ادیان جهان
- در ادیان و مذاهب و حتی شبه مذاهب، مژدههای فراوانی در زمینه ظهور وجود دارد. این مسأله در ادیان آن چنان مورد بحث قرار گرفته که به نظر میرسد نقطه مشترک همۀ ادیان و مذاهب باشد. طرفداران مذهب یهود، مسیحی، اسلام و حتی زرتشتی مسألۀ انتظار و ظهور مهدی را تقریباً به یکگونه مورد بررسی قرار دادهاند[۱۲].
انتظار موعود در اسلام و مکتب اهل بیت
- اسلام به عنوان یک آئین آسمانی و کاملترین و آخرین آن، مسأله انتظار را در سطحی وسیع مورد بحث و تحلیل قرار داد. ابعاد مسأله در این آئین پربار، وسیعتر و عمیقتر و نظرات روشنتر و حتی موعود امم معرفی شده است[۱۳] و انتظار در شیعه مانند دیگر انتظارها، امید به فتح و پیروزی نهائی به دست اهلحق است[۱۴]. البته این اعتقاد در مذهب شیعه بسیار عمیقتر و جدیتر عنوان شده به نحوی که انتظار فرج برترین عبادتها شمرده شده است، و پیامبر اکرم(ص) فرمود: «برترین عبادت، انتظار فرج است»[۱۵].[۱۶]
- ↑ ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۲۲-۲۶؛ نصیری، علی، [[نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیاتبخش آن (مقاله)|نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیاتبخش آن]]، ص ۹۷ و ۹۸.
- ↑ ر.ک. طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص ۷۱-۷۴.
- ↑ ر.ک. تقوی، سید حسین، حضرت مهدی(ع) از ظهور تا پیروزی، ص ۸۳ ؛ شفائی، محبوب، موعود حق، ص ۱۶۷ ؛ مهدویفرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۱۵.
- ↑ ر.ک. مهدویفرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۱۵.
- ↑ ر.ک. طاووسی، سکینه، انتظار از دیدگاه اهل بیت، ص ۷۱-۷۴ ؛ قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۲۲-۲۶ ؛ شفائی، محبوب، موعود حق، ص ۱۶۷؛ مهدویفرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۳۷-۳۹؛ نصیری، علی، [[نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیاتبخش آن (مقاله)|نگاهی به پدیده انتظار و آثار حیاتبخش آن]]، ص ۹۷ و ۹۸.
- ↑ ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۲۲-۲۶.
- ↑ ر.ک: الهامی، داوود، آخرین امید، ص ۱۸۴-۱۸۸
- ↑ ر.ک. العمیدی، سید ثامر هاشم حبیب، در انتظار ققنوس، ص ۴۳؛ المهدیة فی الاسلام منذ اقدم العصور حتی الیوم، صص ۴۳ - ۴۴.
- ↑ ر.ک: الهامی، داوود، آخرین امید، ص ۱۸۴-۱۸۸
- ↑ ر.ک. کارگر، رحیم، مهدویت پیش از ظهور، ص ۳۳ ؛ مهدویفرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۳۷-۳۹.
- ↑ ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۲۲-۲۶.
- ↑ ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۲۲-۲۶ ؛ شفائی، محبوب، موعود حق، ص ۱۶۷.
- ↑ ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۲۲-۲۶.
- ↑ ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۲۲-۲۶.
- ↑ «أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ»؛ بحار، ج۵۲، ص۲۵ - ینابیع المودة، ج۳، ص۱۶۹.
- ↑ ر.ک: الهامی، داوود، آخرین امید، ص ۱۸۴-۱۸۸