برهان امامت چگونه نصب الهی امام را ثابت می‌کند؟ (پرسش)
| برهان امامت چگونه نصب الهی امام را ثابت می‌کند؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ امامت |
| مدخل اصلی | برهان امامت - نصب الهی امام |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
برهان امامت چگونه نصب الهی امام را ثابت می‌کند؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث امامت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی امامت مراجعه شود.
پاسخ نخست
آقایان محمد تقی فیاض‌بخش و آقای دکتر فرید محسنی در کتاب «ولایت و امامت از منظر عقل و نقل» در این‌باره گفته‌‌اند:
«در فرهنگ قرآن، انسان حامل امانت الهی است. از این امانت در نصوص دینی با تعابیر گوناگونی از قبیل احکام دین، ایمان، اسلام و ولایت، یاد شده است. حمل این امانت گران‌سنگ، از یک سو بیانگر مقام والای انسان در مقایسه با سایر مخلوقات است و از سوی دیگر، به لحاظ آنکه جنبه مادّی ندارد، بازتاب حقیقت انسانی او است. در نتیجه، جوهره انسانی از آن شکل می‌گیرد. بر این مبنا، هر مقدار که انسان در زندگی دنیوی حریم این امانت را بهتر حفظ کند، گویی در مدارج انسانی بیشتر اعتلا یافته است. بر این اساس، حکمت بالغه الهی اقتضا می‌کند که خداوند افرادی را در مسیر زندگی انسان قرار دهد تا راه و رسم حفظ امانت را به او بیاموزند. چنین افرادی که “امنای الهی” نام دارند، اولاً، خود انسان‌های والایی هستند که امانت الهی را به درستی حمل کرده‌اند و ثانیاً، اسوه و هادی سایر انسان‌ها در حفظ امانت پروردگار هستند.
این برهان با الهام از آموزه‌های گوناگون قرآن و بیانات اولیاء الهی (ع) شکل گرفته و با ترتیب چند قیاس اقترانی اثبات می‌گردد. قیاس اول، از نوع “قیاس اقترانی شکل اول” است؛ به این ترتیب که:
اولاً: انسان و جامعه بشری، امانت الهی هستند (صغری)؛
ثانیاً: فقط امنای الهی می‌توانند امانت الهی را به درستی تدبیر و تربیت نمایند (کبری)؛
با توجه به آنکه حد وسط در برهان، “امانت الهی” است، نتیجه‌ای که از چنین قیاسی به دست می‌آید آن است که: تدبیر امانت باید تنها از طریق امین مأذون از سوی صاحب امانت صورت گیرد. اکنون قیاس دومی را از نتیجه قبلی تشکیل می‌دهیم که حدّ وسط آن، “امین و مأذون بودن از طرف خداوند است”. ترتیب این قیاس این گونه است: تنها امام معصوم امین و مأذون از طرف خداوند است (صغری)؛
ترکیب آن با نتیجه برهان قبل، در قالب قیاس اقترانی شکل دوم، این‌گونه صورت‌بندی می‌شود: تدبیر امانت باید تنها از طریق امین مأذون از سوی صاحب امانت صورت گیرد (کبری)؛
نتیجه قیاس دوم به این ترتیب است: فقط امام معصوم و مأذون از طرف پروردگار است که می‌تواند مدبّر امور انسان و جامعه انسانی باشد»[۱]
منبع‌شناسی جامع امامت
پانویس
- ↑ فیاض‌بخش، محمد تقی و محسنی، فرید، ولایت و امامت از منظر عقل و نقل، ج۲ ص ۹۹.