بسام بن عبدالله صیرفی اسدی در تاریخ اسلامی

مقدمه

بسام بن عبدالله از آزاد شدگان بنی هاشم یا بنی اسد است و از شیعیان و خواص اصحاب امام صادق(ع) به شمار می‌‌رود. ابن عقده نیز نام وی را در رجال شیعه ذکر کرده است. نجاشی و شیخ طوسی او را در شمار اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق(ع) آورده‌اند، برقی او را فقط در میان اصحاب امام باقر(ع) نام برده است. هر چند در رجالیون شیعه علامه مجلسی و مامقانی او را حَسَن و امامیِ غیر موثق دانسته‌اند، اما همه رجالیون اهل سنت، مانند: احمد بن حنبل، حاکم، ابوحاتم، یحیی بن معین، ابن نمیر و ابن حبان او را توثیق کرده‌اند، جز آنکه ابن حبان تصریح می‌‌کند او گاهی دچار خطا و اشتباه می‌‌شده است. ابن حجر نیز وی را صدوق خوانده است^[۱].

برخی نقل کرده اند: امام صادق(ع) در حیره، بر در کاخ منصور خلیفه عبّاسی بود که از به قتل رسیدن بسّام آگاه شد و قاتل او را به دوزخ بشارت داد^[۳].

از آنچه گذشت بر می‌‌آید که وی پیش از سال ۱۴۵ﻫ.ق کشته شد؛ زیرا حیره پیش از بنیان نهادن شهر بغداد در سال ۱۴۵ﻫ.ق پایتخت عبّاسیان بوده است.^[۴]