جعفر بن علی ابن ابی‌طالب

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جعفر بن علی ابن ابی‌طالب
آرامگاه شهدای کربلا
نام کاملجعفر بن علی ابن ابی‌طالب
جنسیتمرد
از قبیلهقریش
از تیرهبنی هاشم
پدرعلی ابن ابی‌طالب
مادرام البنین
برادر
تاریخ تولد۳۹ هجری یا ۴۱ هجری
محل تولدمدینه
تاریخ شهادت۶۱ هجری
محل شهادتکربلا
محل آرامگاهکربلا
از اصحابامام حسین
حضور در جنگواقعه کربلا
علت شهادتشهادت در رکاب امام حسین (ع)

مقدمه

جعفر، چهارمین فرزند امیر مؤمنان (ع) از فاطمه امّ البنین دختر حزام بن خالد[۱]، برادر سوم اباالفضل العباس (ع) است. امام (ع) به خاطر علاقه فراوانی که به برادرش جعفر داشت نام فرزندش را جعفر نهاد[۲]. او در عاشورا ۱۹ ساله بود، تولدش دو سال پس از برادرش عثمان رخ داد[۳].[۴]

شهادت در روز عاشورا

مورخان نوشته‌اند: حضرت عباس چون دو برادرش عبدالله و عثمان شهید شدند، آخرین برادرش جعفر را خواست و فرمود: «به جنگ بشتاب تا تو را مانند برادرانم کشته بینم و رضای خدا را در شهادت تو به حساب آورم، همان‌گونه که در شهادت آن برادرانت به حساب آوردم»[۵]؛

جعفر به میدان شتافت و می‌‌گفت: «من جعفرم و دارای مقام بلندی می‌‌باشم، من پسر علی خیرخواه هستم که صاحب فضائل بود»[۶]؛

ابوالفرج اصفهانی می‌‌نویسد: قاتل جعفر، خولی بن یزید اصبحی بود که بر او حمله کرد و او را به شهادت رساند[۷]. اما ابو مخنف و ضحاک مشرقی همان‌گونه که در زیارت ناحیه آمده، قاتل او را هانی بن ثبیط می‌‌دانند و اضافه می‌‌کنند که جعفر در این معرکه، برادر هانی را کُشت و او هم به تلافی مرگ برادرش، جعفر را از پای درآورد[۸].

در زیارت ناحیه مقدسه در مورد ایشان چنین آمده است: «اَلسَّلاَمُ عَلَى جَعْفَرِ بْنِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ الصَّابِرِ بِنَفْسِهِ مُحْتَسِباً وَ النَّائِي عَنِ الْأَوْطَانِ مُغْتَرِباً اَلْمُسْتَسْلِمِ لِلْقِتَالِ اَلْمُسْتَقْدِمِ لِلنِّزَالِ اَلْمَكْثُورِ بِالرِّجَالِ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلَهُ هَانِئَ بْنَ ثُبَيْتٍ الْحَضْرَمِيَّ»، درود و سلام بر جعفر فرزند امیرالمؤمنین (ع) که برای خدا در مقابل بلا صبر تا بدنش سپر تیر بلاگردید و مقهور و مغلوب مردان قرار گرفت، لعنت خدا بر قاتلش «هانی بن ثبیط حضرمی» باد[۹].[۱۰]

منابع

پانویس

  1. مقتل الحسین (ع) خوارزمی، ج۲، ص۳۳، انوارالهدی؛ انصارالحسین، شمس الدین، ص۱۳۰؛ تسمیة من قتل، شماره ۳.
  2. ابصارالعین، ص۶۹، مرکز الدراسات لاسلامیة لحرس الثورة؛ اعیان الشیعه، ج۴، ص۱۲۹.
  3. مقاتل الطالبین، ص۵۴.
  4. جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص۱۲۱؛ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام حسین، ص۱۳۴-۱۳۶؛ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۱۴۱.
  5. «تَقَدَّمْ إِلَى الْحَرْبِ حَتَّى‌ أَراكَ قَتِيلًا كَأَخَوَيْكَ، فَأَحْتَسِبُكَ كَما أَحْتَسِبْتُهُمَا»؛ کامل بن اثیر، ج۲، ص۵۱۸؛ ارشاد مفید، ج۲، ص۱۰۹.
  6. «إنی أنا جعفر ذوالمعالی ابن علی الخیر ذی الافضال»؛ کامل بن اثیر، ج۲، ص۵۱۸؛ ارشاد مفید، ج۲، ص۱۰۹.
  7. مقاتل الطالبین، ص۵۴
  8. ارشاد مفید، ج۲، ص۱۱۹؛ کامل ابن اثیر، ج۲، ص۵۷۰.
  9. زیارت ناحیه، بحار الانوار، ج۴۵، ص۶۶.
  10. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام حسین، ص۱۳۴-۱۳۶؛ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۴.